آموزش ارزیابی ریسک به روش FMEA

تکنیک تجزیه و تحلیل خطا و اثرات آن (FMEA)

روشی برای پیش‌بینی و پیشگیری از مشکلات (خرابی‌ها)، عیوب و نواقصی که می‌تواند در طراحی یک محصول یا طراحی فرایند تولید یک محصول به وجود آید تا از دوباره‌ کاری‌ها و صرف وقت مجدد برای طراحی محصول و فرآیندهای ساخت جلوگیری گردیده تا هزینه‌های طراحی و تولید محصول کاهش یابد. به صورت رسمی اواخر دهه ۱۹۴۰ برای مقاصد نظامی در امریکا مطرح گردید و در اواخر دهه ۱۹۷۰ شرکت فورد آن را در صنعت خودرو مطرح ساخت و امروز به صورت گسترده‌ای در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این روش در حقیقت پاسخی به پرسش های زیر است:

– شکست در چه تجهیزاتی می تواند رخ دهد ؟
– چگونه شکست اتفاق می افتد ؟
– دفعات تکرار آن چقدر خواهد بود ؟
– اثرات این شکست چه خواهد بود؟
– پیامد ایمنی، بهداشتی و محیط زیستی آن چه خواهد بود ؟

در این روش نخست باید اطلاعات دقیقی در مورد فرآیند بدست آورد و سپس تمامی خطرات محیطی، تجهیزاتی، مواد، انسانی و اثر آن را بر انسان، تجهیزات ، محیط زیست و … در کاربرگ FMEA آورده شود، همچنین می بایست علل وقوع هر خطر را نیز ثبت کرد و همچنین به منظور ارزیابی بهتر، ستونی برای تشریح خطرات ناشی از انجام اقدامات کنترلی را در کاربرگ جای داد. سپس از طریق جدول های این روش و همین طور فرمول محاسبه RPN می توان علاوه بر شناسایی خطرات به تعیین سطح ریسک پرداخت.
بررسی نتایج خطرات شناسایی شده از طریق محاسبه عدد RPN به دست می آید.
RPN= آموزش ارزیابی ریسک به روش FMEA SEVERITY × OCCURRENCE ×DETECTION

تعیین وخامت خطر (Severity) : وخامت خطر در واقع به همان اثری اطلاق می شود که در نتیجه وقوع خطر بروز می کند. (تعیین مقیاس برای شاخص های وخامت خطر غالبا در محدوده ۱ تا ۱۰ دسته بندی می شود).
– نرخ احتمال کشف خطر (Detection): نوعی ارزیابی از میزان توانایی است که به منظور شناسایی یک علت یا مکانیزم وقوع خطر پیش از رخ دادن آن است. (تعیین مقیاس برای شاخص های احتمال کشف خطر غالبا در محدوده ۱ تا ۱۰ دسته بندی می شود).
– نرخ احتمال وقوع خطر (Occurrence): این شاخص نشان دهنده تکرار احتمالی وقوع یک خطر است. (تعیین مقیاس برای شاخص های احتمال کشف خطر غالبا در محدوده ۱ تا ۱۰ دسته بندی خواهد شد).

پس از بدست آوردن اولویت ها (RPN) می بایست برای ریسک های با امتیاز بالا اقدامات اصلاحی در نظر گرفت و همچنین بایستی در ستون آخر کاربرگ این روش می بایست برای خطراتی که ریسک غیرقابل تحمل دارند اقدامات پیشنهادی در نظر گرفت.
با این روش می توان تمامی ریسک ها و خطرات واحدهای سازمان را بررسی و ارزیابی نمود.

مزایا :

• یک روش سخت افزاری جامع و فراگیر می ‏باشد.
• برای سیستم ‏های پیچیده خوب جواب می ‏دهد.
• روش مناسب کمی برای ارزیابی ریسک است.

