حمایتی که در بورس تبدیل به مقاومت شد/ سیگنال رئیس سازمان بورس به سهامداران
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، بازار سرمایه هفته دوم آبان ماه را سبزپوش به پایان رساند تا پس از هفته‌ها افت بالاخره شادی به خانه بورس هم برسد. البته روند صعودی بازار سرمایه در انتهای هفته افت داشت و نگرانی اهالی بازار سرمایه نیز افزایش یافت.
با ورود صندوق توسعه ملی برای خرید سهام به عنوان یک شرکت حقوقی، می‌توان گفت: دولت و سازمان بورس برای احیای بازار سهام عزم خود را جزم کرده‌اند تا روند بورس را تغییر دهند. البته خروج پول حقیقی که در این هفته نیز ادامه داشت، ممکن است این موضوع را با چالش جدی مواجه کند.
هرچند برخی تحلیلگران نسبت به مداخلات سازمان بورس موضع انتقاد دارند، اما به نظر می رسد سیاست گذار توانسته مانع ریزش بازار شود. در واقع نقد این تحلیلگران به موقتی بودن آثار تصمیمات سیاست گذار است. در صورتی که این حمایت‌ها به صورت مقطعی و از تعدادی سهام خاص نباشد، می‌تواند اعتماد کمرنگ شده را افزایش دهد و همین مساله نیز می‌تواند مشکلات بورس را تا حد زیادی کاهش دهد.
محدودیت عرضه برای حقوقی‌ها، تضمین عدم زیان برای حقیقی‌هایی که سبد سهام خود را نفروشند و تزریق نقدینگی از طریق صندوق تثبیت بازار از جمله تصمیمات اصلی سیاست گذار در این هفته بود که توانست رشد بازار را به همراه داشته باشد.
* نرخ دلار می تواند محرک رشد بورس باشد
وحید جعفری، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، درباره صحبت‌های رئیس سازمان بورس در مورد ورود صندوق توسعه ملی و خرید دلار به قیمت 15 هزار تومان، گفت: بسیاری از اهالی بازار، این موضوع را سیگنال دهی رئیس سازمان بورس برای خرید سهام دلاری برداشت کردند. در صورتی که نمادهای دلاری بازار سرمایه رشد کنند می توان امیدوار به رشد کلیت بازار نیز خواهیم بود.
وی ادامه داد: از منظر تکنیکال و بررسی اندیکاتور RSI، می‌توان گفت این شاخص به تازگی از چنگال خط روند نزولی خارج شده و از محدوده هیجان فروش فاصله گرفته است. البته سطح حمایت یک میلیون و 280 هزار واحد تا یک میلیون و 300 هزار واحد که حمایت جدی از شاخص کل بورس بوده است، به یک مقاومت تبدیل شده و باید منتظر ماند و دید آیا این مقاومت به سمت بالا شکسته می شود یا خیر؟
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: افزایش قیمت دلار که طی روزهای گذشته به صورت آهسته رخ داده است، می‌تواند برای بازار سرمایه خبر خوب دیگری باشد و می‌تواند محرک خوبی برای بازاری باشد که حسابی از سایر رقبا عقب افتاده است.
* رشد یکپارچه شاخص‌های عملکردی بورس
در پایان معاملات روز چهارشنبه، شاخص کل بورس نسبت به روز کاری قبل 3 هزار و 84 واحد رشد کرد و به رقم یک میلیون و 283 هزار و 540 واحد رسید. بازدهی این شاخص مثبت 24 صدم درصد بوده است.
شاخص کل هموزن نیز با رشد 689 واحدی در سطح 365 هزار و 750 واحدی ایستاد. بازدهی این شاخص نیز مثبت 19 صدم درصد بوده است. همچنین شاخص کل فرابورس 1.7 واحد بالا آمد و در سطح 17 هزار و 386 واحد قرار گرفت.
* افزایش ارزش کل معاملات بازار سرمایه
امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم 18 هزار و 80 میلیارد تومان افزایش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 12 هزار و 555 میلیارد تومان بود که 69 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می دهد.
ارزش معاملات خرد سهام با کاهش 11 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم 2 هزار و 369 میلیارد تومان رسید. سهم این معاملات از کل معاملات بورس 13 درصد بوده است.
* رشد خروج پول حقیقی از بورس
در مجموع معاملات چهارشنبه، ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای بیست و چهارمین روز متوالی منفی شد و 217 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که نسبت به روز گذشته رشد 39 درصدی داشته است.
بیشترین خروج پول حقیقی به سهام فولاد (شرکت فولاد مبارکه)، شستا (شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی) و شپنا (شرکت پالایش نفت اصفهان) اختصاص داشت و نمادهای خبنیان (بنیان دیزل)، وبانک (سرمایه گذاری گروه توسعه ملی) و تمحرکه (ماشین سازی نیرومحرکه) بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند.
* همه صف های بازار سرمایه جمع شد؟
در جریان معاملات امروز، 58 درصد سهم ها با رشد قیمت و 42 درصد نمادها با افت قیمت روبرو شدند. در پایان معاملات روز چهارشنبه 62 نماد صف خرید داشتند و 49 نماد با صف فروش مواجه بودند.
مجموع ارزش صف‌های خرید با افت 2 درصدی به 135 میلیارد تومان رسید و مجموع ارزش صف‌های فروش 2 درصد افزایش یافت و 111 میلیارد تومان بود.
در پایان معاملات امروز، نمادهای رافزا (شرکت رایان هم افزا) شکام (شرکت صنایع شیمیایی کیمیاگران امروز) و کحافظ (شرکت کاشی و سرامیک حافظ) بیشترین صف خرید را داشتند.
در پایان معاملات روز چهارشنبه اکثر صف‌های فروش بازار سرمایه جمع آوری شد و تنها دو نماد بالبر (کابل البرز) و آباد (توریستی ورفاهی آبادگران ایران) صف فروش داشتند.
بورس خسته و بلاتکلیف /پس‌لرزه‌های اقتصاد دستوری در بازار سهام
بازار سهام تاکنون دخالت‌های بسیاری را شاهد بوده است. این بازار از سویی طی سال‌های اخیر با جهش ارزی دست‌و‌پنجه نرم کرده و از سویی دیگر بارها تغییرات قوانین را شاهد بوده است.
