بخشودگی تسهیلات ارزی؛ ضایع کردن حق مردم یا حمایت از کسبوکارها؟
در وضعیت اقتصادی ایران امروز چرا باید هزینه خرید خانه در کانادا یا قمارهای اقتصادی برخی فعالین اقتصادی را مردم بدهند؟ آیا در این وضعیت نباید انتظار داشت که دریافت کنندگان تسهیلات ضمن برگرداندن اصل تسهیلات به دلار، جریمه دیر کرد احتمالی را نیز بپردازند؟
سلام نو – سرویس اقتصادی: حالا زمزمهاش از روزهای دیگر بیشتر شده و میتوان گفت زمزمهها رنگ مذاکره، لابی، خواهش و حتی فشار به خود گرفته است. آن طور که از گوشه و کنار به گوش رسیده برخی بدهکاران یا در واقع ابربدهکاران بانکی دنبال این هستند تا دلار ۴۲۰۰ تومانی که مدتها قبل گرفته بودند را به جای قیمت روز با قیمت دیروز و در واقع پارسال و دو سال یپش تصفیه کنند.
برخی نمایندگان مجلس از رایزنیهای پیوسته در راهروهای بهارستان خبر میدهند و برخی مدیران ارشد و میانی از رفتوآمد وامگیرندگان به وزارت اقتصاد و بانک مرکزی حرف میزنند.
اما آیا فشارها موثر خواهد بود؟ احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد اخیرا گفته است که شفافیت درباره ابر بدهکاران بانکی موجب شده بسیاری از تسهیلات سوخت شده برگردد، او در این رابطه گفته: برای بانکهای توسعه تعاون، توسعه صادرات، مسکن و. یکسوم تسهیلات سوخت شده "ام پی ال" بانک کاهش پیدا کرده است.
خاندوزی در ادامه تاکید کرد که برای اینکه بستر مشارکت مردم، فعالان اقتصادی و صاحبنظران را فراهم کنیم همچنان پای شفافیت ایستادهایم. این یعنی وزیر اقتصاد به سادگی به بازپرداخت تسهیلات بانکی با قیمت قدیم رضایت نخواهد داد.
حمایت از نور چشمیها یا حمایت از کسبوکارها؛ ماجرا چیست؟
آن طور که به نظر میرسد کسانی که دنبال باز پس دادن تسهیلات به قیمت قدیم دلار هستند اینطور استدلال میکنند که به هر شکل در شرایط ناخوشایند فعلی باید از تاجر، کارآفرین و سرمایهگذاری که ریسک کار را پذیرفته است حمایت شود.
این استدلال در ذات خود درست است. نه تنها امروز بلکه همیشه باید از کارآفرین و سرمایهگذار حمایت کرد. اما باید دو نکته را به خاطر سپرد؛ اول این که هر وام گیرندهای کارآفرین و سرمایهگذار ریسک پذیر نیست و دوم اینکه حمایت از این گروهها الزاما به معنای پرداخت وام به قیمت قدیم دلار نیست.
سیدرضی حاجی آقامیری، رئیس اسبق کنفدراسیون صادرات و از تجار شناخته شده ایران با تایید این مسئله در گفتوگویی گفته بود: «در حال حاضر دو نوع صادرات کننده داریم. دسته اول صادرکنندگان بخش خصوصی واقعی هستند، که به وعده خود عمل میکنند و دلار و یورو را به سامانه نیما میآورند، اما دسته دوم صادرکنندگانی هستند که با دلارهای صادراتی برای خود خانه در کانادا خریدهاند.»
در وضعیت اقتصادی ایران امروز چرا باید هزینه خرید خانه در کانادا یا قمارهای اقتصادی برخی فعالین اقتصادی را مردم بدهند؟ آیا در این وضعیت نباید انتظار داشت که دریافت کنندگان تسهیلات ضمن برگرداندن اصل تسهیلات به دلار، جریمه دیر کرد احتمالی را نیز بپردزند؟ بخشش این گروه از گیرندگان تسهیلات مصداق تضعیف حق مردمی است که برای گرفتن یک وام بیست میلیون تومانی به چند ضامن، فیش حقوق و ماهها صبر نیاز دارند.
البته در این میان حتما باید به صادرکننده، تولید کننده و سرمایهگذاری که ریسک کرده و برای گسترش کار یا کارآفرینی تسهیلات گرفته به چشم دیگری نگریست. کارخانهداری که برای تولید محصولی وام گرفته، محصول را تولید کرده و آن را فروخته، اما با عدم پرداخت خریداران ورشکست شده ماجرای متفاوتی دارد.
در این مورد باید حداکثر کمک را به این گروه از گیرندگان تسهیلات کرد تا تولیدکنندگان و تجار واقعی به پشتوانه این حمایت ترسی برای ریسک کردن نداشته باشند.
علی صالحآبادی، رییس کل بانک مرکزی، اخیرا گفته که این روزها نرخ بازگشت ارز حاصل از صادرات در کشور به ۸۵ درصد رسیده و آمار بسیار خوبی است اما انتظار بر این است که این نرخ بهزودی زود به ۱۰۰ درصد برسد. با توجه به نگاه صالحآبادی در این حوزه و اشتراک نگاه او با خاندوزی به نظر میرسد لابیهایی که این روزها برای تخفیفهای کلان در جریان است به در بسته بخورد.
چرا بازار ارز دیجیتال در حال درجا زدن است؟
اگر قصد خرید تتر را دارید و میخواهید با بهترین زمان برای معامله بیت کوین آشنا شوید، این مطلب را از دست ندهید. در این مطلب قصد داریم عوامل موثر در تغییر قیمت ارز دیجیتال، دلایل سقوط و درجازدن آن و نکات مهمی در این زمینه را بررسی کنیم.
عوامل موثر در روند بازار ارز دیجیتال
در این قسمت قرار است عواملی که بازار ارز دیجیتال را تغییر میدهند به شما معرفی کنیم.
یکی از مهمترین موارد در قیمت ارز دیجیتال، تقاضا و عرضه است. زمانی که تقاضا ثابت باشد و عرضه افزایش پیدا کند، قیمت ارز کاهش و زمانی که عرضه ثابت باشد و تقاضا بیشتر شود، قیمت ارز افزایش مییابد.
تغییر در قیمت بیت کوین، یکی دیگر از دلایل تاثیر گذار بر قیمت رمز ارزها به حساب میآید. بیت کوین بهصورت مستقیم روی تمام ارزها تاثیر دارد. بهطوریکه با افزایش قیمت این ارز، قیمت همه ارزها نیز بیشتر میشود.
در زمان خرید ارزهای دیجیتال باید مراقب باشید تا ارز موردنظر خطرات کمی داشته باشد و ارزش آن به سمت صفر نرود.