معایب :

• روشی وقت گیر و زمان‏ بر می‏ آموزش ارزیابی ریسک به روش FMEA باشد.
• هزینه اجرای آن زیاد است.
• روشی خسته کننده و یکنواخت می ‏باشد.
• در این روش عیب ‏های چندگانه و چند مرحله مورد بررسی قرار نمی‏ گیرد.

تکنیک تجزیه و تحلیل خطا و اثرات آن (FMEA)

روشی برای پیش‌بینی و پیشگیری از مشکلات (خرابی‌ها)، عیوب و نواقصی که می‌تواند در طراحی یک محصول یا طراحی فرایند تولید یک محصول به وجود آید تا از دوباره‌ کاری‌ها و صرف وقت مجدد برای طراحی محصول و فرآیندهای ساخت جلوگیری گردیده تا هزینه‌های طراحی و تولید محصول کاهش یابد. به صورت رسمی اواخر دهه ۱۹۴۰ برای مقاصد نظامی در امریکا مطرح گردید و در اواخر دهه ۱۹۷۰ شرکت فورد آن را در صنعت خودرو مطرح ساخت و امروز به صورت گسترده‌ای در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این روش در حقیقت پاسخی به پرسش های زیر است:

– شکست در چه تجهیزاتی می تواند رخ دهد ؟ آموزش ارزیابی ریسک به روش FMEA
– چگونه شکست اتفاق می افتد ؟
– دفعات تکرار آن چقدر خواهد بود ؟
– اثرات این شکست چه خواهد بود؟
– پیامد ایمنی، بهداشتی و محیط زیستی آن چه خواهد بود ؟

در این روش نخست باید اطلاعات دقیقی در مورد فرآیند بدست آورد و سپس تمامی خطرات محیطی، تجهیزاتی، مواد، انسانی و اثر آن را بر انسان، تجهیزات ، محیط زیست و … در کاربرگ FMEA آورده شود، همچنین می بایست علل وقوع هر خطر را نیز ثبت کرد و همچنین به منظور ارزیابی بهتر، ستونی برای تشریح خطرات ناشی از انجام اقدامات کنترلی را در کاربرگ جای داد. سپس از طریق جدول های این روش و همین طور فرمول محاسبه RPN می توان علاوه بر شناسایی خطرات به تعیین سطح ریسک پرداخت.
بررسی نتایج خطرات شناسایی شده از طریق محاسبه عدد RPN به دست می آید.
RPN= SEVERITY × OCCURRENCE ×DETECTION

تعیین وخامت خطر (Severity) : وخامت خطر در واقع به همان اثری اطلاق می شود که در نتیجه وقوع خطر بروز می کند. (تعیین مقیاس برای شاخص های وخامت خطر غالبا در محدوده ۱ تا ۱۰ دسته بندی می شود).
– نرخ احتمال کشف خطر (Detection): نوعی ارزیابی از میزان توانایی است که به منظور شناسایی یک علت یا مکانیزم وقوع خطر پیش از رخ دادن آن است. (تعیین مقیاس برای شاخص های احتمال کشف خطر غالبا در محدوده ۱ تا ۱۰ دسته بندی می شود).
– نرخ احتمال وقوع خطر (Occurrence): این شاخص نشان دهنده تکرار احتمالی وقوع یک خطر است. (تعیین مقیاس برای شاخص های احتمال کشف خطر غالبا در محدوده ۱ تا ۱۰ دسته بندی خواهد شد).

پس از بدست آوردن اولویت ها (RPN) می بایست برای ریسک های با امتیاز بالا اقدامات اصلاحی در نظر گرفت و همچنین بایستی در ستون آخر کاربرگ این روش می بایست برای خطراتی که ریسک غیرقابل تحمل دارند اقدامات پیشنهادی در نظر گرفت.
با این روش می توان تمامی ریسک ها و خطرات واحدهای سازمان را بررسی و ارزیابی نمود.

مزایا :

• یک روش سخت افزاری جامع و فراگیر می ‏باشد.
• برای سیستم ‏های پیچیده خوب جواب می ‏دهد.
• روش مناسب کمی برای ارزیابی ریسک است.