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از دنیای اقتصاد، بازار سهام در شرایطی رخوت کنونی را تحمل می‌کند که برخی از گفته‌ها و شنیده‌های رسمی و غیررسمی حتی اگر روی تابلوی معاملات هم نمود پیدا نکنند در بلندمدت اثر منفی خود را بر ذهن سرمایه‌گذاران خواهند داشت. بررسی‌ها نشان می‌دهد سال‌ها تکیه بر مدیریت ناکارآمد دولتی باعث شده بسیاری از شرکت‌ها نظیر خودرویی‌ها از قافله کارایی و مدیریت بهینه دور بمانند و به جای آنکه در جهت افزایش سودآوری و ثروت سهامداران گام بردارند با تصمیمات یا حرفهای نسنجیده به سمت زیان بیشتر بروند. به نظر می‌رسد آنچه آیا می‌توان به سیگنال‌ها اعتماد کرد؟ در روزهای اخیر در خصوص عرضه شدن یا نشدن خودروهای یکی از خودروسازان بزرگ در بورس کالا روی داده نشانی از همین ناکارآمدی است.
سرمایه‌گذاری در ابهام
بازار سهام تاکنون دخالت‌های بسیاری را شاهد بوده است. این بازار از سویی طی سال‌های اخیر با جهش ارزی دست‌و‌پنجه نرم کرده و از سویی دیگر بارها تغییرات قوانین را شاهد بوده است. این در حالی است که برخلاف تمامی بازارهای سهام پیشرفته جهان، بازار سهام در ایران نه از ابزارهای متنوع پوشش ریسک برخوردار بوده و نه در طول این مدت توسعه چندانی را در این زمینه شاهد بوده است. با‌این‌حال جذابیت‌های همین بازار ناقص سبب شده فعالان آن به منظور کسب سود بیشتر نسبت به بازارهای رقیب، همواره برای حضور در این بازار آماده باشند. شاید بسیاری از افرادی که بیرون از گود بورس نشسته‌اند همیشه به سبب وجود تحلیل‌های متعدد ارائه‌شده بر‌اساس تحولات شاخص بورس فکر کنند که به سبب نزولی بودن روند کنونی بازار سهام چندان نمی‌توان روی آینده بازار سهام حساب باز کرد، چرا که به دلیل نگاه کلی موجود در اقشار غیربورسی یا فعالان کمتر حرفهای بازار، تحولات کنونی این نماگر حاکی از اوضاع بد بازار یاد شده است؛ اوضاعی که بر اساس آن نمی‌توان فعلا روی رونق بازار سهام حساب باز کرد. البته باید به خاطر داشت داشتن چنین نگاهی چندان غیرمعقول هم نیست. بررسی‌ها نشان می‌دهد اثر روانی شاخص کل روی شرکت‌های بورسی به حدی زیاد هست که بتوان فرازوفرودهای آن را با رونق یا رکود کل بازار آیا می‌توان به سیگنال‌ها اعتماد کرد؟ همسو دانست؛ با این حال نکته‌ای که در این باره مغفول مانده این است که بازار سهام برخلاف بازارهایی نظیر طلا و ارز که تنوع دارایی‌های آنها در کمترین حالت ممکن است و عموما از اخبار یکسانی تاثیر می‌پذیرند، مجموعه متنوع از سهام شرکت‌ها را شامل می‌شود که تحت هر شرایطی ممکن است راه خود را از کلیت بازار جدا کنند و برخلاف روند کلی قیمت‌ها، مسیر رونق یا رکود را بپیمایند. چنین امری در کنار نیاز به دانش تحلیلی بالا و طبیعتا زوایای مختلف و دیدگاه‌های گوناگون سبب می‌شود همواره در خصوص وضعیت‌های مختلف در یک بازار نظرات گوناگونی هم باشد. بازار به دلیل همین امر به طور کامل خالی از خریدار یا فروشنده نشود.
با‌این‌حال بررسی‌ها نشان می‌دهد تحت شرایطی که بدبینی یا خوش‌بینی در یک بازار غلبه کند، می‌توان انتظار داشت طرف عرضه یا تقاضا به حدی تضعیف شود که گویی خبری از حضور خریداران یا فروشندگان در یک بازار نیست. نمونه‌های چنین حضور پررنگی را می‌توان در روزهای ابتدایی تابستان ۹۹ و روزهای رکودی پاییز همان سال مشاهده کرد. با این حال این نکته مساله اصلی این گزارش نیست. مساله اصلی این است که در برخی از شرایط وجود برخی از اختلال‌ها می‌تواند به‌شدت بر بازار سهام اثر منفی بگذارد و به کلی روند آن را تحت‌تاثیر قرار دهد. این‌طور که به نظر می‌آید بازار سهام در حال حاضر با چنین مشکلاتی دست به گریبان است. مشکل بی‌اعتمادی به شرایط موجود و ترس از نمود یافتن ریسک‌های قانونی یا عملیاتی شرکت‌ها که می‌تواند بر بدتر شدن اوضاع اثر بگذارد.
پیدا و پنهان خودرو
بازار سرمایه مدت‌هاست که تحت‌تاثیر اخبار متعدد مسیر رونق را به سمت بیراهه رکود ترک کرده است. شاخص کل بورس در شرایطی روزهای گذشته را با از دست دادن سطح ۳/ ۱میلیون واحدی پشت سر گذاشته که با توجه به فشار فروش موجود در روزهای اخیر احتمالا مانع مهمی بر سر راه افت بیشتر نماگر اصلی آن نخواهد بود. بسیاری بر این باور هستند که شاخص کل در شرایط کنونی به محرک قوی نیاز دارد تا به روند صعودی بازگردد. برخی دیگر نیز فعلا قید صعود را زده‌اند و صرفا ثبات نسبی را در معاملات خواستار هستند. این در حالی است که تجربه کنونی بازار سهام نشان می‌دهد اگر بازار از عوامل تنش‌زا خالی نشود نمی‌توان به بهبود اوضاع در آن دل خوش کرد. بسیاری بر این باور هستند آنچه اکنون توانسته بازار سهام را به سوی رکود رهنمون کند بیش از آنکه اوضاع بد خود شرکت‌ها باشد، بی‌اعتمادی است که به سبب تغییرات مکرر قوانین یا اعلام نظرهای مسوولان بازار را فراگرفته است.