خطرات ارزها در دو دسته قرار میگیرند. دسته اول برای تمام ارزهای دیجیتال است و دسته دوم فقط مربوط به برخی از ارزها میباشد. شما باید پیش از خرید ارز، آن را بهخوبی بررسی کنید و درصورتیکه در خرید آن شک دارید، از خرید آن صرفنظر کنید.
- محدودیتها و قوانین دولتها در بازار ارز دیجیتال
اگر دولت یک ارز را ممنوع کند، قیمت آن بهشدت افت میکند. همچنین ممکن است قوانین دولت سبب افزایش قیمت ارز شوند.
- سرمایهگذاری نهنگها و ورود آنها به بازار ارز دیجیتال
نهنگها، اصلیترین بازیگر رمز ارزها بهحساب میآیند و نقش مهمی در تعیین قیمت ارزها دارند؛ خصوصا برای ارزهای دیجیتال کوچک که در طول روز، خیلی معامله نمیشوند.
- حمایت افراد مشهور و سلبریتیها از ارز دیجیتال
برخی از افراد مشهور و سلبریتیها از ارزهای دیجیتال حمایت میکنند. این افراد طرفداران زیادی دارند و درصورتیکه از یک ارز حمایت کنند، افراد زیادی به سمت خرید این ارز روانه میشوند. به همین دلیل این مورد نیز در قیمت ارز دیجیتال تاثیرگذار است.
برخی از ارزهای دیجیتال هدف خاصی را دنبال میکنند و آینده خوبی در انتظارشان است و برخی هدف خاصی ندارند. همچنین ارزها کاربردهای مختلفی دارند. به همین دلیل افرادی که قصد دارند ارزهای دیجیتال را برای مدت طولانی هولد کنند، باید به این دو مورد توجه کنند.
روند استخراج ارز و پروتکلهای آن یکی از عوامل موثر در قیمت ارز است که برای هر ارز بهصورت جداگانه بررسی میشود.
مقیاسپذیری یعنی سرعت انجام تراکنش در ساختار ارز. هرچقدر این سرعت بیشتر باشد، جذابیت آن ارز افزایش مییابد و قیمت آن صعودی میشود.
- میزان سود به دست آمده در بازار رمز ارزها
هرچقدر سود دریافتی از این بازار بیشتر باشد، کاربران بیشتری به خرید تتر و ارز و هولد کردن آن روی میآورند.
هرچقدر افراد بیشتری وارد این عرصه شوند، نقدینگی بیشتر شده و قیمت ارزها افزایش مییابد.
اخبار در لحظه میتواند قیمت ارز را تحت تاثیر قرار دهد و گاهی در طولانی مدت قیمت آن را تغییر دهد. پس باید در زمان خرید ارزها به سایتهای معتبر خبری سر بزنید. معامله بیت کوین در ایرانیکارت روشی مطمئن و ایمن برای خرید و فروش و اطلاع از اخبار مربوط به بیت کوین است.
اعتبار رمز ارز، تاثیر زیادی در آینده آن دارد. پس باید در زمان خرید، به این مورد توجه کنید؛ چراکه خرید رمزارز نامعتبر، سبب شده تا سرمایه شما دچار ریسک شود.
برای اینکه بتوانید سیستم داخلی ارزهای دیجیتال را مدیریت کنید، نیاز به آموزش و تخصص دارید.
یکی دیگر از مواردی که قیمت ارزهای دیجیتال را مشخص میکند، بالا و پایین بودن حجم معاملات است. برای یافتن این اطلاعات میتوانید به سایتهای معتبری همچون وب سایت www.Coinmarketcap.com مراجعه کنید.
- پذیرش ارز در صرافیهای شناخته شده
هر چقدر یک ارز در صرافیهای معتبرتری پذیرش شود، قیمت آن بیشتر خواهد شد. پس با بررسی این موضوع، ارزهایی که پتانسیل رشد دارند را خریداری کنید.
دلایل سقوط بازار ارز دیجیتال
کویید 19 سبب توقف اقتصاد در همه جهان شد و تنها تعداد کمی از شرکتها در این دوره به فعالیت خود ادامه دادند. بانکهای مرکزی برای رفع این مشکل، برنامههای محرک بزرگی را آغاز کردند. اصل اساسی این اقدامات تسهیل کمی (QE) است که یک استراتژی سیاست پولی بهحساب میآید. بانکهای مرکزی در زمان بحران اقتصادی و مالی برای خرید اوراق بهادار از QE استفاده میکنند. زمانی که بیشتر جهان در قرنطینه بودند، برخی شرکتها سعی کردند به دنبال سوددهی باشند و برخی دیگر با شکست روبرو شدند.
بانکهای مرکزی و دولت برای کمک به چرخش اقتصادی میتوانند پول بیشتری چاپ کنند. به دنبال چاپ پول اتفاق مختلفی میافتد. با دریافت بستههای محرک اولیه توسط کشورهایی از جمله ایالات متحده، بازار سهام روند صعودی پیدا کرد. شرکتهایی همچون فیسبوک، گوگل و تسلا سهام فناوری خود را افزایش دادند و سوددهی زیادی را تجربه کردند.
جنگ اوکراین
در زمان جنگ اوکراین، میلیونها اوکراینی آواره شدند و پیامدهای این جنگ در کل کشورها نمایان شد. روابط بین کشورها تاثیر زیادی بر تمام بازارهای دارایی دارد. همچنین جنگ سبب کاهش مواد اولیه مانند گندم و کود در جهان شد. البته ارزهای دیجیتال به کشورهای اوکراین و روسیه کمک زیادی کرد؛ اما به همان میزان نیز آسیب دید.
خرج و مخارج زندگی
با جنگ اوکراین، همه فهمیدند که وابستگی کشورهای اروپایی به نفت و گاز روسیه غیرقابلانکار است. قیمت مواد غذایی، دارو، برق و ملزومات زندگی در برخی کشورها رو به چرا باید سرمایهگذاری کنیم؟ افزایش است و مردم تنها قادر به تامین نیازهای اولیه خو هستند و سرمایهای برای ورود به ارزهای دیجیتال ندارند.
پس از سقوط بازار در سال 2022، سرمایهگذاران روند صعودی را تجربه کردند و برخی افراد، سوار موج شدند. بیکار شدن و قرنطینه سبب شد تا افراد سرمایه بیشتری را در این بازار قرار دهند و برخی سود خوبی به دست آوردند. پس از سال 2021 بحران خرج زندگی بیشتر نمایان شد. به همین دلیل توانایی مردم برای ترید بسیار کاهش یافته است.