معایب :

• روشی وقت گیر و زمان‏ بر می‏ باشد.
• هزینه اجرای آن زیاد است.
• روشی خسته کننده و یکنواخت می ‏باشد.
• در این روش عیب ‏های چندگانه و چند مرحله مورد بررسی قرار نمی‏ گیرد.

پاسخ به نظر ساده است!

اما نمی دانیم کدام تکنیک یا تکنیک ها را باید استفاده کنیم!

با چه اولویتی از تکنیک‌ها استفاده کنیم؟

و اینکه آیا استفاده از یک تکنیک به تنهایی کافی است یا خیر؟

نتیجه چی‌ می‌شود؟

احتمالا روشهای ما کارآمد نیستند و نمی تواند خطرات را بشناسد!

یا حداقل مطمئن نیستیم!

پس خطرات را تحت کنترل نداریم!

و از بروز حوادث نمی توانیم پیشگیری کنیم!

اتفاقی که نباید بیفتد می افتد!

و ما پیش خودمان و دیگران ناکارآمد به نظر می‌رسیم

چاره چیست؟

بیایید از تکنیک مدیریت ریسک استفاده کنیم

مدیریت ریسک شامل دو بخش عمده ارزیابی ریسک و کنترل ریسک است

ارزیابی ریسک خودش شامل سه قسمت است شناسایی مخاطرات، آنالیز ریسک و ارزشیابی ریسک

گلوگاه مدیریت ریسک، شناسایی مخاطرات است

روش های مختلفی برای شناسایی مخاطرات داریم مثل آنالیز مقدماتی خطر، آنالیز مخاطرات شغلی، هازوپ، هازید، FMEA و …

باید هر روش را بخوبی بشناسیم و مزایا، محدوده کاربری، معایب و محدودیت های آنها را مشخص کنیم

در واقع بیش از 100 روش برای شناسایی مخاطرات (ارزیابی ریسک) وجود دارد

کدام آموزش ارزیابی ریسک به روش FMEA روش ها مهمتر هستند؟

چگونه باید این تکنیک‌ها را متناسب با کار خودمان انتخاب کنیم؟

انتخاب روش بر اساس هدف مورد نظر

پیشنهاد من این است که ابتدا بر اساس هدف‌تان روش را انتخاب کنید.

اگر می خواهید مخاطراتی که شاغل را تهدید می کند را شناسایی کنید JSA بهترین انتخاب است

اگر می خواهید مخاطرات مربوط به خطای انسانی شاغل را شناسایی کنید تکنیک HEART گزینه مناسب است

اگر می خواهید در یک صنعت فرایندی مخاطراتی که فرایند را به واسطه تغییر متغیرهای عملیاتی مثل فشار، دما و جریان تهدید می‌کند روش HAZOP مناسب خواهد بود

اگر می خواهید در یک صنعت فرایندی مخاطرات بیرونی موثر بر فرایند اعم از مخاطرات ایجاد شده توسط محیط یا شخص ثالث را بررسی کنید روش HAZID انتخاب درست تری خواهد بود

البته با این روش اثرات و مخاطرات متقابل فرایند روی محیط هم بررسی می شود و اساسا در این روش خطرات HSE با هم در نظر گرفته می شود

برای صنایع فرایندی استفاده از هازوپ و هازید قویا توصیه می شود

اگر می خواهید مخاطرات مربوط به تجهیزات را بررسی کنید روش FMEA مناسب ترین انتخاب خواهد بود

اگر می خواهید مخاطرات مربوط به خط لوله را بررسی کنید تکنیک کنت جامع ترین روش خواهد بود

اگر می خواهید در سیستم های پیچیده، مخاطرات و دلایل خرابی ها و شکست را بررسی کنید تکنیک های آنالیز درخت خطا و رویداد FTA و ETA مناسب خواهند آموزش ارزیابی ریسک به روش FMEA بود

اگر می خواهید مخاطرات مربوط اثربخشی موانع و کنترل‌های پیشگیرانه و واکنشی (حفاظ ها) را بررسی کنید روش BOW-TIE انتخاب درست‌تری است.