یکی از آخرین نمونه‌ها و البته کشدارترین آنها را می‌توان در صنعت خودرو یافت. درحالیکه در سال‌های ۹۷ تا کنون رشد قابل‌توجه قیمت ارز موجی از تورم را به بازار کالاهای اساسی و مصرفی تحمیل کرده است، در بازار خودرو بنا بر صلاحدید مسوولان وقت همواره سعی شد با قیمت‌گذاری دستوری رشد بهای خودرو در بازار آزاد سرکوب شود. این در حالی است که چنین سیاستی تاکنون جواب نداده و بازار سهام و سرمایه‌گذاران در این صنعت به دلیل چنین سیاست‌‌هایی از حقوق خود محروم مانده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد زیان انباشته تولیدکنندگان خودرو در ایران رقمی چند ده‌هزار‌میلیاردی را شامل می‌شود.
این در حالی است که قیمت آزاد خودرو و قیمت کارخانه‌ای آن هیچ‌گاه نزدیک به هم نبوده و همین امر رانت بزرگی را برای دلالان بازار مذکور به ارمغان آروده است. غائله عرضه خودرو در بورس کالا و سر باز زدن‌های پی‌در‌پی از آن در طول این سال‌ها چیزی نیست که چندان مجال پرداختن به آن در این گزارش باشد. با این حال می‌توان این‌طور گفت که عرضه خودرو در بازاری شفاف نظیر بورس کالا، مطالبه‌ای بوده که در سال‌های اخیر به‌سختی برای بورس تهران و سرمایه‌گذاران آن به دست آمده است. هر بار که این رفت‌و‌برگشت‌ها اتفاق افتاده بازار از این جانب ضربه خورده و با هر ضربه نیز کل بورس نسبت به سازوکارهای کلان حاکم بر اقتصاد به خصوص نحوه اجرای وعده‌ها آسیب دیده است. برخلاف آنچه تصور می‌شود تبعات کنونی گفته‌های متضاد در یک صنعت می‌تواند آسیبی جدی به همه فعالان بازار بزند، چرا که قرار نیست سرمایه‌گذاران خودرویی تا ابد در این سهام بمانند. آنها تجربیات خود را به صنایع دیگر می‌برند و دیگرانی هم که سهام خودرویی ندارند عاقبت خوش‌بینی آنها را می‌بینند.
عاقبت سخنان نسنجیده
در همین باره می‌توان به رویدادهای روزهای اخیر بازار سهام که حول عرضه نشدن دو مدل از خودروهای «ایران‌خودرو» شکل گرفت اشاره آیا می‌توان به سیگنال‌ها اعتماد کرد؟ کرد. بررسی روند اخبار از تارنمای پایگاه خبری بازار سرمایه حاکی از آن است که «در روز یکشنبه و تنها ساعاتی پس از آنکه محمدرضا بهنام‌زاده مدیر پذیرش بورس کالا اعلام کرد در جلسه هیات پذیرش با حضور مدیران ایران‌خودرو، ۲۰۷ و تارا برای عرضه در بورس پذیرش شدند، به یکباره گروه ایران‌خودرو در اطلاعیه‌ای کوتاه اعلام کرد عرضه این دو خودرو در بورس کالا تا اطلاع ثانوی امکان‌پذیر نیست.» این در حالی است که هیات پذیرش بورس کالا تنها یک روز قبل خبر از معامله این خودروها در تالار نقره‌ای داده بود.
با توجه به اینکه تجربیات قبلی عرضه خودرو در بورس کالا حکایت از کاهش رانت در بازار آزاد خودرو و بهبود شرایط به نفع مصرف‌کننده واقعی و تولید‌کننده دارد، چنین امری بسیار عجیب به نظر می‌آمد. با این حال سخنان به‌موقع رئیس سازمان بورس به منظور قطعی نشان دادن عرضه خودروها توانست از کج‌روی مسوولان ایران‌خودرو در این زمینه جلوگیری کند. با این حال نکته مهم این است که دوپارگی تصمیمات در این خصوص نمی‌تواند مانع از به آرامش رسیدن بازار سهام شود. مجید عشقی در این خصوص گفته است راه بازار سرمایه برای عرضه خودروها در بورس کالا «بدون بازگشت» است. این امر می‌تواند به ترمیم اعتماد از‌دست‌رفته در این خصوص کمک کند. با‌این‌حال باید به این نکته نیز توجه داشت که خودرویی‌ها اثر روانی زیادی در سال‌های اخیر بر بازار سرمایه داشته‌اند و عدم ثبات در حکمرانی این شرکت‌ها و گفته‌های مسوولان آنها می‌تواند اثری جدی آیا می‌توان به سیگنال‌ها اعتماد کرد؟ آیا می‌توان به سیگنال‌ها اعتماد کرد؟ بر بازار داشته باشد.
این‌طور که به نظر می‌رسد اگرچه عرضه خودرو در بازار سهام مساله‌ای حاکمیتی است و دیگر قطعی شده، با این حال همان نگاه دولتی حاکم بر اقتصاد که بنا بر تجربه جهانی منجر به افزایش مدیریت ناکارآمد می‌شود، این بار خود را در قالب بی‌توجهی مدیران ارشد ایران‌خودرو به مهم‌ترین وظیفه ذکرشده برای مدیریت مالی شرکت‌ها سوق آیا می‌توان به سیگنال‌ها اعتماد کرد؟ داده است. آنها در حالی میل به عدم عرضه خودرو در بورس کالا دارند که اساسا باید حداکثر کردن ثروت سهامداران این شرکت را در دستور کار قرار دهند، نه اینکه با اصرار ورزیدن بر تصمیمات نسنجیده، به نفع تداوم توزیع رانت و تعمیق بحران زیان انباشته در صنعت مذکور گام بردارند.
حمایتی که در بورس تبدیل به مقاومت شد/ سیگنال رئیس سازمان بورس به سهامداران
به گزارش خبرنگار اقتصادی پول و تجارت، بازار سرمایه هفته دوم آبان ماه را سبزپوش به پایان رساند تا پس از هفته‌ها افت بالاخره شادی به خانه بورس هم برسد. البته روند صعودی بازار سرمایه در انتهای هفته افت داشت و نگرانی اهالی بازار سرمایه نیز افزایش یافت.
با ورود صندوق توسعه ملی برای خرید سهام به عنوان یک شرکت حقوقی، می‌توان گفت: دولت و سازمان بورس برای احیای بازار سهام عزم خود را جزم کرده‌اند تا روند بورس را تغییر دهند. البته خروج پول حقیقی که در این هفته نیز ادامه داشت، ممکن است این موضوع را با چالش جدی مواجه کند.
