آموزش محاسبه بازده اوراق اخزا

اوراق اخزا

اسناد خزانه اسلامی (اخزا)؛ هم سود و هم تسویه بدهی

ابزارهای متنوعی در بازار سرمایه وجود دارند. طبیعتا اهداف مختلفی پشت این ابزارها نهفته است و هر یک با قصد و نیت خاصی معامله می‌شوند. اسناد خزانه اسلامی یکی از این ابزارهاست که در بازار بورس ایران بسیار پرکاربرد است. مبنای این ابزار قوانین کشور و هم‌چنین موازین دینی است. دولت این اوراق را در اختیار پیمان‌کارانی قرار می‌دهد که در طرح‌های دولتی فعالیت می‌کنند و دولت به آن‌ها بدهکار است. به این ترتیب پیمان‌کاران بدهی‌های خود را در قالب این اوراق بهادار دریافت می‌کنند. دولت هم می‌تواند بدهی‌اش را در مدتی طولانی‌تر پرداخت کند. از آن‌جا که این اوراق در بازار بورس بسیار مهم هستند و نقش پررنگی دارند، قصد داریم در ادامه سازوکار آن را بررسی کنیم.

معرفی اسناد خزانه اسلامی

اسناد خزانه اسلامی به اوراق بهاداری گفته می‌شود که در دسته اوراق بدهی قرار می‌گیرند. تامین کسری بودجه دولت را می‌توان مهم‌ترین هدف انتشار این اسناد دانست. این اوراق مهم‌ترین ابزاری هستند که می‌توان به کمک آن سیاست‌های پولی را اعمال کرد. از این رو دولت دست به انتشار این اسناد می‌زند تا بتواند بدهی‌های خود را در مدت طولانی‌تری پرداخت کند.

اسناد خزانه که به اختصار آن را اخزا می‌نامند، مجموعه اوراقی است که دولت به منظور تسویه بدهی‌هایش منتشر می‌کند. این بدهی‌ها بابت طرح‌های تملک‌ دارایی‌های سرمایه‌ای است. اوراق بهادار مذکور با قیمت اسمی و در سررسیدی که از پیش مشخص است به شکل مستقیم در اختیار طلب‌کاران غیردولتی قرار می‌گیرد. پیمان‌کارانی که مبلغی از دولت طلب دارند می‌توانند در بازارهای نوین مالی فرابورس شرکت کنند و این اوراق را بفروشند. به این ترتیب قادر به دریافت طلب خود از دولت خواهند بود.

ویژگی‌های اسناد خزانه اسلامی

گفتیم که اسناد خزانه اسلامی در دسته اوراق بهادار جای می‌گیرند و باید آن‌ها را به عنوان اوراق بدهی در نظر گرفت. پیمان‌کاران و سرمایه‌گذاران باید از ویژگی‌ها و مشخصات این اوراق آگاه باشند و سپس اقدام به معامله کنند. چند مورد از این ویژگی‌ها را در ادامه بررسی می‌کنیم.

• سررسید این اسناد به طور معمول کوتا‌ه‌مدت و حداقل یک‌ساله تا حداکثر سه ساله است. این سررسیدها معمولا به شکل ۴، ۱۳، ۲۶ و ۵۲ هفته‌ای است.
• اسناد خزانه اسلامی سود میان‌دوره یا پایان دوره پرداخت نمی‌کنند. با این حساب، سود این اوراق بهادار از محل مابه‌التفاوت قیمت خرید این اوراق با قیمت اسمی آن‌ها در سررسید حاصل می‌شود. قیمت اسمی معادل ۱۰۰ هزار تومان است. ساز و کار اسناد خزانه اسلامی به این شکل است که خریدار در زمان انتشار آن را به قیمتی کمتر از قیمت اسمی خریداری می کند.سپس در زمان سررسید اخزا می آموزش محاسبه بازده اوراق اخزا تواند آن را به قیمت اسمی به فروش برساند و از این طریق سود کسب کند.
• وزارت امور اقتصاد و دارایی وظیفه ضمانت این اسناد را به عهده دارد. هم‌چنین خزانه‌داری کل کشور هم تعهد دارد که در هر مرحله مبلغ اسمی اسناد خزانه اسلامی را پرداخت کند. طبق نظر این سازمان، بازپرداخت این اوراق در سررسید در دسته دیون ممتاز دولت جای می‌گیرد. یعنی با پرداخت مبلغ اسمی این اوراق در زمان سررسید، حقوق کارمندان دولت تامین و پرداخت می‌شود و به لحاظ درجه اهمیت در همان سطح قرار دارد.
• هر معامله خرید این اسناد، کارمزدی برابر ۰.۰۰۰۷۲۵ ارزش کل قرارداد را دارد. این کارمزد در معاملات فروش نیز به همین میزان است.

اسناد خزانه اسلامی چه ریسک هایی دارند؟

تمامی اوراق بهاداری که در بازارهای مالی داد و ستد می‌شوند هر یک ریسک‌های مختلفی را به همراه دارند. دو مورد مهم از این ریسک‌ها عبارت‌اند از:

• ریسک نکول یا عدم بازپرداخت مبلغ اولیه سرمایه در هنگام سررسید
• ریسک نقد شوندگی

پیش‌تر گفتیم که خزانه‌داری کل کشور متعهد می‌شود که مبلغ اسمی اوراق را در سررسید پرداخت کند. به همین دلیل دارندگان این اوراق نگران این نیستند که در زمان سررسید، دولت به تعهدات خود عمل نکند. از سوی دیگر از آن‌جا که این اوراق در بازار فرابورس داد و ستد می‌شوند یک مزیت قابل ملاحظه نیز دارند. در این بازار نقدشوندگی اوراق بهادار با درآمد ثابت، و هم‌چنین حجم معاملات، در سطح بالایی قرار دارد. بنابراین دارندگان دغدغه این را ندارند که آیا خریداری پیدا می‌شود که این اوراق را از آن‌ها خریداری کند یا خیر. هر زمان که سرمایه‌گذاران اراده کنند، می‌توانند اوراق بهادار خود را در این بستر به فروش برسانند.

مزایای انتشار اسناد خزانه اسلامی

با توجه به تمام مسائلی که تا کنون گفته شد، بدیهی است که این اسناد دارای مزایای زیادی هستند. دولت، پیمان‌کاران، افراد فعال در بازار بورس و هم‌چنین سرمایه‌گذاران هر یک به نوعی از این اوراق منتفع می‌شوند. در ادامه چند مورد از این مزایا را مشاهده می‌کنید:

• دولت می‌تواند بدهی‌های خود را بر اساس یک سازوکار مشخص تسویه کند.
• دولت به کمک این اوراق می‌تواند پرداخت بدهی‌ به پیمان‌کاران را تسریع بخشد.
• دولت می‌تواند کسری بودجه خود را تامین کند و میزان استقراض بین‌المللی را نیز کم کند.
• به کمک اسناد خزانه اسلامی، کشف نرخ سود بدون ریسک مورد انتظار بازار انجام خواهد شد.
• این ابزار به ایجاد بستری برای رشد و توسعه ابزارهای مالی کمک می‌کند.
• بانک مرکزی به کمک این اسناد می‌تواند سیاست پولی و تنظیم حجم نقدینگی را به شیوه‌ای موثر اجرا انجام دهد.
• این اسناد قابلیت نقدشوندگی بالایی دارند.
• اسناد خزانه اسلامی معاف از مالیات هستند.

نماد اسناد خزانه اسلامی در فرابورس چیست؟

این اسناد علاوه بر اخزا با نام سخاب نیز شناخته می‌شوند. در سامانه‌های معاملاتی برای نشان دادن نماد این اوراق، در کنار این نام‌ها عددی نیز وجود دارد. اعداد مذکور نشان‌دهنده سررسید اوراق هستند. مثلا «اسناد خزانه اسلامی ۹۹۰۴۱۷» یعنی تاریخ سررسید این اوراق ۱۳۹۹/۰۴/۱۷ است. این اوراق در فرابورس با نام «اخزا ۸۱۹۱» شناخته می‌شوند که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار نام‌گذاری شده است.

طریقه محاسبه اسناد خزانه

گفتیم که تقسیم سود نقدی در این اوراق وجود ندارد. کسب سود سرمایه‌گذاران از طریق تفاوت قیمت خرید و فروش این اوراق در فرابورس انجام می‌شود. هم‌چنین اگر اوراق تا زمان سررسید نگهداری شوند، تفاوت قیمت خرید و قیمت اسمی در این تاریخ، منجر به کسب سود خواهد شد. YTM نشان‌گر نرخ بازدهی اوراق تا زمان سررسید است. برای محاسبه این میزان باید طبق فرمول زیر عمل کرد:

• F برابر است با قیمت اسمی اوراق بهادار
• P قیمت خرید است.
• T تعداد روزهای سال را نشان می‌دهد (۳۶۵ روز)
• N بیان‌گر روزهای باقیمانده تا تاریخ سررسید است.