سقوط شبکه و استیبلکوین لونا
ترا یک بلاک چین مبتنی بر قرارداد هوشمند بهحساب میآید که برای حفظ تعادل بین دلار و استیبل کوین الگوریتمی UST استفاده میشود. UST در ماه می۲۰۲۲ پیوند خود را با دلار از دست داد. سپس بیت کوین 40 درصد کاهش پیدا کرد. با کاهش متوالی قیمت، سرمایهگذاران پیشبینی کردند که یک جهش اتفاق میافتد. پس از دیپگ استیبل کوین UST، ارزش توکن LUNA هم کم شد. دلیل اصلی سقوط جهانی بازار ارزهای دیجیتال، تنها به دلیل سقوط لونا نیست؛ اما شانس برای بهبود هم خیلی کم است. همچنین سرمایهگذاران پس از سقوط لونا، دیگر به سرمایهگذاریهای جدید بلاک چین ایمان ندارند.
دلیل درجا زدن بازارهای ارز دیجیتال
ترس و بیاعتمادی معاملهگران، عوامل اصلی درجازدن بازارهای ارز دیجیتال است. به دلیل عدم وجود سیگنال مشخص در بازار، معاملهگران سعی در کاهش ریسک در بازار ارز دارند. سرمایهگذاران بزرگ هم سرمایه جدیدی در بازار قرار نمیدهند؛ درصورتیکه یکی از مواردی که برای صعود بیت کوین لازم است، وجود نقدینگی میباشد.
همچنین باتوجهبه آمار مربوط به موجودی بیت کوین در صرافیها، مشخص است که سرمایهگذاران وجوه خود از صرافیهای متمرکز را برداشت و آنها به کیف پولهای خصوصی خود واریز میکنند. خروجی بالای صرافیها نشاندهنده کاهش نقدینگی بازار ارزهای دیجیتال است.
برای صعود دوباره به چه چیزی نیاز است
- در هنگام ضرر، به فکر کمکردن میانگین نباشید. یعنی اگر یک واحد بیت کوین را با مبلغ 60 هزار دلار خریداری کردید و قیمت آن کاهش یافت، با خرید دوباره بیت کوین، فقط میزان ضرر شما افزایش پیدا میکند.
- دوستی را چرا باید سرمایهگذاری کنیم؟ روند را فراموش نکنید. درصورتیکه در تشخیص روند تصور اشتباهی داشتید، فورا دستبهکار شوید.
- با تشکیل پورتفو متنوع، ریسک ضرر و از دست دادن سرمایه خود را کاهش دهید.
- نباید در بازار رمز ارز منفعل باشید. فعالیت در این بازار نیازمند صبر و هوشمندی است. همچنین باید در لحظه، بهترین تصمیم را بگیرید.
- اصول و استراتژی مشخصی برای خود داشته باشید و زمانی که یک اتفاق رخ داد، برنامه بعدی خود را بدانید.
- به نوسانگیری در زمان افت و خیز بازار توجه کنید و نوع استراتژی خود را بسته با صعودی یا نزولی بودن بازار تغییر دهید. در بازارهای صعودی بهصورت هولدر عمل کنید و به دارایی خود بیفزایید و در بازارهای نزولی، بادقت معاملات کمی را انجام دهید.
- روی رمز ارزهای مستعد رشد تمرکز کنید.
- در زمان بحران از ویژگی دوطرفه بودن بازار استفاده کنید تا به سوددهی برسید.
چند توصیه برای شرایط فعلی بازار ارزهای دیجیتال
- Hold کردن یک استراتژی راحت بهحساب میآید، اما بهترین کار برای سوددهی نیست. هولد کردن بیت کوین در زمان طولانی خوب است؛ اما سرمایهگذاری در یک بازار پرنوسان مثل ترید در بارزهای دیجیتال، نباید طولانی مدت باشد؛ چراکه سبب از دست رفتن فرصتهای دیگر میشود.
- زمانی که نمیدانید چه کنید، به سمت تتر و بیت کوین بروید.
- سرمایهگذاریهای خود روی آلت کوینها را به طور مداوم بررسی کنید. چراکه در صورت عدم پیگیری، ممکن است با ضرر مواجه شوید. برخی مواقع بعضی از ارزها از لیست صرافی بیرون میروند و صرافی ورشکست میشود. در این شرایط باید بهسرعت توکنهای خود را تبدیل به کوین کنید.
- در برنامهریزی استراتژی خود، به خروج از بازار هم فکر کنید. گاهی اوقات بازار بر خلاف میل شما خواهد بود. در این شرایط باید هرچه سریعتر از نقطه خروج استفاده کنید.
- باید بدانید که بیت کوین همیشه همراه با سود نیست.
- برای قرار دادن سرمایه خود در بازار جدید مراقب باشید.
- هرکسی نمیتواند در بازار رمز ارز به سوددهی برسد.
- به سود سرمایهگذاری خود وابسته نباشید و روی آن چرا باید سرمایهگذاری کنیم؟ چرا باید سرمایهگذاری کنیم؟ برای پرداخت هزینه زندگی خود حساب نکنید تا استرس آن را نداشته باشید.
- در زمان ورود به بازار ارزهای دیجیتال، ترس را کنار بگذارید.
- با دوستان باتجربه خود در مورد شرایط صحبت کنید.
- امید خود را از دست ندهید و سعی کنید اطلاعات و تجربه خود را در این زمینه بالا ببرید.
کلام آخر
در این مطلب سعی کردیم موارد موثر در بازار ارزهای دیجیتال، دلایل سقوط و درجازدن آن و نکاتی که برای ماندن در این بازار نیاز دارید را بررسی کنیم. شما میتوانید برای خرید تتر و سایر ارزها از صرافیهای معتبر همچون صرافی ایرانیکارت استفاده کنید.
از ۵۰ سال مسیر اشتباهی تا جایگزینهایی برای بنزین
مدیر عامل اسبق شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی گفت: ما اکنون لیتری 400 تومان برای توزیع نفتگاز 300 تومانی هزینه میکنیم یعنی اگر کسی به رایگان از درب پالایشگاه سوخت را تحویل بگیرد دولت 100 تومان درهر لیتر ضرر کمتری متحمل میشود. وقتی قیمت ارزان باشد مصرفکننده انگیزهای ندارد که مصرف را مدیریت کند، هرچند اکنون اقتصاد ما دیگر تحمل واقعی شدن قیمت را ندارد.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، عباس کاظمی در گفتوگو با ایلنا، درباره راهکارهای حل چالش تامین بنزین در کشور با بیان اینکه دولت در توسعه حمل و نقل عمومی کوتاهی میکند، اظهار داشت: دولت باید به جای ساخت پالایشگاه روی بخش حمل و نقل از جمله راهآهن برقی برونشهری و درونشهری سرمایهگذاری انجام دهد، در حالی که اکنون فقط روی عرضه کار میکند و برای مدیریت مصرف فعالیتی نمیکند. اگر حمل و نقل مترو و راه آهن برقی را در سطح گسترده راهاندازی کنیم مصرف کم و مدیریت میشود.