هرچند برخی تحلیلگران نسبت به مداخلات سازمان بورس موضع انتقاد دارند، اما به نظر می رسد سیاست گذار توانسته مانع ریزش بازار شود. در واقع نقد این تحلیلگران به موقتی بودن آثار تصمیمات سیاست گذار است. در صورتی که این حمایت‌ها به صورت مقطعی و از تعدادی سهام خاص نباشد، می‌تواند اعتماد کمرنگ شده را افزایش دهد و همین مساله نیز می‌تواند مشکلات بورس را تا حد زیادی کاهش دهد.
محدودیت عرضه برای حقوقی‌ها، تضمین عدم زیان برای حقیقی‌هایی که سبد سهام خود را نفروشند و تزریق نقدینگی از طریق صندو..
به گزارش خبرنگار اقتصادی پول و تجارت، بازار سرمایه هفته دوم آبان ماه را سبزپوش به پایان رساند تا پس از هفته‌ها افت بالاخره شادی به خانه بورس هم برسد. البته روند صعودی بازار سرمایه در انتهای هفته افت داشت و نگرانی اهالی بازار سرمایه نیز افزایش یافت.
با ورود صندوق توسعه ملی برای خرید سهام به عنوان یک شرکت حقوقی، می‌توان گفت: دولت و سازمان بورس برای احیای بازار سهام عزم خود را جزم کرده‌اند تا روند بورس را تغییر دهند. البته خروج پول حقیقی که در این هفته نیز ادامه داشت، ممکن است این موضوع را با چالش جدی مواجه کند.
هرچند برخی تحلیلگران نسبت به مداخلات سازمان بورس موضع انتقاد دارند، اما به نظر می رسد سیاست گذار توانسته مانع ریزش بازار شود. در واقع نقد این تحلیلگران به موقتی بودن آثار تصمیمات سیاست گذار است. در صورتی که این حمایت‌ها به صورت مقطعی و از تعدادی سهام خاص نباشد، می‌تواند اعتماد کمرنگ شده را افزایش دهد و همین مساله نیز می‌تواند مشکلات بورس را تا حد زیادی کاهش دهد.
محدودیت عرضه برای حقوقی‌ها، تضمین عدم زیان برای حقیقی‌هایی که سبد سهام خود را نفروشند و تزریق نقدینگی از طریق صندوق تثبیت بازار از جمله تصمیمات اصلی سیاست گذار در این هفته بود که توانست رشد بازار را به همراه داشته باشد.
* نرخ دلار می تواند محرک رشد بورس باشد
وحید جعفری، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی پول و تجارت، درباره صحبت‌های رئیس سازمان بورس در مورد ورود صندوق توسعه ملی و خرید دلار به قیمت ۱۵ هزار تومان، گفت: بسیاری از اهالی بازار، این موضوع را سیگنال دهی رئیس سازمان بورس برای خرید سهام دلاری برداشت کردند. در صورتی که نمادهای دلاری بازار سرمایه رشد کنند آیا می‌توان به سیگنال‌ها اعتماد کرد؟ می توان امیدوار به رشد کلیت بازار نیز خواهیم بود.
وی ادامه داد: از منظر تکنیکال و بررسی اندیکاتور RSI، می‌توان گفت این شاخص به تازگی از چنگال خط روند نزولی خارج شده و از محدوده هیجان فروش فاصله گرفته است. البته سطح حمایت یک میلیون و ۲۸۰ هزار واحد تا یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد که حمایت جدی از شاخص کل بورس بوده است، به یک مقاومت تبدیل شده و باید منتظر ماند و دید آیا این مقاومت به سمت بالا شکسته می شود یا خیر؟
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: افزایش قیمت دلار که طی روزهای گذشته به صورت آهسته رخ داده است، می‌تواند برای بازار سرمایه خبر خوب دیگری باشد و می‌تواند محرک خوبی برای بازاری باشد آیا می‌توان به سیگنال‌ها اعتماد کرد؟ که حسابی از سایر رقبا عقب افتاده است.
* رشد یکپارچه شاخص‌های عملکردی بورس
در پایان معاملات روز چهارشنبه، شاخص کل بورس نسبت به روز کاری قبل ۳ هزار و ۸۴ واحد رشد کرد و به رقم یک میلیون و ۲۸۳ هزار و ۵۴۰ واحد رسید. بازدهی این شاخص مثبت ۲۴ صدم درصد بوده است.
شاخص کل هموزن نیز با رشد ۶۸۹ واحدی در سطح ۳۶۵ هزار و ۷۵۰ واحدی ایستاد. بازدهی این شاخص نیز مثبت ۱۹ صدم درصد بوده است. همچنین شاخص کل فرابورس ۱.۷ واحد بالا آمد و در سطح ۱۷ هزار و ۳۸۶ واحد قرار گرفت.
* افزایش ارزش کل معاملات بازار سرمایه
امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم ۱۸ هزار و ۸۰ میلیارد تومان افزایش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه ۱۲ هزار و ۵۵۵ میلیارد تومان بود که ۶۹ درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می دهد.
ارزش معاملات خرد سهام با کاهش ۱۱ درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم ۲ هزار و ۳۶۹ میلیارد تومان رسید. سهم این معاملات از کل معاملات بورس ۱۳ درصد بوده است.
* رشد خروج پول حقیقی از بورس
در مجموع معاملات چهارشنبه، ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای بیست و چهارمین روز متوالی منفی شد و ۲۱۷ میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که نسبت به روز گذشته رشد ۳۹ درصدی داشته است.
بیشترین خروج پول حقیقی به سهام فولاد (شرکت فولاد مبارکه)، شستا (شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی) و شپنا (شرکت پالایش نفت اصفهان) اختصاص داشت و نمادهای خبنیان (بنیان دیزل)، وبانک (سرمایه گذاری گروه توسعه ملی) و تمحرکه (ماشین سازی نیرومحرکه) بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند.
* همه صف های بازار سرمایه جمع شد؟
در جریان معاملات امروز، ۵۸ درصد سهم ها با رشد قیمت و ۴۲ درصد نمادها با افت قیمت روبرو شدند. در پایان معاملات روز چهارشنبه ۶۲ نماد صف خرید داشتند و ۴۹ نماد با صف فروش مواجه بودند.