سرمایه‌گذاران قادر خواهند بود بازده ساده و موثر این ابزار را از طریق سایت شرکت فرابورس محاسبه کنند. به علاوه به کمک ماشین حساب اسناد خزانه نیز می‌توان این میزان را محاسبه کرد. نرخ بازده این اوراق در سایت فرابورس را می‌توانید در آدرس www.ifb.ir/ytm.aspx محاسبه کنید.

این‌گونه در نظر بگیرید که قیمت یک برگه سند خزانه ۹۵۶۷۰۰ ریال است. زمان باقی‌مانده تا سررسید نیز برابر است با ۱۵۶ روز. در چنین شرایطی بازده تا زمان سررسید برابر است با:

تعیین قیمت اسناد خزانه اسلامی

این اوراق به هنگام عرضه اولیه باید تعیین قیمت شوند. برای این کار دو شیوه ثبت سفارش و حراج انجام می‌شود که در ادامه بیان خواهیم کرد.

روش ثبت سفارش

در این شیوه، قیمت‌هایی که سرمایه‌گذاران درج می‌کنند مشخص نیست. تعداد سفارش‌هایی که ثبت می‌شود باید دست‌کم برابر ۸۰ درصد حجم کل اوراقی باشد که عرضه شده‌اند. به این ترتیب قیمتی مشخص می‌شود که باید حداقل ۸۰ درصد این اوراق تا آن قیمت فروخته شوند.

اجازه دهید برای درک بهتر مطلب، یک مثال بیان کنیم. فرض کنید ۱۰ هزار برگه اسناد خزانه اسلامی در جریان یک عرضه اولیه منتشر می‌شوند. به این ترتیب ۸۰ درصد حجم کل اوراق برابر است با ۸ هزار برگه. پس باید قیمتی تعیین شود که به این تعداد برگه برسد. در ادامه می‌توانید چند تقاضا را مشاهده کنید.

حجم اوراق در عرضه اولیه= ۱۰ هزار عدد
حجم سفارش خرید	قیمت سفارش خرید به ریال
۲ هزار	۹۵۰ هزار
هزار	۹۴۵ هزار
۳ هزار	۹۴۰ هزار
۲ هزار	۹۳۵ هزار
هزار	۹۳۰ هزار
۵۰۰	۹۲۵ هزار

حجم کل سفارش‌ها در این مثال برابر است با ۱۰۵۰۰. برای این‌که شرط حداقل ۸۰ درصدی رعایت شود، قیمت این اوراق در ۹۳۵ هزار ریال تعیین می‌شود. افرادی که قیمت‌های بالاتری را در سفارش خود ثبت کرده‌اند، اوراق را با همین مبلغ خریداری خواهند کرد. اما افرادی که قیمت کمتری را درخواست داده‌اند، هیچ اوراقی دریافت نخواهند کرد.

روش حراج

این روش بر اساس رقابت میان خریداران انجام می‌شود. در روش حراج، یک جلسه معاملاتی برگزار می‌شود و خریداران و فروشندگان در زمان مقرر وارد سامانه می‌شوند. در جریان این جلسه، بالاترین قیمت خرید و پایین‌ترین قیمت فروش با هم مطابقت داده می‌شوند و تعیین قیمت انجام می‌شود.

به منظور محاسبه قیمت اسناد خزانه اسلامی می‌توان از فرمول زیر کمک گرفت. در این‌جا برای محاسبه این قیمت، دو فاکتور نرخ سود موردانتظار بازار و هم‌چنین فاصله تا سررسید را لازم داریم.

در نظر بگیرید که نرخ بازده مورد انتظار بازار ۲۱ درصد است و ۶۸ روز تا سررسید اسناد خزانه زمان باقی است. قیمت این برگه به این شکل محاسبه خواهد شد:

نحوه دریافت اسناد خزانه توسط پیمان‌کاران

آن دسته از پیمان‌کارانی که تمایل دارند این اسناد را دریافت کنند، ابتدا باید به دستگاه بدهکار مراجعه کنند. سپس باید درخواست تسویه حساب خود را به آن وزارت‌خانه یا دستگاه اعلام کنند. اگر لازم باشد، وزارت امور اقتصادی و دارایی به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی ایران بدهی را از محل ردیف بودجه مربوط به انتشار اسناد خزانه تسویه می‌کند.

پس از این مرحله، پیمان‌کار می‌تواند از طریق سامانه معاملاتی الکترونیکی این اوراق را دریافت و تا زمان سررسید نزد خود نگهداری کند. یا می‌تواند پیش از سررسید این اوراق را در بازار فرابورس بفروشد و آن را نقد کند.

پیمان‌کاران به این شیوه می‌توانند طلب خود را به صورت وجه نقد در اسرع وقت دریافت کنند. به هنگام سررسید اوراق مذکور، خزانه‌داری کل کشور مبلغ اسمی را به حساب بانک عامل واریز می‌کند. مبلغ اسمی اوراق اخزا از طریق بانک عامل و توسط شرکت سپرده‌گذار مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به حساب دارندگان اوراق واریز خواهد شد.

خرید اسناد خزانه توسط سرمایه‌گذاران

در طول این مطلب بارها اشاره کردیم که معاملات اخزا در فرابورس انجام می‌شود. معاملات این اوراق تفاوتی با سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت (اوراق مشارکت و صکوک) ندارد. در صورتی که افراد کد بورسی داشته باشند، به کارگزاری خود مراجعه کرده و فرمی را بابت خرید این اوراق بهادار تکمیل می‌کنند. پس از آن با ارسال سفارش به صورت آنلاین یا از طریق مراجعه حضوری به کارگزاری، سفارش خرید یا فروش خود را ثبت می‌کنند.

این اوراق را می‌توان پیش از تاریخ سررسید به فروش رساند و وجه نقد معادل آن را دریافت کرد. هم‌چنین می‌توان تا تاریخ سررسید آن‌ها را نزد خود نگهداری کرد. هنگام سررسید، خزانه‌داری اقدام به واریز مبلغ اسمی اوراق به حساب بانک عامل می‌کند. به این ترتیب شرکت سپرده‌گذار مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه نقد، مبلغ اسمی اسناد خزانه اسلامی را به حساب دارندگان این اوراق واریز می‌‌کند.

جمع‌بندی

بازار سرمایه ابزار مختلف و متعددی دارد که یکی از این ابزار، اوراق بدهی نام دارد. هر زمان دولت‌ها و یا کسب‌وکارهای بزرگ در پرداخت بدهی‌های خود با مشکل مواجه شوند، می‌توانند به کمک این اوراق، تسویه بدهی‌های خود را به تعویق بیندازند. به این ترتیب زمان کافی را برای تامین نقدینگی لازم در اختیار خواهند داشت.

اسناد خزانه اسلامی یکی از انواع اوراق بدهی است که در کشور ما کاربرد دارد. چرا که بر پایه شریعت اسلام طراحی شده است. دولت این اوراق را به بدهکاران غیردولتی اختصاص می‌دهد. به این ترتیب می‌تواند بدهی خود را در آینده پرداخت کند. پیمان‌کاران نیز می‌توانند این اوراق را دریافت و اقدام به تسویه بدهی خود با دولت کنند. افراد عادی نیز می‌توانند این اوراق را خریداری کنند. سپس در صورت فروش یا نگهداری این اوراق تا تاریخ سررسید، می‌توانند بدون ریسک کسب سود کنند.

اوراق اجاره چیست و چگونه معامله می‌شود؟

اوراق اجاره یا اوراق قرضه به معنی وام از یک سرمایه‌گذار به یک وام‌گیرنده مانند یک شرکت یا دولت است. وام‌گیرنده از پول‌ یا سرمایه برای تأمین هزینه‌های مالی کارهای خود استفاده می‌کند و سرمایه‌گذار سود سرمایه را دریافت می‌‌کند. ارزش بازار اوراق قرضه می‌تواند در طول زمان تغییر کند. اوراق قرضه، ابزاری با درآمد ثابت و یکی از سه طبقه اصلی دارایی با گروهی از سرمایه‌گذاری‌های مشابه است که اغلب در سرمایه‌گذاری‌ها استفاده می‌شود.

بیشتر پرتفوی سرمایه‌گذاری‌ها در بازار بورس باید شامل برخی از اوراق قرضه باشد که به تعادل ریسک در طول زمان کمک می‌کند. اگر بازارهای سهام بورس سقوط کنند، اوراق اجاره یا به اصطلاح اوراق قرضه می‌تواند به کاهش ضررهای مالی کمک کند. در این مقاله قصد داریم به معرفی بیشتر این اوراق و انواع آن‌ها در بازار بورس بپردازیم.

اوراق قرضه یا اجاره چیست؟

اوراق قرضه، وامی است که سرمایه‌گذار به یک شرکت، دولت، آژانس آموزش محاسبه بازده اوراق اخزا فدرال یا سازمان دیگر می‌دهد. در نتیجه، اوراق قرضه گاهی‌اوقات به‌عنوان اوراق اجاره سهام یا بدهی نیز نامیده می‌شوند. از آن‌جایی که ناشران اوراق می‌دانند که سرمایه‌گذاران دارایی و سرمایه خود را بدون سود بهره قرض نمی‌دهند، صادرکننده اوراق قرضه (قرض‌گیرنده) قراردادی قانونی برای پرداخت سود با سرمایه‌گذار (صاحب اوراق قرضه) منعقد می‌کند.

