انواع سهامداران بازار سرمایه


جرایم بورسی

جرایم بورسی و مراجع رسیدگی به آنها

با گسترش بازار بورس شکل‌گیری نهادهای مالی جدید، گسترش دامنۀ فعالیت و تنوع فعالیت شرکت‌های کارگزاری، ورود ابزارهای جدید مالی به معاملات بورس، گسترش حجم بازارسرمایه و توسعۀ عملیات و معاملات اوراق بهادار ناهنجاریها و جرایم خاصی تحت عنوان جرایم بورسی را ایجاد نموده که باید تحت عناوین مجرمانه مورد حکم قانونگذار قرار گیرند و مجازاتهایی در قانون برای آنها در نظر گرفته شود.

در ادامه به انواع جرایم بورسی و مراجع رسیدگی به آنها می پردازیم.

جرایم بورسی

جرایم بورسی

انواع جرایم بورسی

حسب قانون بازار اوراق بهادار مصوب ۱۳۸۴ و قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی مصوب ۱۳۸۸ قانونگذار برخی از افعال و ترک فعل ها در حوزه بازار اوراق بهادار را جرم شناخته و برای آن مجازات تعیین کرده است .که به شرح ذیل می باشند:

  1. جرم معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی : اطلاعات نهانی: “بند ٣٢ ماده یک این قانون نیز اطلاعات نهانی را هرگونه اطلاعات افشا نشده‌ای برای عموم می‌داند که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم به اوراق بهادار، معاملات یا ناشر آن مربوط می‌شود و در صورت انتشار، بر قیمت یا تصمیم سرمایه‌گذاران برای معامله اوراق بهادار مربوط تأثیر می‌گذارد.” اعضای شورا، اعضای هیات مدیره سازمان، مدیران وشرکاء موسسه حسابرسی سازمان و اشخاص تحت تکفل آنها را دارنده اولیه اطلاعات نهانی می باشند.
  2. جرم سوء استفاده از اطلاعات نهانی :سوءاستفاده از اطلاعات نهاني زمانی اتفاق میافتد كه دارنـدة اطلاعـات بـا علـم بـه اينكه اطلاعات مذكور هنوز در بازاربورس منتشر نشده و در دسـترس عمـوم قـرار نگرفتـه است و در صورت انتشار، بر قيمت اوراق بهادار شركت تأثير خواهـد گذاشـت، آن اطلاعات را به ديگران ارائه مي كند تا بر اساس آن به خريد يا فروش آن اوراق اقدام نمایند. چراکه این جرم می تواند منجر به سلب اعتماد از بازار و خسارت به سرمایه گذاران وسلب اعتماد سرمایه گذاران به بازار سرمایه گردد.
  3. جرم فراهم کردن موجبات افشاء و انتشارات در غیر موارد مقرر :مبنای تصمیم‌گیری در معاملۀ اوراق بهادار و به طور کلی سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار وابسته به اطلاعاتی است که شخص معامله‌کننده یا سرمایه‌گذار آن اطلاعات را درخصوص اوراق بهادار خاص کسب می‌کند. بنابراین اطلاع رسانی در فرآیند پذیره‌نویسی اوراق بهادار و یا معاملات ثانویه مربوط به آنها اهمیت به‌سزایی دارد. بخش عمده‌ای از جرایم و مجازاتها نیز به اقدامات مجرمانه مربوط به افشا یا عدم افشای اطلاعات یا سوء استفادۀ از اطلاعات در غیر موارد مصرح قانونی اختصاص دارد.
  4. جرم دستکاری بازار :توسل به اقداماتی مانند معاملات صوری، سفارش چینی در یک حجم مشخص، افزایش قیمت سهام یک شرکت خاص با شایعه سازی و جمع‌آوری سهام در قیمت پایین به منظور کسب سود از مصادیق بارز جرم دستکاری در قیمت ها است که خود باعث تاثیر گذاری برقیمت و یا تصمیم سرمایه گذاران می گردد.
  5. جرم انتشار آگهی یا اعلامیه پذیره نویسی بدون تائید سازمان بورس : با تصویب قانون اوراق بازار اوراق بهادار در آذر ماه1384انتشار هر گونه آگهی یا اعلامیه پذیره نویسی به قصد عرضه عمومی اوراق بهادار باید پس از اخذ تاییدیه سازمان بورس و اوراق بهادار انجام شود در غیر اینصورت موسسان شرکت ویا مدیران ناشر مرتکب جرم شده اند
  6. جرم عدم ارائه اطلاعات مهم به سازمان بورس یا بورس مربوطه :در بازار سرمایه، ارایه اطلاعات توسط شرکت های پذیرفته شده در بورس ها از دو لحاظ بررسی می گردد اول از لحاظ تأثیر آن بر تصمیم سرمایه گذاران برای معامله اوراق بهادار خاص با تکیه بر اطلاعات مالی منتشر شده؛ دوم از لحاظ رعایت اصل عدالت و برابری و عدم تبعیض کلیه سرمایه گذاران در استفاده به موقع از اطلاعات مالی شرکت .
  7. جرم سوء استفاده کارگزاران ، معامله گران ، یا بازارگردانان از اوراق بهادار و وجوه مشتریان : بدین صورت که کارگزار، معامله گر یا بازارگردان از اوراق بهادار و وجوهی که برای انجام معامله به وی سپرده شده به نفع خود یا دیگری برخلاف قانون استفاده نماید.

برخی دیگر از مصادیق جرایم بورسی ..

  • جرم سوء استفاده از اطلاعات، اسناد و یا گزارش های خلاف واقع مربوط به اوراق بهادار
  • جرم مبادرت به فعالیت های مستلزم اخذ مجوز یا معرفی خود تحت آن عناوین
  • جرم افشای مستقیم یا غیر مستقیم اطلاعات نهانی توسط اعضای شورا ، سازمان ، مدیران و شرکای موسسه حسابرسی سازمان
  • جرم عدم ارائه گزارش لازم به سازمان توسط کارگزاران ، معامله گران ، بازارگردانان ، مشاوران سرمایه گذاری و سایر تشکل های مشابه
  • مبادرت به انجام فعالیت کارگزاری ، معامله گری ، بازارگردانی، مشاوره بدون اخذ مجوز
  • جرم تخلف از مقررات در تهیه ، بررسی اظهارنظر و تصدیق اسناد و مدارک جهت ارائه به سازمان
  • تخلف درتهیه گزارش های مورد نظر قانون بازار اوراق بهادار و عدم رعایت مقررات قانونی،استانداردهای حسابداری و گزارش دهی مالی،آیین نامه ها ودستورالعمل های اجرایی ابلاغی سازمان بورس و اوراق بهادار

مجازات کیفری و مدنی متخلفین در بازار اوراق بهادار

مجازات کیفری هر یک از جرایمی که ذکر شد به موجب بند 3 ماده 46 قانون بورس و اوراق بها‌دار مصوب آذرماه 1384 :

“3 ماه تا 1سال حبس تعزیری یا پرداخت جزای نقدی معادل دو تا پنج برابر سود بدست آمده یا زیان متحمل نشده یا هر دو مجازات پیش بینی شده است”.