مجموع ارزش صف‌های خرید با افت ۲ درصدی به ۱۳۵ میلیارد تومان رسید و مجموع ارزش صف‌های فروش ۲ درصد افزایش یافت و ۱۱۱ میلیارد تومان بود.
در پایان معاملات امروز، نمادهای رافزا (شرکت رایان هم افزا) شکام (شرکت صنایع شیمیایی کیمیاگران امروز) و کحافظ (شرکت کاشی و سرامیک حافظ) بیشترین صف خرید را داشتند.
در پایان معاملات روز چهارشنبه اکثر صف‌های فروش بازار سرمایه جمع آوری شد و تنها دو نماد بالبر (کابل البرز) و آباد (توریستی ورفاهی آبادگران ایران) صف فروش داشتند.
سردار جلالی: می‌توان با برنامه‌‌ریزی احتمال خطرپذیری را به حد صفر رساند
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور آیا می‌توان به سیگنال‌ها اعتماد کرد؟ گفت: در قالب برنامه‌های تخصصی و تعامل با دستگاه‌های مربوطه، می توان با افزایش توانمندی‌ها، اشکالات احتمالی را برطرف کرده و خطرپذیری را در حد صفر رساند.
به گزارش روزپلاس، رزمایش پدافند غیرعامل رسانه ملی امروز 10 آبان با حضور سردار غلامرضا جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور، علیرضا شریفی سرپرست معاونت توسعه و فناوری رسانه و جمعی از مدیران ارشد هر دو حوزه، در معاونت توسعه و فناوری رسانه صدا و سیما برگزار شد.
در این رزمایش، سردار غلامرضا جلالی به ایراد سخن پرداخت و گفت: هدف از برگزاری اینگونه مانورها، کشف اشکالات احتمالی است تا بتوانیم در بحران های واقعی بهترین مواجهه و عکس‌العمل را داشته باشیم.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور ادامه داد: در قالب برنامه‌های تخصصی و تعامل با دستگاه‌های مربوطه، می‌توان با افزایش توانمندی‌ها، اشکالات احتمالی را برطرف کرده و خطرپذیری را در حد صفر رساند.
وی، توجه و تمرکز رسانه ملی به موضوع امنیت سایبری را مورد اشاره قرار داد و افزود: با توجه به توان، استعداد و تکنولوژی موجود داخلی در حوزه مقابله با حملات سایبری می‌توانیم از ظرفیت‌های بالقوه داخلی حداکثر استفاده را برای خودکفایی و ارائه سرویس‌های پایدار و امن نماییم.
شریفی، سرپرست معاونت توسعه و فناوری رسانه نیز در این مراسم در سخنانی بر لزوم توجه و آگاهی از تهدیدهای مختلف تأکید کرد و گفت: سرعت تولد تکنولوژی و سرویس‌های نو به قدری زیاد هستند که متأسفانه مخاطبین آن صرف توجه به امکانات در دسترس و تسهیل فرآیندهای کاری، از چالش‌ها و تهدیدات امنیتی آن بی‌اطلاعند و عدم اطلاع موجب خسارات و آسیب‌های فراوانی در حوزه‌های فردی، اجتماعی و حاکمیتی می‌شود.
وی با بیان اینکه دنیای امروزی به تجهیزات، امکانات و تکنولوژی نو عادت کرده است، اضافه کرد: به فراخور حال و بسته به شرایط روز و با توجه به نوع تهدید و میزان ریسک بایستی تمامی افراد نسبت به استفاده از تکنولوژی‌ها، خصوصا تکنولوژی‌های غیر بومی حساسیت و دقت نظر فراوانی داشته باشند.
سرپرست معاونت توسعه و فناوری رسانه، حملات و تهدیدات اخیر دشمنان را مورد توجه قرار داد و عنوان کرد: در تمامی دنیا همواره فاصله توسعه و بهره‌برداری از تکنولوژی‌های جدید تا نسخه‌های امن آن یک دوره شکاف زمانی طبیعی داشته که بعضا به دلیل اطمینان بیش از حد به محصولات، بهره‌برداران از شکاف موجود غفلت و در نهایت موجب آسیب‌پذیری می‌شود که مشابه آن در تمامی دنیا و حتی کشورهای صاحب تکنولوژی مشاهده و گزارش شده است و تنها راه‌حل مقابله با اینگونه تهدیدات، استفاده از محصولات کاملا بومی و در صورت اجبار با نگرش اطمینان صفر (zero trust) ملاحظاتی ایمن در نظر گرفته شود.
شریفی، پایداری و امن سازی سیگنال را اولویت نخست معاونت توسعه و فناوری رسانه ملی برشمرد و افزود: پس از امن‌سازی، توسعه در سیگنال رسانی‌ها را نیز به عنوان یکی دیگر از اهداف اصلی خود دنبال می‌کنیم.
سرپرست معاونت توسعه و فناوری رسانه در پایان، خواستار تعریف ساختار و الگوهایی شد تا با تعاملات و ارتباطات آسان‌تر تیم‌های اجرایی با یکدیگر، اجرایی شدن بهتر طرح‌ها را شاهد باشیم.
گفتنی است، این رزمایش به منظور آمادگی مجموعه رسانه ملی در برابر تهدیدات طبیعی همچون تغییرات آب و هوایی و همچنین تهدیدات دشمنان برنامه ریزی و اجرا شد تا رسانه ملی همواره آمادگی کامل در خصوص سیگنال‌رسانی به صورت مداوم و بدون قطعی را داشته باشند به‌گونه‌ای که مخاطبین رسانه ملی به هیچ عنوان جابجایی سیگنال‌ها را احساس نکنند.
لازم به ذکر است، در این رزمایش احتمالات ممکن در خصوص حملات سایبری، قطعی سیگنال های زمینی، ماهواره ای و . مورد آزمایش قرار گرفت و از نکات قابل توجه و متمایز این رزمایش، چالش غافلگیرانه در فراخوان واحدهای عملیاتی بوده که سرپرست معاونت توسعه و فناوری رسانه ضمن استفاده از این ابتکار قول نزدیکتر شدن فرآیندهای رزمایش با اتفاقات حین بحران را در رزمایش‌های آینده داد.
علمِ اشباح؛ مغز چگونه ما را می‌ترساند؟ 
چرا بعضی از افراد بعضی وقت‌ها حضور موجوداتی ماورائی مثل اشباح را نزدیک خودشان احساس می‌کنند؟ محققان معتقدند که در این باره توضیحاتی علمی وجود دارد.