الپیجی و سیانجی میتوانند بنزین را نجات دهند؟
وی افزود: ما طی 20 سالگذشته جایگزینهایی برای بنزین ایجاد کردیم؛ نمونه آن سیانجی است که باید توسعه پیدا میکرد قوانینی هم وجود داشت که بر پایه آن اتومبیلهای درونشهری، دولتیها و تاکسیها سیانجیسوز شوند، حدود 20 میلیون متر مکعب ظرفیت خالی داریم در حالی که معادل 40 میلیون لیتر بنزین در حوزه سیانجی سرمایهگذاری کردیم. از سوی دیگر میتوانیم داخل شهرهای بزرگ برای تامین سوخت تاکسیها و اتومبیلهای دولتی که به خارج از شهر نمیروند الپیجی را توسعه دهیم، اکنون میزان زیادی الپیجی داریم که صادر میکنیم در حالی که زمانی واردکننده بودیم. سومین مسئله اینکه خودروهای سواری دیزلی به خاطر راندمان بالایی که دارند؛ میتوانند در مدیریت مصرف اتومبیلهای سبک موثر باشند.
با رویه کنونی واردکننده خواهیم شد
مدیر عامل اسبق شرکت ملی پالایش و پخش فراوردههای نفتی با بیان اینکه وقتی همچنان به بنزین تکیه میکنیم؛ به هر حال روزی واردکننده خواهیم شد، تصریح کرد: برنامه توسعه سیانجی، الپیجی و دیزل را باید اجرایی کنیم، ضمن اینکه به جای ساخت پالایشگاه با هزینه بالا روی حمل و نقل عمومی سرمایهگذاری شود. ما ظرفیت سیانجی را داریم، با سرمایهگذاری کم بخش خصوصی میتوانیم الپیجی را وارد مدار کنیم. در حالی که اکنون الپیجی را با هزینه زیاد از تبریز، اراک و تهران به بندر عباس میبریم تا صادر کنیم در حالی که اگر در شهرهای بزرگ الزاما و اجبارا الپیجی توزیع شود بخش زیادی از تقاضای بنزین کم میشود.
آلترناتیوهای بنزین را توسعه دهیم
وی با طرح این پرسش که تا چه زمانی قرار است به سهمیهبندی ادامه دهیم؟ تاکید کرد: باید به بازار متکی شویم و اجازه دهیم مردم انتخاب کنند، چرا باید سرمایهگذاری کنیم؟ سهمیهبندی برای مدت کوتاهی موجه است، باید به مکانیزم بازار هم معتقد باشیم، باید آلترناتیوهای بنزین یعنی الپیجی، سیانجی، دیزل و حمل و نقل عمومی را توسعه داده و سرمایهگذاری انجام دهیم.
بنزین پتروشیمی بنزین نیست
کاظمی جدرباره اینکه آیا تولید بنزین از پتروشیمیها میتواند یک راهکار کوتاهمدت باشد؟ گفت: پتروشیمیها نباید تولید بنزین داشته باشند، آنچه تولید میکنند پیرولیز است و مسائل زیست محیطی بدنبال دارند، چرا باید سرمایهگذاری کنیم؟ پتروشیمیها محصولی گرانتر از بنزین تولید میکنند که میتوانند آن را صادر کرده و دلار بیشتری بدست بیاورند، وقتی محصول را به قیمت بالاتر به خارج از کشور میفروشند منطقی نیست دست به تولید بنزین بزنند.
تاکسیها را الپیجیسوز کنیم
وی با تاکید بر اینکه نباید روی یک منبع تکیه کنیم، افزود: از دهه 70 نسبت به توسعه سیانجی اقدام کرده و این صنعت بومی شده است، اکنون میتوانند آن را بیشتر توسعه دهند، در شهرهای بزرگ مثل تهران میتوانند براحتی جایگاه الپیجی احداث کنند و الزاما تاکسیها را الپیجیسوز کنند، هم به لحاظ زیست محیطی از بنزین بهتر است و هم راندمان بالاتری دارد.
مدیر عامل اسبق شرکت ملی پالایش و پخش فراوردههای نفتی یادآور شد: تا چه زمانی قرار است پالایشگاه احداث کنیم و یا واردات داشته باشیم؟ ما دو منبع مهم سوخت در کشور داریم که باید فعال شوند و خط حمل و نقل عمومی توسعه یابد.
چرا انگیزه قاچاق بالاست؟
وی در ادامه به نقش کارت سوخت در کنترل مصرف پرداخت و گفت: تفاوت قیمتها بین ایران و مرزها بسیار زیاد است، اگر سوخت آزاد شود قاچاق افزایش مییابد، برای خودروهای سنگین کارت سوخت میتواند هرزروی و خروج سوخت از شبکه به خارج از شهرها را کنترل کند اما در هر حال علیرغم تمام کنترلها سوخت در کشور ما قاچاق میشود چون تفاوت قیمت خیلی زیاد است، اکنون نفتگاز در زاهدان 300 تومان، در کویته 15 هزار تومان و در کراچی 25 هزار تومان است که انگیزه قاچاق را افزایش میدهد.
مسیر اشتباهی که 50 سال طول کشید
کاظمی تاکید کرد: یک راه حل اصلی میتواند واقعی شدن قیمتها باشد اما اقتصاد ایران تحمل این وضعیت را ندارد چون از سال 52 تاکنون روی سوخت سوبسید داده میشود. 50 سال است که اقتصاد به این وضعیت عادت کرده است، راهکار این است که دولت از تجارت انرژی دست بردارد اگر انرژی دست بخش خصوصی بیاید میتواند طی 20 سال قیمتها را واقعی کند، اما دولت ملاحظاتی دارد. اگر بنزین یک ریال هم گران شود منازعات اجتماعی ایجاد میشود. دولت باید از تجارت انرژی دست بردارد، بخش خصوصی هم بهرهوری بالاتری دارد و هم میتواند خود را با اقتصاد تطبیق دهد، ما 50 سال در حوزه انرژی راه اشتباه را رفتهایم و به قیمت ارزان معتاد شدهایم، اکنون باید دیدگاهها عوض شود و با یک برنامه مرتب 20 ساله خارج از مکانیزم دولت واقعی شدن قیمت را اجرایی کنیم.
گازوئیل را رایگان هم بدهیم سود کردهایم
وی ادامه داد: دولتها انگیزهای برای واقعی کردن قیمتها ندارند، زیرا مدیریت مصرف و عرضه دست دولت است بنابراین تعارض منافع وجود دارد، خودشان پالایشگاه و نیروگاه احداث میکنند و در بهینهسازی کاهش مصرف و خودروهای راندمان بالا و حمل و نقل عمومی سرمایهگذاری نمیکنند و همچنان در بالادست پالایشگاه و نیروگاه اضافه میکنند، در حال حاضر قیمت سوخت بسیار ارزان و در حد رایگان است ما اکنون لیتری 400 تومان برای توزیع نفتگاز 300 تومانی هزینه میکنیم یعنی اگر کسی به رایگان از درب پالایشگاه سوخت را تحویل بگیرد دولت 100 تومان درهر لیتر ضرر کمتری متحمل میشود، وقتی قیمت ارزان باشد مصرفکننده انگیزهای ندارد که مصرف را مدیریت کند، هرچند اکنون اقتصاد ما تحمل واقعی شدن قیمت را ندارد.