در خصوص ضمانت اجرای مدنی یا حقوقی به موجب ذیل ماده 52 قانون بازار اوراق بهادار هم چنانچه در اثر جرایم مذکور ، ضرر و زیانی متوجه سایر اشخاص شود، شخص زیان دیده می‌تواند برای جبران آن به مراجع ذی‌صلاح قضایی مراجعه و وفق مقررات آئین دادرسی مدنی دادخواست ضرر و زیان تسلیم کند.

مراتب تعقیب جرایم بورسی

بنا به ماده ۵۲ قانون بازار اوراق بهادار ، سازمان بورس و اوراق بهادار مکلف است مستندات و مدارک مربوط به جرایم را حسب اعلام وصول گزارش و اخبار از فعالان مشمول قانون و یا سایر اشخاص و یا مقامات قضایی و انتظامی و اداری و معاونت حقوقی سازمان را گردآوری کرده و به مراجع قضایی ذی صلاح اعلام نموده و حسب موضوع مورد را به عنوان شاکی پیگیری نماید.

تفاوت جرم با اختلاف در بورس اوراق بهادار

  • جرم نقض قوانین کیفری موضوعه مجلس است در حالی که اختلاف از نقض قراردادهای طرفینی یا قوانین غیر کیفری همچون مدنی بازرگانی و مالیاتی شکل می گیرد
  • ضمانت اجرایی که برای شخصی که مرتکب جرم در بازار بورس شود، مجازات کیفری در نظر گرفته می شود در حالی که ضمانت اجرا برای اختلاف جبران خسارت و ضرر زیان محکوم یا درنهایت رد دعوای خواهان است.

مرجع رسیدگی به جرایم و اتهامات دربازار بورس

مرجعی که صلاحیت رسیدگی به جرایم در این خصوص را دارد، مراجع قضایی اعم از دادسرا و دادگاه عمومی کیفری است حال آنکه اختلافات در حوزه بازار اوراق بهادار در مراجع اختصاصی غیر دادگستری چون هیات داوری حل و فصل می گردند مانند اختلافات بین کارگزاران و بازارگردانان و مشاوران سرمایه گذاری و ناشران و دیگر سرمایه گذاران و اشخاص ذی ربط در راستای فعالیت حرفه ای آنها که در صورت عدم سازش در کانون ها توسط هیات داوری رسیدگی می شود.بنابراین کاربران و اشخاصی که در اثر جرایم بورسی ضرر و زیان دیده باشند می توانند برای جبران خسارت به مراجع قضایی مراجعه نمایند و وفق مقررات دادخواست ضرو زیان تسلیم نمایند

بر این اساس به موجب ماده 32 قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی همچنین اجرای سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی، قوه قضاییه مکلف گردید تا شعب ویژه ای به نام « شعبه اول بازپرسی دادسرای امور اقتصادی در مجتمع قضایی امور اقتصادی » برای رسیدگی نمودن به دعاوی و شکایات حاصل از تخلفات و جرایم در راستای اجرای قانون بازار اوراق بهادار تعیین نماید.

اما در خصوص اتهامات، علاوه بر مرحله تعقیب جرایم در دادسرای ویژه، به اتهامات نیز در « دادگاه بدوی و تجدیدنظر مجتمع قضایی امور اقتصادی » رسیدگی می گردد.

بازار سرمایه چیست؟ (آشنایی با مفاهیم مهم و اساسی بازار سرمایه)

اگر فکر سرمایه‌گذاری در بورس شما را می‌ترساند، شما تنها نیستید. افرادی که تجربه بسیار محدودی در سرمایه‌گذاری در بازار سهام دارند معمولا بیش از نیمی از سرمایه خود را در ابتدای کار از دست می‌دهند. اکثر آنها گمان می‌کنند در ابتدا با سرمایه‌گذاری سودهای کلانی نصیبشان خواهد شد، ولی واقعیت چیز دیگری است. بنابراین تعجب‌آور نیست که گفته می‌شود پاندول احساسات سرمایه‌گذاری بین ترس و حرص و طمع می‌چرخد.

واقعیت این است که سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار ریسک‌هایی را به همراه دارد؛ اما وقتی با روشی منضبط وارد آن شوید، یکی از کارآمدترین راه ها برای ایجاد ارزش خالص (کسب درآمد) برای یک شخص است. بیشتر افراد ثروتمند و قدرتمند در دنیا، اکثریت ثروت خود را در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند. برای درک بهتر مکانیزم‌های بازار سرمایه، بیایید با بیان تعریف سهام و انواع مختلف آن شروع کنیم.

شرکت‌های بزرگ امروز احتمالاً به عنوان یک نهاد خصوصی کوچک از چند دهه پیش توسط یک موسس راه‌اندازی شده‌اند. تصور کنید در سال 1999 شرکت علی بابا کار خود را از آپارتمان خود در هانگژو چین شروع کرده است یا مارک زاکربرگ موسس اولین نسخه فیس بوک، کار خود را از اتاق خوابگاه دانشگاه هاروارد خود در سال 2004 شروع کرد. این‌ها طی چند دهه در بین بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان قرار گرفته‌اند.

با این حال، رشد با چنین سرعت حیرت‌آور نیاز به دسترسی به حجم عظیمی از سرمایه دارد. برای انتقال این ایده‌ای که در مغز کارآفرین شکل گرفته و تبدیل آن به یک شرکت بزرگ، نیاز به اجاره دفتر یا کارخانه، استخدام کارمندان، خرید تجهیزات و مواد اولیه و ایجاد شبکه فروش و توزیع است. بنابراین عرضه سهام این شرکت‌ها در بورس و کسب سرمایه از این طریق، متداول‌ترین روش در دنیا می‌باشد.

تعریف سهام :

سهام یک ابزار مالی است که نشان‌دهنده مالکیت در یک شرکت است. مالکیت سهام به این معنی است که سهام‌دار صاحب یک قطعه از شرکت برابر با تعداد سهامی است که به عنوان بخشی از کل سهام باقیمانده شرکت در اختیار دارد. به عنوان مثال، یک شخص یا مؤسسه‌ای که صاحب 100.000 سهم یک شرکت با یک میلیون سهم منتشر شده است، می‌تواند 10٪ مالکیت آن را در اختیار داشته باشد. اکثر شرکت‌ها سهم‌های قابل انواع سهامداران بازار سرمایه توجهی دارند که به میلیونها یا میلیاردها می‌رسد.