فرادید | یک هیکلِ سایه‌مانند به سرعت از در عبور کرد. بدنی استخوانی داشت و دورتادورش را هاله‌ای سفیدرنگ مثل تار عنکبوت احاطه کرده بود. این‌ها را «دام» می‌گوید که ترجیح می‌دهد فقط اسمِ کوچکش استفاده شود. او می‌گوید: «شمایل در هوا معلق بود و به‌نظر می‌رسید صورت ندارد.» او که در آن زمان فقط ۱۵ سال داشته با دیدنِ این صحنه وحشت می‌کند و چشم‌هایش را سریع می‌بندد. «فقط یک‌ثانیه آن را دیدم.» دام حالا بزرگ شده و در انگلستان زندگی می‌کند، اما آن تجربۀ واضح از ذهنش بیرون نمی‌رود.
به گزارش فرادید؛ آیا آن هیکلِ عجیب شبح بود؟ در اسطوره‌شناسیِ آمریکا و سایر فرهنگ‌های غربی، روح یا شبح، فردی مرده است که با دنیای زندگان ارتباط برقرار می‌کند. در داستان‌ها، روح‌ها ممکن است نجوا یا غرش کنند، چیز‌هایی را حرکت دهند یا بیندازند، در کار وسایل الکترونیکی اخلال ایجاد کنند و حتی به شکلِ هیبتی سایه‌وار و محو که همه‌چیز از پشت‌شان دیده می‌شود، ظاهر شوند.
داستان اشباح، به‌خصوص در جشنِ هالووین، بسیار سرگرم‌کننده است. اما برخی آدم‌ها باور دارند که اشباح حقیقت دارند. دانشگاه چپمن در کالیفرنیای آمریکا، سالانه نظرسنجی‌ای برگزار می‌کند و در آن از مردم آمریکا درباره عقایدشان نسبت به ماورالطبیعه می‌پرسد.
در نظرسنجیِ سال ۲۰۱۸، ۵۸ درصد از مشارکت‌کنندگان با این گزاره که «مکان‌ها می‌توانند توسط ارواح تسخیر شوند»، موافق بودند. در نظرسنجیِ دیگری که توسطِ مرکز تحقیقاتِ پیو در آمریکا انجام شده بود، از هر ۵ مشارکت‌کننده ۱ نفر معتقد بود که یا روح دیده یا حضور یک روح را در اطرافش حس کرده است.
در برنامه‌های تلویزیونیِ شکارِ ارواح، افراد به کمک ابزار علمی سعی می‌کنند که فعالیت ارواح را اندازه‌گیری یا ثبت کنند؛ و بی‌شمار عکس و ویدیوی خوفناکی که به ارواح نسبت داده شده است، به‌نظر می‌رسد که باور به ارواح را القا می‌کنند. اما، هیچ‌کدام از این موارد شواهد خوبی از اشباح ارائه نمی‌دهند. برخی از آنها حقه‌هایی برای فریب دادن آدم‌ها هستند. برخی دیگر اثبات می‌کنند که ابزار علمی گاهی صداها، تصاویر یا سایر علائمی که آدم‌ها انتظار ندارند را ثبت می‌کنند. در واقع، از میانِ تمامی توضیحاتی که می‌توان آورد، وجود واقعی اشباح، نامحتمل‌ترین هستند.
دانشمندان با استفاده از روش‌های علمیِ معتبر هیچ شواهدی مبنی بر وجود‌داشتنِ اشباح سرگردان پیدا نکرده‌اند. اما دانشمندان دلایلِ متعددی یافته‌اند که توضیح می‌دهد چرا آدم‌ها گمان می‌کنند با اشباح برخورد داشته‌اند. خلاصۀ داده‌های آنها می‌گوید که شما همیشه نمی‌توانید به چشم‌ها، گوش‌ها و مغزتان اعتماد کنید.
فلج خواب: خواب‌دیدن با چشمانِ باز
تجربه‌های غیرمعمولِ دام از سنین ۸ تا ۹ سالگی شروع شد. وقتی بیدار می‌شد قادر به حرکت نبود. او پیگیر وضعیتش شد تا بفهمد چه اتفاقی برایش افتاده است؛ و بعد فهمید که علم توضیحی برای این حالت دارد: فلجِ خواب. این وضعیتی است که در آن فرد بیدار است، اما قادر به حرکت دادنِ بدن نیست، او حس می‌کند فلج شده یا در جایش یخ‌زده است. او نه قادر به حرکت است، نه می‌تواند صحبت کند یا حتی نفسِ عمیق بکشد. او همچنین در این حالت ممکن است اشخاص یا مخلوقاتی را ببیند یا صدایشان را بشنود که وجود خارجی ندارند. به این وضعیت «توهم» می‌گویند.
دام بعضی‌وقت‌ها دچار این توهم می‌شد که این مخلوقات در حالِ قدم زدن هستند یا رویش نشسته‌اند. بعضی‌وقت‌ها نیز صدای جیغ‌کشیدنِ آنها را می‌شنید. او آن شبح را فقط یک‌بار در دوران نوجوانی دید.
فلج خواب وقتی رخ می‌دهد که مغز در پردازشِ به‌خواب‌رفتن و بیدار‌شدن دچار اشتباه می‌شود. شما به‌طور معمول بعد از آنکه خواب‌تان می‌برد رؤیا می‌بینید؛ و پیش‌از آنکه بیدار شوید خواب‌دیدن نیز به اتمام رسیده است. بالاند جلال، دانشمندِ علوم‌اعصاب می‌گوید، فلج خواب «شبیه آن است که با چشم‌های باز خواب ببینید.»
او در توضیح علتِ فلج خواب می‌گوید: «شفاف‌ترین و واقعی‌ترین خواب‌های ما در یک مرحلۀ خاص از خواب رخ می‌دهند. به آن مرحله رِم یا حرکت سریع چشم گفته می‌شود. در این مرحله چشم‌ها در زیر پلک‌های بسته به سرعت حرکت می‌کنند. در این وضعیت چشم‌ها حرکت می‌کنند، اما بدن نمی‌تواند حرکت کند. به احتمال زیاد دلیلش پیش‌گیری از کنشِ بیرونی و حرکات تند و سریع بدن در هنگام خواب است. (این کار می‌تواند خطرناک باشد! تصور کنید که موقع بسکتبال دست و پای‌تان را به در و دیوار بکوبید، یا قوزک پای‌تان به دیوار برخورد کند و زمین بخورید!)