وام گیرنده هم‌چنین موافقت می‌کند که مبلغ اصلی وام را در تاریخ سررسید اوراق به سرمایه‌گذار بازپرداخت کند، اگرچه شرایط خاصی مانند فراخوان اوراق قرضه ممکن است باعث بازپرداخت زودتر این اوراق شود، اصطلاحاتی در رابطه با مشخصات اوراق قرضه هنگام سرمایه‌گذاری وجود دارد که در زیر به آن‌ها اشاره شده است و دانستن آن‌ها برای دارندگان اوراق قرضه ضروری است.

نرخ بهره

نرخ بهره، نرخی است که شرکت یا دولت به دارنده اوراق می‌پردازد و می‌تواند ثابت یا شناور باشد. نرخ شناور ممکن است به معیاری مانند بازده اوراق قرضه مرتبط باشد. برخی از دارندگان اوراق اجاره مبتنی بر سهام به سرمایه‌گذاران سود نمی‌پردازند؛ در عوض با قیمتی کمتر از قیمت اصلی خود و یا با تخفیف آن را می‌فروشند. به عنوان مثال، یک اوراق قرضه بهره صفر، سود بهره‌ای نمی‌پردازد و زمانی که اوراق ارزش اسمی کامل خود را برمی‌گرداند، سود خود را در سررسید ارائه می‌کند. به عنوان مثال، یک اوراق قرضه با تخفیف ۱۰۰۰ دلاری ممکن است در بازار به قیمت ۹۵۰ دلار فروخته شود و پس از سررسید، سرمایه‌گذار ارزش اسمی ۱۰۰۰ دلار را در ازای ۵۰ دلار سود دریافت کند.

تاریخ سررسید

تاریخ سررسید زمانی است که شرکت باید اصل سرمایه‌گذاری اولیه را به ارائه‌دهندگان اوراق قرضه بازپرداخت کند. اکثر اوراق بهادار دولتی اصل سرمایه را در سررسید بازپرداخت می‌کنند. بااین‌حال، شرکت‌هایی که اوراق اجاره منتشر می‌کنند، چند گزینه برای بازپرداخت دارند. رایج‌ترین نوع بازپرداخت، بازخرید سرمایه نامیده می‌شود که در آن، شرکت صادرکننده در تاریخ سررسید مبلغی را به‌صورت یکجا پرداخت می‌کند. نوع دوم باز‌پرداخت، ذخیره بازخرید اوراق قرضه نامیده می‌شود. با این روش، شرکت صادرکننده هر سال مبالغ مشخصی را تا زمان بازپرداخت اوراق قرضه در تاریخ سررسید به سرمایه‌گذار پرداخت می‌کند.

رتبه‌بندی اعتباری

رتبه اعتباری صادرکننده و در نهایت رتبه اعتباری اوراق قرضه بر نرخ بهره‌ای که سرمایه‌گذاران دریافت خواهند کرد، تأثیر می‌گذارد. آژانس‌های رتبه‌بندی اعتبار، اعتبار اوراق قرضه دولتی و شرکتی را اندازه‌گیری می‌کنند تا به سرمایه‌گذاران یک دید کلی از ریسک‌‌های سرمایه‌گذاری در آن اوراق خاص به جای سرمایه‌گذاری در محصولات مشابه، ارائه دهند.

مدت‌زمان اوراق اجاره

مدت‌زمان اوراق اجاره عادی یا مدت زمان تا سررسید معمولا هنگام انتشار اوراق تعیین می‌شود. سررسید اوراق می‌تواند بین یک روز تا ۱۰۰ سال باشد، اما اکثریت سررسید اوراق از یک تا ۳۰ سال متغیر است. مدت زمان اوراق قرضه اغلب به کوتاه‌مدت، میان‌مدت یا بلندمدت، طبقه‌بندی می‌شود. به‌طور کلی، اوراق قرضه‌ای که در مدت یک تا سه سال سررسید می‌شود، اوراق قرضه کوتاه‌مدت نامیده می‌شود.

اوراق قرضه میان‌مدت معمولا اوراقی هستند که سررسید آن‌ها بین ۴ تا ۱۰ سال است و اوراق بلندمدت آن‌هایی هستند که سررسید آن‌ها بیش از ۱۰ سال است. وام‌گیرنده معمولا زمانی که اوراق به تاریخ سررسید خود می‌رسد، سود نهایی و مبلغ اصلی سرمایه‌ای که به صورت وام دریافت کرده بود را به سرمایه‌گذار پرداخت می‌کند.

انواع اوراق اجاره در بازار بورس

اوراق قرضه دولتی یکی از انواع اوراق اجاره در بازار بورس هستند که از آن‌ها برای تعیین نرخ سایر اوراق قرضه بلندمدت با نرخ ثابت استفاده می‌شود. این نوع از اوراق قرضه، امنیت بالایی دارند، زیرا توسط دولت تضمین می‌شوند و کمترین میزان سود بهره را ارائه می‌دهند.

اوراق پس‌انداز نیز توسط وزارت خزانه‌داری منتشر می‌شود. این اوراق توسط سرمایه‌گذاران فردی خریداری می‌شود و در مقادیر کم به اندازه کافی صادر می‌شوند تا برای افراد مقرون‌به‌صرفه باشند.

آژانس‌ها و شرکت‌های زیر نظر دولت، اوراق اجاره تأمین نقدینگی را برای افراد و صاحبان شرکت ارائه می‌کنند که توسط دولت تضمین می‌شوند.

اوراق قرضه شهرداری توسط شهرهای مختلف منتشر می‌شود. این نوع از اوراق قرضه، معاف از مالیات هستند اما نرخ بهره کمتری از اوراق قرضه شرکتی دارند.

اوراق قرضه شرکتی توسط انواع مختلف شرکت‌ها منتشر می‌شود. این نوع از اوراق قرضه نسبت به اوراق قرضه تحت حمایت دولت، ریسک بیشتری دارند و به همین دلیل نرخ بهره بالاتری ارائه می‌دهند و توسط بانک نماینده شرکت به واجدان دریافت اوراق قرضه، فروخته می‌شوند.

نکاتی که باید قبل از سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه بدانید!

1. زمان سررسید اوراق اجاره را بدانید؛

تاریخ سررسید تاریخی است که سرمایه وام داده شده به شما بازپرداخت می‌شود. قبل از این که دارایی خود را به شرکت‌ها واگذار کنید، باید بدانید که چه مدت سرمایه‌گذاری شما در اوراق قرضه محدود می‌شود.

رتبه‌بندی اوراق قرضه نشان‌دهنده میزان اعتبار آن است. هرچه رتبه پایین‌تر باشد، ریسک بیشتری وجود دارد که اوراق قرضه نکول شود و سرمایه‌گذاری خود را از دست بدهید.

1. سوابق دریافت کننده اوراق قرضه را بررسی کنید؛

دانستن پیشینه یک شرکت می‌تواند هنگام تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه آن‌ها مفید باشد.

اوراق قرضه با رتبه اعتباری پایین‌تر معمولا بازدهی بالاتری را برای جبران سطوح بالاتر ریسک ارائه می‌دهند. قبل از سرمایه‌گذاری به دقت در مورد میزان تحمل ریسک خود فکر کنید و از سرمایه‌گذاری صرفا بر اساس بازدهی خودداری کنید.

1. عامل ریسک‌های کلان اقتصادی هنگامی که نرخ بهره افزایش می‌یابد،

اوراق قرضه ارزش خود را از دست می‌دهند. ریسک نرخ بهره، ریسک تغییر نرخ‌ها قبل از رسیدن اوراق به تاریخ سررسید آن است. بااین‌حال، از تلاش برای زمان‌بندی بازار خودداری کنید. پیش‌بینی چگونگی حرکت نرخ بهره دشوار است. در عوض، روی اهداف سرمایه گذاری بلندمدت خود تمرکز کنید. افزایش تورم نیز خطراتی را برای اوراق قرضه به همراه دارد.

1. از اهداف سرمایه‌گذاری گسترده‌تر خود حمایت کنید؛

اوراق قرضه باید به تنوع پرتفوی شما کمک کند و سرمایه‌گذاری شما در سهام و سایر طبقات دارایی را متعادل کند. برای اطمینان از متعادل‌بودن پرتفوی خود، ممکن است بخواهید با سایر سرمایه‌گذاران در این مورد مشورت کنید. اگر در یک صندوق اوراق قرضه سرمایه‌گذاری می‌کنید، حتما کارمزدها را مطالعه و به‌طور دقیق انواع اوراق قرضه را تجزیه و تحلیل کنید. نام صندوق ممکن است تنها بخشی از داستان را بیان کند.

1. از یک کارگزار متخصص در زمینه اوراق قرضه کمک بگیرید؛

اگر در حال خرید اوراق قرضه فردی هستید، شرکتی را انتخاب کنید که بازار اوراق قرضه را بشناسد.