معرفی بازار سرمایه :

در کشور ما بازار سرمایه عموماً با نام بورس اوراق بهادار تهران شناخته می‌شود؛ بازار سرمایه شاخه وسیعی از بازار است که فرآیند خرید و فروش ابزارهای مالی را تسهیل می‌کند . بازار سرمایه پلی است، که پس‌انداز واحدهای اقتصادی دارای مازاد مانند شرکت‌ها یا دولت‌ها را، به واحدهای سرمایه‌گذاری که بدان نیازمندند، انتقال می‌دهد. بازار سرمایه از نظر مرحله عرضه اوراق بهادار، به دو بازار اولیه (Primary Markets) و ثانویه (Secondary Markets) تقسیم می‌شود.

  • بازار اولیه: بازاری است که در آن شرکت‌ها برای اولین بار اقدام به عرضه سهام و پذیره نویسی می‌نمایند.
  • بازار ثانویه: در این بازار سهام عرضه شده در بازار اولیه مورد معامله مکرر قرار می‌گیرد؛ در واقع بازار ثانویه تسهیل کننده فروش اوراق در بازار اولیه می‌باشد.

بازار سرمایه ایران از نظر شرایط شرکت‌ها، به چهار بازار بورس اوراق بهادار ، بورس کالا ، فرابورس و بورس انرژی طبقه‌بندی می‌شود.

اصطلاحات بازار سرمایه:

حال که با مفهوم کلی بازار سرمایه آشنا شدید در زیر به توضیح چند اصطلاح در این بازار می‌پردازیم:

  • اوراق اجاره: اوراق بهادار با نام قابل نقل و انتقالی است که نشان ‌دهنده‌ی مالکیت مشاع دارنده آن در دارایی مبنای انتشار اوراق اجاره است.
  • اوراق بهادار: هر نوع ورقه یا مستندی است که متضمن حقوق مالی قابل نقل و انتقال برای مالک عین و یا منفعت آن باشد. شورا، اوراق بهادار قابل معامله را تعیین و اعلام خواهد کرد. مفهوم ابزار مالی و اوراق بهادار در متن این قانون، معادل هم در نظر گرفته شده است.
  • اوراق مشارکت: اوراق بهادار با نامی که با مجوز “بورس” به قیمت اسمی مشخص برای مدت معین جهت تامین بخشی از منابع مالی مورد نیاز طرح‌های نوسازی و توسعه شرکت‌های پذیرفته شده در “بورس” منتشر می‌شود. این اوراق بدون تضمین دولت و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران انتشار می‌یابند.
  • کارگزار : شخصیتی است حقوقی که عمل خرید و فروش سهام در بازار سرمایه یا بورس اوراق بهادار را برای مشتریان انجام می‌دهند و در ازای آن کارمزدی دریافت می‌کند.
  • بازارگردان: کارگزار (معامله‌گری) است که با اخذ مجوز لازم و با تعهد به افزایش نقدشوندگی و تنظیم عرضه و تقاضای اوراق ‌بهادار معین و تحدید دامنه نوسان قیمت آن، به داد و ستد آن اوراق می‌پردازد.
  • بازارهای خارج از بورس: بازاری است در قالب شبکه ارتباط الکترونیک یا غیرالکترونیک که معاملات اوراق بهادار در آن بر پایه‌ی مذاکره صورت می‌گیرد.
  • بستن نماد: توقف معاملات هر یک از انواع اوراق بهادار طی دوره معین طبق دستورالعمل مربوطه می‌باشد.
  • پذیره‌نویسی: فرآیند خرید اوراق بهادار از ناشر و یا نماینده قانونی آن و تعهد پرداخت وجه کامل آن طبق قرارداد.
  • تابلوی بورس: تابلویی است که برای ارائه اطلاعات طبقه ‌بندی ‌شده اوراق ‌بهادار به‌کار می‌رود؛ از قبیل تابلوی اصلی و فرعی، تابلو اوراق مشارکت دولتی و تابلوی اوراق مشارکت شرکت‌ها. ( تابلوخوانی چیست؟ )
  • تسویه و پایاپای: مرحله‌ی پایانی انجام معامله است که طی آن مالکیت اوراق بهادار به خریدار و وجوه حاصل از معامله به فروشنده منتقل می‌شود.
  • تقاضا: عبارت است از اعلام آمادگی برای خرید اوراق بهادار از طرف کارگزار خریدار.
  • عرضه: عبارت است از اعلام آمادگی برای فروش اوراق بهادار از طرف کارگزار فروشنده.
  • حجم مبنا: تعداد اوراق ‌بهادار از یک نوع است که هر روز باید مورد دادوستد قرار گیرد تا کل درصد تغییر آن روز، در تعیین قیمت روز بعد ملاک باشد.
  • دامنه نوسان قیمت: پایین‌ترین تا بالاترین قیمتی است که در آن دامنه، طی یک یا چند جلسه رسمی معاملاتی بورس، قیمت می‌تواند نوسان داشته باشد.
  • عرضه اولیه : منظور نخستین عرضه اوراق بهادار شرکت، پس از پذیرش آن در بازار سرمایه یا بورس است.
  • سبد: مجموعه دارایی‌های مالی است که از محل وجوه سرمایه‌گذاران خریداری می‌شود.
  • سهم شناور آزاد: بخشی از سهام آن شرکت است که دارندگان آن همواره آماده عرضه و فروش آن سهام می‌باشند، و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام، در مدیریت شرکت مشارکت نمایند.
  • شاخص: نماگری است که تغییرات قیمت یا بازده یک یا مجموعه‌ای از انواع سهامداران بازار سرمایه اوراق ‌بهادار را طی دوره زمانی مشخص نشان می‌دهد.
  • صندوق سرمایه‌گذاری : نهادی مالی است که فعالیت اصلی آن سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار می‌باشد و مالکان آن به نسبت سرمایه‌گذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک‌اند.
  • قیمت پایه: قیمت مشخص و بدون قید و شرطی است که توسط فروشنده برای عرضه‌ی سهام در معاملات عمده تعیین و از طریق کارگزار فروشنده به بورس اعلام می‌شود و مبنای رقابت در معاملات عمده می‌باشد.
  • قیمت آغازین: قیمتی است که در شروع جلسه رسمی معاملاتی برای هر ورقه بهادار در تابلو بورس اعلام می‌شود.
  • قیمت پایانی: قیمت هر ورقه بهادار در پایان هر جلسه رسمی معاملاتی بورس است که محاسبه و توسط “بورس” اعلام می‌شود.
  • قیمت باز: در مواقعی که خریدار یا فروشنده تعیین قیمت را به کارگزار واگذار می‌نماید کارگزار دارای دستور معامله با قیمت باز می‌باشد.
  • قیمت محدود: در مواقعی که خریدار یا فروشنده حداکثر یا حداقل قیمتی را برای معامله تعیین می‌نماید، کارگزار دارای دستور معامله با قیمت محدود می‌باشد.
  • قیمت معین: در مواقعی که خریدار یا فروشنده قیمت ثابتی را برای انجام معامله تعیین می‌نماید، کارگزار دارای دستور معامله با قیمت معین می‌باشد.
  • بازه روز: نشان‌دهنده تغییرات قیمت سهام در روز معاملاتی جاری است. حداقل و حداکثر قیمتی که سهم در طی یک روز معامله می‌شود را بازه روز سهم می‌گویند.
  • بازه مجاز: بازه قیمتی است که سهم در طول روز می‌تواند نوسان کند و سفارش خرید و فروش سهام باید در این محدوده باشد.
  • بازه هفته: تغییرات قیمت سهام در یک هفته جاری است.
  • کد معاملاتی: شناسه “مشتری” جهت انجام معامله اوراق بهادار در سامانه معاملات بازار سرمایه یا بورس است. این شناسه به صورت حروف، عدد، و یا ترکیبی از هر دو می‌باشد.
  • نماد معاملاتی : شناسه‌ای است که برای هر یک از اوراق ‌بهادار به صورت منحصربه‌فرد در سامانه‌ معاملات تعریف شده است. این شناسه می‌تواند بصورت حروف، عدد و یا ترکیبی از هر دو باشد.
  • قیمت تابلو: قیمتی است که بر اساس عرضه و تقاضای موجود برای هر سهم تعیین می‌شود و ارزش روز هر شرکت بر مبنای این قیمت محاسبه می‌شود.
  • نقدشوندگی: عبارتست از درجه سهولت معامله روی یک سهم؛ هرچه سهم از نقدشوندگی بیشتری برخوردار باشد امکان بلوکه شدن سرمایه کاهش می‌یابد.
  • دوره مالی: عبارتست از زمانی که شرکت‌ها برای انجام عملیات مالی خود در نظر می‌گیرند. این زمان در ایران معمولا یکسال تعیین می‌شود انواع سهامداران بازار سرمایه و شرکت‌ها موظفند در پایان این دوره صورت‌های مالی و سود و زیان خود را به بورس تحویل دهند.
  • P/E: عبارتست از تقسیم قیمت یک شرکت بر سود پیش‌بینی شده آن که دوره بازگشت سرمایه را نیز نشان می‌دهد.
  • DPS: عبارتست از سودی که پس از پیشنهاد هیئت مدیره و تصویب در مجمع عمومی به هر سهم پرداخت می‌شود که رابطه عکس با قیمت سهم دارد.
  • مجمع عمومی عادی سالیانه: که با حضور سهامداران – بازرس – حسابرس و مدیران شرکت‌ها هر سال یک بار و حداکثر ۴ ماه بعد از پایان سال مالی تشکیل می‌شود و در آن موارد مختلفی از جمله تصویب صورت‌های مالی سال قبل و تصمیم در مورد نحوه تقسیم سود انجام می‌گیرد.
  • مجمع عمومی فوق‌العاده: در مواقعی که نیاز به تصمیم‌گیری در مورد بخصوصی که نیاز به تصویب مجمع دارد مانند تصمیم در مورد افزایش سرمایه یا تغییر در اعضای هیات مدیره و غیره باشد تشکیل می‌شود.
  • اطلاعات میان‌دوره‌ای: اطلاعاتی است که در دوره‌های فصلی و ماهانه اعلام می‌شود و جریان مالی شرکت را به صورت واقعی نشان می‌دهد. با مقایسه این اطلاعات با بودجه شرکت می‌توان درصد خطای پیش‌بینی شرکت را بدست آورد. شرکت‌ها معمولا برای انجام طرح‌ها و برنامه‌های سود آور و بعضا برای جبران کمبود نقدینگی اقدام به افزایش آخرین سرمایه ثبت شده خود و در نتیجه تعداد سهام شرکت می‌نمایند که این کار با پیشنهاد هیات مدیره و تصویب در مجمع عمومی و تایید سازمان بورس عملی می‌باشد و از طرق مختلف انجام می‌گیرد که عبارتست از آورده نقدی – سهام جایزه و صرف سهام.