مغز معمولاً پیش‌از‌آنکه شما بیدار شوید این فلج بدنی را خاموش می‌کند. اما در فلجِ خواب شما بیدار می‌شوید درحالیکه بدن‌تان هنوز در حالتِ فلج است.
دیدن صورت در ابر‌ها
حتماً نباید دچار فلج خواب شوید تا حس کنید چیزی در اطرافتان وجود دارد. آیا تاکنون شده حس کنید صدای ارسال پیامکِ گوشی‌تان را شنیدید، اما پیامی دریافت نکردید؟ آیا تاکنون حس کرده‌اید کسی اسم‌تان را صدا کند درحالیکه تنها هستید؟ آیا تاکنون در سایه‌های تاریک چهره یا هیبتی را تشخیص داده‌اید؟
دکتر دیوید اسمایلز، روان‌شناس در دانشگاه نورثامبریا در نیوکاسل، می‌گوید این‌ها هم انواع دیگری از توهم هستند. او فکر می‌کند که هر کسی چنین تجربه‌هایی را در زندگی‌اش داشته است. اغلب ما آنها را نادیده می‌گیریم. اما برخی آنها را به چیز‌های معنادار یا ارواح و اشباح نسبت می‌دهند.
ما عادت کرده‌ایم که فکر کنیم حس‌های‌مان اطلاعاتِ دقیق و درستی از دنیای اطراف‌مان به ما می‌دهند؛ بنابراین وقتی دچار توهم می‌شویم، بنا بر غریزۀ اولیه معمولاً آن را باور می‌کنیم. اسمایلز می‌گوید: «اگر حضور عزیزی که در این دنیا نیست را در کنارتان احساس می‌کنید یا حتی او را می‌بینید ـ و به ادراک خودتان اعتماد دارید ـ پس حتماً مطمئن هستید که شبح وجود دارد.» باور به وجود شبح ساده‌تر از آن است که باور کنید مغزتان دارد به شما دروغ می‌گوید.
مغز وظیفه سنگینی دارد. اطلاعات جهان در قالب ملغمه‌ای از آیا می‌توان به سیگنال‌ها اعتماد کرد؟ سیگنال‌های درهم‌وبرهم شما را بمباران می‌کند. چشم‌ها رنگ‌ها را می‌گیرند. گوش‌ها صداها را می‌گیرند. پوست فشار را احساس می‌کند. مغز کار می‌کند تا به این ملغمه معنی ببخشد. به این کار پردازشِ از پایین به بالا گفته می‌شود؛ و مغز در این کار بسیار خوب عمل می‌کند. این خوب است که مغز گاهی در چیز‌های بی‌معنی، معنا پیدا کند. به آن پدیدۀ «پاریدولیا» گفته می‌شود. این پدیده را وقتی تجربه می‌کنید که به ابر‌ها خیره می‌شوید و خرگوش، کشتی یا چهره‌هایی را در آنها می‌بینید. یا به ماه خیره می‌شوید و یک چهره را در آن تشخیص می‌دهید.
(احتملا شما هم در این تصویر از سینک ظرفشویی یک چشم می‌بینید!)
مغز پردازش از بالا به پایین هم انجام می‌دهد و به ادراک شما از جهان اطلاعاتی را اضافه می‌کند. بیشتر اوقات چیز‌ها زیادازحد از طریق حس‌های ما واردِ مغز می‌شود. توجه به همه آنها می‌تواند شما را از پا بیندازد؛ بنابراین مغز شما مهم‌ترین بخش‌ها را گزینش می‌کند؛ و بعد فواصلِ خالی را خودش پر می‌کند. اسمایلز می‌گوید: «بخشِ زیادی از ادراک، حاصل فواصلی است که مغز پر می‌کند.»
آنچه هم‌اکنون می‌بینید دقیقاً همان چیزی نیست که در جهان وجود دارد. این تصویری است که مغز شما بر اساس سیگنال‌هایی که چشم‌های‌تان دریافت می‌کند برای‌تان ترسیم/نقاشی کرده است. در مورد حس‌های دیگرتان هم همین قاعده حاکم است. اغلب اوقات این تصویر، تصویرِ درستی است. اما برخی اوقات، مغز چیز‌هایی که آن‌جا نیستند را به تصویر اضافه می‌کند. برای مثال، وقتی که در آواز یک خواننده بعضی قسمت‌های آهنگ را غلط می‌شنوید، مغز معنایی را در آهنگ جای می‌دهند که به واقع در آهنگ وجود نداشته است. (و اغلب حتی وقتی کلمه درست را می‌فهمید مغز کماکان همان کلمه غلط را می‌شنود.)
این تجربه بسیار شبیه وقتی است که کسانی که خودشان را شکارچی روح می‌دانند، صدا‌هایی را ثبت می‌کنند و می‌گویند صدای ارواح است. آنچه ثبت می‌شود اغلب سروصدا‌های تصادفی است. اگر به این صداها گوش بدهید، بدونِ آنکه انتظار شنیدنِ حرفهای معنادار داشته باشید، احتمالاً کلمه معناداری هم از آنها استخراج نمی‌کنید. اما اگر هدفمند گوش بدهید و انتظار داشته باشید که کلماتی معنادار از آنها استخراج کنید، ممکن است که این معنا‌ها را خیلی راحت دریافت کنید.
حتی این امکان وجود دارد که مغز شما به صدا‌های تصادفی چهره‌هایی را نیز اضافه کند و از آنها تصاویری بسازد. تحقیقات نشان داده‌اند بیمارانی که توهمِ دیداری را تجربه می‌کنند بیش‌تراز‌حدِ‌طبیعی ممکن است پاریدولیا ـ برای مثال دیدنِ اشکالِ تصادفی ـ را تجربه کنند.