1. درباره هرگونه کارمزد و کمیسیون اطلاعات کسب کنید؛

کارگزار شما می‌تواند به کاهش هزینه‌های مرتبط با سرمایه گذاری شما کمک کند و میزان ریسک در سرمایه‌گذاری را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

مزایا و معایب اوراق قرضه یا اجاره‌ای

مزایا:

• دارندگان اوراق اجاره علاوه‌بر مزیت‌های مثبت درآمد غیرفعال منظم و بازگشت سرمایه در سررسید، مزایای مهم دیگری دارند که یکی از آن‌ها این است که درآمد حاصل از برخی اوراق قرضه، ممکن است از مالیات بر درآمد معاف باشند. اوراق قرضه شهرداری، اغلب بهره‌ای می‌پردازند که مشمول مالیات نیستند.
• پاداش‌های موجود برای دارندگان اوراق قرضه شامل یک محصول سرمایه‌گذاری نسبتا مطمئن است. آن‌ها به‌طور منظم پرداخت سود و بازگشت اصل سرمایه‌گذاری خود را در سررسید دریافت می‌کنند. همچنین در برخی موارد مشمول مالیات نمی‌شوند.

• دارندگان اوراق قرضه می‌توانند با پرداخت‌های معمولی بهره، درآمد ثابتی کسب کنند.
• دارندگان اوراق قرضه از مزایای سرمایه‌گذاری مطمئن و بدون ریسک برخوردارند و در صورت ورشکستگی شرکت، دارندگان اوراق قرضه قبل از سهامداران، سهام عادی را پرداخت می‌کنند.
• سرمایه‌گذاری در تعادل سهام، اوراق قرضه و سایر دارایی‌ها می‌تواند به شما کمک کند سبدی بسازید که به دنبال بازده اما در تمام محیط‌های بازار انعطاف‌پذیر است. سهام و اوراق قرضه معمولا یک رابطه معکوس دارند، به این معنی که وقتی بازار سهام سقوط می‌کند، اوراق قرضه از آن‌ پیشی می‌گیرند.

معایب:

• هنگامی که نرخ‌های بازار در حال افزایش است، دارندگان اوراق اجاره، با ریسک نرخ بهره مواجه می‌شوند.
• ریسک اعتباری و ریسک نکول ممکن است برای اوراق قرضه شرکتی مرتبط با قابلیت مالی ناشر اتفاق بیفتد. اگر تورم از نرخ بهره اوراق بهاداری که دارند پیشی بگیرد، ممکن است دارندگان اوراق با ریسک تورمی مواجه شوند.
• زمانی که نرخ بهره بازار از نرخ بهره پیشی بگیرد، ممکن است ارزش اسمی اوراق در بازار ثانویه کاهش یابد.

ریسک‌ها و خطرات موجود برای دارندگان اوراق قرضه

– نرخ بهره پرداخت شده برای اوراق قرضه، ممکن است با تورم همخوانی نداشته باشد. ریسک تورمی معیاری برای افزایش قیمت است. اگر قیمت‌ها ۳ درصد افزایش یابد و اوراق قرضه بهره ۲ درصدی را پرداخت کند، دارنده اوراق ضررهای مالی بیشتری را تجربه خواهد کرد.

– دارندگان اوراق قرضه همچنین باید با پتانسیل ریسک نرخ بهره مقابله کنند. ریسک نرخ بهره زمانی اتفاق می‌افتد که نرخ بهره در حال افزایش باشد. اکثر اوراق قرضه دارای نرخ بهره ثابت هستند و با افزایش نرخ‌های بازار، ممکن است در نهایت نرخ‌های پایین‌تری بپردازند. در نتیجه، دارنده اوراق اجاره ممکن است بازدهی کمتری داشته باشد.

– دارنده اوراق قرضه عموما به عنوان یک تلاش کم‌خطر تلقی می‌شود؛ زیرا اوراق قرضه پرداخت سود ثابت و بازگشت اصل سرمایه را در سررسید تضمین می‌کند. بااین‌حال، اوراق قرضه فقط به اندازه ناشر اصلی امن است. اوراق قرضه دارای ریسک اعتباری و ریسک نکول هستند زیرا با قابلیت مالی ناشر مرتبط هستند. اگر یک شرکت از نظر مالی آموزش محاسبه بازده اوراق اخزا دچار مشکل شود، سرمایه‌گذاران در معرض خطر نکول در اوراق قرضه هستند.. به عبارت دیگر، در صورت اعلام ورشکستگی شرکت اصلی، دارنده اوراق ممکن است ۱۰۰ درصد از سرمایه را از دست بدهد.

نتیجه‌گیری

همان‌طور که گفتیم، اوراق قرضه یا اجاره، وامی است که از طرف سرمایه‌گذار به یک شرکت، دولت، شهرداری یا سایر آژانس‌ها واگذار می‌شود. در ازای سرمایه‌گذاری، طرف گیرنده وام که اغلب یک شرکت است، موافقت می‌کند تا میزان سرمایه وام گرفته را با نرخ بهره ثابت در یک دوره زمانی معین به سرمایه‌گذار بازپرداخت کند. اوراق اجاره معمولا با ضمانت بازپرداخت بالاتری نسبت به سایر سرمایه‌گذاری‌ها ارائه می‌شود. بسیاری از مشاوران مالی اظهار دارند که اوراق قرضه، زمانی که به صورت استراتژیک در کنار سهام و سایر دارایی‌ها مورد استفاده قرار گیرند، می‌توانند مکمل خوبی برای سبد سرمایه‌گذاری باشند؛ برخلاف سهام، اوراق قرضه خرید یک شرکت یا تعهد بدهی یک نهاد عمومی است.

برای یادگیری “انواع اوراق” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:

اوراق خزانه اسلامی چیست؟

اسناد خزانه اسلامی، ابزاری مالی است که مبتنی بر بدهی دولت به نظام بانکی، ذی‌نفعان و تامین‌کنندگان منابع بوده و به‌وسیله خزانه‌داری کل وزارت امور اقتصادی و دارایی منتشر می‌شود.

به گزارش بیان ما؛ سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.
دولت برای پرداخت بدهی‌های خود به طلبکاران غیر‌دولتی (مثل پیمانکاران)، از اوراق اسلامی استفاده می‌کند، در واقع با انتشار این اوراق دولت پرداخت بدهی‌هایش را به تعویق می‌اندازد. تنها تفاوتی که اوراق خزانه اسلامی با اوراق خزانه رایج در دنیا دارد این است که در ایران اوراق صادر شده به شکل مستقیم به طلبکاران داده می‌شود و آن‌ها در صورت نیاز به وجه نقد می‌توانند آن را در بازار فرابورس به فروش برسانند. این تفاوت ناشی از وجود مشکلات فقهی در اوراق خزانه رایج در دنیا است.
با استفاده از این اوراق دولت علاوه‌بر تسویه بدهی‌های خود، می‌تواند در کنار کنترل وجوه نقد موجود در بازار کسری بودجه خود را نیز از این طریق تامین کند.
ویژگی‌های اوراق خزانه اسلامی
اوراق خزانه اسلامی که با نماد «اخزا» شناخته می‌شوند اوراقی بدون کوپن هستند. منظور از بدون کوپن بودن اوراق، این است که به آن‌ها هیچ سودی تعلق نمی‌گیرد و نرخ سود این اوراق برابر صفر است. خریداران این اوراق تنها از تفاوت قیمت خرید و ارزش اسمی آن در سر‌رسید سود خواهند کرد. دارندگان این اوراق در تاریخ سررسید وجه نقدی معادل مبلغ اسمی، از دولت دریافت می‌کنند. سررسید این اوراق معمولا در بازه زمانی ۴ تا ۵۲ هفته است.
اوراق خزانه اسلامی، اوراقی هستند که سر‌رسید آن‌ها کمتر از یک سال است و طی این دوره هیچ سودی به دارندگان آن تعلق نمی‌گیرد. این اوراق ریسک نکول ندارند و ریسک نقدشوندگی آن‌ها بسیار پایین است.
اوراق خزانه اسلامی، اوراقی هستند که سر‌رسید آن‌ها کمتر از یک سال است و طی این دوره هیچ سودی به دارندگان آن تعلق نمی‌گیرد. این اوراق ریسک نکول ندارند و ریسک نقدشوندگی آن‌ها بسیار پایین است. تنها ریسکی که می‌تواند این اوراق را تهدید کند ریسک نوسان قیمتی آن‌ها است.
ریسک نکول
اوراق خزانه، جزء اوراق بدون ریسک در نظر گرفته می‌شوند. از آن‌جایی که این اوراق توسط دولت، برای تامین بودجه و یا پرداخت بدهی‌هایش منتشر می‌شوند، ریسک نکول (عدم ایفای تعهدات در تاریخ سر رسید) نخواهند داشت. زیرا دولت این اوراق را به‌عنوان بدهی‌های خود درنظر می‌گیرد و پرداخت آن‌ها را در اولویت قرار می‌دهد. خزانه‌داری کل کشور نیز پرداخت مبلغ اسمی اسناد خزانه اسلامی را در تاریخ سررسید تعهد می‌کند. این تعهدنامه به امضای وزیر امور اقتصادی و دارایی رسیده است.
ریسک نقدشوندگی
اوراق خزانه ریسک نقد‌شوندگی خیلی پایینی دارند. زیرا این اوراق قابلیت معامله در بازار فرابورس را دارند. حجم روزانه معاملات این بازار بسیار بالا است، بنابراین دارندگان این اوراق هر زمان که بخواهند می‌توانند اقدام به فروش آن کنند. علاوه‌بر آن وجود بازارگردانان متعدد به نوعی تضمینی برای نقد‌شوندگی این اوراق است. چون بازار‌گردانان در طول ساعت معاملاتی حضور دارند و همزمان اقدام به خرید و فروش در بازار می‌کنند.
تنها ریسکی که این اوراق با خود دارند ریسک نوسانات قیمتی است، چون قیمت این اوراق بر اساس فرایند عرضه و تقاضا مشخص می‌شود.
مزایای انتشار اوراق خزانه اسلامی
انتشار این اوراق باعث می‌شود تا دولت برای تامین مالی خود، دست به استقراض نزند و منجر به حفظ استقلال کشور می‌شود.
کمک به سیاست‌های پولی و مالی به منظور اعمال سیاست‌های بهینه جهت تنظیم و کنترل انتظارات بازار است.
ایجاد بستری مناسب برای توسعه ابزار‌های مالی بازار
از آن‌جایی که این اوراق بدون ریسک هستند، نرخ بازده آن‌ها، نرخ بازده بدون ریسک در نظر گرفته می‌شود، به گونه ای که با استفاده از این اوراق می‌توان از انتظارات بازار از نرخ سود بدون ریسک با سررسید‌های مختلف آگاه شد.
از دیگر مزایای اوراق خزانه اسلامی این است که به درآمد این اوراق مالیات تعلق نمی‌گیرد.
به‌طور کلی با انتشار این اوراق علاوه‌بر این‌که دولت می‌تواند بدهی‌هایش را مدیریت کند، با کاهش حجم نقدینگی موجود در بازار از ایجاد تورم می‌شود جلوگیری کرد. همچنین مردم می‌توانند از نرخ بازده بدون ریسک مطلع شوند و در بازار‌های مناسب سرمایه‌گذاری کنند.
وجه مورد نیاز، برای پرداخت ارزش اسمی این اوراق در سر‌رسید از کجا تامین می‌شود؟
سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور به‌عنوان یک واسط بین بانک‌های مسئول پرداخت و خزانه‌داری عمل می‌کند. این سازمان با توجه به تاریخ سر‌رسید اوراق، منجر به انتقال وجوه لازم به بانک می‌شوند.
مسئول پرداخت مبلغ این اوراق به سهامدارانش چه کسی است؟
شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) بر اساس اطلاعاتی که راجع‌به دارندگان اوراق خزانه دارد، ارزش اسمی اوراق را از طریق بانک‌های مشخص شده به حساب دارندگان این اوراق واریز می‌کند.

