تفاوت بازار سرمایه و بورس سهام

تفاوت عمده بورس در کشور‌های توسعه یافته و ایران

یک کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: بورس در کشور‌های توسعه یافته دوسویه بوده و مقرراتی از جمله دامنه نوسان، حجم مبنا، گره معاملاتی و صفوف خرید و فروش دیده نمی‌شود.

اکبر ادهم کارشناس بازار سرمایه در رابطه با بورس‌های دیگر دنیا گفت: بورس در کشورهای توسعه یافته دو سویه بوده و قوانین و مقرراتی از جمله دامنه نوسان، حجم مبنا، گره معاملاتی، صفوف خرید و فروش و سرخطی دیده نمی‌شود و سهامداران با توجه به دو سویه بودن معاملات از هر جهت منفی و مثبت اوراق بهادار بازدهی کسب می‌کنند و تحلیل، جایگاه واقعی خود را در خرید و فروش‌ها دارد.

این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که رابطه دولت با بورس های دیگر به چه صورت است؟ بیان کرد: در بورس کشورهای توسعه یافته جریان نقدینگی زیادی در معاملات با توجه به عدم وجود قوانین محدود کننده وجود دارد.

وی افزود: در شرکت های توسعه یافته سود مجمع تقسیم شده را در درون شرکت برای گسترش طرح های مهم توسعه نگهداری می کنند دقیقا برخلاف تصور سهامداران کشور ما، که تقسیم سود حداکثری را یک مزیت مهم و برجسته برای سهامداری شرکت ها محسوب می کنند.

ادهم در پاسخ به این پرسش که آیا در بورس های دیگر، سهامداران می توانند اقدام به خرید اوراق بهادار سایر کشورها کنند؟ تشریح کرد: در بورس های سایر کشورها شما امکان خرید و فروش اوراق بهادار شرکت های دیگر کشورها را دارید و خرید و فروش اوراق بهادار مختص به شرکت های آن کشور نیست، نکته جالب توجه در این معاملات این است که در تصمیم گیری سهامداران برای خرید و فروش، بحران و سیاست های جهانی تاثیر مستقیمی می گذارد.

در بورس کشورهای دنیا شرکت های خصوصی بسیار فعال هستند

این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که در بورس های دیگر دنیا بیشتر شرکت ها وابسته به دولت یا خصوصی هستند؟ تاکید کرد: در بورس های دیگر کشورها دنیا شرکت های خصوصی بسیار فعال تر هستند و عمده بورس اکثر کشورها را شرکت های خصوصی تشکیل می دهند و دولت فقط بر بورس نظارت کلی دارد، نکته دارای اهمیت این است، که بسیاری از سهام های مطرح دنیا که در دست سهامداران مختلف است و در کشورهای گوناگون معامله می شود، برای شرکت های خصوصی است.

وی در رابطه با تنوع اوراق ها در بورس های مشهور دنیا گفت: در بازارهای بورس جهانی، برای موضوعات خاص اوراق بهادار گوناگونی وجود دارد که می توان آن ها را معامله کرد. در بورس سایر کشورهای دنیا، شاهد صدها نوع اوراق بهادار، هستیم که این اوراق شامل، سهام بی نام، ممتاز و اقسام اوراق قرضه دولتی و غیردولتی می شود، که معامله گران آنها را خرید و فروش می کنند.

تفاوت سرمایه گذاری و معامله گری در چیست؟

سرمایه گذاری و معامله گری موضوع بسیار مهمی است که فعالان بازار بورس باید آن را به دقت بررسی کنند.

وحید بلالی؛ بازار: در ادامه آموزش های مفاهیم بورسی سایت تحلیل بازار به موضوع تفاوت «سرمایه گذاری» و «معامله گری» می رسیم، این دو موضوع با یکدیگر تفاوت های اساسی دارند که هر فعال بازار بورس باید آن را فرابگیرد.

سرمایه گذاری چیست؟
سرمایه گذاری عبارت است از آوردن سرمایه یا قرض گرفتن سرمایه برای مشارکت در پروژه های متعدد. به این منظور سرمایه گذار از ابزارهای متنوع و یا از کلاس های دارایی متعدد بهره می برد، اهداف سرمایه گذاری می تواند شامل خرید سهام شرکت ها، صندوق های سرمایه گذاری مشترک، صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس یا اوراق قرضه باشد. این نوع از سرمایه گذاری در حالت کلی دراز مدت است چرا که وقتی سرمایه گذاری می کنید باید صبر کنید تا کار شما توسعه پیدا کرده و به نوعی شریک آن کسب و کار محسوب می شوید.