پالایشگاه فراسرزمینی مشکل بنزین ما را حل میکند؟
مدیر عامل اسبق شرکت ملی پالایش و پخش فراوردههای نفتی درباره استفاده از ظرفیت پالایشگاه فراسرزمینی گفت: پتروریفاینریها مارجین بالایی دارند، جدا از اینکه سوخت را تامین میکنند، به لحاظ اقتصادی توجیه دارند اما سرمایه سنگینی نیاز دارند، اگر سرمایه موجود باشد برای کشور ما که نفت داریم از خامفروشی جلوگیری میکند و درآمد بسیاری هم خواهد داشت، ضمن اینکه تکنولوژی و توسعه اشتغال را در پی خواهد داشت، اما اصل سرمایه است که در کشور ما وجود ندارد، اگر پالایشگاه ساخته شود بنزین کشور تامین میشود اما پول پالایشگاه باید برگردد، با بنزین و گازوئیل سوبسیدی که پول پالایشگاه برنمیگردد.
وی بیان داشت: برای حل این موضوع ساخت پتروریفاینریهای سودمحور توصیه میشود زیرا سرمایه اندک را به سرمایه بالایی تبدیل میکند و تکنولوژی بالا رفته و ایجاد اشتغال خواهیم داشت، اما موضوع این است که این هنر دولتها است که سرمایه را از داخل و یا خارج تامین کنند.
کاظمی خاطرنشان کرد: ما قبل از انقلاب در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی، سئول کره جنوبی و مدرس هند پالایشگاه داشتیم که بعدا توسعه پیدا نکرد، اکنون فقط مدرس هند را داریم که با نفت ایران هم طراحی شده اما سهام دو پالایشگاه دیگر را در دهه 60 فروختیم، اکنون اگر پول داشته باشیم که در خارج از کشور سرمایهگذاری کنیم بسیار مناسب است چون سرمایه تبدیل به دارایی میشود و درآمد ایجاد میکند.
وی تاکید کرد: ما اکنون این پتانسیل را داریم که در کشورهایی مثل مالزی، برزیل و اندونزی پالایشگاه بسازیم اما لازمه آن این است دیپلماسی انرژی فعال شود تا پالایشگاه فراسرزمینی مثل قبل از انقلاب توسعه پیدا کند.
بازار در بلاتکلیفی
هفتههاست بازارهای ایران رکود سنگینی را تجربه میکنند و حالا اخبار ناخوشایند مذاکرات هستهای به بلاتکلیفی بازارهای ایران دامن زده است. اخیرا آمریکاییها اعلام کردهاند که مذاکرات هستهای دیگر در دستور کارشان نیست و جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم به تازگی به شبکه خبری العربیه اعلام کرده است که «ما به نقطه پایانی درخصوص پرونده هستهای ایران نزدیک شدهایم و برخی مسائل ثانویه در توافق هستهای ایران حلنشده باقی مانده است». همزمان جان کربی، هماهنگکننده ارتباطات شورای امنیت ملی آمریکا نیز با اشاره به ادعای فروش پهپادهای ایرانی به روسیه، خبر داد که آمریکا به همین دلیل تلاش برای مذاکره با ایران را کنار گذاشته و نه تنها روی دیپلماسی و مذاکرات هستهای با ایران متمرکز نیست که به دنبال اعمال تحریمهای بیشتر علیه تهران است. مجموع این شرایط باعث شده اقتصاد ایران شرایط بلاتکلیف و سردرگمی را پشت سر بگذارد و بازارها گرفتار رکود سنگین شود.
حراج خانههای لوکس تهران!
واسطههای ملکی از تشدید رکود معاملات مسکن در پی کاهش انتظارات تورمی و افت توان طرف تقاضا در مهرماه خبر میدهند. بررسیهای میدانی از کسادی بازار مسکن شهر تهران و تشدید رکود در این بازار حکایت دارد. به گفته واسطههای ملکی محدودیتهای اینترنت هم به کاهش بیشتر معاملات ملکی دامن زده و خرید و فروشها را کندتر از همیشه کرده است.
این رکود سنگین در بازار مسکن موجب شده سرعت رشد قیمتها به طور چشمگیری کاهش یابد و به صفر متمایل شود. بر اساس گزارش بانک مرکزی رشد ماهانه قیمت مسکن شهر تهران در شهریورماه ۱.۱ درصد بود که پایینترین رقم از اردیبهشت تاکنون محسوب میشود.
این موضوع در شرایطی رخ میدهد که نرخ تورم شهریور ۴۲ درصد اعلام شد و با جیرهبندی برق صنایع در نیمه اول امسال، قیمت نهادههای ساختمانی صعودی شد.
به جز این آمارهای مرکز آمار ایران از کاهش قابل توجه ساختوساز مسکن گزارش میدهد. در تیر ماه امسال محمد مرتضوی، رئیس کانون انبوهسازان، به ایسنا گفته است که تولید مسکن در شهر تهران به حدود دو هزار واحد در ماه رسیده که کمترین میزان در 18 سال اخیر محسوب میشود.
مجموع این عوامل باعث شد چشمانداز کارشناسان از آینده بازار چرا باید سرمایهگذاری کنیم؟ مسکن صعود قیمتها باشد اما این پیشبینی محقق نشد و بازار مسکن در هفتههای گذشته رکود سنگینی را تجربه میکند. در همین زمینه احمدرضا سرحدی، عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان به ایسنا گفته است که «رکود بازار مسکن باعث شده بسیاری از صاحبان خانههای لوکس و لاکچری در تهران و شمال کشور، واحدهای خود را بعضا تا ۵۰ درصد زیر قیمت نسبت به دو سال قبل به فروش برسانند».
او همچنین تأکید کرده است که «به دلیل رکود فعالیتهای عمرانی و ساختمانی درصدی از مهندسان، راننده تاکسیهای اینترنتی شدهاند و ساختوساز به شدت کاهش یافته و بعضی پروژههای ساختمانی نیمهکاره رها شده است».
طبق گزارش ایسنا از آمار بازار مسکن شهر تهران در ششماهه ابتدای سال ۱۴۰۱ روند معاملات از خرداد به بعد کاملا کاهشی بوده و در در فروردین سههزارو 427 معامله، اردیبهشت ۱۰هزار و ۴۹۰ معامله، خرداد ۱۳هزار و ۸۷۴ معامله، تیرماه ۱۰هزار و ۲۹۴ معامله، مردادماه هفتهزارو 825 معامله و شهریورماه ششهزارو 33 معامله ثبت شده است.