خرید و فروش اوراق خزانه اسلامی | سرمایه گذاری کم ریسک با سود مطمئن

آیا میدانید خرید و فروش اوراق خزانه اسلامی در بورس چه شرایطی دارد؟ در اکثر اقتصاد ها، دولت ‌ها بر اساس فعالیت ‌های خود مبالغی را به پیمانکاران بدهکار هستند. گاهی از مواقع این بدهکاری ‌ها تا حدی زیاد است که دولت توان پرداخت آن‌ها را در مدت زمانی کوتاه ندارد و برای پرداخت آن نیاز به مدت زمان بیشتری دارد. این موضوع باعث شده اوراق بهاداری تحت عنوان اوراق خزانه اسلامی برای پرداخت بدهی‌ های دولت ایجاد شود. بر اساس اسناد خزانه اسلامی، خزانه‌ داری کل وزارت امور اقتصادی و دارایی، اوراق بهاداری بانام یا بی نام با بهای اسمی معین و بدون کوپن سود با سررسیدهای حداکثر تا سه سال منتشر می‌کند که در قبال بدهی های مسجل بخش دولتی و با توافق بستانکاران به‌ صورت تنزیلی (با کسر از بهای اسمی)، اوراقی در اختیار خریداران آن قرار می‌ گیرد و همه می توانند نسبت به خرید و فروش اوراق خزانه اسلامی در بورس اقدام کنند. حال اینکه خرید و فروش اوراق خزانه اسلامی چه مزایا و ویژگی‌ هایی دارد و چه افرادی می ‌توانند از آن سود ببرند، دلیلی شد تا در این مطلب نگاهی به اوراق خزانه اسلامی داشته باشیم. ( این مطلب در تاریخ ۱۳۹۹/۶/۷ بروزرسانی شده است )

خرید و فروش اوراق خزانه اسلامی

اسناد خزانه اسلامی یا اخزا ؛ کسب سود با حداقل ریسک! به طور کلی اسناد خزانه اسلامی، ابزاری مالی است که مبتنی بر بدهی دولت به ‌نظام بانکی، ذی‌ نفعان آموزش محاسبه بازده اوراق اخزا آموزش محاسبه بازده اوراق اخزا و تأمین ‌کنندگان منابع بوده و به‌ وسیله خزانه‌ داری کل وزارت امور اقتصادی و دارایی منتشر می ‌شود؛ به این معنا که دولت می ‌تواند با انعقاد قراردادهای مربوط به مبادله‌ های واقعی، اوراق بهادار خزانه را برای سررسید معین در اختیار بانک‌ ها، پیمانکاران پروژه ‌های کوتاه‌ مدت یا تأمین ‌کنندگان نیازهای جاری و به ‌صورت کلی طلبکاران دولت قرار دهد و از این راه نیازها و هزینه ‌های جاری و کوتاه‌ مدت خود را تأمین مالی کند. به عنوان نمونه دولت در محاسبات خود پذیرفته که مبلغی بدهی به پیمانکاران دارد، اما در حال حاضر توان پرداخت آن را ندارد.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید … از کارگزاری آگاه بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

از طرفی معتقد است تا شش ماه دیگر نی‌تواندبدهی خود را پرداخت نماید. با توجه به این موضوع، روی یک برگه بهادار مشخص می‌شود که دولت به موجب این برگه سه میلیارد بدهی به پیمانکار الف دارد و آن را در ۳۰ بهمن ٩۵ پرداخت خواهد کرد. به این برگه که در مثال بالا اشاره شد، اوراق خزانه اسلامی می ‌گویند. در این میان، پیمانکار الف می‌ تواند تا آخر ۳۰ بهمن صبر کند و کل پول را بگیرد یا این برگه بهادار (همانند چک) را در بازار سرمایه زودتر اما به قیمتی کمتر از سه میلیارد بفروشد؛ به این فرآیند نیز عرضه اوراق خزانه در بازار ثانویه می ‌گویند.

در ایران، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ضمانت می کند که اگر دولت به هر دلیلی بدهی را نپرداخت، بانک مرکزی بدهی را پرداخت خواهد کرد؛ این موضوع تضمینی برای خریداران اوراق خزانه و پیمانکاران محسوب می‌شود. در صورتی که دولت توان پرداخت وجه اسناد خزانه را نداشته باشد، پرداخت آن توسط بانک مرکزی به معنای استقراض غیرمستقیم دولت از بانک مرکزی خواهد بود و پایه پولی کشور افزایش یافته و منجر به تشدید تورم خواهد شد.

اوراق خزانه اسلامی چیست؟

اوراق خزانه یا همان treasury Bill که به آن T.B نیز گفته می شود، از اوراق بهادار قابل ‌معامله ‌ای است، که می ‌توانند پیش از سر‌رسید، بدون اعمال جریمه به وجه نقد تبدیل شوند. این اوراق به وسیله دولت‌ ها انتشار داده می شوند و سررسیدی زیر ۱ ‌سال دارند. جالب است بدانید که در سایر کشورها این اوراق به قیمتی کمتر از ارزش اسمی به فروش رسانده می شوند و در سررسید معادل با ارزش اسمی بازخرید خواهند شد. هدف اصلی انتشار این اوراق به وسیله دولت ‌ها، تامین کسری بودجه خود است. این اوراق از ابزارهای مالی با ماهیت بدهی هستند و جزو اساسی ‌ترین ابزار بازار پول به منظور اعمال سیاست‌ های پولی به حساب می آید.

اوراق خزانه اسلامی که با نماد “اخزا” در بورس شناخته می‌ شوند، اوراقی بدون کوپن به حساب می آیند و منظور از بدون کوپن بودن اوراق، این است که به آن ‌ها هیچ سودی تعلق نخواهد گرفت و می توان این طور گفت که نرخ سود این اوراق برابر صفر است. خریداران این اوراق تنها از تفاوت قیمت خرید و ارزش اسمی آن در سر‌رسید سود می برند. دارندگان این اوراق در تاریخ سررسید وجه نقدی معادل مبلغ اسمی، از دولت دریافت می‌ کنند. شایان ذکر است که سررسید این اوراق اغلب در بازه زمانی ۴ الی ۵۲ هفته در نظر گرفته می شود.