اگر می خواهید مخاطرات را در فازهای ابتدایی پروژه مانند طراحی با سرعت شناسایی کنید آموزش ارزیابی ریسک به روش FMEA روش آنالیز مقدماتی خطر به شما کمک زیادی خواهد کرد

اگر می خواهید مخاطرات تهدید کننده محیط زیست را بیابید روش هایی EIA و WSS مناسب خواهند بود

اگر قصد شما انجام یک ارزیابی کمی ریسک با هدف یافتن احتمال وقوع خرابی ها و شکست ها است روش های FTA و ETA کمک خواهند کرد.

البته بجز دليل انجام مطالعه و نتايج مورد نظر آن، برای انتخاب یک روش مناسب برای ارزیابی ریسک معیارهای دیگری هم وجود دارد از جمله:

• ميزان فراهم بودن اطلاعات و طبيعت سيستم مورد بررسي
• فراهم بودن الگو، مرجع، مقبوليت و شناخته شده بودن روش
• زمان در اختیار
• هزینه تخصیصی

چگونه در زمان محدود به همه تکنیک‌های ارزیابی ریسک مسلط شویم؟

حالا که فهمیدیم از هر روش کجا استفاده می کنیم باید روی روش ها مسلط شویم و ریزه کاری های آنها را بیاموزیم

بعضا استفاده از این روش ها بدون منبع مناسب، سلیقه ای می شود پس بهتر است از یک استاندارد یا منبع معتبر استفاده کنیم

بعضا فرایند ارزیابی با هر روش بسیار زمان بر و خسته کننده می شود و لازم است حتما از نرم‌افزارها استفاده کنیم

پیشنهاد من به شما

این بسته آموزشی تمام نیازهای شما به مبحث تکنیک‌های ارزیابی ریسک را رفع می‌کند

• توضیح کامل هر روش
• توضیح کامل کاربردهای هر روش
• مراحل اجرای هر روش
• مثال‌های کاربردی
• محدودیت‌های هر روش
• استانداردها و نرم‌افزارهای موجود برای هر روش

همین الان، به جای شرکت در 10 دوره، این محصول را به یک دهم هزینه آن دوره‌ها تهیه کنید!

شناسایی و ارزیابی ریسک تجهیزات پزشکی با روش fmea: مورد مطالعه دستگاه الکتروسرجیکال