در نهایت باید در نظر داشت برای ورود به بازار سرمایه اطلاع از مفاهیم و اصول این بازار یکی از مهم‌ترین ابزاری است که قبل از ورود به آن باید فرا گرفت.

آشنایی با انواع روش‌های افزایش سرمایه‌

آشنایی با انواع روش‌های افزایش سرمایه‌

افزایش سرمایه یکی از راه‌های تأمین مالی شرکت‌ها است و هدف آن اصلاح ساختار سرمایه شرکت یا تامین منابع مالی جدید برای گسترش فعالیت‌ها مانند افزایش ظرفیت تولید، راه‌اندازی طرح‌های توسعه، نوسازی ماشین آلات و… است.

به گزارش ایسنا بنابر اعلام کارگزاری مفید، افزایش سرمایه یکی از مباحث مهمی است که در تحلیل فاندامنتال و محاسبه ارزش ذاتی هر سهم باید مورد توجه قرار بگیرد.

رابطه افزایش سرمایه و تحلیل بنیادی

علاوه بر این، سرمایه‌گذارانی که بر اساس تحلیل تکنیکال اقدام به خرید و فروش می‌کنند نیز باید با چگونگی اثرگذاری هر یک از روش‌های افزایش سرمایه بر قیمت سهام شرکت‌ها آشنا باشند تا در تحلیل‌های خود مرتکب اشتباه نشوند.

انواع روش‌های افزایش سرمایه کدام‌اند؟

شرکت‌ها می‌توانند از چند طریق نسبت به افزایش سرمایه اقدام کنند که عبارتند از: افزایش سرمایه از محل اندوخته یا انباشته، افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده، افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و افزایش سرمایه به روش صرف سهام. در ادامه در خصوص هر یک از این روش‌ها توضیحات لازمه ارائه می‌شود.

۱) افزایش سرمایه از محل اندوخته یا انباشته

شرکت‌ها معمولا کل سود به‌دست‌ آمده در طی یک‌سال را بین سهامداران خود تقسیم نمی‌کنند، بلکه بخشی از آن را به‌صورت سود انباشته نزد خود نگه می‌دارند. افزایش سرمایه از محل اندوخته به این معناست که شرکت بخشی از این سود انباشته را تبدیل به سرمایه اسمی خود کرده و متناسب با آن، به سهامداران سهام جدید اعطا می‌کند. در این حالت از افزایش سرمایه تعداد سهم‌های سهام‌دار افزایش می‌یابد و سهامدار وجهی را بابت افزایش تعداد سهام به شرکت پرداخت نمی‌کند. این سهام اضافه شده تحت عنوان سهام جایزه به پرتفوی سهام‌دار اضافه می‌شود.