سود اوراق خزانه اسلامی

در واقع اوراق خزانه اسلامی معمولا با قیمت اسمی یک میلیون ریال معادل ۱۰۰ هزار تومان منتشر می ‌شوند. قیمت اسمی در واقع بهایی است که دارنده اوراق در تاریخ سررسید از بانک مرکزی و به وسیله بانک عامل دریافت می کند. قیمت روز اوراق خزانه به دو عامل فاصله زمانی تا سررسید و بازده مورد انتظار بازار وابسته است. نرخ سود این اوراق معمولا بین ۲۱ تا ۲۳ درصد در نظر گرفته می‌ شود.

اسناد خزانه در نظام مالی بین الملل

اسناد خزانه مرسوم در دنیا توسط دولت به رقمی کمتر از قیمت اسمی به خریداران فروخته شده و از منابع مالی حاصل از فروش، بدهی ‌های دولت پرداخت می‌ شود. اما به دلیل اشکالات فقهی وارد بر این روش، دولت جمهوری اسلامی ایران، این اوراق را صادر و به شکل مستقیم به طلبکاران غیر دولتی واگذار می ‌کند. دارنده اوراق در صورت نیاز به وجه نقد، این اوراق را در بازار ابزارهای نوین مالی فرا بورس ایران به فروش می‌رساند.

به علت ضمانت موجود برای اوراق خزانه، معمولا این اوراق از بالاترین درجه اعتباری برخوردار است. به عنوان مثال درجه اعتباری آنها در آمریکا AAA است. درجه اعتباری AAA بیانگر بالاترین کیفیت اعتباری است و زمانی استفاده می‌ شود که کمترین ریسک اعتباری برای یک سرمایه‌ گذار وجود دارد. کاربرد آن زمانی است که توانمندی بالایی در ایفای به موقع تعهدات وجود دارد‌.

مزایای خرید و فروش اوراق خزانه اسلامی

اوراق خزانه اسلامی مزایای مختلفی را برای دولت، پیمانکاران و خریداران به همراه دارد که به شرح زیر است :

• معافیت مالیاتی
• تامین کسری بودجه دولت
• دارای سود بدون ریسک برای سرمایه ‌گذاران
• قابلیت کشف نرخ سود بدون ریسک در اقتصاد کشور
• تصفیه بدهی ‌های دولت و تسریع در پرداخت آن به پیمانکاران
• کمک به حفظ استقلال اقتصادی و کاهش استقراض بین ‌المللی
• جذابیت سرمایه‌ گذاری به دلیل سود بیشتر نسبت به سپرده‌ های بانکی
• ابزاری مؤثر برای بانک مرکزی در اجرای سیاست پولی و تنظیم حجم نقدینگی
• قابلیت نقد شوندگی بالا (به این معنا که چون حجم معاملات در فرابورس بالا است، دارندگان این اوراق می ‌توانند در هر زمان نسبت به فروش اوراق خود در بازار اقدام کنند).
• ضمانت پرداخت مبلغ اسمی از سوی خزانه ‌داری کل کشور (خزانه‌ داری کل کشور نیز موظف است پرداخت مبلغ اسمی اسناد خزانه اسلامی را در سررسید اوراق تعهد کند.)
• قرارگرفتن در اولویت تعهدات دولت (بزرگ ‌ترین دغدغه فعالان بازار سرمایه درخصوص اسناد خزانه اسلامی، عدم ایفای تعهدات دولت در زمان سررسید است؛ برای رفع این نگرانی، دولت به این بدهی اولویتی هم‌ ردیف حقوق و مزایای کارکنان خود داده و به عنوان بدهی ممتاز دولت در نظر گرفته می‌شود.)
• سود بدون ریسک برای خریداران اوراق خزانه (این موضوع مزیت بسیار مناسبی برای فعالان بازار سرمایه است؛ چون می توانند در مدت زمانی معلوم با سود مشخصی همراه شوند و سرمایه آن‌ها نیز با تهدیداتی مواجه نمی ‌شود.)

ریسک نکول اوراق خزانه اسلامی

اوراق خزانه، جزو اوراق بدون ریسک در نظر گرفته می‌ شوند. از آن‌ جایی که این اوراق به وسیله دولت، برای تامین بودجه و یا پرداخت بدهی ‌هایش انتشار داده می شود، ریسک نکول (عدم ایفای تعهدات در تاریخ سر رسید) وجود ندارد، به خاطر این که دولت این اوراق را به ‌عنوان بدهی ‌های خود در نظر می‌ گیرد و پرداخت آن ‌ها را در اولویت قرار می ‌دهد. در نظر داشته باشید که خزانه داری کل کشور نیز پرداخت مبلغ اسمی اسناد خزانه اسلامی را در تاریخ سررسید تعهد می ‌کند. این تعهدنامه به امضای وزیر امور اقتصادی و دارایی رسیده است و مشکلی از این نظر برای سرمایه گذاران این اوراق وجود ندارد.

ریسک نقدشوندگی اوراق خزانه اسلامی

اوراق خزانه ریسک نقد‌شوندگی بسیار پایینی دارند، به خاطر این که این اوراق قابلیت معامله در بازار فرابورس را دارند. حجم روزانه معاملات این بازار بسیار بالا است، لذا دارندگان این اوراق هر زمان که قصد داشته باشند می ‌توانند برای فروش این اوراق در فرابورس اسران اقدام نمایند، همچنین بازارگردانان متعدد به نوعی تضمینی برای نقد‌شوندگی این اوراق است. زیرا بازار‌گردانان در طول ساعت معاملاتی حضور دارند و همزمان اقدام به خرید و فروش در بازار می ‌کنند. تنها ریسکی که این اوراق با خود دارند ریسک نوسانات قیمتی است، به این دلیل که قیمت این اوراق طبق فرآیند عرضه و تقاضا تعیین می‌ گردد.

انتشار و شرایط خرید و فروش اوراق خزانه اسلامی

وزارت امور اقتصادی و دارایی به نمایندگی از دولت، اسناد خزانه اسلامی را از محل ردیف بودجه اختصاص یافته، منتشر می‌کند. دستگاه‌ های مربوطه نیز بر اساس بودجه اختصاص یافته و اولویت ‌بندی، لیست پیمانکاران طلبکار از دولت را به بانک عامل معرفی خواهند کرد. بعد از احراز هویت و اخذ اطلاعات لازم توسط بانک عامل، لیست پیمانکاران به فرا بورس ایران اعلام خواهد شد. سپس حداکثر ظرف ۱۰ روز کاری، اطلاعات در سامانه معاملات ثبت شده و پیمانکاران می ‌توانند نسبت به فروش اسناد خزانه اسلامی در بازار ابزارهای نوین مالی فرا بورس ایران اقدام کنند.

پیمانکارانی که برای تأمین منابع مالی خود نیاز به وجه مالی داشته باشند، می‌توانند اوراق خود را از طریق یکی از کارگزاران عضو فرابورس ایران به قیمت روز در بازار فرا بورس ایران به فروش برسانند. اسناد خزانه اسلامی به صورت الکترونیکی منتشر می‌شود و در سامانه‌ های معاملاتی بازار سرمایه به صورت الکترونیکی به پیمانکاران تخصیص می‌ یابد. در سررسید اسناد خزانه اسلامی ، خزانه ‌داری مبلغ اسمی اوراق را به حسابی نزد بانک عامل واریز می ‌کند. پس از آن شرکت سپرده ‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، مبلغ اسمی را به شماره حساب بانکی دارندگان اوراق واریز خواهد کرد بنابراین اعلام شماره حساب و شبای بانکی دارندگان اوراق به کارگزار ضروری است.

قیمت اسناد خزانه اسلامی

قیمت این اوراق با در نظر گرفتن دو عامل نرخ سود مورد انتظار بازار و فاصله تا سررسید اوراق تعیین می ‌شود. به عنوان نمونه قیمت اوراق، در شرایطی که ۱۸۲ روز تا سررسید باقی مانده و نرخ بازده مورد انتظار بازار ۲۱ درصد است.

در نتیجه هرچه به سررسید نزدیک می‌ شویم، قیمت اسناد خزانه اسلامی به قیمت اسمی آن نزدیک‌ تر می‌شود. علاوه بر این، با افزایش نرخ بازده مورد انتظار بازار، قیمت بازاری اسناد خزانه اسلامی کاهش خواهد یافت.

سوالات پرتکرار در خصوص خرید و فروش اوراق خزانه اسلامی

آیا اسناد خزانه اسلامی معتبر هستند؟ اسناد خزانه اسلامی یک ابزار مالی برای تسویه بدهی های دولت به طلبکارانش است. در نتیجه وقتی شما اخزا خریداری می کنید، طرف حساب شما دولت خواهد بود. همچنین بانک مرکزی ضامن است که اگر دولت به هر دلیلی بدهی خود را پرداخت نکند، بانک مرکزی این بدهی را پرداخت خواهد کرد؛ این موضوع تضمینی برای خریداران اخزا به حساب می آید و میتوان گفت که سرمایه گذاری در اسناد خزانه اسلامی کاملا امن و معتبر خواهد بود.