سرمایه گذاری نیاز به زمان دارد و به نوسان های روزانه قیمت سهام کاری ندارد، سرمایه گذار نباید نگران نوسان قیمت ها باشد، در دنیای سهام ممکن است قیمت یک سهم در یک روز به ناحیه منفی ۱۰ درصد برسد اما ارزش واقعی آن هیچ تفاوتی نکند.

یک سرمایه گذار همیشه باید در ابتدا با دیدگاه بنیادی ارزش موضوع سرمایه گذاری را به دقت بررسی کند، برای این کار می تواند ترازنامه های شرکت را در سامانه کدال مورد بررسی قرار دهد، دوره های تجاری را مطالعه کرده و به نظرات تحلیلگران مراجعه کرده و از نظرات تخصصی صندوق های سرمایه گذاری، کارشناسان بورسی، مشاوران بورسی، سایت های تخصصی بورس بهره کسب کند.

در سرمایه گذاری دو عامل شما را ثروتمند خواهد کرد: ابتدا بررسی ارزش بنیادی سهم و بررسی تحولات اقتصادی اعم از نرخ تورم، ارزش قیمت دلار و تاثیر بر شرکت می توان امیدوار بود سرمایه به مقدار غیرقابل باوری رشد کند، اساسا بورس در خدمت افرادی است که نگاه بلندمدت به بورس دارند و نوسان های روزانه هیچ تاثیر منفی بر این نوع افراد نداشته و می توانند با خیال راحت سرمایه خود را چند برابر ببینند.

معامله گری چیست؟
معامله گری عبارت است از خرید و فروش با دید کوتاه مدت برای کسب منفعت از نوسان قیمت ها. این تعریف مسلما کامل نیست و ابهام دارد. استفاده از کوتاه مدت ابهام را بیشتر کرده و این که کوتاه مدت چه زمانی است می تواند مورد بحث قرار بگیرد. زیرا معاملات را می توان در بازه های زمانی متفاوتی انجام داد، در بازار برخی از نوسان گیران در ظرف چند ثانیه یا چند دقیقه خرید و فروش می کنند و از سوی دیگر افرادی هستند که بر روی روندها کار می کنند و با حرکت بر روی روندهای مختلف به دنبال سوددهی هستند، به عنوان نمونه یک روز بر روی گروه دارویی سوار شده و با گرفتن سود دلخواه و پیش از آن که بازار این گروه به سمت منفی برسد این گروه را ترک کرده و سوار بر گروه دیگر می شوند، این گونه افراد به دنبال اخبار مختلف بنیادی سهام می گردند و برای رسیدن به اخبار خاص هزینه زیادی را انجام می دهند.

باید به این نکته توجه ویژه ای شود که بازه های زمانی نسبی هستند، ممکن است دوره ای برای یک فعال بورسی کوتاه مدت و برای دیگری طولانی باشد. بنابراین عنصر زمان تنها عامل موثر جدا کردن سرمایه گذار از معامله گر نیست، پس عامل موثر چیست؟ عامل موثر کسب منفعت از نوسان قیمت ها است. در معامله گری هدف آن است که از تغییر قیمت ها سودی به دست بیاید و این تمام ماجرای معامله گری است، به همین دلیل یک معامله گر بیشتر از آنکه عوامل بنیادی را بررسی کند به دنبال عوامل تکنیکال یک سهم است. معامله گران حرفه ای معتقدند همه چیز در قیمت لحاظ شده و حتی عوامل بنیادی منفی نیز در تحلیل تکنیکال دیده می شود، البته در ایران این نگاه هنوز مورد نقد بوده زیرا در کشور ما عوامل بنیادی می توانند به یک باره صعود گروهی نمادها را موجب شوند.

در بازارهای دوطرفه معامله گر می تواند هم از صعود قیمت ها منفعت کسب کند هم از نزول قیمت ها، کسب سود از بازار دوطرفه نیز یک تفاوت مهم سرمایه گذار و معامله گر است، همچنین یک معامله گر می تواند بر روی اوراق بدهی، اختیار تبعی سهام، صندوق های قابل معامله در بورس، بازار آتی، بازار گواهی سپرده طلا و سکه در بورس کالا سود کسب کند که سرمایه گذار به این سمت نمی روند.