افزایش سرمایه از این محل، قدرت تأمین مالی شرکت را افزایش می‌دهد. در این روش، سهامداران هیچ وجهی را به شرکت پرداخت نمی‌کنند و همچنین درصد مالکیت سهامدارانی که در شرکت سرمایه‌گذاری کرده‌اند نیز ثابت مانده و تغییری نمی‌­کند.

به عنوان مثال، اگر شرکتی اقدام به افزایش سرمایه ۱۰۰ درصدی از محل سود انباشته نماید، به هر یک از سهامداران درست به اندازه تعداد سهامی که دارند، سهام جایزه تعلق می‌گیرد.

۲) افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده

در این روش، شرکت اوراقی را تحت عنوان حق‌تقدم خرید سهام منتشر کرده و با توجه به درصد مالکیت هر یک از سهامداران و درصد افزایش سرمایه، تعداد مشخصی حق تقدم در اختیار سهامداران قرار می‌دهد. دارندگان نهایی حق تقدم نیز برای تبدیل شدن حق تقدم به سهام، باید وجهی را تحت عنوان ارزش اسمی سهم، به شرکت پرداخت کنند. در بازار سرمایه ایران ارزش اسمی هر سهم مبلغ ۱۰۰۰ ریال در نظر گرفته می‌شود.

هر یک از سهامداران شرکت که به آن‌ها حق تقدم تعلق گرفته است می‌توانند در صورت تمایل در این افزایش سرمایه شرکت نکنند و حق تقدم خود را در بازار به فروش برسانند. از جمله مزایای روش افزایش سرمایه از محل آورده نقدی می‌توان به ورود نقدینگی جدید به شرکت اشاره نمود.

۳) افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها

در حالت عادی، دارایی‌های ثابت مشهود به میزان ارزش دفتری آن‌ها و سرمایه گذاری‌های شرکت به میزان بهای تمام شده آن‌ها در ترازنامه یک شرکت ثبت می‌شوند. از جمله دارایی‌های ثابت مشهود می‌توان به زمین، ساختمان، ماشین‌آلات و تجهیزات و… اشاره کرد.

۴) افزایش سرمایه به روش صرف سهام

چنانچه شرکتی سهام خود را به قیمتی بیشتر از قیمت اسمی آن در بازار عرضه کند، به میزان اختلاف بین قیمت اسمی و قیمت عرضه، صرف سهام گفته می‌شود. در افزایش سرمایه به روش صرف سهام، شرکت سهام خود را از طریق پذیره‌نویسی و با قیمتی بیش از قیمت اسمی به فروش می‌رساند. سپس تفاوت حاصل از قیمت فروش و قیمت اسمی را یا به حساب اندوخته منتقل می­‌کند یا در ازای آن، به سهامداران سابق شرکت، سهام جایزه تخصیص می‌دهد. افزایش سرمایه به روش صرف سهام خود به دو نوع تقسیم می‌شود:

  • افزایش سرمایه از محل صرف سهام با حفظ حق تقدم

در این روش، سهامداران فعلی برای شرکت در افزایش سرمایه اولویت دارند. از همین رو، با توجه به تعداد سهام تحت مالکیت هر سهامدار و میزان افزایش سرمایه، به سهامداران حق تقدم تخصیص پیدا می‌کند.

  • افزایش سرمایه از محل صرف سهام با سلب حق تقدم

افزایش سرمایه با سلب حق تقدم به معنای افزایش سرمایه با سلب حق تقدم از سهامداران فعلی شرکت و عرضه عمومی سهام جدید در بازار سرمایه است. به عبارت دیگر، در این روش اولویتی برای سهامداران فعلی برای شرکت در افزایش سرمایه وجود ندارد و سهام جدید، از طریق پذیره‌نویسی در مدت کوتاهی در بازار به فروش می‌رسد.

در صورتی که مایلید اطلاعات بیشتری درباره بورس و نحوه شروع سرمایه‌گذاری در آن کسب کنید، می‌توانید به صفحه آموزش بورس از صفر کارگزاری مفید مراجعه کنید. در سامانه آموزشی کارگزاری مفید به نشانی learning.emofid.com بیش از ۱۰۰۰ مطلب در سه سطح مبتدی، نیمه حرفه‌ای و حرفه‌ای به همراه دوره های انواع سهامداران بازار سرمایه مختلف آموزشی ارائه شده است. به علاوه روزانه چندین کلاس آموزش بورس به صورت رایگان و غیر حضوری برگزاری می‌شود که می‌توانید از آن‌ها بهره‌مند شوید.

تعریف تامین مالی یا financing چیست؟ انواع + دلیل اهمیت

تعریف تامین مالی یا financing چیست؟ انواع + دلیل اهمیت

تأمین مالی شرکت‌ ها در واقع یکی از اصول مهم برای جذب سرمایه در جهت گردش چرخه اقتصادی آن شرکت است. به صورت کلی یک شرکت برای این که بتواند به فعالیت اقتصادی خود دوام بدهد و سودآوری داشته باشد، بایستی بتواند تا از طریق روش‌های گوناگونی، سرمایه اضافه وارد مرحله تولیدی یا خدماتی خود بکند تا سود نصیب شرکت و فرد سرمایه‌گذار بشود.

در این بین ارگان‌ های دولتی بیشترین سهم را در تأمین مالی شرکت‌ها دارا هستند و بیش از 99 درصد اوراق منتشر شده در بازار برای تأمین مالی شرکت‌ ها از سوی نهادهای دولتی صورت می پذیرد و از این بین تنها یک درصد سهم بخش خصوصی است که عملاً تأثیری ندارد.

در این مقاله قصد داریم تا به توضیح مفصلی درباره این‌ که اوراق تأمین مالی چیست و انواع آن کدام است بپردازیم و در نهایت به این نکته برسیم که آیا این تأمین مالی در بازار سرمایه برای سهامداران بازار بورس هم می تواند مفید باشد یا خیر؟

اوراق تأمین مالی چیست؟

در تعریف تأمین مالی می شود این‌طور گفت که به فرایندی که در طی آن سرمایه ‌مورد نیاز جهت فعالیت شرکت، کسب و کار نوین و. بوجود می آید، در واقع تأمین مالی می گویند که راه‌های گوناگونی هم برای یک شرکت در این زمینه وجود دارد.