کارمزد فروش اسناد خزانه اسلامی چه میزان است؟ طبق قوانین سازمان بورس، هنگام فروش اسناد خزانه اسلامی، به صورت خودکار مبلغی به عنوان کارمزد از شما کسر می‌شود. این کارمزد دو بخش است شامل ۰٫۰۰۰۶۳ کارمزد کارگزاری و ۰٫۰۰۰۱۴۴ کارمزد شرکت فرابورس، که جمعا ۰٫۰۰۰۷۷۴ است. به عنوان مثال بابت فروش ۱۰۰ میلیون تومان اسناد خزانه، ۷۷ هزار و ۴۰۰ تومان کارمزد از شما کسر خواهد شد.

چگونه نسبت به خرید و فروش اوراق خزانه اسلامی اقدام کنیم؟ تنها کافیست یک کد بورسی داشته باشید. سپس مي‌توانید با مراجعه به يكي از كارگزاري ‌های عضو فرابورس ايران، به صورت حضوری يا آنلاين، اوراق خود را به فروش برسانید.

امکان خرید و فروش اوراق خزانه اسلامی در هر زمانی وجود دارد؟ بله، به دلیل وجود بازارگردانان متعدد، اسناد خزانه اسلامي از درجه نقدشوندگی بالایی برخوردار است. به عبارت ديگر، بازارگردانان در هر روز، از آغاز ساعت معاملاتي در بازار حضور خواهند داشت و همزمان اقدام به ارسال سفارش خريد و فروش در بازار می ‌كنند، لذا اين اوراق در هر زمان قابل خريد و فروش به قيمت روز خواهد بود.

در زمان سر‌رسید چه سازمانی مسئول پرداخت مبلغ این اوراق به دارندگانش می باشد؟ شرکت سپرده‌ گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) طبق اطلاعاتی که راجع ‌به دارندگان اوراق خزانه دارد، ارزش اسمی اوراق را به وسیله بانک‌ های مشخص شده، به حساب دارندگان این اوراق واریز خواهد کرد.

تفاوت اسناد خزانه اسلامی با سایر اوراق بهادار چیست؟ تفاوت عمده این اسناد با سایر اوراق بهادار، در سررسید آن و پرداخت سود است. این اوراق عموما سررسیدی کمتر از یک سال داشته و اغلب سررسید آن ها به صورت ۴، ۱۳، ۲۶ و ۵۲ هفته ‌ای است. اسناد خزانه اسلامی بدون سود بوده و هیچ ‌گونه پرداخت میان دوره‌‌ای تحت عنوان سود نخواهند داشت و سرمایه ‌گذاران از مابه‌ التفاوت قیمت خرید اوراق و ارزش اسمی دریافتی آن در سررسید، منتفع خواهند شد. دارندگان اوراق، مبلغ اسمی را در سررسید از دولت دریافت می‌کنند.

نماد اسناد خزانه در بازار بورس به چه صورت است؟ اوراق اسناد خزانه اسلامی به اوراق اخزا یا سخا معروف هستند. نماد این اوراق همراه با عددی بیان می ‌شود که بیانگر سررسید آن است. به عنوان نمونه سررسید اسناد “خزانه اسلامی۹۹۰۹۰۹” در تاریخ ۱۳۹۹/۰۹/۰۹ است.

شرایط پرداخت مبلغ اسمی اسناد خزانه اسلامی در سررسید چگونه است؟ سازمان مدیریت و برنامه ‌ریزی کشور، وجه مورد نیاز برای بازپرداخت ارزش اسمی اوراق را با توجه به زمان سررسید، از طریق خزانه‌ داری کل کشور به بانک عامل منتقل می ‌کند. شرکت سپرده ‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، بر اساس اطلاعات آخرین دارندگان اسناد خزانه اسلامی، ارزش اسمی اوراق را از طریق بانک عامل به حساب دارندگان مذکور واریز خواهد کرد.

نتیجه گیری و کلام آخر

به ‌صورت کلی چنانچه بخواهیم اوراق خزانه اسلامی را تعریف کنیم، می‌توانیم بگوییم اوراقی هستند که دولت برای پرداخت بدهی ‌هایش به افراد غیر‌دولتی انتشار می دهد. این اوراق سر‌رسیدی کمتر از ۱ ‌سال دارند و طی این دوره هیچ سودی به دارندگان آن ‌ها تعلق نمی‌ گیرد. این اوراق ریسک نکول ندارند و ریسک نقدشوندگی آن‌ ها بسیار پایین است، تنها ریسکی که امکان دارد این اوراق را تهدید کند، ریسک نوسان قیمت آن است. زمانی که شرکت ‌ها شروع به فروش این اوراق در بازار فرابورس کردند، تمامی افراد دارای کد بورسی می‌ توانند، مثل سهام شرکت ‌ها برای خرید و فروش اوراق خزانه اسلامی اقدام نمایند.

فعالان بازار سرمایه در صورتی که قصد سرمایه ‌گذاری مطمئن و بدون ریسک را در بازار سرمایه داشته باشند، می ‌توانند بر روی اسناد خزانه اسلامی سرمایه گذاری کنند تا از این طریق در مدت زمانی مشخص با سودآوری مناسب و مشخصی همراه شوند. شاید نگرانی برخی از فعالان بازار سرمایه در عدم نقدشوندگی این اسناد باشد اما با توجه به تضمین بانک مرکزی مبنی بر پرداخت آن، این نگرانی نیز حل شده و فعالان بازار سرمایه با خیالی آسوده می ‌توانند به سرمایه گذاری و خرید و فروش اوراق خزانه اسلامی بپردازند.

اطلاعات بیشتر درباره خرید و فروش اسناد خزانه اسلامی بانکی یا سخاب که در شعب بانک ملی با سود ۳۰ الی ۴۰ درصدی در حال معامله هستند.

اوراق اخزا

اوراق اخزا

اساسنا٠ه

٠حاسبه نرخ ٠وثر بازده تا سررسید(YTM) و نرخ ٠وثر بازده تا بازخرید(YTC)

سوالات ٠تداول و ٠ثال های آ٠وزشی به ٠نظور ٠عرفی و ٠قایسه YTM و YTC

کار٠زد فرابورس

کار٠زد فرابورس

اوراق خزانه اسلامی در شرایط کن.نی اقتصاد کشور به یک ابزار مالی جذاب از نظر بازدهی برای سرمایه گذاران تبدیل شده است. با توجه با بازدهی مناسب این اوراق بسیاری از سرمایه گذاران علاقه زیادی برای خرید این اوراق دارند.از آنجایی که بسیاری از افراد آشنایی زیادی با اخزا ندارند تصمیم گرفتیم که در این مقاله به صورت ساده توضیحاتی را درباره این اوراق برای شما ارائه کنیم. پس اگر تمایل به آشنایی بیشتر با اوراق خزانه اسلامی دارید در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.

سرفصل‌های این مقاله

قبل از اینکه به تعربف اخزا بپردازیم بد نیست آشنایی مختصری با اوراق بدهی پیدا کنید. چرا که اوراق خزانه اسلامی به صورت بالقوه نوعی اوراق بدهی محسوب می شوند.به طور خلاصه می توان گفت ماهیت اوراق بدهی این است که منتشر کننده اوراق با انتشار آن بدهی خود را به تعویق می اندازد.منظور ما از منتشر کننده در این مقاله دولت است.اوراق خزانه اسلامی یا اخزا نیز نوعی اوراق بدهی محسوب می شوند.دولت با انتشار اخزا در واقع بدهی خود را طی ساز و کاری برای مدتی به تعویق می اندازد.

اسناد خزانه اسلامی نوعی از ابزارهای مالی اسلامی است.اخزا یک ابزار مالی مبتنی بر بدهی محسوب مس شود.این اسناد اوراق بهادار با نامی است که دولت آن را به جای بدهی‌های خود بابت طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای با قیمت اسمی و سررسید معین به طلبکاران غیردولتی واگذار می‌کند.

رویه خرید و فروش اسناد خزانه در دنیا به این شکل است که به رقمی کمتر از قیمت اسمی به خریداران فروخته شده و از منابع مالی حاصل از فروش، بدهی‌های دولت پرداخت می‌شود .اما به دلیل مسائل فقهی وارد بر این روش، دولت ایران، این اوراق را صادر و به شکل مستقیم به طلبکاران غیر دولتی واگذار می‌کند. دارنده اوراق درصورت نیاز به وجه نقد، این اوراق را در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس ایران به فروش می‌رساند.یعنی دوبت به جای بدهی خود به طلبکارانش این اسناد را به آنها می دهد و آنها می توانند اسنادخزانه اسلامی یا اخزا را در بازار به فروش رسانذه و به پول خود برسند.حال سوال اینجاست که ما چگونه می توانیم از طریق خرید اخزا سود بدست بیاوریم.