ناحیه خاکستری بین معامله گری و سرمایه گذاری
آیا نمی توان مدلی بین سرمایه گذاری و معامله گری پیدا کرد؟ چرا اما توضیح کمی سخت است، خصوصا اگر بخواهیم از عبارتی چون «معامله گری بر اساس ارزش» یا «سفته بازی بنیادی» استفاده کنیم. در این روش معامله گر از کاهش غیرمنصفانه قیمت دارایی های مختلف با دیدی میان مدت استفاده می کند و تا مادامی که بازار از این قیمت گذاری غیرمنصفانه دست نکشیده و اصلاح قیمت ها رخ نداده در بازار می ماند، مثال واضح این واقعیت بررسی بازار بورس ایران در سال 98 و رشد حبابی برخی شرکت های کوچک بوده که برخی از آنان بیش از 10 برابر رشد کرده اند، در این روش از تحلیل تکنیکال و محاسبه حدضرر و حد سود استفاده می شود، جالب است بدانید دو شخصیت معروف بورسی جهانی به نام آندره کوستولانی و جس لیورمور از این تفاوت بازار سرمایه و بورس سهام روش استفاده می کردند.

این روش در بازار بورس ایران نیز به شدت باب شده و بسیاری از کدهای حقوقی و برخی از کدهای حقیقی از این روش برای کسب سودحداکثری استفاده می کنند.

عناصر مشترک تمام مدل ها
معامله گران، سرمایه گذاران و سفته بازان بنیادی به هر حال باید برای معاملات خود یک زمان بندی مشخصی داشته باشند، باید گفت که هر چه بازه انجام معاملات کمتر باشد زمان بندی از اهمیت بیشتری برخوردار است، همه بورس بازان باید برای خود یک سناریوی خروج از معاملات را داشته باشند که دو جنبه در آن لحاظ شده باشد: ابتدا زمانی که شرایط به نحوی پیش نرفته که انتظار داشته اند و دوم سود مورد نظر محقق نشده است.

حداقل وجه مشترک تمام روش های سفته بازی در بازارهای مالی از دید تخصصی داشتن یک تفاوت بازار سرمایه و بورس سهام استراتژی برای معاملات است، امکانات آموزشی زیادی برای این کار وجود دارد، می توان از آن بهره برد. در این باره بیشتر خواهیم نوشت.

جزئیات پذیره‌نویسی ۲ هزار میلیاردی در فرابورس | تفاوت پذیره‌نویسی با عرضه اولیه سهام

پذیره‌نویسی عمومی شرکت تأمین سرمایه خلیج‌فارس از طریق بازار سوم فرابورس ایران و به روش ثبت سفارش از شنبه ۸ آبان ماه آغاز خواهد شد و تا ۳۰ روز ادامه خواهد داشت.

به گزارش نبض بورس، اطلاعیه پذیره‌نویسی سهام در دست انتشار شرکت تأمین سرمایه خلیج فارس (سهامی عام در شرف تأسیس) به روش ثبت سفارش در نماد «تفارس»، از سوی شرکت فرابورس منتشر شد.

سرمایه شرکت تامین سرمایه خلیج فارس (سهامی‌عام در شرف تاسیس) ۵ هزار میلیارد ریال است که ۶۰ درصد سهام آن معادل ۳ هزار میلیارد ریال از سوی مؤسسین تأمین شده است و ۲ هزار میلیارد ریال نیز از طریق پذیره‌نویسی عمومی «تفارس» با قیمت هر سهم، هزار ریال برای افراد حقیقی و حقوقی از یک سهم تا حداکثر ‏۴۰ هزار سهم از طریق بازار سوم فرابورس تامین خواهد شد.

گفتنی است تأمین سرمایه خلیج فارس، نخستین تأمین سرمایه‌ای است که از سوی شورای عالی بورس مجوز آن به یک گروه صنعتی اعطا شده است و بدین ترتیب گروه صنایع پتروشیمی خلیج فارس انحصار تأمین سرمایه‌ها را که پیش از این در اختیار نهادهای مالی بود شکست.

تفاوت پذیره‌نویسی با عرضه اولیه سهام

در نگاه اول شاید پذیره‌نویسی و عرضه اولیه سهام در نگاه سرمایه‌گذاران به ویژه سرمایه‌گذاران جدید بورسی از شباهت زیادی برخوردار باشند. یکی از شباهت‌های پذیره‌نویسی و عرضه اولیه، روش ثبت سفارش یا همان بوک بیلدینگ (Book Building) است. اما تفاوت‌ها کجاست؟

۱. در عرضه اولیه سهام در بورس یا فرابورس، محدوده قیمتی برای سهم در نظر گرفته می‌َشود به عنوان مثال طی اطلاعیه‌ای از سوی مقام ناظر اعلام می‌شود که سهام شرکت در محدوده قیمتی ۲۱۳۰ تا ۳۰۵۰ ریال عرضه خواهد شد. از این رو متقاضیان سفارش‌های خود را در این بازه قیمتی در سیستم معاملاتی وارد می‌کنند. پذیره‌نویسی، اما در قیمت اسمی یعنی ۱۰۰ تومان انجام می‌پذیرد.

