مدیریت سرمایه چیست؟ ارتباط مدیریت سرمایه گذاری و ریسک
مدیریت سرمایه را به روشهای مختلفی میتوان معنی کرد، سرمایهگذاریهای شخصی، سرمایهگذاریهای درون سازمانی یا برونسازمانی، سرمایهگذاری در بازارهای مالی و… روشهای مختلفی برای حفظ ارزش پول و سودآوری هستند که همگی به مدیریت نیاز دارند.
رابرت کیوساکی در کتاب مشهور «پدر پولدار و پدر بیپول» چهار ربع نقدینگی کارمندی، کسب و کار کوچک، کارآفرین و سرمایهگذار را معرفی میکند و در تعریف سرمایهگذار میگوید این افراد کسانی هستند که پولشان برایشان کار میکند. درست است که هر شخصی در یکی از این چهار ربع نقدینگی قرار دارد، اما به نظر من همه افراد فارغ از اینکه در کدام ربع هستند، باید شمّ سرمایهگذاری و مدیریت آن را داشته باشند.
در این مقاله ابعاد مختلف مدیریت سرمایه را بررسی میکنیم و شما بعد از خواندن آن متوجه خواهید شد که هر نوع سرمایهای را باید چگونه مدیریت کنید.
مدیریت سرمایه چیست؟
به طور کلی مدیریت سرمایه علمی است که افراد به کمک آن یاد میگیرند استراتژی مناسبی برای مدیریت داراییهایشان بچینند. پایه این استراتژیها بر مبنای ضربالمثلهای «مالت را سفت بچسب، همسایهات را دزد نکن» و «پول پول میآورد» بنا میشود؛ یعنی مدیران سرمایه باید در وهله اول ارزش سرمایههایشان را حفظ کنند و بعد از آن به دنبال سودآوری باشند.
مدیران کسب و کارها به مدیریت پول موجود در کسب و کارشان هم نیاز دارند و بهترین استراتژی سرمایهگذاری شخصی باید قواعد و قوانینی را در این زمینه بدانند. پول هم میتواند مانند الکل باشد که فرّار است، به مرور زمان میپرد و کمتر میشود و هم میتواند مثل یک بهمن باشد و با گذشت زمان بزرگ و بزرگتر شود. اینکه شما سرمایه خود را به الکل تبدیل میکنید یا بهمن، کاملا به نحوه مدیریتتان بستگی دارد. در رابطه با تعریف مدیریت اینجا بیشتر بخوانید.
مدیریت سرمایه در شرایط کنونی کشور ما اهمیت بسیاری دارد، زیرا مرز میان کسب و کارهای سودآور و بیزینسهای شکست خورده را مشخص میکند. مدیران کسب و کارها باید بتوانند جریان مالی شرکتشان را به صورت کامل کنترل کنند، یعنی اطلاعات دقیقی از بودجهبندی، هزینهها و سرمایه موجود در سازمانشان داشته باشند و برای رسیدن به اهداف مالی مشخصی که تعیین کردهاند، برنامهریزی کنند.
نحوه مدیریت سرمایه در بازارهای مالی
مدیریت سرمایه در بازارهای مالی نام یک کتاب مشهور از بنت ای مکدوول است. هر معاملهگر در بازار سرمایه یک سبک معاملاتی منحصر به فرد دارد که خودش آن را طراحی میکند. سبک معاملاتی هر فرد به شخصیت، میزان سرمایه، اهداف مالی و زمان تعیین شده برای رسیدن به اهداف بستگی دارد. به همین دلیل حتی اگر در دورههای آموزشی مدیریت سرمایه در بازارهای مالی هم شرکت کرده باشید، کلیات طراحی سبک معاملاتی را یاد میگیرید و سپس باید با توجه به این فاکتورها، سبک منحصر به خودتان را ایجاد کنید.
استراتژیهای مختلفی برای مدیریت صحیح پول در بازارهای مالی وجود دارد، اما یک استراتژی کلی تقسیم داراییها در دو نوع سبد است:
- سبد اول سبد امنیت است که در آن داراییهایی را میخرید که سود کم اما تضمین شدهای دارند. صندوقهای سرمایهگذاری با سود ثابت جزو این دسته هستند.
- سبد دوم رشد نام دارد. در این سبد داراییهایی خریداری میشود که ریسک بالاتری دارند، اما در صورت رشد سود خوبی نصیب معاملهگر میکنند.
افراد با توجه به سبک معاملاتی که در نظر گرفتهاند، داراییهایشان را بین دو سبد بالا تقسیم میکنند؛ افرادی که ریسکپذیرتر هستند از سبد رشد بیشتر استفاده میکنند و افراد محتاط به سراغ سبد امنیت میروند. در رابطه با مدیریت مالی در مقاله دیگر دکامی بیشتر بخوانید.
بهتر است بخشی از پول خود را نیز به سرمایهگذاریهای شخصی برای رسیدن به رویاهایتان اختصاص دهید. ممکن است برای رسیدن به این رویاها نیاز باشد روی خودتان سرمایهگذاری کنید و آموزش ببینید یا پولتان را ذخیره کنید و به مرور زمان بودجه مورد نیاز برای رسیدن به آن را به دست آورید.
بهترین سرمایه گذاری در ایران کدام است ؟
در این مقاله به تعریف مفهوم سرمایه گذاری و اهمیت آن می پردازیم. شما را با مزایای سرمایه گذاری در صنعت غذا و بهترین روش های کارآفرینی و سرمایه گذاری در ایران آشنا می کنیم.
همچنین تمرکز خود را به معرفی اخذ نمایندگی هننی دونات معطوف خواهیم کرد که شما را قادر می سازد که با بهترین سرمایه گذاری با هزینه نسبتا مناسب، به سود قابل توجهی دست یابید.
سرمایه گذاری چیست؟
سرمایه گذاری به معنای تخصیص دادن منابع مالی به یک دارایی و یا کسب و کار است که انتظار می رود سودآوری بالایی داشته باشد.
بسیاری از افراد هنگامی که صحبت از سرمایه گذاری مطرح میشود به خرید مسکن، زمین، خودرو، طلا، و یا ارز فکر میکنند. زیرا بصورت معمول پیش بینی می گردد که قیمت هر کدام از این دارایی ها با گذشت زمان افزایش یابد و منجر به حفظ ارزش سرمایه شخص گردد و منبع درآمد اضافی برای وی ایجاد کند.
برخی به اشتباه تصور می کنند که بازده در بازار سرمایه تضمین شده است، در صورتی که همواره احتمال خطا و عدم موفقیت وجود دارد. بنابراین، نیاز است که افراد توانایی پذیرش ریسک را داشته باشند و پیش از هرگونه تصمیم گیری تمام جوانب کار را به دقت بسنجند. همچنین در صورت نیاز به مشورت با کارشناسان خبره بپردازند. در غیر اینصورت، ممکن است میزان سرمایه اولیه آنها کاهش چشمگیری یابد و متضرر گردند.
چرا مدیریت مالی اهمیت دارد؟
از آن جهت که اکثر ما انسان ها دغدغه تامین آسایش و رفاه برای عزیزانمان را داریم، خواهان افزایش میزان دارایی های نقدی و غیر نقدی خود هستیم تا وضعیت مالی خود را بهبود بخشیم. به این منظور، اهداف مالی کوتاه مدت و بلند مدت برای خود تعیین می کنیم و جهت دستیابی به آنها تمام تلاش خویش را بکار می گیریم.
اولین قدم جهت دستیابی به اهداف مالی، تدوین یک برنامه دقیق و هدفمند است. سپس نیاز به استراتژی های سرمایه گذاری کارآمد است، زیرا آنها نقش کلیدی در مدیریت دارایی ها دارند. بدیهی است که با گام بر داشتن در مسیر صحیح شانس موفقیت و آرامش خاطر شما بیشتر می گردد.
ویژگی های یک سرمایه گذاری خوب چیست؟
1- سرمایه گذاری که به شما کمک می کند به اهداف مالی خود برسید.
بی شک برای کسب سود و دستیابی به اهداف مالی خود، باید سرمایه گذاری مطمئن و هدفمندی را در نظر بگیرید که زمینه ساز موفقیتتان در آینده باشد و تحقق اهداف کوتاه مدت شما را، نظیر خرید خودرو، لوازم منزل و … امکان پذیر سازد. به بیان دیگر، ضمن حفظ ارزش سرمایه اولیه به میزان ثروتتان بیفزاید، منبع درآمد اضافی برایتان ایجاد کند، قدرت خرید شما را افزایش دهد، و امنیت مالی برایتان به ارمغان بیاورد.
فارغ از این که برای چه نیاز و یا آرمانی تلاش می کنید، داشتن یک چشم انداز واضح و روشن از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا به شما کمک کند تا از چالش ها و مشکلات پیش رو به راحتی عبور و آن ها را به یک فرصت تبدیل نمایید.
2-سرمایه گذاری که بتواند از پول شما در برابر تورم محافظت کند.
تورم یعنی قیمت ها به شکل فزاینده و نامنظمی در یک بازه زمانی مشخص افزایش یابند که سبب کاهش قدرت خرید مردم و عدم توازن میان عرضه و تقاضا می گردد. این وضعیت برای بسیاری از اقشار جامعه مشکلات عدیده ای ایجاد می کند.
اگرچه رکود اقتصادی و تورم اجتناب ناپذیراست، اما می توان اقداماتی را برای کاهش اثرات آنها در نظر گرفت که به حفظ سرمایه و یا افزایش دارایی منتهی می گردد. به عنوان مثال، سرمایه گذاری در املاک و مستغلات یکی از بهترین اقدامات درشرایط تورم محسوب می شود، زیرا بطور معمول قیمت مسکن در گذر زمان افزایش می یابد. خرید سهام یک گزینه دیگر است که در وضعیت بد اقتصادی ممکن است دستخوش تغییرات کمتری شود. همچنین سرمایه گذاری در بازار طلا نیز می تواند در بلند مدت سودآور باشد.
۳-سرمایه گذاری که سبب کاهش دغدغه های مالی شما در دوران بازنشستگی گردد.
سرمایه گذاری برای دوران بازنشستگی فرآیندی بلندمدت است که نیاز به برنامه ریزی دقیق در ایام جوانی دارد. شما باید زمان مورد نظر برای آغاز بازنشستگی، میزان هزینه ها، و نحوه صرف اوقات فراغت خود را مشخص نمایید. سپس به سرمایه گذاری بپردازید که بازگشت مناسبی در طولانی مدت خواهد داشت که آرامش خاطر و امنیت مالی را برای شما رقم می زند تا بتوانید از گذران زندگی در کنار خانواده در سنین سالمندی حداکثر لذت را ببرید.
بهترین فرصت های سرمایه گذاری در ایران چیست؟
سرمایه گذاری در املاک و مستغلات
اگر قصد سرمایه گذاری در بازار مسکن را دارید، بایستی در نظر داشته باشید که در بسیاری از مواقع بازدهی ناشی از نگهداری طولانی مدت دارایی است. همچنین غالبا به مبلغ سرمایه زیادی نیاز است.
اما اگر بتوانید میزان دانش و تجربه خود را بهترین استراتژی سرمایهگذاری شخصی افزایش دهید و پول خود را صرف خرید املاک خوب نماید به مرور زمان میزان درآمد شما رشد قابل ملاحظه ای می یابد.
خرید و فروش سهام یکی از پر ریسک ترین و در عین حال سودآورترین انواع سرمایه گذاری ها است. این روش مزایایی نظیر دسترسی آسان، قابلیت نقد شوندگی سریع، تنوع بازار، و … را دارد. با وجودی که بصورت عمومی بازار سهام در بلندمدت عملکرد خوبی دارد، هیچ تضمینی برای کسب درآمد و یا بازگشت سرمایه وجود ندارد. به عنوان مثال، چند سال قبل در ایران بسیاری از سرمایه گذاران ضرر مالی زیادی متحمل شدند.
پیش از ورود به این بازار نیاز است که فرد دانش خود را ارتقا بخشد و یک برنامه مدیریت ریسک جامع داشته باشد. سپس خود را آماده نماید تا در زمان مقتضی بهترین تصمیمات را اتخاذ نماید. همچنین می تواند از کمک مشاوران، کارگزاری ها و یا صندوق های سرمایه گذاری بهره ببرد و بخشی از سود خود را بابت کارمزد به آنها پرداخت کند.
طلا به عنوان یک فلز گرانبها شناخته می شود و به دلیل ظاهر زیبا و مقاومت بالا در مقابل عوامل خارجی از دیرباز طرفداران زیادی دارد. در این بازار می توان با صرف هزینه اندک و یا حتی بدون دانش فعالیت خود را شروع کرد و به سود بالایی دست یافت. طلا با حجم کم و ارزش زیاد می تواند به عنوان یک پشتوانه مالی قوی محسوب گردد و در مواقع ضروری استفاده شود. در حقیقت طلا قدرت نقدشوندگی بالایی دارد و هر لحظه امکان تبدیل کردن آن به وجه نقد وجود دارد.
مزایای طلا سبب گردیده است که توجه زیادی به آن معطوف گردد، بنابراین اگر فردی سرمایه خود را به خرید طلا اختصاص داده است باید در حفظ و نگهداری آن کوشا باشد.
سرمایه گذاری در این صنعت می تواند بصورت خرید طلای سفید، طلای زرد زینتی، طلاهای آب شده، شمش طلا، سکه طلا، و … باشد.
ارزش طلا متاثر از بازار داخلی و اقتصاد جهانی بوده و عوامل متعددی بر قیمت آن اثر میگذارند.
یکی از راههای رشد سرمایه، سرمایه گذاری در ارزهای خارجی نظیر دلار، یورو، دینار و … است که هر کدام از آنها دارای ارزش مختلفی می باشند. بصورت کلی پول کشورهایی که دارای رشد اقتصادی بالایی هستند منبع خوبی برای سرمایهگذاری است و افراد عموما می توانند در لحظه و بصورت فیزیکی آنها را به فروش برسانند.
لازم به ذکر است که این بازار دارای ریسک و نوسان است و عواملی نظیر روابط اقتصادی، سیاست های بانک مرکزی، رکود اقتصادی، تورم، و … برروی ارزش آن تاثیر می گذارد و ممکن است منجر به سقوط و یا صعود قیمت ارزها گردد.
اگرچه در سایر کشورها خودرو به عنوان یک کالای مصرفی محسوب می شود، در ایران سرمایه گذاری در این بازار بسیار مورد توجه قرار گرفته است. عموما برای ورود به بازار خودرو به تخصص زیادی نیاز نیست و مدل های متداول خودرو به آسانی معامله می گردند. بنابراین، یک سرمایه گذاری مطمئن و با حاشیه سود معقول است.
نوسان قیمت وسایل نقلیه تحت تاثیرعواملی نظیر میزان عرضه و تقاضا، هزینه های نگهداری، هزینه های تعمیرات، بیمه، قیمت مواد اولیه، مالیات، تکنولوژی ساخت و … می باشد.
خودرو ممکن است دچار استهلاک، تصادف و یا حتی سرقت گردد و به همین دلیل تخصیص سرمایه خود به آن دارای ریسک است. همچنین محل نگهداری خودرو همواره یکی از دغدغه های سرمایه گذاران است.
یکی از روش های سرمایه گذاری که در سال های اخیر رواج یافته است، سرمایه گذاری در کسب و کارهاست که یک فرصت منحصر به فردی را برای پیشرفت شخصی و اقتصادی فراهم می آورد. در این روش فرد برای استفاده از سود حاصل از یک مدل تجاری توسعه یافته و آزمایش شده متعهد می گردد که مبلغی را پرداخت نماید. همکاری شخص ممکن است پس از به اتمام رسیدن مدت زمان قرارداد به پایان برسد. شرکت ها معمولا به دلایل مختلفی نظیر توسعه، ایجاد محصول جدید، بازاریابی، و … تمایل به جذب سرمایه گذار و واگذاری بخشی از سهام خود را دارند.
در این روش ممکن است برخی از سرمایه گذاران هیچ نقشی در اداره و مدیریت تجارت نداشته باشند، فقط پول خود را در اختیار صاحبان صنایع قرار دهند و سپس منتظر بازده حاصل از آن فعالیت بمانند. همچنین در برخی از مواقع این امکان برای سرمایه گذاران مهیا است که دانش و تجربه خود را برای رشد بیزینس بکار گیرند و به همکاری با آن تیم بپردازند.
این نوع سرمایه گذاری به صورت بالقوه پرسود و تضمین شده است، اما انتخاب بهترین کسب و کار ممکن است بسیار چالش برانگیز باشد. بنابراین، پیش از هر اقدامی باید زیرساخت، سیستم، نحوه مدیریت و … کسب و کار به دقت بررسی گردد و در تصمیم گیری تعجیل نشود.
کجا پول خود را سرمایه گذاری کنم؟
هنگامی که صحبت از سرمایه گذاری می شود افراد با گزینه های متعددی مواجه می شوند، اما اکثر آنها به دنبال بازاری کم ریسک، پر سود و مطمئن هستند. در صورتی که شفافیت مالی و ضمانت بازگشت وجه وجود داشته باشد، افراد احساس امنیت می کنند و حتی ممکن است سایرین را نیز به آن سرمایه گذاری تشویق نمایند.
در همین راستا سرمایه گذاری در کسب و کار های امن و موفق توصیه اکید می گردد. زیرا این امکان را برای سرمایه گذاران فراهم می آورد که در صورت تمایل خودشان در مدیریت آن بیزینس نقش فعالی ایفا نمایند و با کمک گرفتن از دانش، تجربه و ایده های ارزشمند خود سبب گسترش فعالیت و کسب سود شوند.
چرا سرمایه گذاری در صنعت غذا ارزشمند است؟
سرمایه گذاری در رستوران، فست فود و یا کافی شاپ یکی از بهترین روش های کسب درآمد است که فرد می تواند بصورت مستقیم و یا غیر مستقیم در اداره آن بیزینس دخیل باشد.
با مطرح شدن ایده های جدید مانند فرانچایز به صنعت غذا، سرمایه گذاران می توانند با بهره گیری از یک سیستم موفق شاهد رشد، سوددهی، بازگشت سرمایه و درآمدزایی مناسب باشند. سرمایه گذاری در این صنعت و اخذ نمایندگی یک برند معتبر و شناخته شده می تواند چالش هایی که مدیر یک رستوران، فست فود و یا کافی شاپ تازه تاسیس ممکن است با آنها مواجه شود را به میزان قابل توجهی کاهش دهد و با حمایت و پشتیبانی هایی که توسط فرانچایز دهنده ارائه می گردد، حاشیه امن بالایی را برای سوددهی آن کسب و کار فراهم سازد.
در همین راستا، سرمایه گذاری در کافی شاپ های زنجیره ای هننی دونات را به شما پیشنهاد می دهیم که می تواند زمینه ساز رشد و موفقیت روزافزون شما گردد. هننی دونات به عنوان تنها فرانچایز ایران در فیلد کافی شاپ، قادر است تا با ارائه مشاوره، سیستم سازی، پشتیبانی، و … به رشد کسب و کار شما کمک شایانی نماید.
کارشناسان خبره ما در دفتر مرکزی برند هننی دونات آماده ارائه مشاوره های تخصصی به آن دسته از سرمایه گذارانی هستند که قصد پیوستن به یک سیستم فرانچایز ایرانی موفق را دارند.
آیا سرمایه گذاری در صنعت کافی شاپ پرسود است؟
اگر قصد دارید یک کافی شاپ را از صفر بازگشایی نمایید، باید برای مواردی نظیر تعیین موقعیت مکانی، دستمزد کارکنان، آیتم های موجود در منو، تجهیزات، آموزش و غیره برنامه ریزی دقیقی انجام نمایید. اگرچه ممکن است مدیریت تمام امور به تنهایی بسیار دشوار به نظر برسد، از طریق تجربه، دانش و مهارت، کسب موفقیت امکان پذیر است. در حقیقت اگر کسب و کار خود را بر پایه ای مستحکم بنا کنید قادر خواهید بود که به سود مناسبی دست یابید، تجارت خود را گسترش دهید، نسبت به رقبای خود مزیت رقابتی پیدا کنید و ریسک مالی خود را کاهش دهید.
مجموعه کافی شاپ های زنجیره ای هننی دونات به شما یاری می رساند که تحقق اهداف تجاری خود را به طور کامل میسر نمایید و در کوتاه مدت بیزینس خود را شکوفا کنید.
سرمایه گذاری فرشته چیست؟
آیا صاحب استارتاپ یا کسبوکاری نوپا هستید یا قصد دارید چنین کسبوکار جدیدی راه بیندازید؟ برای شروع کار یا گسترش آن به چه میزان سرمایه نیازمندید؟ آیا میدانید در کشور انگلستان راهی برای جذب سرمایه، خارج از روش سنتی آن وجود دارد که «سرمایه گذاری فرشته» نامیده میشود؟ اگر مشتاقید در این رابطه بیشتر بدانید، لطفا در ادامهی مطلب با ما همراه باشید.
«سرمایه گذاری فرشته» نوعی سرمایه گذاری عادلانه است. سرمایه گذار فرشته شخصی است با سرمایهی خالص بالا که از سرمایهی شخصیِ خود برای سرمایه گذاری استفاده میکند و برای این سرمایه گذاری تنها به تصمیمات خود متکی است.
سرمایه گذاران معمولا بهامید رسیدن به سود، در کسبوکار شما سرمایه گذاری میکنند (بهصورت خرید سهام)؛ برای همین نهتنها کسبوکار شما را با افزایش سرمایه حمایت میکنند، بلکه تجربه و دانش خود را نیز در راستای کسب موفقیت در اختیار شرکت شما قرار میدهند.
اینوسنت اسموتیز (Innocent Smoothies) با سرمایه گذاری فرشته به موفقیت کنونی رسید.
آنها میتوانند بهتنهایی سرمایه گذاری کنند یا در قالب سندیکا (گروهی از فرشتهها) این کار را انجام بدهند. هر سرمایه گذار فرشته به حوزهی خاصی از کسب و کار علاقهمند است. این افراد معمولا مبالغی بین ۴۰ میلیون تا ۲ میلیارد تومان سرمایه گذاری میکنند. همچنین بهواسطهی سندیکاها این مبالغ تا ۸ میلیارد تومان نیز میرسد.
سرمایه گذاران فرشته بهدنبال رسیدن به اهداف سرمایه گذاریِ خود در پروسهای ۳ تا ۸ سالهاند. درنتیجه از همان ابتدا موقعیت کسبوکار شما را میسنجند تا ببینند شرکتتان میتواند به اهدافش برسد یا نه.
محل دادوستد سرمایه گذاری فرشته
سرمایه گذاری فرشته مهمترین منبع سرمایه گذاری در استارتاپها و شرکتهای نوپاست که بهدنبال فروش سهام برای توسعهی کسبوکارشان هستند. ازآنجاکه بسیاری از سرمایه گذاران فرشته بهصورت شخصی سرمایه گذاری میکنند، محاسبهی مبلغ دقیق سرمایه گذاری تااندازهای دشوار است. باوجوداین، تخمین زده میشود که سرمایه گذاران فرشته در کسبوکار بریتانیا، در هر فصل (دورهی سهماهه) حدود ۱٫۵میلیارد پوند سرمایه گذاری میکنند. این میزان بیش از سه برابر مبلغی است که سالانه برای سرمایه گذاری در شرکتهای نوپا در دسترس قرار دارد. باوجود اینکه تخمین زده میشود ۱۸هزار فرشتهی سرمایه گذار در بریتانیا وجود دارد، برای سرمایه گذاری در کسبوکارهای شخصیِ بالقوه روبهرشد، به تعداد بیشتری از افراد نیاز است.
آیا قوانین و مقررات خاصی برای سرمایه گذاری فرشته وجود دارد؟
سازوکار خاصی برای سرمایه گذاری فرشته وجود دارد. این سازوکار هم به سود سرمایه گذاران فرشته است و هم به سود صاحبان کسبوکار. پیش از اینکه شرکتی نقشهی کسبوکار خود را به یک سرمایه گذار فرشته اعلام کند، صاحبان کسبوکار باید مطمئن شوند که سرمایه گذاران از مجوزهای لازم برای سرمایه گذاری یا از تجربه و مهارت کافی برای آن برخوردارند. مسئولیت صدور این مجوزها در انگلستان بر عهدهی FCA است و زیر نظر FSMA صورت میگیرد.