هدف از تأمین مالی در اصل در هر نظام اقتصادی به معنای حیات بخشیدن به یک کارگاه تولیدی یا شرکت ارائه دهنده خدمات و محصولات برای خریداری و تأمین هزینه‌ها و مایحتاجی است که در فرایند تولید به آن‌ها نیاز دارند. از این جهت در بازار بورس و اوراق بهادار مهم به شمار می‌رود که در اصل یکی از راه‌کارهای سودآوری برای شرکت نیز به حساب می‌آید.
به بیان دیگر تأمین مالی در واقع نوعی استفاده از ارزش زمانی پول (TVM) است در جهت این‌که پولی که در آینده برای غلتیدن چرخه اقتصادی امروز مورد نیاز است، پدید آورد.

برای این که بحث هزینه تأمین مالی چیست؟ تا حدودی روشن‌تر شود، مثالی در این باب می‌زنیم؛ به نظرتان دلیل این که بانک یا یک سری از مؤسسات مالی وام می‌پردازند چیست؟ روشن است، به این خاطر که اگر شما یک میلیون تومان وام با بهره 18 درصد دریافت کنید، در پایان سال متعهد هستید که یک 1.180.000 هزارتومان بپردازید. در واقع بانک یا موسسه اعتباری از این طریق دست به تأمین مالی زده است.

انواع تامین مالی

انواع تأمین مالی کدام است؟

روش‌های تأمین مالی برای شرکت‌ ها در اصل به چند نوع عمده و مهم تقسیم می‌شود، در ذیل این عنوان به سه نوع از مهم‌ترین روش‌های تأمین مالی اشاره شده است که هریک از این روش‌ها به نوعی در سودآوری شرکت در بازار بورس و اوراق بهادار دخیل هستند.

1. سرمایه‌گذاری خودگردان

اولین روش تأمین مالی برای شرکت‌ها و کارگاه‌های تولیدی بهره‌برداری از سرمایه خود شرکت و پس‌اندازها و در نهایت استاد از منابع مالی داخلی خود شرکت به جای منابع خارجی نظیر وام و سرمایه‌گذاران خارجی است. این نوع از تأمین مالی یکی از مهم‌ترین و ویژه‌ترین انواع تأمین مالی از لحاظ استراتژیک به حساب می‌آید و شرکت می‌تواند تا از درآمد خودش اعتبار خود را به حد معقولی افزایش دهد. اغلب شرکت‌های نوپا در بازار بورس و اوراق بهادار از این نوع الگو برای تأمین مالی خودشان استفاده می‌کنند.

2. سرمایه‌ گذاری بخش دولتی

این مدل از تأمین مالی از سوی نهادهای دولتی به صورت ارائه وام، مشارکت در تولید، توافق‌ نامه و. صورت می‌گیرد. این روش برای شرکت‌ هایی توصیه می‌ شود که در چرخه اقتصادی به اصطلاح جا افتاده هستند و با توجه به تنگناهای اقتصادی و انواع سهامداران بازار سرمایه محدودیت‌هایی که در منابع مالی دولتی وجود دارد و همین طور وجود برخی از اولویت‌ بندی‌ ها تا حدودی برای شرکت‌ های نوپا مناسب نیست. ولی از لحاظ بهره‌وری و گردش سرمایه تزریق مالی نسبت به گزینه نخست، اولویت بیشتری دارد.

3. تأمین مالی فرشته‌ ای

در این الگو، افراد ثروتمندی که در کشور وجود دارند و منابع مالی نقد وسیعی هم در اختیارشان است، برای این که وارد یک سرمایه‌ گذاری با بازدهی بالاتر از 25% شوند، منابع مالی در اختیارشان را برای شرکت ارائه می‌نمایند تا شرکت از طریق این منابع حاصل شده به تأمین مایحتاج مورد نیاز فعالیت اقتصادی خود بپردازد و در نهایت بعد از کسب سود، بایستی بهره سرمایه‌ گذار فرشته‌ ای را هم در بلند مدت ارائه نماید. البته به دلیل کنترل کمتر از سوی سرمایه‌ گذار فرشته‌ ای، این مورد بیشتر مدنظر شرکت‌هایی است که به اصطلاح به آن‌ها نوپا اطلاق می‌شود.

آنچه درباره تأمین مالی مهم است

اغلب تأمین مالی شرکت‌ها از محل بانکی است و طبق آمار معتبری که از طریق خبرگزاری های داخلی منتشر شده است، 80 درصد تأمین مالی چه بخش دولتی چه خصوصی از طریق بانک ها صورت می‌گیرد و فقط 20 درصد تأمین مالی از طریق روش‌های دیگر نظیر بازار بورس و اوراق بهادار و فرابورس ایران انجام می‌شود.

البته این موازنه در سال گذشته با رشد شاخص بورس کمی تغییر پیدا کرد و با استقبال گسترده‌ای که در سال 99 از بازار از جانب مردم صورت گرفت، حجم معاملات روزانه بورس از حدود 4 هزار میلیارد تومان در سال به چیزی حدود 30 هزار میلیارد تومان در سال کنونی رسید که کارشناسان بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری بر این اعتقادند که بهترین زمان برای انجام تأمین مالی شرکت‌های کوچک و بزرگ فعال در عرصه اقتصاد از طریق بازار بورس و فرابورس است.

تعریف تامین مالی

روش‌ های تأمین مالی در بورس

تأمین مالی در بازار سرمایه به دو صورت کلی انجام می‌شود، تأمین مالی به دو صورت عمده یعنی تأمین مالی بدهی و تأمین مالی سرمایه‌ ای تقسیم می‌شود. در الگوی تأمین مالی بدهی شرکت یا سازمانی که به عنوان تأمین کننده به حساب می‌آید، بر اساس یکی از انواع اوراق شناخته شده در بازار اقدام به منتشر کردن این اوراق می‌نماید. در واقع این اوراق از نظر اوراق اسلامی عبارت‌اند از اوراق مشارکت و انواع اوراق صکوک مثل اجاره، منفعت، مرابحه، رهنی، سلف موازی، خرید دین، انواع اوراق خزانه و. تأمین می‌شود.

به همین خاطر تأمین مالی از این جهت در بازار بورس و اوراق بهادار مهم به شمار می‌رود که در اصل یکی از راه‌کارهای سودآوری برای شرکت نیز به حساب می‌آید. به بیان دیگر تأمین مالی در واقع نوعی استفاده از ارزش زمانی پول (TVM) است در جهت این که پولی که در آینده برای غلتیدن چرخه اقتصادی امروز مورد نیاز است، پدید آورد.

در زمینه تأمین مالی سرمایه‌ای هم تأسیس سرمایه یا افزایش آن دو روش عمده و اصلی دارد. هم اکنون، ابزارهای هیبریدی یا دوگانه مثل صندوق‌های ساختمان و زمین، صندوق پروژه و. که هدف اصلی آن‌ها به صورت جزئی سرمایه‌گذاری در یک پروژه ساختمانی یا حتی یک پروژه صنعتی است ولی به دلایل گوناگونی که در این زمینه وجود دارد کارکردشان بیشتر شبیه به اوراق بدهی شده است.