در سال ۲۰۱۸، اسمایلز و تیمش می‌خواستند ببینند که آیا این تجربه برای افراد سالم هم رخ می‌دهد یا نه. آنها ۸۲ داوطلب را به خدمت گرفتند. نخست، محققان از داوطلبان پرسش‌هایی نظیر اینکه اغلب چه مدت تجربه‌های توهم-مانند دارند، پرسیدند. برای مثال، «آیا اغلب چیز‌هایی می‌بینید که دیگران نمی‌بینند؟» و «آیا هرگز به این فکر کرده‌اید که چرا چیز‌های روزمره به نظرتان غیرمعمول است؟»
مشارکت‌کنندگانی که در ابتدا گزارش داده بودند تجربه‌های توهم-مانند زیادی در طی روز دارند، همان کسانی بودند که بیشتر از سایرین چهره‌هایی را در بینِ صدا‌های تصادفی تشخیص می‌دادند. اسمایلز می‌گوید: «مردم اغلب زمانی اشباح را احساس می‌کنند که تنها، در تاریکی و وحشت‌زده هستند.» او می‌گوید در تاریکی مغز نمی‌تواند اطلاعاتِ بصری زیادی از جهان دریافت کند. پس مجبور است بیش‌ترِ واقعیتِ شما را برای‌تان خلق کند. اسمایلز می‌گوید، در این نوع موقعیت، احتمال اینکه مغز مخلوقات خود را به واقعیت القا کند بسیار بیشتر می‌شود.
کوریِ بی‌توجهی
تصویرِ مغز از واقعیت برخی اوقات شاملِ چیز‌هایی است که در واقعیت وجود ندارند. اما مغز همچنین می‌تواند چیز‌هایی که در واقعیت وجود دارند را نیز به کل نادیده بگیرد. به این پدیده کوریِ بی‌توجهی گفته می‌شود. حتماً آن ویدیو معروف را دیده‌اید که بازیکنان بسکتبال با لباس‌های سیاه و سفید از جلوی دوربین عبور می‌کنند. بعد از شما درخواست می‌شود که تعداد دفعاتی که بازیکنان سفیدپوش توپ را پاس می‌دهند بشمارید. درهمین‌زمان که شما مشغول هستید شخصی با لباس گوریل از لابه‌لای بازیکنان عبور می‌کند. آیا شما او را دیدید؟ نیمی از تماشاچیان متوجه گوریل نشده بودند. اگر شما هم متوجه گوریل نشده‌اید کوریِ بی‌توجهی را تجربه کرده‌اید. شما احتمالاً در وضعیتی بودید که به آن جذب/غرق‌شدن گفته می‌شود. آن‌قدر روی وظیفه‌ای مثل شمردنِ تعداد دفعاتِ پاس‌کاریِ توپ توسط بازیکنان با لباس سفید غرق شده بودید که متوجه نشدید که شخصی با لباس گوریل از بین آنها عبور کرده است.
کریستوفر فرنچ می‌گوید: «حافظه مثل دوربین کار نمی‌کند.» او که روان‌شناس در دانشگاه گلدسمیت در لندن است، می‌گوید، شما فقط چیز‌هایی را به یاد می‌آورید که به آنها توجه نشان داده‌اید. برخی آدم‌ها بیشتر از بقیه دچار حالتِ جذب/غرق‌شدگی می‌شوند؛ و این عده بیشتر از سایرین باور‌های فراواقعی مثلِ باور به اشباح سرگردان دارند.
چطور این چیز‌ها به هم ارتباط دارند؟ برخی تجربه‌های عجیبی که مردم اغلب به اشباح نسبت می‌دهند شاملِ صداها و حرکاتی است که توضیحی برای آنها وجود ندارد. پنجره ممکن است خودبه‌خود باز شود. اما شاید کسی پنجره را بدونِ آنکه شما حواس‌تان باشد ـ یا به آن توجه کرده باشید ـ باز کرده باشد. یعنی درست وقتی شما غرق انجام کاری بودید. فرنچ می‌گوید، احتمال اینکه کسی پنجره را باز کرده باشد خیلی بیشتر از آن است که یک شبح آن را باز کرده باشد.
در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۴ انجام شد، فرنچ و همکارانش دریافتند افرادی که در سطوحِ بالایی عقایدِ فراطبیعی دارند، تمایلِ بیش‌تری به غرق‌شدن در اموری دارند که احتمالِ تجربه کوریِ بی‌توجهی را نیز افزایش می‌دهد. آنها همچنین حافظه کوتاه‌مدتِ محدودتری در مقایسه با سایرین داشتند. حافظه کوتاه‌مدت میزانِ اطلاعاتی است که فرد آیا می‌توان به سیگنال‌ها اعتماد کرد؟ می‌تواند در لحظه در حافظه خود نگه دارد. اگر با نگهداری حجم زیاد اطلاعات در حافظه‌تان مشکل دارید یا نمی‌توانید به بیشتر از یک چیز در هر لحظه توجه نشان دهید، خطر اینکه متوجه سرنخ‌های حسی محیط اطرافتان نشوید، زیاد است؛ و امکان دارد همه ادراکاتِ نادرست را به گردنِ اشباح بیندازید.
قدرت تفکرِ انتقادی
هر فردی ممکن است فلج خواب، توهم، پارادولیا یا کوریِ بی‌توجهی را تجربه کند. اما همۀ آدم‌ها برای توضیح این تجربه‌ها به ارواح یا سایر موجوداتِ فراطبیعی متوسل نمی‌شوند. حتی «دام» هم هرگز فکر نمی‌کرد که با یک روحِ واقعی روبه‌رو شده باشد. او به سراغ اینترنت رفت و پرسش‌هایی درباره آنچه ممکن بود برایش رخ داده باشد، پرسید. او از تفکرِ انتقادی بهره گرفت؛ و پاسخ‌هایی که می‌خواست را به دست آورد. درحال‌حاضر وقتی دچار فلج خواب می‌شود از تکنیکی که جلال توسعه داده استفاده می‌کند. دام برای خاتمه دادن به فلج خواب تلاشی نمی‌کند. او روی تنفسش تمرکز می‌کند و می‌کوشد تا می‌تواند خودش را در وضعیتی آرام نگه دارد و صبر می‌کند تا فلج خواب خودش برطرف شود. او می‌گوید: «خیلی بهتر از قبل با آن کنار می‌آیم و فقط می‌خوابم و از خوابم لذت می‌برم.»
پس اگر کسی داستان ارواح را برای‌تان تعریف کرد از آن لذت ببرید اما نسبت به آن مشکوک بمانید. برای آنچه رخ داده است به دنبال توضیحاتِ احتمالی دیگر باشید. یادتان باشد ذهن شما می‌تواند در موردِ تجربۀ چیز‌های ترسناک فریب‌تان دهد. صبرکن، اون کیه پشت‌سرت؟ (پِخ!)
دیدگاه شما