۲. برای عرضه اولیه سهام یک بازه زمانی معمولا ۲ ساعته در یک روز در نظر گرفته می‌َشود و سپس بر اساس سفارش‌های ثبت شده در سیستم تفاوت بازار سرمایه و بورس سهام سهام به متقاضیان تخصیص پیدا می‌کند. در پذیره‌نویسی، اما مهلت زمانی حدکثر ۳۰ روزه در نظر گرفته می‌َشود. پذیره‌نویسان با شروع زمان پذیره‌نویسی می‌توانند سفارش‌های خود را در سیستم معاملاتی ثبت کنند و این فرآیند تا زمانی که تمام اوراق مورد نظر شرکت مورد عرضه تفاوت بازار سرمایه و بورس سهام قرار گیرد ادامه پیدا می‌کند. این فرآیند ممکن است در همان روز اول پذیره‌نویسی به اتمام رسیده یا تا پایان مهلت مقرر شده تداوم یابد.

۳. مهمترین تفاوت پذیره‌نویسی و عرضه اولیه سهام، اما زمان قابل معامله شدن سهم شرکت در بازار سهام است. در عرضه اولیه بلافاصله در روز بعد از عرضه، نماد شرکت باز شده و با دامنه نوسان ۵ درصدی آماده معامله می‌َشود. در پذیره‌نویسی، اما پس از اتمام فرآیند، باید مراحل مربوط به ثبت شرکت دنبال شود. این مرحله ممکن است روز‌ها یا ماه‌ها به درازا بکشد. پس از آن است که شاهد بازگشایی نماد معاملاتی در بازار سهام و انجام دادوستد خواهیم بود.

تفاوت فارکس و بورس تهران؟ کدام برای سرمایه گذاری بهتر است؟

هر یک از بازارهای مالی که امکان معامله یک دارایی باارزش را برای ما فراهم می‌کنند، علی‌رغم شباهت‌هایی که دارند، تفاوت‌هایی هم دارند که این تفاوت‌ها سبب می‌شود تا افراد برای انتخاب آن‌ها دچار تردید شوند. در بین بازارهای طلا، بورس، سکه، فارکس، کریپتو و ….. بازارهایی چون بورس و فارکس، بیشتر با هم مقایسه می‌شوند. به همین خاطر در این مطلب سعی داریم تا به مقایسه‌ی دو بازار فارکس و بورس تهران بپردازیم و ببینیم که بسته به مزایایی که هریک از این بازارها دارند، کدام‌یک از آن‌ها با ویژگی‌های ذاتی ما سازگارتر است و می‌تواند محیط ایده‌آل‌تری برای فعالیت‌های مالی ما باشد. اگر شما نیز مایل هستید تا به تفاوت فارکس و بورس پی ببرید و مناسب‌ترین آن‌ها را برای سرمایه‌ گذاری انتخاب نمایید، تا آخر این مطلب با ما همراه باشید.

مقایسه بازار جهانی فارکس با بورس

فارکس یا «Forex» مخفف عبارت «foreign exchange market» به معنای بازار مبادله ارزهای خارجی است که در آن ارز رایج تمام کشورهای جهان مثل دلار، یورو، پوند، ریال و …. مبادله می‌شود. بورس نیز بازاری است که در آن سهام شرکت‌ها، قراردادهای آتی و فروش کالا انجام می‌شود. بورس به دو نوع بورس کالا و بورس اوراق بهادار تقسیم‌بندی می‌شود. در بورس کالا، کالا و در بورس اوراق بهادار نیز، سهام شرکت‌ها و اوراق قرضه معامله می‌شود. برای مقایسه کردن و پی بردن به تفاوت فارکس و بورس، باید ویژگی‌های این بازارها را با هم مقایسه کنیم. برای مقایسه ویژگی‌های این دو نیز لازم است تا فاکتورهای زیر را در مورد هریک از دو بازار بورس و فارکس بررسی کنیم:

بازارهای بورس، بازارهایی ملی هستند. به این معنی که هر کشور، بازار بورس مختص به خود را دارد. برای مثال، بورس تهران، صرفاً به ارائه‌ی سهام شرکت‌های داخلی می‌پردازد و سهام شرکت‌های خارجی در آن وجود ندارد؛ پس حجم معاملات بورس، محدود و در چهارچوب قوانین ملی خواهد بود. این در حالی است که بازار فارکس، یک بازار جهانی برای مبادله‌ی ارز است و حجم معاملات آن در روز به بیش از ۵ تریلیون دلار هم می‌رسد. از نظر حجم معامله، بازار فارکس بسیار وسیع‌تر از بورس است و امکان معامله برای تمام افراد جهان را فراهم کرده است.