سهم تامین مالی بخش خصوصی در ایران چقدر است؟

بیشتر اوراق بدهی که برای تأمین مالی شرکت‌ ها ارائه می‌ گردد دولتی هستند. به طور کلی حدود 95 درصد این اوراق از سوی دولت، شهرداری و وزارتخانه‌ ها انجام می‌شود و عملاً برای بخش خصوصی جایی گذاشته نمی‌ شود. این 5% باقیمانده هم مربوط به شرکت‌ های بند 44 و نهادهای عمومی هستند که نقش ویژه‌ ای در هدایت اقتصادی ارکان دولتی دارند و تنها 1% و کمتر برای بخش خصوصی است.

آیا تأمین مالی شرکت‌ ها برای سهامداران بازار بورس هم مفید است؟

به هر جهت این انواع سهامداران بازار سرمایه که شرکتی برای توسعه فرایند تولید و استفاده از زمان برای کسب سود در آینده اقدام نماید، به هر جهت نشان از توسعه شرکت و رشد و نمو اقتصادی آن دارد که حاضر می‌شود برای کسب سود در بلند مدت بهره هم بپردازد. به هر جهت تأمین مالی شرکت هم برای شرکت و هم برای سهامداران شرکت در بازار بورس می‌تواند سودآور و مفید باشد. هرچند در سال گذشته تأمین مالی شرکت‌ها از محل بازار بورس صورت می‌گرفت و شرکت‌ها به دلیل این که مجبور به پرداخت بهره بانکی نبودند، روند مناسب‌ تری برای رشد چرخه اقتصادی خود در آینده داشتند.

تأمین مالی از این جهت در بازار بورس و اوراق بهادار مهم به شمار می‌رود که در اصل یکی از راه‌کارهای سودآوری برای شرکت نیز به حساب می‌ آید. تأمین مالی شرکت‌ ها یکی از اصول مهم برای جذب سرمایه در جهت گردش چرخه اقتصادی آن شرکت است.

به صورت کلی یک شرکت برای این که بتواند به فعالیت اقتصادی خود دوام بدهد و سودآوری داشته باشد، بایستی بتواند تا از طریق روش‌های گوناگونی سرمایه اضافه وارد مرحله تولیدی یا خدماتی خود بکند تا سود نصیب شرکت و فرد سرمایه‌گذار بشود. همچنین اغلب تأمین مالی شرکت‌ها از محل بانکی است و طبق آمار معتبری که از طریق خبرگزاری‌های داخلی منتشر شده است، 80 رصد تأمین مالی چه بخش دولتی چه خصوصی از طریق بانک‌ها صورت می‌گیرد.

آیا شما برای تعریف تامین مالی توضیحات بیشتری دارید؟ آن را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.

منظور از سهام چیست و انواع سهام در بازار بورس ایران کدامند؟

در این مطلب همراه شما عزیزان هستیم با موضوع “منظور از سهام چیست و انواع سهام در بورس ایران کدامند؟”. این روز ها با افزایش نرخ تورم اکثر افراد جهت حفظ ارزش پول نقد خود به سرمایه گذاری در بازار بورس روی آوردند.

اما بازار بورس و انجام خرید و فروش سهام در آن اصلا کار ساده و آسانی نیست و باید به تمامی اصطلاحات بورسی و همچنین روش های تحلیل این بازار آشنایی داشته باشید. افرادی که قصد سرمایه گذاری در این بازار را دارند باید بدانند که چه چیزی در این بازار معامله می شود.

بطور خلاصه میتوان گفت سهم و یا سهام ، قسمتی از سرمایه شرکت سهامی است و برگه سهام بیانگر میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن از شرکت سهامی می باشد.

منظور از سهام در بازار بورس چیست؟

شرکت های سهامی سرمایه خود را به بخش های مساوی تقسی می نمایند که به هر یک از آن قسمت ها سهم و به چندین سهم، سهام می گویند. که اگر آن شرکت سهامی برای اولین بار سهام خود را در بازار بورس عرضه نماید به آن عرضه اولیه می گویند.

مقدار و میزان سهام شرکتی که سرمایه گذاران در بازار بورس خریداری می کنند بیانگر تعهدات ، میزان مشارکت و منافع صاحب آن در شرکت بورسی می باشد. سهامداران به میزان دارایی خود حق و حقوقی در شرکت مورد نظر دارند اما نمی توانند ادعایی نسبت به مالکیت بخشی از شرکت داشته باشند.

سهامداران شرکت های بورسی حق حضور و رای در مجمع عمومی شرکتی که سهام آن را خریداری نمودند را دارند و اگر به هر دلیلی آن شرکت منحل شود به اندازه سهام خود در دارایی شرکت سهیم خواهد بود. در ادامه شما را با معنای برگه سهام و همچنین انواع سهام در بازار بورس ایران آشنا خواهیم کرد.

برگه سهام یعنی چه؟

برگه سهام یعنی چه؟

سند و برگه ای بهادار که نشان دهنده مالکیت شما بر تعدادی از سهام یک شرکت سهامی می باشد را برگه سهام می گویند که قابل معامله می باشد. ورقه سهام نماینده تعداد سهام تحت تملک صاحب آن در شرکت سهامی می‌باشد.

بررسی انواع سهام در بازار بورس ایران

سهام شرکت ها در بازار بورس و اوراق بهادار از نظر حقوقی به دو دسته سرمایه ای (سهام عادی و سهام ممتاز) و انتفاعی و از نظر ماهیت آورده به دو دسته سهام نقدی و غیر نقدی و از نظر شکل به سهام با نام ، بی نام و سهام با حقّ چند رأی تقسیم می گردد. که در ادامه به شرح هر یک از آنها می پردازیم.

انواع سهام از نظر حقوقی

همانطور که در قسمت فوق اشاره شده سهام از نظر حقوقی سهام شرکت‌های سهامی به دو دسته سهام سرمایه ای و سهام انتفاعی تقسیم می گردد. که سهام سرمایه ای خود به سهام ممتاز و سهام عادی دسته بندی می شوند.

1. سهام انتفاعی

یکی از انواع سهام حقوقی ، سهام انتفاعی است که دارندگان سهام انتفاعی می توانند مبلغ اسمی آن را دریافت نمایند. زمانی که سهام یک شرکت سهامی استهلاک بیابید نمایان می شود زیرا در این زمان است که ارزش اسمی سهم به دارنده آن پرداخت می شود و سهم مستهلک شده باطل می گردد.

2. سهام سرمایه‌ای (Capital stock)

سهام سرمایه ای به سهامی اطلاق می شود که معادل با ارزش سهام انتشار یافته یک شرکت است می باشد و ترکیبی از سهام مشترک و سهام مورد نظر می باشد. اگر شرکت ها جهت تامین مالی پروژه های خود اقدام به فروش سهام سرمایه می کنند که در این صورت نیازی به پرداخت بدهی نیست. سهام سرمایه ای به دو دسته سهام عادی و سهام ممتاز تقسیم می گردد.