اوراق اخزا

همانطور که گفته شد اسناد خزانه اسلامی یک ابزار مالی برای تسویه بدهی های دولت به طلبکارانش است.در نتیجه وقتی شما اخزا خریداری می کنید طرف حساب شما دولت خواهد بود.همچنین بانک مرکزی ضامن است که اگر دولت به هر دلیلی بدهی خود را پرداخت نکند، بانک مرکزی این بدهی را پرداخت خواهد کرد؛ این موضوع تضمینی برای خریداران اخزا محسوب می‌شود.در نتیجه شما

ساز و کار اسناد خزانه اسلامی به این شکل است که خریدار در زمان انتشار آن را به قیمتی کمتر از قیمت اسمی خریداری می کند.سپس در زمان سررسید اخزا می تواند آن را به قیمت اسمی به فروش برساند و از این طریق سود بدست بیاورد.پس همانطور که مشخص است این اوراق سود پرداختی دوره ای ندارند،بلکه سودی که شما بدست می آورید ناشی از اختلاف قیمت در زمان خرید و زمان سررسید اوراق است.همچنین سررسید این اوراق کمتر از یکسال است.

فرض کنید شما اسناد خزانه اسلامی را که قیمت اسمی ۱۰۰۰۰۰۰ ریال دارند،در زمان انتشار به قیمت ۸۵۰۰۰۰ ریال خریداری می کنید.سررسید این اخزا نیز ۸ ماهه است.در نتیجه شما می توانید پس از گذشت ۸ ماه و در زمان سررسید ، اخزا تحت تملک خود را به قیمت ۱۰۰۰۰۰۰ ریال به فروش برسانید.بدین ترتیب شما از خرید و فروش اخزا در این ۸ ماه ۱۷٫۶۴% سود بدست آورده اید : قیمت خرید : ۸۵۰۰۰۰ ریال قیمت فروش : ۱۰۰۰۰۰۰ ریال

سود حاصل از فروش : ریال۱۵۰۰۰۰ = ۸۵۰۰۰۰ – ۱۰۰۰۰۰۰ ۱۷٫۶۴% = ۱۰۰*۱۵۰۰۰۰/۸۵۰۰۰۰

اگر شما در زمان انتشار این اوراق را خریداری نکنید،باید مبلغی بیشتر نسبت به تاریخ انتشار پرداخت کنید.چرا که هر چه به تاریخ سررسید این اوراق نزدیکتر بشویم قیمت آنها افزایش خواهد یافت.در این زمان برای بدست آوردن بازده خود باید قیمت اسمی اخزا را از قیمت خرید خود کسر کنید.یرای مثال بهبازده های اخزا در جدول زیر توجه نمایید:

اسناد خزانه اسلامی در بازار فرابورس ایران خرید و فروش می شوند.شما هر زمانی که قصد خرید و یا فروش این اوراق را داشته باشید،می توانید از طریق یکی از کارگزارانی که عضو فرابورس هستند این اوراق را به قیمت روز خرید و فروش نمایید. ضمنا نماد این اوراق همراه با عددی بیان می‌شود که نشانگر سررسید آن است. به عنوان نمونه سررسید اسناد “خزانه اسلامی۹۶۱۰۱۰″ در تاریخ ۱۳۹۶/۱۰/۱۰ است.

نویسنده:
پیمان باغچه سرا

چطور با تخفیف کارمزد در صرافی های ارز دیجیتال ثبت نام کنیم؟

توجه: برای انجام معامله در بایننس حتما با آی پی خارج از ایران (کشورهایی مثل ترکیه، فنلاند، سنگاپور و روسیه) وارد شوید!

سلام
من بابت کار پیمانکاری مبلغ ۸۶ میلیون اوراق گرفتم که سر رسید ۱۴۰۲ هست ، چجوری میتونم در حال حاضر بفروشم و پول نقد بگیرم

باسلام دوست عزیز
پس از دریافت کد بورسی پیمانکاران می‌توانند با مراجعه به یکی از کارگزاران بورس اوراق بهادار، دستور فروش را تکمیل نموده و تحویل کارگزاری دهند. البته امکان ارسال درخواست فروش به صورت درخواست اینترنتی و یا آنلاین هم وجود دارد. دو روش مذکور به شرطی امکان‌پذیر است که شرکت قرارداد اینترنتی و آنلاین (بند ۶ و ۷) با کارگزاری داشته باشد.
با ارائه درخواست فروش توسط پیمانکاران (به یکی از روش‌های مذکور) در صورت وجود خریدار (که معمولاً همیشه هست) اوراق مورد نظر بفروش خواهد رسید. وجه حاصل از فروش پس از کسر کارمزد فروش و حداکثر دو روز کاری پس از تاریخ فروش، به حساب شرکت واریز می‌گردد. این اوراق معاف از مالیات است، اما بابت خرید و فروش آن کارمزدی دریافت می‌گردد. چنانچه پیمانکاران، زودتر از سررسید اوراق خود نیاز به وجه نقد داشته باشند، این امکان را دارند تا از طریق فروش اوراق خزانه اسلامی به کسر (در واقع ارزش اوراق تنزیل می‌گردد) سریع‌تر به وجه نقد برسند. مبلغی که از ارزش اسمی کسر می‌گردد در حقیقت سود خریدار بعدی اوراق است که باید تا سررسید آن را نگه دارد.

مقاله خوب و روانی بود .
یک سوال دارم اینکه چطور می تونیم این اسناد رو از خود دولت پایین تر از قیمت اسمی که گفتید بخریم ؟؟ یعنی اینکه مستقیم از دولت بگیریم نه از بازار بورس بخرم.
ممنون

باسلام دوست عزیز
وزارت امور اقتصادی و دارایی به نمایندگی از دولت، اسناد خزانه اسلامی را از محل ردیف بودجه اختصاص یافته، منتشر می‌کند. دستگاه‌ های مربوطه نیز بر اساس بودجه اختصاص یافته و اولویت ‌بندی، لیست پیمانکاران طلبکار از دولت را به بانک عامل معرفی خواهند کرد. بعد از احراز هویت و اخذ اطلاعات لازم توسط بانک عامل، لیست پیمانکاران به فرا بورس ایران اعلام خواهد شد. سپس حداکثر ظرف ۱۰ روز کاری، اطلاعات در سامانه معاملات ثبت شده و پیمانکاران می ‌توانند نسبت به فروش اسناد خزانه اسلامی در بازار ابزارهای نوین مالی فرا بورس ایران اقدام کنند.
پیمانکارانی که برای تأمین منابع مالی خود نیاز به وجه مالی داشته باشند، می‌توانند اوراق خود را از طریق یکی از کارگزاران عضو فرابورس ایران به قیمت روز در بازار فرا بورس ایران به فروش برسانند. اسناد خزانه اسلامی به صورت الکترونیکی منتشر می‌شود و در سامانه‌ های معاملاتی بازار سرمایه به صورت الکترونیکی به پیمانکاران تخصیص می‌ یابد. در سررسید اسناد خزانه اسلامی ، خزانه ‌داری مبلغ اسمی اوراق را به حسابی نزد بانک عامل واریز می ‌کند. پس از آن شرکت سپرده ‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، مبلغ اسمی را به شماره حساب بانکی دارندگان اوراق واریز خواهد کرد بنابراین اعلام شماره حساب و شبای بانکی دارندگان اوراق به کارگزار ضروری است.

الان من باید به کارگزاری اطلاع بدم می خوام اینو بخرم یا خودشون می خرن مثل بقیه عرضه اولیه هااینو متوجه نمی شم

باسلام دوست عزیز
اخزا توسط شما باید ثبت سفارش شود

سوال:
در توضیحات گفتید نماد اخزا سود دوره ای نداره و سود حاصل از اختلاف مبلغ قیمتی در زمان خرید و فروش می باشد
در جای دیگری و در پاسخ به سوال یکی از کاربران گفتید هر زمان خواستند می تونن سهم رو مانند سهام عادی به قیمت روز خرید و فروش کنن
آیا نماد اخزا خرید و فروش تا قبل از سررسید تاریخش ، نوسان قیمت و سود و زیان داره یا نه؟؟

باسلام دوست عزیز
ساز و کار اسناد خزانه اسلامی به این شکل است که خریدار در زمان انتشار آن را به قیمتی کمتر از قیمت اسمی خریداری می کند. سپس در زمان سررسید اخزا می تواند آن را به قیمت اسمی به فروش برساند و از این طریق سود بدست بیاورد. پس همانطور که مشخص است این اوراق سود پرداختی دوره ای ندارند، بلکه سودی که شما بدست می آورید ناشی از اختلاف قیمت در زمان خرید و زمان سررسید اوراق است.همچنین سررسید این اوراق کمتر از یکسال است.
اسناد خزانه اسلامی در بازار فرابورس ایران خرید و فروش می شوند.شما هر زمانی که قصد خرید و یا فروش این اوراق را داشته باشید،می توانید از طریق یکی از کارگزارانی که عضو فرابورس هستند این اوراق را به قیمت روز خرید و فروش نمایید. ضمنا نماد این اوراق همراه با عددی بیان می‌شود که نشانگر سررسید آن است. به عنوان نمونه سررسید اسناد “خزانه اسلامی۹۶۱۰۱۰″ در تاریخ ۱۰آذر ماه ۹۶ است