افرادی که در بورس تهران معامله می‌کنند، از ساعت ۹ صبح تا ۳۰/۱۲ ظهر در پنج روز کاری وقت تفاوت بازار سرمایه و بورس سهام دارند تا سفارشات خرید یا فروش خود را ثبت نمایند. اما در بازار فارکس این محدودیت زمانی وجود ندارد. تریدرهای فارکس می‌توانند در پنج روز کاری به صورت ۲۴ ساعته در آن معامله کنند.

بورس تهران از نظر سود و زیان، برای کاربران خود محدودیت در نظر گرفته است؛ به طوری که در طول یک روز کاری، قیمت سهام بورس نمی‌تواند از ۲ الی ۵ درصد سود و زیان بیشتری را تجربه کند. یعنی هر نمادی که در بورس تهران وجود دارد، در طول روز یا ۵ درصد بالا می‌رود یا ۲ درصد کاهش پیدا می‌کند. این در حالی است که این محدودیت سود و زیان برای بازار فارکس وجود ندارد و افراد می‌توانند به‌صورت نامحدود از آن سود کرده یا زیان ببینند.

برای معامله در بورس تهران، شما دقیقاً به اندازه‌ی سرمایه‌ای که دارید و به همان میزان که حساب خود را شارژ می‌کنید، می‌توانید سهام بخرید. البته گاهی می‌توان از اعتبار معاملاتی یا «credit» هم استفاده کرده که شرایط خاصی دارد. اما در بازار فارکس، هر فرد می‌تواند بسیار بیشتر از مقدار سرمایه‌ای که دارد، به مبادله‌ ارز بپردازد. این مهم از طریق مفهوم اهرم یا «leverage» امکان‌پذیر است. برای مثال، اگر شما ۱۰۰۰ دلار سرمایه اولیه در فارکس داشته باشید، بروکر یا کارگزار فارکس شما می‌تواند با ضریب اهرم «۱:۱۰۰»، مبلغی برابر با ۱۰۰ هزار دلار را در اختیار شما قرار دهد. مقدار تخصیص اهرم به مقدار سرمایه اولیه، ضریب اهرم و قوانین بروکری که انتخاب می‌کنید بستگی دارد.
اهرم اگرچه امکان معاملات بزرگ با سرمایه اندک را برای افراد فراهم می‌کند، اما در صورت زیان‌ده بودن آن معاملات، می‌تواند کل موجودی حساب تریدر را خالی کند.

یکی دیگر از وجوه تفاوت فارکس و بورس، خاصیت دو جهته بودن معاملات فارکس است که در بورس وجود ندارد. در بازار بورس تهران، شما فقط می‌توانید در صورت داشتن یک سهام، آن را به فروش برسانید. وقتی سهامی را در پرتفوی خود نداشته باشید، توانایی فروش آن را نخواهید داشت. اگر شما سهامی را با قیمت ۱۰۰۰ تومان خریده باشید و پس از مدتی، قیمت آن سهام به ۲۰۰۰ تومان برسد، شما از این اختلاف قیمت، سود خواهید برد. حالا اگر این روند برعکس شده و قیمت سهام تفاوت بازار سرمایه و بورس سهام خریداری شده‌ی شما به ۵۰۰ تومان برسد، شما متحمل زیان خواهید شد.

در بازار فارکس، شما علاوه‌بر سودی که از نوسان قیمت جفت‌ارزها می‌برید، می‌توانید از کاهش قیمت‌ها نیز سود بگیرید. برای مثال، اگر شما پیش‌بینی کنید که قیمت یک جفت‌ارز خاص در فارکس از ۵/۲ دلار به یک دلار سقوط می‌کند، در این صورت شما می‌توانید مستقیماً‌ از دستور فروش یا «Sell» استفاده کنید. اگر بازار بر طبق پیش‌بینی شما پیش برود و قیمت به یک دلار برسد، اختلاف دو قیمت فوق، یعنی ۵/۱ دلاری که کاهش پیدا کرده، به عنوان سود برای شما لحاظ می‌شود. بنابراین شما در فارکس (برعکس بورس) هم از افزایش قیمت و از کاهش قیمت می‌توانید سود بگیرید.