افرادی که دارای سهام عادی هستند به این معناست که آنها بر درآمدها و دارایی های آن شرکت سهیم می باشند. آنها می توانند در رای گیری ها و همچنین انتخاب اعضای هیئت مدیره شرکت نمایند و رای دهند و از سود تقسیمی تصویب شده در مجمع عمومی بهره ببرند.

یکی از انواع سهام سرمایه ای ، سهام ممتاز می باشد که عموما با بهره مشخصی و سود بیشتری نسبت به سهام عادی همراه می باشد در حالیکه سهام عادی نرخ سود و بهره مشخصی ندارند و مقدار آن میزان مالکیت سهامدار از منافع و حقوق شرکت را بیان می کنند.

سود سهام ممتاز زودتر از سهام عادی پرداخت می شود و اگر بنا به دلایلی تصمیم به انحلال شرکت گرفته شود و یا اقدام به فروش دارایی و سرمایه شرکت شود، در ابتدا بدهی های شرکت و سپس حقوق سهامداران ممتاز پرداخت می گردد و پس از آن حقوق سهام عادی را می دهند. البته سهام ممتازه نوعی بدهی شرکت به دارندگان آن می باشد.

نام دیگر سهام ممتاز، اوراق بهادار ترکیبی است زیرا دارای ویژگی های سهام عادی و اوراق قرضه می باشد. انتشار سهام ممتاز، اگر در مجمع عمومی فوق العاده تصویب شده باشد و یا اساسنامه شرکت اجازه داده باشد، امکان پذیر می باشد.

با توجه به تبصره 2 ماده 24 اصلاحی ، به سهامی که مزایا و امتیازاتی البته با رعایت مقررات قانونی داده شود نیز سهام ممتاز گویند.

انواع سهام از نظر شکل در بازار بورس

سهام از نظر شکل به چند بخش نظیر سهام بی نام ، سهام با نام ، سهام جایزه ، سهام عدالت ، سهام ترجیحی ، سهام مدیریتی و سهام و با حق چند رای تقسیم می گردد. که در ادامه به بررسی هر یک از آنها می پردازیم.

  • سهام جایزه به چه سهامی گفته می شود؟

اگر شرکتی که از پشتوانه مالی محکمی برخوردار باشد می تواند قسمتی از آن را با انتشار سهامی تحت عنوان سهام جایزه (Bonus share) به سهامداران حال حاضر شرکت بدهد. پس از انتشار سهام جایزه ، قیمت سهام شرکت در بازار بورس کاهش می یابد.

اما به منظور آنکه نرخ سود قابل تقسیم به ازای هر سهم تغییری نکند باید به اصطلاح سهامداری کرد و بعد از آنکه قیمت سهام افزایش یافت سهامداران با توجه به افزایش تعداد سهام خود، منافع بیشتری بدست خواهند آورد.

اغلب سهام هایی که در بازار بورس اوراق بهادار مورد معامله قرار می گیرد “سهام بی نام” می باشد. یکی دیگر از انواع سهام در بازار بورس ، سهام بی نام می باشد و نام سهامدار و عنوان “با نام” روی آن نوشته نشده و دارندگان آن با ارائه برگه سهام مالکیت خود را مشخص می کنند.

دارندگان سهام بی نام می توانند با دریافت مبلغ از خریدار برگه سهام را به او دهد. برگه سهام بی نام در وجه حامل بوده و این بدان معناست که شخصی که سند را در دست داشته باشد مالک آن خواهد بود مگر این که شخص دیگری در دادگاه ثابت کند که سهم متعلق به او است.

زمانیکه تمام قیمت سهام بی نام پرداخته شده باشد امکان انتشار آن و یا صدور گواهی موقت وجود دارد.

به سهامی که نام دارنده آن در اسناد و یا برگه سهام ذکر شده باشد سهام با نام می گویند در عنوان این نوع سهام عبارت “با نام” ذکر شده است و اغلب زمانی سهام با نام صادر می گردد که شرکت بورسی بخواهد از هویت سهامداران خود مطلع شود.

با توجه به سیاست اقتصادی شرکت ها ممکن است ، تمام سهام خود را بانام ، بی نام و یا بخشی از آن را با نام و بخشی دیگر را بی نام منتشر کند. افرادی که کمتر قصد انتقال سهام را دارند سهام با نام را خریداری می نمایند.

  • سهام مدیریتی چیست؟ (Control Stock)

در برخی مواقع که شرکت های بورسی سهامی بیشتر از یک گرید و یا رتبه از سهام عادی عرضه نمایند که حق رای بیشتری نسبت به سهام عادی انواع سهامداران بازار سرمایه دارد را سهام مدیریتی می گویند.

سهام ترجیهی به سهامی گویند که ، شرکت های بورسی به منظور پیش برد برنامه های خصوصی سازی به کارکنان کنونی خود می دهد.

یکی دیگر از انواع سهام از نظر شکل ، سهام عدالت می باشد که از سوی دولت با فروش تسهیلات بخشی از سهام شرکت‌های دولتی معین به منظور بهبود شرایط مالی اقشار جامعه داده می شود.

معرفی انواع سهام از منظره ماهیت آورده سرمایه‌گذار

سهام نقدی و سهام غیرنقدی از انواع سهام از نظر ماهیت آورده می باشند.

  • منظور از سهام نقدی در بازار بورس چیست؟

همانطور که از نامش پیداست ، به سهامی که ارزش آن بصورت نقدی پرداخت شود سهام نقدی می گویند. البته به سهام هایی که بخش از ارزش آن نیز بصورت نقدی و بخش دیگر آن بصورت تعهد پرداخت شود نیز سهام نقدی گفته می شود.

به سهامی که قیمت آن به شکل دارایی غیر نقدی (ساختمان، ماشین آلات و… ن) باشد سهام غیر نقدی گفته می شود.

سایر انواع سهام های موجود در بازار بورس (سهام موسس)

از دیگر سهام های موجود در بازار بورس ایران ، می توان به سهام موسس اشاره نمود. به سهامی که به منظور جبران خدمات موسسان شرکت پس از تصویب در مجمع عمومی ، از دارایی اضافه شرکت به آنها داده می شود سهام موسس می گویند.

این سهام به منظور قدردانی از موسسان شرکت به آنها اعطا می گردد و دارای امتیاز بهره مندی از تقسیم سود بین شرکا می باشد.

این مطلب جهت معرفی انواع سهام موجود در بازار بورس ایران و بیان معنا و مفهوم سهم و یا سهام تهیه شده است امیدوارم از مطالعه آن رضایت کافی را داشته باشید.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.