خروج سرمایه از بورس ادامه دارد
در بازار سرمایه هم که به عنوان دماسنج اقتصادی شناخته میشود، روند خروج سرمایه در هفتههای اخیر گزارش شده است.
دیروز بازار سرمایه ریزش سنگین 12هزار و 165 واحدی را تجربه کرد و شاخص کل به یکمیلیون و 296 واحد سقوط کرد و برایند ورود و خروج پول هوشمند بیشتر از منفی 400 میلیارد تومان گزارش شد. در هفته گذشته ارزش معاملات بازار سرمایه نسبت به هفته پیش از آن روند نزولی را طی کرد و به هشتهزار و 875 میلیارد تومان رسید. بررسیها نشان میدهد روز شنبه ۲۳۴ میلیارد تومان، یکشنبه ۳۸۹ میلیارد تومان، دوشنبه ۱۸۰ میلیارد تومان، سهشنبه ۷۸ میلیارد تومان و چهارشنبه نیز ۱۳۳ میلیارد تومان پول از بازار سرمایه خارج شد. درمجموع میتوان گفت که هفته گذشته سهامداران حقیقی حدود ۱۰۱۴ میلیارد تومان پول از بازار سهام خارج کردند.
کاهش قابل توجه تقاضای ارز
همزمان با بازار مسکن و بورس، بازار طلا و ارز هم رکود سنگینی را تجربه میکند. در همین زمینه رئیس اتحادیه طلا و جواهر از کاهش ۱۵درصدی خرید طلا و جواهر در کشور در پی ناآرامیهای اخیر خبر داده و گفته که نوسانات بازار طلا در ۱۰ روز اخیر کمتر از گذشته بوده است.
ابراهیم محمدولی با اعلام این موضوع به ایرنا خبر داده که تقاضای خرید طلا و سرمایهگذاری در این بازار کاهشی بوده و رکود در بازار طلا تشدید شده است.
در بازار ارز هم تقریبا بسیاری از معاملات متوقف شده و ارز با حجم پایین خرید و فروش میشود. این موضوع سبب شده برخی صرافیها کرکرههای خود را تا نیمه پایین بکشند. همچنین بنا به اعلام بانک مرکزی در معاملات آخر هفته گذشته یعنی پنجشنبه 28 مهر بیش از نیممیلیارد دلار ارز در سامانه نیما عرضه شد ولی فقط کمتر از چهار درصد آن مشتری داشت.
همچنین مشاهدات بهعملآمده از فضای بازار حاکی از آن است که کفه معاملات توافقی در روزهای گذشته سنگینتر از معاملات آزاد بوده است. به گفته فعالان بازار ارز این روزها سردرگم است و بههمیندلیل نیز برخی معاملهگران فعلا دست از معامله کشیدهاند.
کاهش 30 تا 40 درصدی تولید کارخانهها
رکود معاملات تنها به بازارهای مالی ختم نمیشود و بازار سایر کالاها را نیز شامل میشود. در روزهای گذشته تشکلهای صنفی مختلف در گفتوگو با رسانههای ایران از کاهش معاملات پوشاک و خریدهای کمتر ضروری گفتهاند و فعالان اقتصادی از کاهش حدود 30 تا 40 درصدی تولید برخی کارخانجات میگویند. این نکته را جمشید عدالتیان، کارشناس و فعال اقتصادی، به ایلنا گفته و توضیح داده است: «در شرایط ناپایدار مصرفکننده اقدام به خرید نمیکند؛ چراکه میخواهد پسانداز کند و در صورت ایجاد شرایط خاص پول داشته باشد. قطعی پیامرسانهای خارجی از جمله واتساپ و اینستاگرام نیز تأثیر زیادی بر فعالیت کسبوکارها گذاشته است. فعالان اقتصادی در اتاق بازرگانی سالها تلاش کردند که اقتصاد را به سمت اقتصاد دیجیتال هدایت کنند اما قطعی و کاهش اینترنت در هفتههای اخیر ما را پشیمان کرد؛ چراکه کسبوکار افرادی که به این سمت رفتهاند، در هفتههای اخیر مختل شده است».
این فعال اقتصادی همچنین هشدار داده که تداوم شرایط فعلی انگیزه سرمایهگذاری در ایران را کمتر میکند. ادعایی که آخرین آمار صمت نیز بر آن صحه میگذارد.
وزارت صمت اخیرا آمار جدید سرمایهگذاری خارجی در صنعت ایران را منتشر کرد. آماری شوکهکننده که از کاهش 82.7درصدی ارزش سرمایهگذاری خارجی در نیمه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر میدهد. بر اساس این گزارش در شش ماه نخست سال 1401 حدود 73 مورد سرمایهگذاری خارجی تنها به ارزش 382میلیون و 400 هزار دلار در بخش صنعت، معدن و تجارت تصویب شده که از لحاظ تعداد ۷.۵ و از نظر ارزش ۸۲.۷ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته است. این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته ۷۹ مورد سرمایهگذاری خارجی به ارزش دومیلیارد و ۲۱۵ میلیون دلار در این بخش تصویب شده بود.
اقتصاد فدای سیاست شده است
در همین زمینه فریال مستوفی، رئیس کمیسیون پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران، به «چرا باید سرمایهگذاری کنیم؟ شرق» میگوید: باید بپذیریم که با وجود تمام منابع خدادادی و انسانی، هیچ دولتی تاکنون نتوانسته اقتصادی پایدار در کشور ما ایجاد کند. جالب است که در این شرایط صحبت از جذب سرمایه هم میکنیم! سرمایهگذاری خارجی ما همواره بسیار بسیار کم بوده است چراکه در کشور ما امنیت سرمایهگذاری وجود ندارد. ما متعهد به قراردادها نیستیم، حتی سرمایهگذاران داخلی را نمیتوانیم نگه داریم.
او ادامه میدهد: گیرم که ما فرض کنیم جزیرهای جدا از تمام دنیا هستیم و با هیچجا ارتباطی برقرار نکنیم، حداقل باید سرمایهگذار داخلی را که حفظ کنیم، آیا این کار را هم نمیتوانیم انجام دهیم؟ سرمایهگذاران هر روز پولشان را به طریقی از کشور ما خارج میکنند. ما نه تنها جذب سرمایه نداشتهایم که فرار سرمایه هم داشتهایم. سرمایهگذار خارجی ابتدا وضعیت امنیت سرمایه کشور هدف و سپس وضعیت سرمایهگذاران داخلی را میسنجند؛ وقتی میبینند سرمایهگذاران داخلی در حال خارجکردن سرمایه از کشور خودشان هستند، چطور میشود از آنان انتظار داشت در این شرایط در کشور ما سرمایهگذاری کنند؟ تازه این در حالی رخ داده که هنوز امیدها نسبت به برجام و بهبود روابط بینالمللی زنده بود، از اینجا به بعد این امیدها هم کمرنگ میشوند.
از نگاه مستوفی چالشهای اقتصادی و بینالمللی امروز ما متأثر از سالها عدم مدیریت است و وضعیت تصمیمگیری در کشور ما باعث شده که نتوانیم از ظرفیتهایمان استفاده کنیم.
او میگوید: در واقع دائما فرصتسوزی کردهایم. توسعه اقتصادی هیچوقت هدف ما نبود درحالیکه توسعه اقتصادی هدف اول سایر کشورهاست. اقتصاد ما تمام این سالها فدای سیاست شده درحالی که باید مدتها پیش مسیر سیاست و اقتصاد را از هم جدا میکردیم. چین را ببینید؛ حکومتی کمونیستی دارد ولی اقتصادش کاملا آزاد است و به همین طریق توانسته رفاه برای مردمش به وجود بیاورد. ما با تمام ظرفیتهای انسانی و خدادادی که داشتهایم هنوز نتوانستیم حتی مشکل تورم را حل کنیم. درحالیکه حتی کشورهایی مثل عراق و افغانستان که از هر نظر از ما عقب هستند، توانستهاند تورمشان را تکرقمی کنند. افایتیاف سندی است که به خوبی نشان میدهد ما چطور همه مسائل را سیاسی کردهایم. افایتیاف یک استاندارد بینالمللی بانکی است برای مبارزه با پولشویی و قاچاق، همین، ولی چون ما آن را نپذیرفتیم حتی بدون تحریم هم هیچ بانکی با ما کار نمیکند تا ارزش داراییهایش افت نکند. ما دائما از اقتصاد به سیاست آوانس دادهایم.
رئیس کمیسیون پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران میافزاید: ما فقط خوب حرف میزنیم. هیچیک از برنامههای توسعه پنجساله حتی نزدیک به اهدافشان هم نشدند. آیا برنامه توسعه 20ساله ما که از سال 84 آغاز شده و تا 1404 ادامه دارد، توانسته حتی به سمت اهدافش حرکت کند؟ آیا ما اصلا به تصورتمان نزدیک هم شدهایم؟ قرار بود در بسیاری از موارد اول باشیم و حالا حتی جزء آخرینها هم نیستیم.
از ۵۰ سال مسیر اشتباهی تا جایگزین هایی برای بنزین
مدیر عامل اسبق شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی گفت: ما اکنون لیتری 400 تومان برای توزیع نفت گاز 300 تومانی هزینه می کنیم یعنی اگر کسی به رایگان از درب پالایشگاه سوخت را تحویل بگیرد دولت 100 تومان درهر لیتر ضرر کمتری متحمل می شود.وقتی قیمت ارزان باشد مصرف کننده انگیزه ای ندارد که مصرف را مدیریت کند، هرچند اکنون اقتصاد ما دیگر تحمل واقعی شدن قیمت را ندارد.
مدیر عامل اسبق شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی گفت: ما اکنون لیتری 400 تومان برای توزیع نفت گاز 300 تومانی هزینه می کنیم یعنی اگر کسی به رایگان از درب پالایشگاه سوخت را تحویل بگیرد دولت 100 تومان درهر لیتر ضرر کمتری متحمل می شود.وقتی قیمت ارزان باشد مصرف کننده انگیزه ای ندارد که مصرف را مدیریت کند، هرچند اکنون اقتصاد ما دیگر تحمل واقعی شدن قیمت را ندارد.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایلنا، عباس کاظمی درباره راهکارهای حل چالش تامین بنزین در کشور با بیان اینکه دولت در توسعه حمل و نقل عمومی کوتاهی می کند، اظهار داشت: دولت باید به جای ساخت پالایشگاه روی بخش حمل و نقل از جمله راه آهن برقی برون شهری و درون شهری سرمایه گذاری انجام دهد، در حالی که اکنون فقط روی عرضه کار می کند و برای مدیریت مصرف فعالیتی نمی کند. اگر حمل و نقل مترو و راه آهن برقی را در سطح گسترده راه اندازی کنیم مصرف کم و مدیریت می شود.
ال پی جی و سی ان جی می توانند بنزین را نجات دهند؟
وی افزود: ما طی 20 سال گذشته جایگزین هایی برای بنزین ایجاد کردیم؛ نمونه آن سی ان جی است که باید توسعه پیدا می کرد قوانینی هم وجود داشت که بر پایه آن اتومبیل های درون شهری، دولتی ها و تاکسی ها سی ان جی سوز شوند، حدود 20 میلیون متر مکعب ظرفیت خالی داریم در حالی که معادل 40 میلیون لیتر بنزین در حوزه سی ان جی سرمایه گذاری کردیم. از سوی دیگر می توانیم داخل شهرهای بزرگ برای تامین سوخت تاکسی ها و اتومبیل های دولتی که به خارج از شهر نمی روند ال پی جی را توسعه دهیم، اکنون میزان زیادی ال پی جی داریم که صادر می کنیم در حالی که زمانی واردکننده بودیم. سومین مسئله اینکه خودروهای سواری دیزلی به خاطر راندمان بالایی که دارند؛ می توانند در مدیریت مصرف اتومبیل های سبک موثر باشند.
با رویه کنونی واردکننده خواهیم شد
مدیر عامل اسبق شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی با بیان اینکه وقتی همچنان به بنزین تکیه می کنیم؛ به هر حال روزی واردکننده خواهیم شد، تصریح کرد: برنامه توسعه سی ان جی، ال پی جی و دیزل را باید اجرایی کنیم، ضمن اینکه به جای ساخت پالایشگاه با هزینه بالا روی حمل و نقل عمومی سرمایه گذاری شود. ما ظرفیت سی ان جی را داریم، با سرمایه گذاری کم بخش خصوصی می توانیم ال پی جی را وارد مدار کنیم. در حالی که اکنون ال پی جی را با هزینه زیاد از تبریز، اراک و تهران به بندر عباس می بریم تا صادر کنیم در حالی که اگر در شهرهای بزرگ الزاما و اجبارا ال پی جی توزیع شود بخش زیادی از تقاضای بنزین کم می شود.
آلترناتیوهای بنزین را توسعه دهیم
وی با طرح این پرسش که تا چه زمانی قرار است به سهمیه بندی چرا باید سرمایهگذاری کنیم؟ چرا باید سرمایهگذاری کنیم؟ ادامه دهیم؟ تاکید کرد: باید به بازار متکی شویم و اجازه دهیم مردم انتخاب کنند، سهمیه بندی برای مدت کوتاهی موجه است، باید به مکانیزم بازار هم معتقد باشیم، باید آلترناتیوهای بنزین یعنی ال پی جی، سی ان جی، دیزل و حمل و نقل عمومی را توسعه داده و سرمایه گذاری انجام دهیم.
بنزین پتروشیمی بنزین نیست
کاظمی جدرباره اینکه آیا تولید بنزین از پتروشیمی ها می تواند یک راهکار کوتاه مدت باشد؟ گفت: پتروشیمی ها نباید تولید بنزین داشته باشند، آنچه تولید می کنند پیرولیز است و مسائل زیست محیطی بدنبال دارند، پتروشیمی ها محصولی گران تر از بنزین تولید می کنند که می توانند آن را صادر کرده و دلار بیشتری بدست بیاورند، وقتی محصول را به قیمت بالاتر به خارج از کشور می فروشند منطقی نیست دست به تولید بنزین بزنند.
تاکسی ها را ال پی جی سوز کنیم
وی با تاکید بر اینکه نباید روی یک منبع تکیه کنیم، افزود: از دهه 70 نسبت به توسعه سی ان جی اقدام کرده و این صنعت بومی شده است، اکنون می توانند آن را بیشتر توسعه دهند، در شهرهای بزرگ مثل تهران می توانند براحتی جایگاه ال پی جی احداث کنند و الزاما تاکسی ها را ال پی جی سوز کنند، هم به لحاظ زیست محیطی از بنزین بهتر است و هم راندمان بالاتری دارد.
مدیر عامل اسبق شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی یادآور شد: تا چه زمانی قرار است پالایشگاه احداث کنیم و یا واردات داشته باشیم؟ ما دو منبع مهم سوخت در کشور داریم که باید فعال شوند و خط حمل و نقل عمومی توسعه یابد.
چرا انگیزه قاچاق بالاست؟
وی در ادامه به نقش کارت سوخت در کنترل مصرف پرداخت و گفت: تفاوت قیمت ها بین ایران و مرزها بسیار زیاد است، اگر سوخت آزاد شود قاچاق افزایش می یابد، برای خودروهای سنگین کارت سوخت می تواند هرزروی و خروج سوخت از شبکه به خارج از شهرها را کنترل کند اما در هر حال علیرغم تمام کنترل ها سوخت در کشور ما قاچاق می شود چون تفاوت قیمت خیلی زیاد است، اکنون نفتگاز در زاهدان 300 تومان، در کویته 15 هزار تومان و در کراچی 25 هزار تومان است که انگیزه قاچاق را افزایش می دهد.
مسیر اشتباهی که 50 سال طول کشید
کاظمی تاکید کرد: یک راه حل اصلی می تواند واقعی شدن قیمت ها باشد اما اقتصاد ایران تحمل این وضعیت را ندارد چون از سال 52 تاکنون روی سوخت سوبسید داده می شود. 50 سال است که اقتصاد به این وضعیت عادت کرده است، راهکار این است که دولت از تجارت انرژی دست بردارد اگر انرژی دست بخش خصوصی بیاید می تواند طی 20 سال قیمت ها را واقعی کند، اما دولت ملاحظاتی دارد. اگر بنزین یک ریال هم گران شود منازعات اجتماعی ایجاد می شود. دولت باید از تجارت انرژی دست بردارد، بخش خصوصی هم بهره وری بالاتری دارد و هم می چرا باید سرمایهگذاری کنیم؟ تواند خود را با اقتصاد تطبیق دهد، ما 50 سال در حوزه انرژی راه اشتباه را رفته ایم و به قیمت ارزان معتاد شده ایم، اکنون باید دیدگاه ها عوض شود و با یک برنامه مرتب 20 ساله خارج از مکانیزم دولت واقعی شدن قیمت را اجرایی کنیم.
گازوئیل را رایگان هم بدهیم سود کرده ایم
وی ادامه داد: دولت ها انگیزه ای برای واقعی کردن قیمت ها ندارند، زیرا مدیریت مصرف و عرضه دست دولت است بنابراین تعارض منافع وجود دارد، خودشان پالایشگاه و نیروگاه احداث می کنند و در بهینه سازی کاهش مصرف و خودروهای راندمان بالا و حمل و نقل عمومی سرمایه گذاری نمی کنند و همچنان در بالادست پالایشگاه و نیروگاه اضافه می کنند، در حال حاضر قیمت سوخت بسیار ارزان و در حد رایگان است ما اکنون لیتری 400 تومان برای توزیع نفتگاز 300 تومانی هزینه می کنیم یعنی اگر کسی به رایگان از درب پالایشگاه سوخت را تحویل بگیرد دولت 100 تومان درهر لیتر ضرر کمتری متحمل می شود، وقتی قیمت ارزان باشد مصرف کننده انگیزه ای ندارد که مصرف را مدیریت کند، هرچند اکنون اقتصاد ما تحمل واقعی شدن قیمت را ندارد.
پالایشگاه فراسرزمینی مشکل بنزین ما را حل می کند؟
مدیر عامل اسبق شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی درباره استفاده از ظرفیت پالایشگاه فراسرزمینی گفت: پتروریفاینری ها مارجین بالایی دارند، جدا از اینکه سوخت را تامین می کنند، به لحاظ اقتصادی توجیه دارند اما سرمایه سنگینی نیاز دارند، اگر سرمایه موجود باشد برای کشور ما که نفت داریم از خام فروشی جلوگیری می کند و درآمد بسیاری هم خواهد داشت، ضمن اینکه تکنولوژی و توسعه اشتغال را در پی خواهد داشت، اما اصل سرمایه است که در کشور ما وجود ندارد، اگر پالایشگاه ساخته شود بنزین کشور تامین می شود اما پول پالایشگاه باید برگردد، با بنزین و گازوئیل سوبسیدی که پول پالایشگاه برنمی گردد.
وی بیان داشت: برای حل این موضوع ساخت پتروریفاینری های سودمحور توصیه می شود زیرا سرمایه اندک را به سرمایه بالایی تبدیل می کند و تکنولوژی بالا رفته و ایجاد اشتغال خواهیم داشت، اما موضوع این است که این هنر دولت ها است که سرمایه را از داخل و یا خارج تامین کنند.
کاظمی خاطرنشان کرد: ما قبل از انقلاب در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی، سئول کره جنوبی و مدرس هند پالایشگاه داشتیم که بعدا توسعه پیدا نکرد، اکنون فقط مدرس هند را داریم که با نفت ایران هم طراحی شده اما سهام دو پالایشگاه دیگر را در دهه 60 فروختیم، اکنون اگر پول داشته باشیم که در خارج از کشور سرمایه گذاری کنیم بسیار مناسب است چون سرمایه تبدیل به دارایی می شود و درآمد ایجاد می کند.
وی تاکید کرد: ما اکنون این پتانسیل را داریم که در کشورهایی مثل مالزی، برزیل و اندونزی پالایشگاه بسازیم اما لازمه آن این است دیپلماسی انرژی فعال شود تا پالایشگاه فراسرزمینی مثل قبل از انقلاب توسعه پیدا کند.
دیدگاه شما