معمولاً معامله‌گران یا تریدرهایی که در فارکس فعالیت می‌کنند، اهداف کوتاه‌مدتی را برای سرمایه‌ گذاری خود در نظر می‌گیرند. حال آن‌که برخی از این افراد، سودهای حاصله از فارکس را به بورس می‌برند تا برای بلندمدت در آن سهام بخرند. بنابراین معمولاً چشم‌اندازهای معاملاتی فارکس، کوتاه‌مدت و چشم‌اندازهای معاملاتی بورس، بلندمدت است.

نقدشوندگی بازار بورس تهران به صف‌های خرید و فروش سهام مورد نظر ما بستگی دارد. اما در فارکس، صف‌های خرید و فروش وجود ندارند و شما هر وقت بخواهید جفت‌ارزی را خریداری کرده یا به فروش برسانید، بلافاصله معامله‌ی شما انجام می‌شود. این مورد نیز یکی دیگر از مهم‌ترین تفاوت فارکس و بورس به حساب می‌آید.

دیگر تفاوت فارکس و بورس در تعیین حد سود و ضرر معاملات است. به این صورت که در بازار فارکس، شما می‌توانید حد سود و ضرر پوزیشن‌های معاملاتی خود را تنظیم کنید. اما در بازار بورس تهران این قابلیت وجود ندارد و شما نمی‌توانید مقدار سود و زیان معامله‌ی خود را تنظیم نمایید. البته تریدرهای بورس می‌توانند این مقدار را به صورت کلی برای معاملات خود – بدون استفاده از سیستم – تعیین کنند، اما تعیین حد سود و زیان در فارکس‌، اصولی‌تر و راحت‌تر انجام می‌شود.

پیش‌بینی قیمت در هر دو بازار بورس و فارکس، به شیوه تحلیل آن بازارها بستگی دارد. آموزش تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال در هر دو محیط معاملاتی سهام و ارز کاربرد دارند. اما اگر بخواهیم تفاوت فارکس و بورس را در تحلیل این بازارها بررسی کنیم، می‌توانیم بگوییم که بازار فارکس به نسبت بازار بورس تهران، واکنش‌های دقیق‌تری به تحلیل‌ها نشان می‌دهد!

با توجه به محدودیت سود و زیانی که در بورس تهران وجود دارد، ریسک‌پذیری این بازار بسیار کمتر از بازار جهانی فارکس است که در آن هیچ محدودیت سود و زیانی وجود ندارد. افرادی که از ریسک می‌ترسند، کمتر به سراغ فارکس می‌روند، اما افراد ریسک‌پذیر، حتماً آن را برای معامله انتخاب می‌کنند. البته استراتژی‌های معاملاتی بسیاری هم در فارکس وجود دارد که ریسک باز کردن پوزیشن‌ها را کاهش می‌دهد، اما در کل، همیشه ریسک بازار فارکس، بالاتر از بازار بورس است و همین موضوع، یکی دیگر از انواع تفاوت فارکس و بورس است که این بازارها را بشدت از هم متمایز می‌کند.

وقتی شما ارزی را در فارکس خریداری می‌کنید، به صورت مجازی صاحب مجازی آن ابزار مالی شده‌اید. اما در بورس وقتی سهام شرکتی را خریداری می‌کنید، بخشی از مالکیت آن شرکت (بسته به مقدار سرمایه‌تان) را به صورت قانونی ازآن خود می‌کنید. البته اگر سرمایه شما بیشتر باشد و جزو سهامداران عمده‌ی آن شرکت محسوب شوید، می‌توانید در تصمیم‌گیری‌های آن شرکت نیز دخیل باشید. همین موضوع نشان می‌دهد که حق مالکیت در بورس، واقعی‌تر از فارکس است.

در بررسی تفاوت فارکس و بورس، باید دارایی‌های معاملاتی این دو را نیز رصد کنیم. برای معامله در بورس تهران، شما می‌توانید فقط سهام را خریداری کرده یا به فروش برسانید. البته بخش‌های دیگری مانند قراردادهای آتی و بورس کالا نیز به این قابلیت‌ها اضافه شده‌اند. این در حالی است که در بازار فارکس، علاوه بر مبادله‌ی انواع ارزهای رایج، امکان معامله‌ی طلا، نقره، نفت و …. نیز در آن وجود دارد. پس تنوع دارایی‌های فارکس نسبت به بازار بورس، بسیار بیشتر است و این مورد نیز می‌تواند یکی از انواع تفاوت فارکس و بورس باشد.