تمام فعالیتهای یک سازمان دارای ریسکهایی هستندکه باید مدیریت شوند. نگرش اساسی مدیریت ریسک شامل، شناخت عمیق فرآیند یا محصول، درک رفتارهای خواسته و ناخواسته آن، توجه به خطرات و صدمات احتمالی موجود در این رفتارها و در نهایت اندیشیدن چاره ای برای آنهاست. هدف اصلی این پژوهش، تشریح یک فرآیند یا چارچوبی جهت مدیریت ریسک برای تولید کنندگان تجهیزات پزشکی است تا موجب افزایش بهره وری تجهیزات پزشکی، افزایش ایمنی و سلامت کارکنان و بیماران شود. جهت محقق شدن آن لازم است، ریسک ها، علل، اثرات و آسیبهای ناشی آنها شناسایی و اقدامات کنترلی برای حذف یا کاهش ریسکهای بحرانی تا حد قابل قبول انجام شود. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی است که جامعه آماری آن، شرکت تولید کننده دستگاه الکتروسورجری و واحد تحلیل آماری کارشناسان و خبرگان می باشند. داده های مورد نیاز با استفاده از روشهای بررسی اسناد و مدارک، پرسشنامه، مصاحبه و طوفان فکری جمع آوری شده اند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تجزیه و تحلیل خطاهای بالقوه و اثرات آن (fmea) استفاده شده است. این روش از جمله تکنیکهای قوی است که به طور وسیع در صنایع بزرگ، برای اجرای مدیریت ریسک بکار گرفته می شود و موجب افزایش اثر بخشی، تضمین کیفیت، افزایش قابلیت اطمینان و بهبود عملکرد فرآیندها می گردد. همچنین جهت مقایسه عوامل، از نمودار تار عنکبوتی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که از 47 ریسک شناسایی شده، 18 مورد قابل قبول،16 مورد قابل قبول (با در نظر گرفتن شرایط)،12 مورد نامطلوب و 1 مورد غیر قابل قبول است. که13 مورد آنها (مجموع ریسکهای نامطلوب و غیر قابل قبول)آموزش ارزیابی ریسک به روش FMEA ، جزء ریسکهای بحرانی هستند.کمترین و بیشترین عدد ریسک به ترتیب شامل انتقال ناخواسته انرژی الکتریکی به انسان (12=rpn)، تداخل الکترومغناطیسی(240=rpn) می باشند. از دلایل اصلی مخاطرات، مربوط به عملکردکاربران، استفاده ناصحیح از دستگاه، توجه نکردن به راهنمایی ها و مسائل ایمنی است که این امر می تواند ناشی از کمبود آموزش و جو روانی پراسترس اتاق عمل، نحوه نگهداری و ضدعفونی کردن دستگاه باشد. بنابراین اجرای اقداماتی نظیر آموزشهای دوره ای ایمنی و حرفه ای، سیستم نظارت و بازرسی (کنترلهای ادواری)، سیستم تعمیرات و نگهداری پیشگیرانه و اصلاحی و اجرای قوانین و استانداردهای ملی و بین المللی می تواند در شناسایی و کنترل ریسک های شناسایی شده موثر باشند. واژگان کلیدی : مدیریت ریسک، تجهیزات پزشکی، دستگاه الکتروسرجیکال، fmea.

منابع مشابه

شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک ایمنی فرآیندهای راه اندازی نیروگاه‌های سیکل ترکیبی با برج خنک کن هلر به روش FMEA

به دلیل گسترش احداث نیروگاه­های سیکل ترکیبی در کشورمان به­عنوان نیروگاه­های سبز از یک سو و افزایش حوادث آن از سوی دیگر، باید در راستای حفظ و صیانت از نیروی­کار، تجهیزات و اموال، استانداردها و مقررات ایمنی مربوط به هر بخش تدوین آموزش ارزیابی ریسک به روش FMEA و اجرا گردد. با توجه به امکان شناسایی حالات بالقوه خطرات توسط روش FMEA و نبود یک طبقه بندی کامل و جامع از علل وقوع حوادث در این محیط کاری، هدف از این پروژه، ارزیابی ریس.

ارزیابی و مدیریت ریسک ایمنی، بهداشت و زیست‎محیطی تصفیه‎خانه فاضلاب ارومیه با استفاده از روش FMEA

در حال‎حاضر تصفیه‎خانه‎های فاضلاب متعددی در سطح کشور با هدف تأمین شرایط بهداشتی بهتر برای زندگی مردم، پاک نگه‎داشتن محیط‎زیست و بازیابی فاضلاب، احداث و وظیفه بازیافت آب و مواد مغذی را از فاضلاب جمع‎آوری شده از منازل و واحدهای صنعتی به‎عهده دارند. در تصفیه‎خانه‎های فاضلاب جنبه‎های متعدد بالقوه، خطرات ایمنی و بهداشت حرفه‎ای و زیست‎محیطی وجود دارند که بروز هریک از آن‎ها پیامدهای ایمنی، بهداشتی و ز.

مقایسه‌ی دو دیدگاه مختلف در کاربرد روش FMEA برای ارزیابی ریسک: مطالعه موردی پالایشگاه گاز ایران

ارزیابی ریسک، که معمولاً برای شناسایی، کنترل و کاهش پیامدهای خطرات به کار می‌رود، یکی از مراحل اصلی مدیریت ریسک است و برای انجام آن روش‌های مختلفی در حوزه‌های مختلف مطرح شده است. محققین رویکردهای ارزیابی ریسک را بر اساس دو دیدگاه مختلف در دو دسته قطعی و احتمالی آموزش ارزیابی ریسک به روش FMEA قرار داده‌اند. با این وجود بررسی‌ها نشان می‌دهد که تعدادی از روش‌های ارزیابی ریسک توسط عده‌ای از محققان به عنوان روش احتمالی و در عین حا.

شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک به روش FMEA در مدارس ابتدایی دخترانه و پسرانه دولتی منطقه 8 تهران

زمینه و هدف: شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک در مدارس می­تواند اقدامی مؤثر و سنجیده در بهبود سلامت و پیشرفت دانش­آموزان به­خصوص در مقطع دبستان باشد. روش تحقیق: در این پژوهش از ترکیب دو روش ارزیابی ریسک FMEA & William Fine به صورت سه عاملی (شدت اثر، احتمال وقوع و میزان مواجهه) استفاده شد. پس از شناسایی فعالیت­ها، از طریق بازدید، مشاهده و مصاحبه با افراد مسوول و دانش­آموزان، خطرات بالقوه شناسایی و.

ارزیابی و مدیریت ریسک های زیست محیطی یک واحد آموزشی با استفاده از روش FMEA

برقراری سیستم های مدیریـت محیط زیست در مراکز دانشگاهی و آموزش عالی ، با فراهم نمودن محیط زیستی سالم و پویا در جهت توسعه پایدار، می تواند افکار را برای پذیرش این مهم آماده و خود به عنوان الگویی موثر در حفظ و نگه داری محیط زیست و ایجاد بهبود مستمر واقع شود. از این رو مطالعه ای با هدف ارزیابی ریسک زیست محیطی و همچنین ارایه راهکارهای موثر در کاهش ریسک های زیست محیطی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علو.

شناسایی و ارزیابی ریسک خطرات در یک کارخانه آرد به آموزش ارزیابی ریسک به روش FMEA روش JSA و FMEA در استان گلستان در سال 1396

Introduction and purpose: The non-identification of the potential hazards in the workplace leads to the incidence of several accidents, which result in mortality and injury. Therefore, the recognition and assessment of the workplace hazards can prevent many incidents. Risk assessment and risk   management are the basis of planning and providing a control solution f.

تکنیک FMEA (حالت شکست و تحلیل اثرات)

تکنیک FMEA (حالت شکست و تجزیه و تحلیل اثرات) Failure mode and effects analysis یکی از روش‌های کاربردی ارزیابی سیستماتیک ریسک است. روش سیستماتیک تحلیل شکست ابتدا در اواخر دهه ۱۹۴۰ ابداع شد تا مسائلی که ممکن است در اثر عملکرد اشتباه سیستم‌های نظامی ایجاد شوند را مطالعه نماید. این تکنیک معمولاً نخستین مرحله در یک مطالعه سیستمیک پایایی است و در واقع در ابتدا نیز توسط مهدسان پایایی ابداع شد. تکنیک FMEA شامل بررسی تمامی اجزاء، ساختارها و زیرسیستم‌ها برای شناسایی حالات شکست و اثرات علت معلولی آنها است.

اگر در این تکنیک از تحلیل بحران نیز استفاده شود در اینصورت FMECA نامیده می‌شود. تکنیک FMEA بخشی اساسی در مهندسی پایایی، مهندسی ایمنی و مهندسی کیفیت است. مهندسی کیفیت اختصاصاً با FMEA فرایندی همراه است. یک FMEA موفقیت آمیز به مدیران پروژه کمک می‌کند تا شکست‌های بالقوه را بر اساس تجربه حاصل از محصولات و فرایندهای مشابه و یا بر اساس قواعد مرسوم فیزیکی یا منطق شکست، شناسایی نمایند. تکنیک FMEA به شکل گسترده‌ای در صنایع تولیدی و توسعه‌ای و در مراحل مختلف سیکل زندگی محصولات مورد استفاده قرار می‌گیرد. تحلیل اثرات به معنی مطالعه پیامدهای شکست در سطوح مختلف سیستم است.

تعاریف و واژه‌ها در تکنیک FMEA

شکست (Failure)

• انحراف یک جزء یا بخش از سیستم از کارکرد، رفتار یا عملیات مورد نیاز یا طراحی شده ؛ مسائلی که کارور با ان روبه رو می‌شود.
• ناتوانی یک سیستم، زیر سیستم یا بخشی از آن برای اجرای عملکرد مورد انتظار.
• ناتوانی بخشی از یک سیستم برای کار در محدوده ی از پیش تعریف شده ی خود.

حالت شکست (Failure mode)

• روش خرابی یک جزء
• حالت یا وضعیتی که یک جزء بعد از خرابی به خود می‌گیرد.

علت شکست (Failure Cause)

• فرآیند یا مکانیزم دخیل در شروع یک حالت شکست
• فرآیند‌های احتمالی که میتوانند سبب خرابی یا شکست یک جزء شوند مانند شکست‌های فیزیکی، نقص‌های طراحی، نقص‌های ساخت و تولید، نیروهای محیطی و مانند اینها .

اثر شکست (Failure effect)

• پیامد یا پیامدهای که حالت شکست بر روی عملکرد بخشی از سیستم یا کل آن دارد.

نمره اولویت ریسک (“Risk Priority Number “PRN)

• شاخص اولویت بندی ریسک برای قابلیت اعتماد
• PRN= Probability * Severity * Detection

تکنیک FMEA اساساً یک تحلیل کیفی است و اغلب به یکی از سه حالت زیر اجرا می‌شود:

قوانین زمینه‌ای (پیش نیازها) FMEA

قوانین زمینه‌ای (پیش نیازها) FMEA عبارتند از مجموعه‌ای از فرایندهای انتخابی پروژه، فرضیاتی که تحلیل بر مبنای آنها انجام می‌شوند، سخت افزاری که در تحلیل مورد استفاده قرار گرفته یا از تحلیل کنار گذاشته می‌شود، و منطق کنار گذاشتن سخت افزارها. همچنین همین قوانین زمینه‌ای هستند که سطح تحلیل، وضعیت پایه سخت افزارها و معیارهای موفقیت سیستم را تعیین می‌کنند. پیش از شروع FMEA هر کاری باید انجام شود تا قواعد زمینه‌ای تعریف شوند. یک مجموعه تیپیک از قواعد زمینه‌ای (فرضیات) عبارتند از:

• در هر زمان، تنها یک حالت شکست وجود دارد.
• تمامی ورودی‌ها (اعم از دستورالعمل‌های نرم افزاری) به شکل عددی وجود دارند.
• تمامی مواد مصرفی به مقدار کافی وجود دارند.
• قدرت عددی وجود دارد.

مراحل انجام تکنیک FMEA

مزایای FMEA

با بکار بردن درست FMEA مزایای زیادی حاصل می‌شود که تعدادی از مهم‌ترین آنها عبارتند از:

۱- با استفاده از این روش نوعی طراحی انتخاب می‌شود که در آن، احتمال موفقیت عملیات و حصول ایمنی بسیار بالا است.

۲- FMEA یک روش یکنواخت متشکل از ارزیابی مکانیسم‌های بالقوه شکست، حالات شکست و تاثیر آن بر عملیات سیستم است که به وسیله آن، فهرستی از حالات شکست بدست می‌‌اید که در آن، حالات مختلف شکست بر اساس احتمال وقوع و شدت تاثیر آن بر سیستم، رتبه بندی شده اند.

۳- معیارهایی برای برنامه‌ریزی اولیه آزمایش‌ها فراهم می‌شود.

۴- مبنایی برای فرایندهای رفع اشکال و تعیین محل‌های نظارت و وسایل تشخیص دهنده خطا ایجاد می‌نماید.

کاربردهای تکنیک FMEA

تکنیک FMEA به صورت مشخص در ارزیابی ریسک کاربرد زیاد دارد بنابراین در دو حوزه مطالعاتی زر از این تکنیک زیاد استفاده شده است:

ارزیابی ریسک توسعه محصول جدید

ارزیابی ریسک زیست محیطی در زمینه HSE

روش انجام حالت شکست و تحلیل اثرات آن

تشکیل تیم FMEA

نخستین گام در تحلیل حالت شکست و اثرات آن، تشکیل تیم ارزیابی می‌باشد. در این مطالعه پنل خبرگان شامل مدیران و متخصصین شرکت سهامی سیمان اصفهان است. برای انتخاب نمونه از روش غیراحتمالی استفاده می‌شود (برای مطالعه بیشتر روش نمونه‌گیری احتمالی و غیراحتمالی را مطالعه کنید) و افراد موردنظر به صورت هدفمند و براساس تخصص و شرایط تعریف شده از متخصص (خبره) انتخاب می‌شوند. براساس پیشنهادهای موجود بین ۴ تا ۶ نفر برای این منظور کافی است. ملاک اصلی انتخاب خبره معمولاً سابقه‌کاری و آشنایی با مفاهیم مربوط به تحلیل حالت شکست و اثرات آن می‌باشد.

محاسبه میزان RPN

اساس تحلیل در تکنیک FMEA محاسبه «عدد اولویت ریسک» یا RPN است. برای تعیین وزن ریسک‌های مدنظر با رویکرد FMEA به ارزیابی اثر شدت (S)، نرخ وقوع (O) و قابلیت کشف خطا (D) پرداخته شده است. در پرسشنامه مذکور از خبرگان خواسته شده است که برای هریک از ریسک‌های زیست‌محیطی، شدت اثر، نرخ وقوع و درجه تشخیص مقداری از خیلی کم تا زیاد را با یک طیف ۴ درجه تخصیص دهند. محاسبه مقدار «عدد اولویت ریسک» یا RPN برای هر شاخص با رابطه ۱ محاسبه می‌شود:

پرواضح است عدد حاصل برای هر ریسک در بدترین حال ۶۴ خواهد بود. معمولاً اگر RPN یک ریسک کمتر از ۳۲ باشد یک ریسک ضعیف در نظر گرفته می‌شود. همچنین بین دو بازه ۳۲ تا ۴۸ نیز یک مقدار متوسط است و اگر بزرگتر از ۴۸ باشد آن ریسک بشدت باید مدیریت شود.

خلاصه و جمع‌بندی

روش FMEA (حالات شکست و تجزیه و تحلیل آثار آن) یک فرآیند سیستماتیک برای شناسایی خطاهای بالقوه است. این روش در طراحی و اجرای فرآیند قبل از روی دادن آنها استفاده می‌شود. هدف آن حذف و یا کاهش خطر بالقوه با آنها. تکنیک در اصل یک تکنیک ارزیابی قابل اعتماد است. برای شناسایی حالات شکستی که می‌تواند قابلیت اعتماد کلی سیستم را کاهش دهد، به کار می‌رود.

تحلیل‌های عملکردی بعنوان یک ورودی برای تعیین حالات صحیح شکست و در تمامی سطوح سیستم مورد استفاده قرار می‌گیرند. FMEA برای کاهش تولید ریسک ( از طریق کاهش شدت اثرات شکست) یا برای کاهش احتمال شکست و یا برای هر دو منظور مورد استفاده قرار می‌گیرد. تکنیک FMEA اصولاً نوعی تحلیل استقرایی است؛ با اینحال احتمال شکست را تنها می‌توان از طریق درک مکانیسم وقوع شکست تعیین نمود یا کاهش داد. حالت ایده‌آل این است که با حذف عوامل (ریشه‌های) شکست بتوان احتمال وقوع شکست را آنقدر کاهش داد که به حد “غیر ممکن” برسد. لذا لازم است که در FMEA، اطلاعات زیادی راجع به دلایل شکست (تحلیل قیاسی) تهیه شود.