تفاوت سرمایه گذاری فرشته با سرمایه گذاری خطرپذیر چیست؟
سرمایه گذاری فرشته با سرمایه گذاری ریسکی (VC) متفاوت است. این تفاوت به این دلیل است که در روش (VC) سرمایه گذاری در کسبوکارها از طریق مبالغ مدیریت شدهای صورت میگیرد که منشأ محرمانه یا عمومی دارند. مدیر سرمایهدار خطرپذیر، پول را بهنمایندگی از صندوقی سرمایه گذاری میکند که سودآوری و بازگشت آن سرمایه در آینده تضمین شده باشد. بهدلیل هزینههای هنگفت اجرا و نیاز به تحقیقات گسترده برای اطمینان از بازگشت سرمایه، اعتبارات VC بسیار محافظهکارانه بوده و لذا سرمایه گذاریهای کمتری در مراحل اولیهی تأسیس کسبوکارها انجام میشود. به همین دلیل سرمایه گذاران فرشته هر روز بیشازپیش در حوزهی کسبوکارهای تازه تأسیس اهمیت مییابند. فرشتگان سرمایهی لازم برای رونق کسبوکارهای تازه تأسیس را در اختیار آنها قرار میدهند، آنهم در شرایطی که روش VC از عهدهی این کار برنمیآید.
شرکت YPlan که در حوزهی تولید نرمافزارهای موبایل فعالیت میکند، از طریق سرمایه گذاری فرشته به این موفقیت دست یافته است.
برخلاف روش سنتی سرمایه گذاری، سرمایه گذاران فرشته بهصورت شخصی تصمیم به سرمایه گذاری میگیرند. در این فرایند، آنها مستقیما با صاحبان کسبوکارهای تازه تأسیس ملاقات میکنند و معمولا در مسیر توسعهی شرکت، گامبهگام با آنها پیش میروند. فرشتگان همچنین بیواسطه از فرایندهای دادوستدِ شرکت و پروسهی سرمایه گذاری آگاه میشوند. ضمنا افراد یادشده در امضای اسناد مالی و روند قانونی آن حق امضا دارند. این فرایند یا بهصورت شخصی انجام میشود یا توسط سندیکا. سپس سرمایه گذاران فرشته قرارداد خود را بهصورت فعال با عضویت در هیئت مدیرهی شرکت یا بهصورت حامی آن پیگیری میکنند. همچنین ممکن است این روند بهصورت انفعالی و از طریق گروهی بهرهبری یکی از سرمایه گذاران فرشته و بهصورت نیابتی انجام شود.
فرشتگان کسبوکار نهتنها در میزان سرمایه گذاریِ انجامشده، بلکه در چگونگی رویکرد خود نیز با سرمایه گذاران سنتی متفاوتاند. از سرمایه گذاری فرشته بهعنوان «سرمایهی صبور» نیز یاد میکنند؛ چراکه فرشتگان دغدغهی کمتری بابت بازگشت سریع سرمایهی خود دارند و آمادهاند کسب و کار موردنظر را در مسیر رسیدن به رشد و موفقیت در بازهی زمانی طولانیتری حمایت کنند.
فرشتگان چه مقدار در کسبوکارها سرمایه گذاری میکنند؟
فرشتگان غالبا بهصورت فردی و باتوجهبه حوزهی فعالیت شرکت و میزان نیاز آن، مبلغی بین ۴۰ میلیون تا ۲ میلیارد تومان در یک کسبوکار سرمایه گذاری میکنند. لکن ممکن است این میزان باتوجهبه مقدار سرمایهی فرد سرمایه گذار و موقعیت خاص آن کسبوکار تغییر کند. فرشتگان در اغلب موارد در قالب سندیکا سرمایه گذاری میکنند. این کار به آنها اجازه میدهد از خرد جمعی بهره ببرند و قدرت مالی بیشتری برای سرمایه گذاری پیدا کنند. این یعنی آنها با تجمیع سرمایههایشان، امکان سرمایه گذاریهای بیش از ۶ میلیارد تومان را نیز برای خود فراهم میکنند.
معمولا چه میزان سهم باید در ازای سرمایه گذاری پیشنهاد شود؟
براساس ضوابط و مقررات EIS/SEIS فرشتگان نمیتوانند بیش از ۳۰درصد سهام کسبوکاری را به خودشان اختصاص بدهند. البته اکثر فرشتگان میدانند که باید درصد زیادی از سهام را برای مؤسسان باقی بگذارند تا برای رشد کسب و کارشان، انگیزهی کافی داشته باشند. باوجوداین مسلم است که صاحبان کسبوکار باید با مشوقهای خود، انگیزههای سرمایه گذار را افزایش بدهند. اکثر فرشتگان این موضوع را درک میکنند و به آن احترام میگذارند. آنها متوجه این نکته هستند که صاحبان کسبوکار نیاز دارند بخشی از سهام را برای جذب سرمایه گذاریهای آتی حفظ کنند. گفتنی است جذب ۲ یا ۳ سرمایه گذار فرشته در راستای جذب سرمایههای بیشتر برای یک کسبوکار، امری عادی است.
کسبوکار باید در چه شرایطی باشد تا بتواند امنیت سرمایه گذاری را تضمین کند؟
- کسبوکارهایی که هنوز به مرحلهی فروش محصول یا خدماتشان نرسیدهاند، آنهایی که هنوز به سوددهی نرسیدهاند و حتی آنهایی که به سوددهی رسیدهاند، همگی میتوانند پذیرای سرمایه گذاری فرشته باشند.
- برای کسبوکارهایی که هنوز به درآمدزایی نرسیدهاند، تصویری کلی نیاز است: جذب علاقهی مشتری یا نشاندادن این نکته که محصولات بهخوبی عمل میکنند و قادرند تصویر مطلوبی از کسبوکار ترسیم کنند.
- برداشتن گامهایی در راستای دفاع از دستاوردهای شرکت ضروری است، مثلا با استفاده از قوانین کپیرایت و محافظت از اعتبار برند. اگر ایدههایی به ذهن صاحب کسبوکار رسیده که قابلیت پتنت شدن و گرفتن حق اختراع دارد، وی برای جلب اعتماد سرمایه گذار فرشته باید به طیکردن مراحل قانونی ثبت اختراع پایبند باشد.
- بدیهی است شرکتهایی که درآمدزایی دارند یا از آن بالاتر، به سوددهی رسیدهاند، بخت بیشتری برای تأمین امنیت سرمایه گذاری فرشته و ترسیم تصویری از بازدهی سود شرکت برای سرمایه گذاران دارند.
- کسب و کارهایی که هنوز به درآمدزایی نرسیدهاند معمولا ریسک بسیار زیادی برای سرمایه گذاری دارند. صاحبان این شرکتها مجبورند عملیبودن چشم اندازشان را ثابت کنند. راه دیگرِ جذب سرمایه گذاری برای چنین شرکتهایی این است که ایدههایی محافظتشده داشته باشند، مانند خصوصیتی مرتبط و درعینحال ناب و بدیع. شرکتهای دانشبنیانی که مثلا در حوزهی داروهای جدید و انرژیهای پاک فعالیت میکنند، معمولا هنگام جستوجو برای جذب سرمایه گذاری فرشته، جزو کسبوکارهایی هستند که هنوز به درآمدزایی نرسیدهاند.
- کسبوکارهایی که در فاز اول یعنی در مرحلهی ایده پردازی هستند معمولا با سرمایه گذاران فرشته سروکار ندارند. سرمایه گذاران این کسبوکارها اغلب از اعضای خانواده و دوستان هستند!
- اگر شما در مرحلهی ایده پردازی قرار دارید، نیازمند سکوی پرتابید. بهتر است ابتدا به دوستان و آشنایان خود رجوع کنید یا در پی کسب کمک هزینه باشید.
فرشتگان بهدنبال چه چیزی در یک کسبوکار میگردند؟
تیم مدیریت
بههنگام تصمیم گیری برای سرمایه گذاری، افرادی که درگیر کسبوکاری هستند، مهمترین درجهی اهمیت را برای سرمایه گذاران فرشته دارند. بهعنوانمثال تجربه، مهارتها و چگونگی برخورد آنان با مسائل ازجملهی این موارد به شمار میآید. بعد از اینها نوبت به ارزیابی خودِ کسبوکار و جنبههای محوری نقشهی راه میرسد.
کسبوکار
هیچ کسبوکاری نیست که موفق به برآوردن تمام موارد زیر شود، باوجوداین، عملیکردن ۵ مورد از آنها هم نقطهی شروع خوبی خواهد بود:
نکاتی که شانس افزایش سرمایه گذاری فرشتگان را افزایش میدهد:
۱. حلکردن مشکل: آیا محصول، فناوری یا خدمات عرضهشده، چالش خاصی را در بازار هدف گرفته است؟ به چه نیازی باید پاسخ داده شود؟
۲. زیروروکردن: آیا برهمزدن روال موجودِ بازار ممکن است یا هدف، پیداکردن بازار مصرف جدید است؟
۳. حفاظتشده: آیا محصول یا فناوری تولیدشده، نوآوری منحصربهفردی است؟ آیا امکان پتنت شدن، مشمول کپیرایت شدن یا قابلیت برند شدن را دارد؟ آیا مالکیت معنوی آن را میشود تضمین کرد؟
۴. رقابتیبودن: آیا میتوان بازار مصرف آن را حفظ کرد؟ چه رقبایی برای این پروژه وجود دارند؟ این محصول چگونه با آنها مقایسه خواهد شد و وجه تمایز یا برتری آن نسبتبه رقبا چیست؟ آیا میتوان ازمزیت «اولینبودن» در عرضهی آن محصول یا خدمت بهره برد؟
۵. عایدی: کسبوکار موردنظر از چه راهی درآمد کسب میکند؟ آیا جریانهای شناختهشده و مشخصی برای این موضوع وجود دارد؟ آیا رسیدن به حاشیهی سودِ خوب، محتمل است؟
۶. مقیاسپذیری: آیا نقشهی کسبوکاری وجود دارد که از نظر مقیاسی انعطافپذیر باشد؟ آیا رسیدن به «رشد انفجاری» امکانپذیر است؟
۷. مدل ثابت شده: چه انواعی از صحتسنجی در بازار وجود دارد؟ آیا بدون مطالعه دست به فروش میزنید یا اینکه پیشتر دربارهی امکان و میزان فروش به مشتریان بالقوه تحقیق کردهاید؟ آیا امکان نمایش نتایج تحقیقات یا نظرسنجیهای انجامشده وجود دارد؟
۸. بازار فروش: اندازهی بازار فروش چقدر است؟ آیا میشود سهم بازار را مشابه با واقعیت تخمین زد؟
۹. فرصت معافیتهای مالیاتی: آیا فرصت معافیت از مالیات برای کسبوکار وجود دارد؟ برای مثال شرکتهای دانشبنیان معمولا چند سال معافیت مالیاتی خواهند داشت (مورد بعدی را ببینید).
۱۰. خروج: استراتژی شما برای خروج از کسبوکارتان چیست؟ آیا اصلا تمایلی به خروج از کسب و کارتان دارید؟
۱۱. و نهایتا: آیا برای واگذاری سهام در برابر جذب سرمایه، و پذیرفتن عضو جدید در هیئت مدیره، آمادگی دارید؟
انواع روش های سرمایه گذاری در ایران
انسانها در طول زندگیشان به طور دائمی در حال سرمایه گذاری هستند. سرمایه گذاری مالی بهعنوان یکی از مهمترین انواع سرمایهگذاری به شمار میآید. بازارهای هدف متنوعی پیش روی افراد قرار دارد که میتوانند در آنها به سرمایهگذاری بپردازند. بورس، طلا، ارز، املاک و مستغلات بهعنوان مهمترین روش های سرمایه بهترین استراتژی سرمایهگذاری شخصی گذاری در ایران به شمار میآیند که جمع کثیری در کشور در این بازارها سرمایهگذاری میکنند. برای موفقیت در هر سرمایهگذاری نیاز است تا افراد مجموعه اصولی را رعایت کنند. یکی از این اصول استفاده از مشاوره سرمایه گذاری است. در این مقاله به بررسی انواع روشهای سرمایهگذاری در ایران و اهمیت استفاده از مشاوره در سرمایهگذاری میپردازیم.
سرمایه گذاری چیست؟
انسانها در طول در زندگی خود با کار کردن به دنبال کسب پول هستند. بخشی از پولی که افراد به دست میآورند، برای مصارف روزانه زندگی خرج میشود. اما بخش دیگری از پول تبدیل به سرمایه زندگی آنها میشود. سرمایه گذاری در اینجا معنی پیدا میکند. در واقع زمانی که افراد پول خود را تبدیل به کالای دیگری میکنند، بهنوعی اقدام به سرمایهگذاری کردهاند.
سرمایهگذاری در حالت کلی با دو هدف صورت میگیرد:
- در وهله اول افراد به دنبال آن هستند که ارزش پول خود را در برابر نوسانات اقتصادی مانند تورم حفظ کنند.
- در ادامه افراد به دنبال کسب سود از محل سرمایه گذاری خود هستند تا بتوانند در آینده برای خود خلق پول کنند.
در بحث مشاوره سرمایه گذاری این نکته بهدرستی اشاره میشود که افراد نباید منبع درآمد واحدی برای خود تعریف کنند. بلکه باید با تعریف منابع مالی جدید، راههایی متنوع برای کسب درآمد ایجاد کند.
انواع روشهای سرمایه گذاری در ایران
سرمایه گذاری در حالت کلی به دو دسته تقسیم میشود که عبارتاند از:
۱. روش سرمایه گذاری مستقیم
در روش مستقیم، فرد بدون نیاز بهواسطه، بهصورت شخصی وارد سرمایهگذاری میشود.
۲. روش سرمایه گذاری غیرمستقیم
در روش غیرمستقیم، فرد سرمایه خود را در اختیار یک واسطه قرار میدهد و در ازای این کار سودی را دریافت میکند.
لازم است که بدانید، سرمایه گذاریهای مختلف در کشور ما رایج است که در ادامه به آنها اشاره میکنیم. انواع روشهای سرمایهگذاری عبارتاند از:
۱. املاک و مستغلات
بازار املاک و مستغلات یکی از بازارهای سرمایهگذاری قدیمی در کشور است که بسیاری معتقد هستند که یکی از امنترین بازارها برای سرمایهگذاری به شمار میآید.
۲. کالا
گاهی اوقات افراد از طریق خرید کالا اقدام به سرمایهگذاری میکنند. طلا و جواهرات بهعنوان کالاهای سرمایهای بسیار رایج در کشور به شمار میآیند.
۳. سهام
بورس بهعنوان یکی دیگر از بازارهای مالی در کشورهای مختلف دنیا به شمار میآید که کاملاً ماهیت سرمایهگذاری داشته و افراد از طریق خرید و فروش سهام شرکتها در آن فعالیت میکنند.
۴. ارز
بازار ارز نیز به سبب تورم اقتصادی حاکم بر کشور ما بهعنوان یک روش سرمایه گذاری برای حفظ ارزش پول بهحساب میآید.
۵. اوراق قرضه
دولتها برای عملی کردن پروژههای عمرانی مختلف نیاز به سرمایه دارند. گاهی اوقات تأمین مالی پروژههای خود را از طریق انتشار اوراق قرضه در دستور کار قرار میدهند. در ازای عرضه این اوراق به خریداران تضمین میدهد که وجوهشان را با سود معینی به آنها بازگرداند.
۶. سپرده بانکی
بانک نیز یکی دیگر از روشهای سرمایه گذاری به شمار میرود که مدتها است در کشور رواج دارد. افراد وجوه خود را به بانک میسپارند و در ازای آن بهصورت دورهای سود مشخصی دریافت میکنند.
۷. صندوق سرمایهگذاری
افراد همچنین میتوانند سرمایه خود در اختیار صندوقهای سرمایهگذاری قرار دهند تا آنها اقدام به سرمایهگذاری کنند و سود حاصل از سرمایه گذاری بین دو طرف تقسیم میشود. صندوقهای سرمایهگذاری به انواع مختلفی تقسیم میشوند و افراد بسته به میزان ریسکپذیریشان، میتوانند در آنها اقدام به سپردهگذاری کنند.
۸. ارزهای دیجیتال
ارزهای دیجیتال بهعنوان یکی از جوانترین بازارهای مالی شناخته میشوند که حدود 10 بهترین استراتژی سرمایهگذاری شخصی سال است در دنیا فراگیر شده و توجهات زیادی به این بازار جلب شده است.
سرمایه گذاری در بورس
بورس بهعنوان یکی از بازارهای مالی مهم در کشور ما به شمار میآید. با آزاد شدن سهام عدالت در کشور، عملاً میلیونها ایرانی وارد بازار سرمایه شدند. بورس بهعنوان یکی از بازارهای مالی به شمار میآید که فعالیت در آن کاملاً تخصصی است. افراد باید آموزش لازم برای فعالیت در این بازار را بهصورت مفصل و دقیق تجربه کنند. در غیر این صورت این بازار میتواند تبدیل به کورهای برای سوزاندن سرمایه افراد بیتجربه و ناآشنا به مسائل بورس شود. برای سرمایهگذاری در بورس حتماً باید یکی از دو راه زیر را در پیش بگیرید:
- آموزش لازم برای فعالیت در این بازار را باید قبل از هرگونه اقدام به سرمایه گذاری فرا بگیرید.
- از طریق صندوقهای سرمایهگذاری اقدام کنید. این صندوقها از افراد بسیار کاملاً باتجربه در بازار بورس تشکیل شدهاند و به این ترتیب ریسک سرمایهگذاری شما کاهش پیدا میکند.
اهمیت استفاده از مشاوره در سرمایه گذاری
سرمایهگذاری در هر بازاری تحت تأثیر فاکتورهای مختلفی قرار دارد. اقتصاد مقوله پیچیدهای است که حتی متخصصان این علم نیز نمیتوانند ادعا کنند که تسلط کاملی بر موضوعات آن دارند. اهمیت مسئله بهرهگیری از مشاوره بورس یا سایر فرصتهای سرمایهگذاری در همینجا مطرح میشود. شرایط کلان اقتصادی در هر کشوری به طور مستقیم روی بازارهای مالی اثرگذار است. دستیابی به درک درست از این بازارها در شرایط فعلی و پیشبینی وضعیت آینده آنها نیاز به تخصص بالایی دارد. برای این منظور باید زمان قابل توجهی صرف آموزش و تحلیل شود. به همین دلیل عملاً افرادی در جامعه مطرح میشوند که در نقش مشاور سرمایه گذاری فعالیت میکنند. این افراد میتوانند شما را نسبت به شرایط بازار در حال و آینده کاملاً آگاه کنند.
فاکتورهای سرمایه گذاری ایمن
فاکتورهای متعددی در موفقیت سرمایه گذاری اثرگذار است که افراد برای دستیابی به موفقیت باید آنها را رعایت کنند. این فاکتورها عبارتاند از:
- هدف از سرمایهگذاری باید به طور دقیق قبل از هر اقدامی مشخص شود.
- میزان ریسکپذیری هر فرد عامل مؤثری در انتخاب بازار هدف است.
- سرمایهگذاران موفق به طور دائمی نسبت به مطالعه و آموزش اقدام میکنند.
- صبر و شکیبایی یکی از مهمترین خصلتهای سرمایهگذاران موفق است.
- برای موفقیت در سرمایه گذاری باید به طور فعالانه در بازار نظارت داشت.
کارمنتو؛ پلتفرم مشاوره در حوزههای مختلف سرمایه گذاری
فرقی نمیکند که کدامیک از روشهای فوق را برای سرمایه گذاری انتخاب میکنید. آنچه در وهله اول اهمیت دارد، این است که حتماً از مشاوره سرمایه گذاری استفاده کنید تا احتمال هرگونه ضرر و زیانی را به حداقل ممکن برسانید. کارمنتو با گردآوری تعدادی از مشاوران متخصص در حوزههای مختلف سرمایه گذاری، آماده است تا به عموم افرادی که قصد سرمایهگذاری در بازارهای مختلف مالی دارند، راهنماییهای لازم را ارائه دهد. تفاوتی نمیکند که در کدام نقطه از کشور حضور دارید؛ بهراحتی میتوانید از خدمات مشاوره سرمایه گذاری کارمنتو استفاده کنید و بازار هدف خود را بهدرستی شناسایی کنید.
پرتاب سکه و موفقیت در بازار فارکس و سرمایهگذاری در فارکس
اجازه دهید بیشتر توضیح بدهم: عوامل بسیار زیادی روی بازار تأثیرگذار هستند. به لحاظ تئوری، اگر فردی بتواند تمام این عوامل را شناسایی و اندازهگیری کند، قادر خواهد بود بازار را پیشبینی کند. اما مشکل اینجاست که تعداد این عوامل مؤثر و مجهولات خیلی زیاد است. در نتیجه، سرمایهگذاران و معامله گران در تصمیمگیریهای خود، تنها چند مورد از این عوامل را در نظر میگیرند. برای مثال روی نسبت قیمت به درآمد هر سهم (P/E) خیلی حساس هستند. اما در خیلی از موارد میبینیم که چطور این نسبت افزایش مییابد (یعنی قیمت هر سهم نسبت به درآمد آن زیاد میشود) ولی همچنان بازار حرکت صعودی خود را ادامه میدهد و نسبت قیمت به درآمد هم بیشتر میشود. یا مثلا میشنویم که «فدرال رزرو نرخ بهره را افزایش داده»، ولی باز هم بازار به صعود خود ادامه میدهد. یا میشنویم که «بازار در حال حاضر در بالاترین سقف تاریخی خود قرار دارد»، ولی باز هم میبینیم که بازار بالاتر و بالاتر میرود. یا میشنویم «نوساناتی در بازار کالاها وجود دارد»، اما علیرغم این خبر، بازار باز هم صعود میکند.
این عوامل، به تنهایی، شکست میخورند اما نه به این دلیل که اهمیتی ندارند. بلکه بالعکس، این عوامل بسیار هم تأثیرگذار هستند. این عوامل شکست میخورند، زیرا فارغ از اینکه چقدر اهمیت دارند، توسط تعداد بیشماری از سایر عوامل کوچک تأثیرگذار، تحتالشعاع قرار میگیرند. یک میلیون مورچه میتوانند بر یک مار غلبه کنند. این عوامل بیش از اینکه بتوانند جهت حرکت بازار را پیشبینی کنند، این خاصیت را دارند که بعد از پیشروی بازار و مشخص شدن حرکت مارکت در جهت حرکت بوجود آمده، تاییده صادر کنند و افرادی که بر این اساس تحلیل کرده اند بعد از حرکت مارکت بگویند «دیدید گفتم اینطور میشود».
اما اشتباه برداشت نکنید، من هم به این اخبار و عوامل مهم توجه میکنم. منتها زمانی برای آنها ارزش قائل هستم که به وضوح وقوع تغییراتی را در بازار بر اساس مفاهیم بنیادین پرایس اکشن و چک لیست معاملاتی ام مشاهده کنم، نه اینکه از آنها به عنوان ابزاری برای تحلیل و ارزیابی بازار استفاده کنم.در این جا می خواهم به موضوع اصلی مقاله برگردم و بگویم برای سود کردن در مارکت نیاز به پیچیدگی زیادی نداریم.
چطور میشود اگر مدل اقتصادی را کنار بگذاریم و به مدل احتمالی توجه کنیم؟
اجازه دهید این موضوع را با یک مدل احتمالی ساده توضیح دهم: پرتاب سکه
پرتاب سکه
درست همانند بازار، نتیجه و خروجی پرتاب سکه هم به عوامل بسیاری بستگی دارد، مانند موقعیت اولیه سکه، میزان نیروی پرتابکننده سکه، سرعت، نیروی گرانش، رطوبت هوا، اصطکاک و الاستیسیته. و دقیقا مانند بازار، اگر میتوانستیم تمام این عوامل را شناسایی و اثر هریک را به دقت اندازهگیری کنیم، میتوانستیم نتیجه هر بار پرتاب سکه را پیشبینی کنیم.
آیا میتوانیم صرفا با دانستن موقعیت اولیه سکه، نتیجه پرتاب آن را تشخیص دهیم؟ آیا میتوانیم فقط با اطلاع از دو مورد از این عوامل، نتیجه پرتاب سکه را پیشبینی کنیم؟ یا اینکه قبول میکنیم که همه این عوامل فقط تکههایی از یک پازل بزرگتر هستند؟
استدلال قیاسی مرتبط با احتمال پرتاب سکه اشکال دارد. آنها فرض میکنند که شانس یا احتمال ظاهر شدن شیر و خط با هم برابر است. آنها همچنین فرض میکنند که عوامل مؤثر بر نتیجه پرتاب سکه، همگی خنثی هستند. اما از کجا معلوم صحت داشته باشد؟ از کجا معلوم شکل سکه طوری نباشد که تمایل رو آمدن شیر بیشتر باشد. از کجا معلوم اگر سکه را به دفعات بسیار بسیار بسیار زیادی پرتاب کنیم (هزاران مرتبه) ۶۰ درصد مواقع شیر ظاهر نشود؟ ما دو انتخاب داریم:
۱) نتیجه پرتاب سکه را به شانس نسبت دهیم و آن را یک اتفاق رندوم در نظر بگیریم.
۲) از استدلال استقرایی استفاده کنیم و نتیجه بگیریم که تمامی عوامل مؤثر بر خروجی پرتاب سکه خنثی نیستند. از آنجاییکه نمیتوانیم اثر تمامی عوامل را به دقت اندازهگیری کنیم و بگوییم چرا این اتفاق میافتد، میتوانیم نتیجه بگیریم که طراحی سکه به گونهای است که احتمال ظاهر شدن شیر را افزایش میدهد. یعنی ممکن است شکل سکه ناهموار باشد یا اینکه وزن سکه بطور مساوی در دو طرف آن توزیع نشده باشد.
البته با اینکه در ۶۰ درصد مواقع شیر ظاهر میشود، اما باز هم توالی شیرها یا توالی خطها را شاهد خواهیم بود. یعنی گاهی اوقات ممکن است تعداد دفعات ظاهر شدن خط از شیر هم بیشتر شود. اگر به کل نتایج نگاه کنیم، میبینیم که شیر و خط بطور یکسان توزیع نشدهاند. فقط بعد از پرتابهای مکرر سکه میتوان پی برد که سکه بیشتر روی کدام طرف مینشیند.
حالا فرض کنید در ۶۰ درصد مواقع شیر ظاهر میشود و من به شما ۱۰۰ دلار میدهم و از شما میخواهم ۳۰۰ بار روی نتیجه پرتاب سکه شرطبندی کنید. شما در هر بار پرتاب سکه میتوانید هر مبلغی را برای شرطبندی انتخاب کنید. با این شرایط چگونه بازی میکنید؟ اگر به شما بگویم سکه خیلی گرد نیست و در ۶۰ درصد مواقع شیر ظاهر میشود، چطور بازی میکنید؟ گفتن چنین چیزی چقدر روی شرطبندی شما اثرگذار خواهد بود؟
۱) آیا با دانستن ظاهر شدن شیر در ۶۰ درصد پرتابها، روی شیر شرطبندی میکنید؟ یا اینکه بعد از توالی چند بار ظاهر شدن شیر، انتظار نوعی «بازگشت به میانگین» را دارید و روی خط شرطبندی میکنید؟
۲) چقدر شرط میبندید؟ آیا تمام پول خود را ریسک میکنید یا اینکه مبالغ کمی شرطبندی میکنید که اگر چند مرتبه نتیجه مخالفی ظاهر شد، باز هم پول داشته باشید؟ اگر مبالغ کوچکی را انتخاب میکنید، بهترین و بهینهترین مبلغ برای شرطبندی چقدر است؟
۳) آیا یک استراتژی بهینه برای شرطبندی وجود دارد که بیشترین سود و کمترین ریسک را داشته باشد؟ در واقع، چنین استراتژی بهینهای وجود دارد که سود بازی را به بیش از ۳ میلیون دلار میرساند. اگر خوششانس باشید، با این استراتژی حتی میتوانید بیش از ۱ میلیارد دلار هم بدست آورید!
من نمیتوانم بگویم که شما چگونه شرطبندی میکنید، اما برای یک تحقیق دقیقا همین بازی انجام شده است. با این تفاوت که به هر شرکتکننده ۲۵ دلار داده شد و سقف جایزه پرداختی به شرکتکنندگان ۲۵۰ دلار در نظر گرفته شد.
در این تحقیق یک کار دیگر هم انجام شده است. شرکتکنندگان از بین دانشجویان رشته اقتصاد و مدیران سرمایهگذاری شرکتهای بزرگ انتخاب شده بودند. بنابراین منطقی است که انتظار نتایج معقولی را داشته باشیم.
اگر در صورت شرطبندی بهینه تا ۳ میلیون دلار بتوانیم بدست آوریم، در این صورت ۲۵۰ دلار به راحتی قابل دستیابی است. فقط کافی است به درستی شرطبندی کنیم و اجازه دهیم احتمالات به نفع ما تمام شود.
نتایج پایانی بصورت زیر درآمده است:
تعجب کردید؟! مشکلی پیش آمده؟ ۲۸ درصد از این دانشجویان رشته اقتصاد و مدیران شرکتهای سرمایهگذاری با وجود اینکه تضمین شده بود نسبت شیر به بهترین استراتژی سرمایهگذاری شخصی خط ۶۰ به ۴۰ است، تمام پول خود را از دست دادهاند؟ ۵ درصد دیگر بخشی از پول خود را از دست دادهاند. فقط ۲۱ درصد آنها توانستند به سقف ۲۵۰ دلار برسند. یعنی ۷۹ درصد آنها هیچ پولی بدست نیاوردند. فراموش نکنید که گفتیم اگر بصورت بهینه شرطبندی کنیم، میتوانیم بیش از ۳ میلیون دلار بدست آوریم.
چیزی که نمودار بالا نشان نمیدهد این است که ۲۵ درصد شرکتکنندگان در ۲۵ درصد مواقع روی خط شرطبندی کرده بودند. فکر کنم این دسته از شرکتکنندگان سعی داشتند پرتاب سکه را زمانبندی کنند یا اینکه امید به «برگشت به میانگین» داشتند.
اما از این تحقیق چه نتیجهای میتوانیم بگیریم؟ پاسخ ساده است، دانستن احتمال بیشتر وقوع یک نتیجه کافی نیست. فرد برای اینکه از این احتمال حداکثر بهره را ببرد، باید بداند چه موضعی باید داشته باشد.
بیایید همین موضوع را روی بازار سهام پیاده کنیم.
تصویر زیر نمودار بازده سالانه S&P 500 را از سال ۱۹۵۰ تا ۲۰۱۷ نشان میدهد:
با بررسی این نمودار میبینید که بازار ۵۴ سال از کل ۶۸ سال صعودی بوده است، یعنی ۸۰ درصد مواقع صعودی بوده. حالا میتوانیم روشهای گوناگونی را امتحان کنیم و ببینیم که آیا این اتفاق «شانسی و تصادفی» بوده یا اینکه «تمایل و سوگیری» واقعی بازار به سمت صعود بوده است. در ابتدا باید ببینیم احتمال اینکه چند سال متوالی بازار نزولی باشد چقدر است. اگر تمایل بازار به صعود در ۸۰ درصد مواقع باشد، نظریه احتمالات پیشبینی میکند که در طول ۶۸ سال، باید تنها ۲٫۵ بار شاهد سالهای نزولی متوالی باشیم.
در مرحله بعد باید میانگین صعود در سالهای مثبت و میانگین نزول در سالهای منفی را با هم مقایسه کنیم. برای مثال اگر نزول سالهای منفی بیشتر از صعود سالهای مثبت باشد میتوانیم اینطور نتیجهگیری کنیم که استمراری در صعود بازار وجود ندارد.
میانگین صعود سالهای مثبت ۱۸٫۷۳ درصد و میانگین نزول سالهای منفی ۱۲٫۴- درصد است. بنابراین میبینیم که نه تنها احتمال مثبت بودن سال خیلی بیشتر از احتمال منفی بودن آن است، بلکه سود سالهای مثبت نیز از سود سالهای منفی به مراتب بیشتر است.
در این مثال میبینیم که هم استمرار و هم دفعات تکرار بالای سالهای مثبت را داریم. بنابراین میتوانیم بگوییم که «تمایل» بازار به صعود بیشتر است و این حالت کمتر ناشی از «شانس و تصادف» است.
قوی سیاه:
اگر مدل احتمالاتی را داشته باشیم، رویدادهای به اصطلاح قوی سیاه را میتوانیم پیشبینی کنیم. میتوانیم بگوییم چنین رویدادهایی در راه هستند. این پدیده جالبی است، چرا که اگرچه قوهای سیاه از قبل قابل مشاهده نیستند، اما قابل پیشبینی هستند.
در مثال بالا، مثبت و منفی بودن بازار را در سالهای مختلف در نظر گرفتیم. من همین بازار را بصورت ماهانه و هفتگی هم بررسی کردهام. با در نظرگیری همه پارامترها تخمین میزنم که تمایل بازار به صعود، بسته به طول مدتزمان بررسی (ماهانه یا هفتگی) در حدود ۶۰ تا ۷۵ درصد است. هرچه طول این مدت بیشتر باشد، درصد تمایل به صعود هم بیشتر است. اما بطور کلی به نظر میرسد که برای هر رویدادی، تمایل به رخ دادن در یک جهت وجود دارد که کاملا قابل اندازهگیری است.
ولی دقیقا مانند مثال پرتاب سکه، هرچه تعداد دادهها بیشتر باشد (تعداد دفعات پرتاب سکه) نتایج بهتری میتوان گرفت.
در مورد مثال پرتاب سکه دیدیم که به دلیل عدم توزیع متقارن جرم سکه در دو طرف آن یا وجود انحنا در آن، تمایل رو آمدن طرف شیر در هر مرتبه پرتاب سکه بیشتر است. در بازار سهام هم اگر منفی و مثبت شدن آن شانسی و اتفاقی نباشد، بنابراین حالتی مشابه «وجود انحنا در سکه» هم برای بازار سهام قابل تصور است. اما در تحقیق شرطبندی روی پرتاب سکه دیدیم که برای کسب سود و بهینه کار کردن به یک استراتژی نیاز داریم. در غیر این صورت، همان نتیجهای را میگیریم که اکثر سرمایهگذاران میگیرند، یعنی ضرر میکنیم.
استراتژی بهینه
تحقیق شرطبندی روی پرتاب سکه نشان میدهد که غریزه، طمع یا دیگر احساسات انسانها، جایگزین تفکر منطقی میشوند. این همان چیزی است که به آن «سرمایهگذاری احساسی» میگوییم و دشمن ماست. استراتژی بهینه نمیتواند فقط یک تابع احتمالی باشد (در ادامه این تابع را توضیح میدهم) بلکه باید با جنبههای احساسی سرمایهگذاری هم سروکار داشته باشد. به عبارتی دیگر، ما نه تنها باید با احتمالات، بلکه با تفکرات غیرمنطقی هم باید سروکار داشته باشیم و راهحلی برای آن پیدا کنیم.
نمودار مربوط به تحقیق شرطبندی روی پرتاب سکه را همیشه به خاطر داشته باشید. این آزمایش به خوبی نشان میدهد که این جمله «اگر از جهت حرکت بازار اطلاع داشتم، آن وقت میدانستم چطور سرمایهگذاری کنم» تا چه حد اشتباه است. مشاهده کردید که ۲۸ درصد از دانشجویان رشته اقتصاد و مدیران حرفهای در این بازی که در آن با قطعیت گفته شد در ۶۰ درصد مواقع شیر ظاهر میشود، تمام پول خود را از دست دادند.
سکه نامتقارن
احتمال اینکه بعد از هر بار پرتاب سکه شیر ظاهر شود، ۶۰ درصد است و ما میتوانیم این اتفاق را ناشی از «انحنای سکه» بدانیم که تمایل آن به رو آمدن شیر را بیشتر میکند. بنابراین خیلی مفید بود اگر میتوانستیم دلیلی همانند «انحنای سکه» برای تمایل حرکت بازار به یک جهت نیز پیدا میکردیم. من دلیل خودم را اینطور بیان میکنم: به نظرم این طبیعت و ذات انسانهاست که هر چیز خراب و شکستهای را تعمیر کنند. شاید به محض خراب شدن آن را تعمیر نکنند، یا شاید ۱۰۰ درصد نتوانند آن را به شکل اول خود درست کنند، اما تلاش میکنند و در اکثر اوقات هم موفق میشوند. این طبیعت انسانهاست که تلاش کنند و تغییرات مثبتی در پیرامون خود ایجاد کنند. مثلا اکثر پدر و مادرها را دیدهاید که خودشان را فدا میکنند تا شرایط بهتری برای فرزندان خود فراهم کنند.
بنابراین میتوانیم تمایل بازار به حرکت به یک سمت را به تلاش انسانها برای جبران اشتباهات خود نسبت بدهیم. شاید این تمایل ناشی از تلاش انسانها برای بهتر کردن اوضاع و شرایط دنیا یا اوضاع و شرایط مالی خودشان و جامعه باشد. به هر صورت این نظر من است و ممکن است دیگران نظر دیگری داشته باشند.
نتیجهگیری
اکثر سرمایهگذاران سعی دارند از طریق انواع و اقسام مدلهای اقتصادی بفهمند بازار به کدام سمت حرکت میکند. مشکل مدلهای اقتصادی این است که صرفا روی چند عامل از بیشمار عامل موثر بر حرکت بازار تمرکز میکنند. مثل این که یک اتومبیل در اتوبان ببینیم و سعی کنیم با نگاه کردن به چرخ سمت راست و جلوی آن، بفهمیم کجا میخواهد برود.
در صورتی که یک مدل احتمالی که تمایل بازار (بین ۶۰ تا ۸۰ درصد مواقع) به حرکت به یک سمت را نشان دهد، خیلی مفیدتر است.
اما مسئله این است که اگر سرمایهگذاران نتوانند به غرایز و احساسات خود غلبه کنند و منطقی فکر کنند، هیچ نوع مدلی قابل استفاده نخواهد بود. اطلاع از چگونگی انجام یک کار و عملی کردن آن دو مقوله جدا از هم هستند.
سرمایهگذاران باید به تمایل حرکت بازار به یک سمت در بلندمدت عادت کنند و کمتر به حرکات کوتاهمدت واکنش نشان دهند. آنها باید نگاه جامعتر و بزرگتری به بازار داشته باشند. مهمتر اینکه به این درک برسند که توصیف و توضیح سرمایهگذاری خیلی ساده است، اما عملی کردن و سود بردن از آن بسیار مشکل.
تابع احتمالی
همانطور که در بالا گفته شد، یک استراتژی بهینه برای انجام شرطبندیهای مکرر با داشتن مقدار مشخصی سرمایه وجود دارد. این روش به معیار کِلی (Kelley Criteria) معروف است که میتوان آن را اینطور بیان نمود:
برای مثال در تحقیق شرطبندی روی پرتاب سکه که احتمال رو آمدن شیر ۶۰ درصد بود و ما هم میخواستیم روی طرف شیر سکه شرطبندی کنیم، این درصد را در ۲ ضرب میکنیم که برابر میشود با ۱۲۰ درصد. اگر ۱۰۰ را از آن کم کنیم، حاصل میشود ۲۰ درصد. به این معنی که اگر همواره با تمام سود و ضررهایی که در طول بازی داریم، ۲۰ درصد از پول خود را روی هر بار پرتاب سکه شرطبندی کنیم، استراتژی بهینهای برای تکرار شرطبندی و ادامه بازی خواهد بود.
با این استراتژی احتمال از دست دادن کل سرمایه به واسطه چند ضرر متوالی کاهش مییابد و بعلاوه درصد سود حاصل از بُردها هم مرتب افزایش پیدا میکند. برای آشنایی با پدیده قوی سیاه در بازارهای مالی توصیه می کنیم مقاله:” بزرگان مارکت.جناب آقای نسیم طالب“را مطالعه نمایید.
دیدگاه شما