سرمایه گذاری در بازار فارکس بهتر است یا بورس؟

تفاوت بورس و فارکس زیاد است، اما این دو بازار شباهت‌هایی هم با همدیگر دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به محدود نبودن هر دو بازار به مکان اشاره کرد. شما به کمک گوشی یا لپ‌تاپ خود می‌توانید در هر نقطه از جهان وارد حساب کاربری بورس یا بروکر فارکس خود شده و معامله کنید. اگرچه فرق بورس و فارکس زیاد است، اما برخی از افراد ترجیح می‌دهند که در هردوی این پلتفرم‌ها به معامله بپردازند و از فرصت‌های سودده هر دو بازار بهره بگیرند. اما اینکه شما در بین فارکس یا بورس تهران، کدام را برای معامله برمی‌گزینید، به سبک معاملاتی، ریسک‌پذیری، مقدار سرمایه و البته شرایط کلی شما بستگی دارد. بنابراین بهتر است تفاوت‌های فوق را بارهای بار مرور کنید تا نهایت به این مهم پی ببرید که می‌خواهید در فارکس یا بورس تهران فعالیت کنید.

البته اگر شما به دانش تحلیل تکنیکال مجهز باشید، هر دو بازار بورس و فارکس می‌توانند برای شما مناسب باشند. چراکه تحلیل تکنیکال، دانشی است که از آن می‌توان در هر بازار مالی استفاده کرد. آموزش‌های تحلیل تکنیکال، آموزش بورس و آموزش فارکس را می‌توانید از طریق دلفین وست فرا بگیرید.

بورس و فرابورس چه تفاوتی دارند؟

به طور کلی به هر بازاری که در آن دارایی (به شکل اوراق) معامله شود، بورس گفته می‌شود. اما در ایران سازمانی داریم به نام «سازمان بورس و اوراق بهادار». وقتی از «بورس» حرف می‌زنیم باید حواس‌مان باشد که از بورس به طور کلی (به مفهوم بازاری که در آن اوراق معامله می‌شود؛ مانند بورس نیویورک، بورس شانگهای، بورس ژاپن، بورس کالا و …) یا اینکه منظورمان همین «سازمان بورس و اوراق بهادار» ایران است.

سازمان بورس چیست؟

سازمان بورس و اوراق بهادار ایران موسسه‌ای غیردولتی است که در سال ۱۳۸۴ تاسیس شده است. پیش از سازمان بورس و اوراق بهادار، سازمان دیگری به نام «سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران» وظیفه ایجاد بستر برای معاملات اوراق بهادار در ایران را به عهده داشت. در سال ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی قانونی با عنوان «قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران» تصویب کرد که بر تفاوت بازار سرمایه و بورس سهام مبنای آن ۴ بورس تشکیل شد که در مجموع عملیات اجرایی بورس‌ها را به عهده گرفتند. این چهار بورس از این قرارند:

1. بورس اوراق بهادار تهران
2. فرابورس ایران
3. بورس انرژی ایران

بر مبنای همین قانون، نظارت بر عملیات این بورس‌ها هم به عهده سازمان بورس و اوراق بهادار گذاشته شد.

نکته: همه این چهار شرکت سهامی عام هستند و سهام‌شان در بورس عرضه شده است. هر کسی که کد بورسی داشته باشد و در بازار بورس فعالیت کند می‌تواند اگر دوست داشته باشد بخشی از سهام این شرکت‌ها را بخرد.

فرابورس چیست؟

اکنون که با ساختار بورس‌های ایران را خلاصه‌وار مرور کردیم، بحث «فرابورس» را هم می‌توانیم بهتر درک کنیم. «فرابورس ایران» شرکت مستقلی است که زیر نظر «سازمان بورس و اوراق بهادار» فعالیت می‌کند.

اما حالا که بورس داریم، چه دلیلی دارد که فرابورس هم داشته باشیم؟ نکته اینجاست که قوانین و نحوه فعالیت سازمان بورس به نحوی است که شرکت‌های خاصی می‌توانند در آن عرضه شوند و بسیاری از شرکت‌های کوچک و متوسط که شرایط حضور در بورس را ندارند، نمی‌توانند سهام‌شان را از طریق سازمان بورس عرضه کنند و از این طریق تامین مالی داشته باشند. دلیل وجودی فرابورس این است که همین خلاء را پر کند و به آن دسته از شرکت‌هایی که امکان حضور در بورس را ندارند، این فرصت را بدهد که سهام‌شان به شکل عمومی عرضه شود و سرمایه‌گذاران و معامله‌گران بتوانند سهام این دسته از شرکت‌ها را خرید و فروش کنند.

آیا ممکن است سهام شرکتی از فرابورس به بورس منتقل شود؟

بله، این امکان وجود دارد. بعضی از شرکت‌ها که سهام‌شان در فرابورس عرضه شده است و معامله می‌شود، ممکن است به مرور زمان شرایط حضور در بورس را به دست بیاورند. سهام این شرکت‌ها پس از گذراندن مراحل قانونی از فرابورس به بورس منتقل می‌شود.

نکته: اگر سهام شرکتی از فرابورس به بورس منتقل شود، لازم نیست سهامداران آن کار خاصی انجام بدهند و آن‌ها مانند قبل سهامداران شرکت خواهند بود.

بورس بهتر است یا فرابورس؟

تا اینجا دانستیم که بازارهای مالی گوناگونی وجود دارد که می‌شود در این بازارها انواع اوراق بهادار را خرید و فروخت. همچنین گفتیم که بورس و فرابورس در واقع دو بازار مالی مستقل از یکدیگرند که شرایط پذیرش شرکت‌ها در هر کدام از این بازارها متفاوت است.

به‌طور کلی پذیرش سهام شرکت‌ها در بورس سخت‌گیرانه‌تر از بورس است. در واقع در معنای عام، در فرابورس (که می‌توان آن را به‌نوعی «خارج از بورس» هم نامید) سهام شرکت‌هایی معامله می‌شود که روند انتشار اطلاعات‌شان منظم نیست یا سودآوری پایداری ندارند (البته ممکن است این وضعیت درمورد بعضی از شرکت‌های فرابورسی تغییر کند و این شرکت‌ها مجوز حضور در بورس را به دست بیاورند).

بورس و فرابورس چه تفاوتی دارند؟

خوب است این نکته‌ها را درمورد تفاوت بورس و فرابورس گوشه ذهن‌مان داشته باشیم:

• از آنجا که شرایط پذیرش سهام شرکت‌ها در فرابورس ساده‌تر است، مدتی هم که طول می‌کشد تا سهام شرکتی در فرابورس پذیرفته شود، معمولا کوتاه‌تر از مدت لازم برای پذیرش در بورس است.
• سهام شرکت‌هایی که در بورس معامله می‌شوند، استانداردهای لازم برای حضور در بورس را دارند و در نتیجه ریسک خریدشان در مقایسه با شرکت‌های فرابورسی کمتر است.
• کارمزدی که معامله‌گران برای خرید و فروش نمادهای بورسی می‌پردازند، کمی بیشتر از کارمزد معامله در فرابورس است.
• سهام شرکت‌های حاضر در بورس به دو گروه تقسیم می‌شوند؛ بازار اول و بازار دوم. وقتی از «بازار اول بورس» یا «بازار دوم بورس» حرف می‌زنیم، در واقع منظورمان همین تقسیم‌بندی است.
• تقسیم‌بندی سهام و دیگر انواع اوراقی که در فرابورس معامله می‌شوند با تقسیم‌بندی بازارها در بورس متفاوت است. بازارهای فرابورس از این قرارند: بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)، بازار دارایی فکری، بازار ابزارهای نوین مالی، بازار پایه و بازار ابزار مشتقه.
• بورس مکانی فیزیکی (تالار بورس) دارد که معامله‌گران می‌توانند در آنجا حاضر شوند و معاملات‌شان را انجام بدهند، اما فرابورس چنین مکانی ندارد و تمام معاملاتش آنلاین انجام می‌گیرد.

نکته: وضعیت شفافیت مالی، روند انتشار اطلاعات و نظم برگزاری مجمامعِ شرکت‌های فرابورسی یکسان نیست. به‌طور کلی مالی شرکت‌های بازار اول فرابورس از نظر شفافیت مالی وضعیت نسبتا مناسب‌تری دارند، ولی مثلا شرکت‌های بازار پایه اخبار فعالیت‌های شرکت و اطلاعات مربوط به صورت‌های مالی‌شان را منظم منتشر نمی‌کنند. به همین دلیل است که می‌شود گفت خرید سهام از بازار پایه با بالاترین ریسک همراه خواهد بود.

جدول مقایسه شرایط پذیرش سهام شرکت‌ها در بورس و فرابورس

همان‌طور که دیدیم شرایط پذیرش شرکت‌ها در بازارهای مختلف بورس و فرابورس متفاوت است. برای اینکه مختصری از شرایط لازم برای حضور شرکت‌ها در بازارهای بورس و بازارهای اول و دوم فرابورس را مرور کرده باشیم، جدول زیر را ترتیب داده‌ایم: