استراتژی ‌های الگوریتم‌ های معاملاتی

آیا معاملات الگوریتمی باعث منفی شدن بازار میشود؟

پس از کشف دستگاه های ماینر در شرکت بورس و جلب شدن توجه بازار به موضوعات مبهم در بورس، داغ دل معترضان به رانتی بودن معاملات الگوریتمی تازه شد. به اعتقاد آنها در ماده دوم قانون بورس و اوراق بهادار آمده است که سازمان بورس با هدف ساماندهی، حفظ و توسعه بازار شفاف و منصفانه اوراق بهادار تشکیل می‌شود. الگوریتم به دلیل اینکه در دسترس عموم و اشخاص حقیقی قرار ندارد منصفانه نیست و انحصار الگوریتم شرایط نابرابری در معاملات ایجاد می‌کند. اینکه یک عده بتوانند از ابزاری استفاده کنند که در اختیار بقیه نیست نوعی رانت محسوب می‌شود. فعالیت الگوریتم‌ها در بازار یا باید متوقف شود یا اینکه در اختیار عموم قرار گیرد.

معاملات الگوریتمی چیست؟

به گزارش بیداربورس، به معامله خودکار در بازار بورس با استفاده از کامپیوتر به‌صورت تمام‌ اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک معامله الگوریتمی گفته می‌شود. در معاملات الگوریتمی در بورس کامپیوتر با استفاده از الگوریتمی که به آن داده‌شده در بازار جستجو می‌کند و فرصت‌های معاملاتی را شکار می‌کند. به این الگوریتم‌ها بلک باکس نیز گفته می‌شود.

انواع معاملات الگوریتمی

۱-الگوریتم سیگنال یا انتخاب سهم: انتخاب سهم یا تعیین نقطه ورود و خروج به بازار با تعیین استراتژی معاملاتی از فیلترنویسی و تابلوخوانی محض، هوش مصنوعی، تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی

۲- الگوریتم‌های اجرای معاملات: هدف اصلی این الگوریتم‌ها اجرای سفارش است. برای مثال جهت جلوگیری از تاثیرگذاری بر تابلو، سفارش خرید ۲۰ میلیونی را خرد کرده و در زمان های متفاوت ارسال میکند

۳- الگوریتم‌های بازارگردانی: کمک به بازارگردان برای افزایش نقدشوندگی، محدودیت دامنه نوسان و کاهش فاصله سرخط خرید و فروش

۴.الگوریتم های آربیتراژ: این الگوریتم در بازارهای مختلف دنبال فرصت آربیتراژ یعنی کسب سود بدون ریسک هستند.

۵.الگوریتم های HFT: کسب سود کم از خرید و فروش‌های پیوسته و سود قابل توجه در تعداد بالای معاملات

مزایای معاملات الگوریتمی:

· امکان انجام تست پس از پیاده‌سازی استراتژی معاملاتی، بررسی بازخورد و در صورت نیاز اصلاح آن

· مشخص شدن میزان سود و ضرر احتمالی در مراحل پیش‌تست و کاهش میزان ریسک به وسیله اعمال تغییرات و بهینه‌سازی

· سرعت و دقت بالا در انجام معاملات و پیدا کردن سهام مد نظر در کسری از ثانیه

· دخیل نبودن احساسات انسانی که موجب اخذ تصمیمات هیجانی و بر خلاف استراتژی انتخاب‌شده می‌شود

· تحلیل مقادیر زیادی از اطلاعات با چندین روش و در زمانی کم

معایب معاملات الگوریتمی:

· این روش برای مبتدیان مناسب نیست و تنها زمانی کاربرد دارد که سرمایه‌گذار توانایی پیاده‌سازی استراتژی معاملاتی برای خود داشته باشد

· دسترسی به سخت‌افزار مناسب این برنامه و البته اینترنت بدون قطعی نیز یکی دیگر از دشواری‌های این گونه معاملات است. وقتی الگوریتمی را برای برنامه تعریف می‌کنید، اطلاعات بازار در برنامه به صورت لحظه‌ای به روزرسانی می‌شود و سپس بر اساس آن الگوریتم، معامله صورت می‌گیرد؛ حال اگر به هر دلیلی مثل قطع شدن اینترنت یا کافی نبودن رم کامپیوتر و … اطلاعات با تاخیر دریافت شوند، قطعا الگوریتم نتیجه متفاوتی را به شما ارائه خواهد داد .

· برای استفاده از معاملات الگوریتمی سرمایه‌گذار باید در هر دو زمینه دانش کامپیوتر و بازار سرمایه به حد قابل قبولی رسیده باشید

دلیل ممنوعیت معاملات الگوریتمی دربازاربورس چه بود؟

ربات‌هایی که دست به معاملات الگوریتمی می‌زنند، سهامدار بلندمدت نیستند و با تحلیل تکنیکال نقاط ورود و خروج به یک نماد را شناسایی می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود ربات‌ها به دنبال سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت باشند و بعد از کسب سود مورد نظر سهام را بفروشند. در برخی موارد که معاملات الگوریتمی دست به نوسان‌گیری می‌زنند، ممکن است فعالیت آن‌ها مانع رشد بازار شود.

سوالی که در اینجا مطرح میشود این است که آیا امکان دارد با استفاده از الگوریتم ها، بازارسازی، دستکاری قیمت، خرید و فروش گروهی و . اتفاق بیفتد؟

جواب این سوال باعث شد، در یکم مهر ۱۳۹۹ محسن خدابخش مدیریت نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار، طی اطلاعیه‌ای استفاده از معاملات الگوریتمی را ممنوع کرد.

معاملات الگوریتمی آزاد شد

بعد از گذشت ۸ ماه، در آخرین روز فروردین ماه ۱۴۰۰ معاملات الگوریتمی آزاد شد اما به شروطی:

- ارائه زیرساخت نظارتی سامانه مورد استفاده به سازمان، شرکت بورس و فرابورس ایران

- عدم استفاده از الگوریتم‌های ناقض قوانین و مقررات بازار سرمایه و دستورالعمل انضباطی کارگزاران

- اخذ تائیدیه قابلیت‌های عملیاتی کسب و کار سامانه معاملات الگوریتمی از شرکت بورس

- اخذ تائیدیه قابلیت‌های عملیاتی کسب و کار سامانه معاملات الگوریتمی از شرکت فرابورس

- اخذ تائیدیه الزامات فنی سامانه معاملات الگوریتمی از شرکت مدیریت فناوری بورس تهران

- اخذ تائید الزامات امنیتی در سطح زیرساخت و سامانه الگوریتمی از مرکز نظارت بر امنیت اطلاعات بازار سرمایه

- ارائه لاک‌ها و گزارشات دوره‌ای از عملکرد سیستم استراتژی ‌های الگوریتم‌ های معاملاتی به مرکز نظارت بر امنیت اطلاعات بازار سرمایه

یکی از موضوعاتی که سبب شده انتقادها علیه معاملات الگوریتمی بالا بگیرد، موضوع تأثیر منفی آن بر روند بازار است که به نظر میرسد این شروط نتوانسته نظر معترضان را جلب کند. البته نکته قابل توجه این است که معاملات الگوریتمی همواره در دوران نزولی بازار با انتقادات بسیاری همراه میشود. به اعتقاد مخالفان، با استفاده از معاملات الگوریتمی در قیمت‌های پایین و منفی خرید کرده و با فشار خرید روند سهم مثبت میشود، سپس با کسب درصد اندکی بازدهی در روند مثبت، سهام خود را به فروش می‌رسانند. به عبارتی چندین مرحله خرید سنگین کرده و حجم‌ها را بالا می‌برند و پس از کسب سود با فشار بالا اقدام به فروش میکنند که این مهم بر روند سهم تاثیر منفی میگذارد. با این حال این ابزار به عنوان یکی از ابزارهای مهم در عمق بخشیدن به بازار شکل گرفته و در نوع خود میتواند مفید هم باشد اما نکته مهم مخالفان، تبعیضی است که پیرامون این معاملات شکل گرفته و به‌صورت مساوی در اختیار همه قرار ندارد، نه تنها هیچ حقیقی آن را در اختیار ندارد بلکه حتی همه حقوقی‌ها نیز از این ابزار بهره نمی‌برند.

رئیس سازمان بورس پاسخ داد:

به گفته رئیس سازمان استراتژی ‌های الگوریتم‌ های معاملاتی بورس امکان دارد کسانی بدون داشتن مجوز یا با داشتن مجوز اما بدون گذاشتن تگ، اقدام به استفاده از الگوریتم کنند، که این به معنی تخلف است. از ارکان بازار یعنی بورس، فرابورس و مدیریت فناوری خواسته شده روی تشخیص معاملات الگوریتمی کار کنند. تشخیص معاملات الگوریتمی کار سختی است ولی امکان پذیر است. در این مسیر باید خود را از نظر فنی تقویت کنیم که این کار انجام شود . اگر تشخیص داده شود سهامداری بدون ارسال تگ یا مجوز، با الگوریتم در حال انجام معامله است، اولین برخورد نسبت به انجام این تخلف، بستن کد معاملاتی سهامدار است و بعد از آن جزییات تخلف برای شناسایی ابعاد آن در دستور کار قرار می گیرد که چنانچه از این معاملات برای دستکاری در بازار یا نوسان گیری استفاده شده باشد به شکل ویژه با آن برخورد شود .

معاملات الگوریتمی در بورس

الگوریتم مجموعه دستورالعمل‎هایی است که برای انجام یک کار خاص، طراحی‌شده است. الگوریتم می‌تواند یک فرآیند ساده مانند ضرب یک عدد در دو، یا یک عملیات پیچیده مثل استفاده از الگوریتم برای معاملات باشد.
یکی از کاربردهایی که در آن می‌توان به کمک الگوریتم‌ها به نتایج دلخواه رسید، استفاده از الگوریتم‌ها در معاملات و بخصوص معاملات بورس است.معاملات الگوریتمی یا معاملات خودکار چند وقتی است که در بازار سرمایه ایران به عنوان یکی از روندهای آتی بازار سرمایه خودنمایی می‌کنند. شرکت‌های استارت‌آپی و غیر استارت‌آپی بسیاری در این حوزه شروع به فعالیت کرده‌اند و ادعاهای جالب و غریبی مطرح می‌کنند.

در دنیا نیز یادگیری ماشین یا به طور کلی‌تر، هوش مصنوعی در حال عرض اندام در بازارهای مالی است. شرکت‌های بزرگی در دنیا از جمله CITADEL و Black Rock در آمریکا به عنوان رهبران سرمایه‌گذاری الگوریتمی و شرکت‌هایی از جمله Quantopian و Numerai با دیدگاه‌های متفاوت در حال تلاش برای رهبری هوش مصنوعی یا به طور ساده‌تر، معاملات الگوریتمی در بازارهای مالی هستند.

معاملات الگوریتمی چیست:

تعریف معاملات الگوریتمی یعنی انجام معامله به صورت خودکار یا نیمه‌خودکار توسط کامپیوتر و بر مبنای الگوریتمی که برای آن نوشته شده است. در این روش، معامله‌گر با توجه به استراتژی خود برنامه‌ای را تعریف استراتژی ‌های الگوریتم‌ های معاملاتی می‌کند، ربات به جست‌وجوی بهترین فرصت معاملاتی بر حسب آن الگو می‌پردازد و در کسری از ثانیه معامله را انجام می‌دهد.

به معاملات الگوریتمی معاملات خودکار هم گفته می‌شود به این معنا که استفاده از برنامه‌های کامپیوتری برای ورود به سفارش‌های معاملاتی بدون دخالت انسان، به بیان دیگر، این الگوریتم‌ها که بلک‌باکس یا اَلگو تریدینگ هم نامیده می‌شوند، از زبان برنامه نویسی در کامپیوتر و مجموعه‌ای از دستورهای مشخص شده در کنار هم برای انجام معاملات استفاده می‌کنند.این الگوریتم‌ها که می‌توانند بیش از یکی باشند، برای انجام معاملات بررسی‌های لازم را از جنبه‌های گوناگونی مانند زمان‌بندی، قیمت و حجم روی سفارشات و بازار انجام داده و تصمیم می‌گیرند. این امر کمک می‌کند تا بازار سرمایه به روشی اصولی‌تر و به دور از دخالت احساسات انسانی پیش رود که یکی از نتایج آن بالارفتن نقدینگی در بازار است.در معاملات الگوریتمی مجموعه دستورالعمل های تعریف شده بر اساس زمان بندی، قیمت، کمیت یا هر مدل ریاضی می باشد. جدا از فرصت های سود برای معامله گر، الگو تریدینگ با رد کردن تاثیر احساسات انسانی بازار را بیشتر به طرف نقدینگی می برد و معاملات به روش اصولی انجام می پذیرد.

الگوریتم‌های معاملاتی چه وظایفی دارند؟

معاملات الگوریتمی برای انجام درست و کامل بر اساس استراتژی مشخص‌ شده چهار وظیفه کلی دارند:

1. رصد و تحلیل کل بازار به‌صورت دقیق و با بیشترین سرعت ممکن
2. ثبت اردرها و پوزیشن‌گیری
3. مدیریت پوزیشن
4. مدیریت ریسک و سرمایه

هر الگوریتم معاملاتی می‌تواند هریک این چهار مورد را به‌طور کاملا اتوماتیک و با استفاده از ربات‌های معامله‌گر انجام دهد که به آن معاملات خودکار یا کاملا اتوماتیک می‌گویند. گاهی هم این چهار مورد به‌صورت ترکیبی با هوش انسانی در معاملات به‌کار گرفته می‌شود که در این‌صورت به آن معاملات نیمه خودکار می‌گویند.

طبقه بندی معاملات الگوریتمی:

معاملات الگوریتمی می‌توانند در قسمت‌های مختلف روند معاملات قرار گیرند. به این معنی که با توجه به وظایفشان که در بالا گفته شد می‌توانند در هر یک از مراحل ذکر شده کار خود را آغاز کنند. بر این اساس در یک طبقه‌بندی قرار می‌گیرند که طبقه‌بندی عملکردی معاملات الگوریتمی محسوب می‌شود.

الگوریتم‌های اجرای معاملات:

این دسته از الگوریتم‌ها صرفا وظیفه دارند دستورات معاملاتی تحلیل‌گر را اجرا کنند. یعنی حتی نقطه آغاز و پایان و نماد مورد نظر نیز از سوی تحلیل‌گر انتخاب شده است و الگوریتم تنها موظف است وجه معامله‌گر را به سهم تبدیل کند یا سهم را به وجه و معامله را صورت دهد.به عنوان مثال یک معامله‌گر حقوقی در بازار ایران مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک یا یک معامله‌گر حقیقی با حجم بالایی از سرمایه تصمیم دارد ۱۰ میلیارد تومان سهام شرکت پالایش نفت تهران را در محدوده قیمتی مشخص خریداری کند. به طور قطع اگر همه‌ حجم سرمایه را یکباره وارد کند و درخواست خرید سهام مورد نظرش را یک‌جا بدهد باعث بالا رفتن فشار خرید و درنتیجه افزایش قیمت سهام مورد نظرش می‌شود و امکان خرید این سهام در محدوده‌ قیمتی تعیین شده فراهم نمی‌شود.الگوریتم‌های معاملاتی با شکستن سفارش مورد نظر آن را به صورت تعدادی سفارش‌های کوچکتر با حجم‌های مختلف در آورده و در بازه‌های زمانی مشخص معاملات مد نظر تحلیلگر را انجام می‌دهند.

لگوریتم‌های سیگنال‌دهی:

این الگوریتم‌ها به تنهایی سودآور نیستند بلکه به تحلیلگر اطلاعات بیشتری از شرایط بازار ارائه می‌کنند و به او در بهبود روند تحلیل و تصممی‌گیری و در نتیجه معاملاتش کمک می‌کنند که حاصلش افزایش سوددهی معامله‌گر یا تحلیل‌گر است.این الگوریتم‌ها زمانی بهترین بازده را برای تحلیل‌گر دارند که به صورت مجموعه‌ای و گروهی یا در کنار دیگر ابزارهای تحلیل مورد استفاده قرار گیرند.

الگوریتم‌های مانیتورینگ:

این دسته از الگوریتم‌ها که به نوعی می‌توان آنها را در طبقه الگوریتم‌های سیگنال‌دهی هم قرار داد، وظیفه پایش و مانیتور کردن بازار را دارند. مثلا فرض کنید قصد دارید با باز شدن نماد یک سهم، برای بازه کوتاهی نمادهای همگروه این سهم را بفروشید / خریداری کنید. یا مثلا می‌خواهید به محض ارسال شدن اطلاعیه صورت‌های مالی تعدادی از نمادهای خاص از آن مطلع شوید. یا دائما پیغام‌های ناظر بازار مربوط به نمادهای پورتفوی خود را دنبال کنید. یا در موارد حرفه‌ای‌تر، قصد دارید در حالت کاهش نرخ بهره (وام)، شرکت‌هایی که کمترین مقدار وام را در حساب خود دارند شناسایی کنید. به کمک الگوریتم‌های پایش بازار می‌توانید با جست‌وجوی شرایط مورد نظر خود بر روی همه یا بخشی از بازار داشته باشیم.

الگوریتم‌های پوزیشن تریدینگ:

الگوریتم‌هایی که وظیفه‌ خرید و فروش سهام برای نگهداری طولانی مدت را به عهده دارند. با این تعریف در می‌یابیم که این گروه از الگوریتم‌ها با شرایط بازار ایران بسیار همخوانی دارند. این الگوریتم‌ها که الگوریتم‌های کم‌بسامد هم نامیده می‌شوند اینطور عمل می‌کنند که برای مثال استراتژی معاملات یک معامله‌گر خرید سهام در صف فروش و سپس فروش آن در صف خرید است.در واقع برنامه‌ی معامله‌گر نوسان‌گیری روزانه است. در این زمان الگوریتم کم بسامد که بر اساس این استراتژی برنامه‌ریزی شده است به مجرد رسیدن صف فروش به شرایط از پیش تعیین شده دستور دیکته شده را انجام می‌دهد و در قیمت‌های بالاتر‌ که باز برایش مشخص شده عمل فروش را صورت می‌دهد.تمام این روند ذکر شده به صورت خودکار توسط این الگوریتم انجام می‌شود. در واقع الگوریتم‌های پوزیشن تریدینگ مجوعه‌ سه دستهی ذکر شده در بالا کنار یکدیگر هستند. این الگوریتم تمام وظایف سه دسته‌ی دیگر را باهم انجام می‌دهد.

الگوریتم‌های پر بسامد یا های فریکونسی تریدینگ (HFT):

این دسته از الگوریتم‌ها بنا به تعریف سایت investopedia باید به طور متوسط مدت زمان خرید تا فروش دارایی خریداری شده آنها کمتر از پنج‌دهم ثانیه باشد تا در این طبقه قرار گیرند. در بازار سرمایه بین‌الملل، کارگزاری‌های بسیاری هستند که به ارزش معامله شما هیچ کاری ندارند که برعکس به ازای هر معامله از شما کارمزد ثابتی دریافت می‌کنند. حال اگر ارزش سرمایه شما به سمت بی نهایت میل کند، درصد کارمزد معامله به سمت صفر میل می‌کند. مثلا شما ممکن است ارزش معامله‌تان آنقدر زیاد باشد که در صورت رشد رقم چهارم بعد از ممیز به اندازه یک واحد، کارمزد معاملاتی شما پرداخت شود. این دسته از معاملات که بازار NASDAQ و NYSE را قبضه کرده است، معمولا در جفت ارزها (Forex) نیز بسیار پرکاربرد است اما به دلیل ساختار کارمزد در ایران، استفاده از آن معمولا با زیان به دلیل پرداخت کارمزد همراه است. الگوریتم‌های آربیتراژ معمولا در این طبقه قرار می‌گیرند.

معایب معاملات الگوریتمی در بورس:

۱. چنانچه فردی که اقدام به الگوریتم نویسی می کند آشنایی کافی به آن نداشته باشد و یا شرایط بازار را به خوبی نشناسد می تواند باعث متحمل شدن ضررهای بسیاری در بورس شود. بنابراین داشتن تجربه و تبحر در کدنویسی بسیار مهم است.

۲. مکانیزم عمل معاملات الگوریتمی بر اساس اطلاعات بازار است این الگوریتم ها اطلاعات را به صورت لحظه ای از بازار دریافت می کنند و در صورت مطابقت اطلاعات دریافتی با دستورالعمل های الگوریتم ان ها را اجرا می کنند.

۳. در صورتی که اطلاعات به درستی آپدیت نشود و بهینه سازی بر اساس خطاهای بک تست و شرایط روز بازار انجام نگیرد معادلات بر هم خورده و پیش بینی ها درست از آب درنمی آید.

معاملات الگوریتمی و تاثیر آن بر بازار سرمایه

«امید موسوی» کارشناس حوزه معاملات الگوریتمی با ارسال نوشتاری به خبرگزاری بازار دیدگاه خود را درباره تاثیر معاملات الگوریتمی بر بازار سرمایه بیان کرده است.

امید موسوی*؛ بازار : در ابتدا به توضیحی درباره معاملات الگوریتمی و انواع آن می پردازیم:

معاملات الگوریتمی چیست؟

ارایه راهکارهایی هوشمند و بهینه برای بهتر معامله کردن. کاهش استرس و هیجان سرمایه‌گذار، افزایش دقت و سرعت معاملاتش، سود بیشتر و ضرر کمتر، امنیت بیشتر اطلاعات معاملات، کاهش هزینه‌های معاملاتی و در یک کلمه افزایش کیفیت سرمایه‌گذاری هدف اصلی استفاده از کامپیوتر و ماشین در برای کمک به خودمان در معاملات است.

انواع معاملات الگوریتمی چیست؟

الگوریتم ها را می‌توان از منظر کاربرد به ۴ سطح اصلی تقسیم کرد :

الف) الگوریتم‌های مانیتورینگ: این دسته از الگوریتم‌ها برای رصد کل بازار یا سهام استفاده می‌شود. قبل از اینکه سهامی را بخریم نیاز است از وضعیت کلی بازار خبر داشته باشیم که بتوانیم تصمیم به سرمایه‌گذاری بگیریم. به طور مثال، نرخ ورود و خروج پول هوشمند به بازار، نوسانات نرخ بهره بانکی و بین بانکی، نوسانات P/E بازار، تغییرات نرخ‌های جهانی، تغییرات قیمت فلزات یا نفت و . است. ماشین به سادگی می‌تواند مجموعه‌ای از شرایط را مانیتور کند و در صورت تغییر معنادار به ما اطلاع رسانی کند.

ب) الگوریتم های سیگنال و مشاوره‌ای (به عنوان مثال تحلیل ریسک پورتفو، فیلترنویسی و کمک به پیدا کردن سهام با ویژگی خاص، هات لیست، اندیکاتورهای هوشمند و . ). هدف از این دسته الگوریتم‌ها دادن سیگنال اولیه برای خرید و فروش است. بدیهی است که این سیگنال‌ها می‌تواند در مرحله بعدی توسط استراتژی ما به دقت پایش شوند و در صورتی که شرایط استراتژی ما را دارا بودند وارد معامله شویم.

ج) الگوریتم های اجرای معاملات: پس از انتخاب سهام مرحله بعدی، خرید و فروش با دقت بالا، به دور از هیجان و با قیمت مناسب است. الگوریتم‌های اجرای معاملات به ما کمک می کنند که تصمیماتمان را هوشمندانه، سریع و راحت در بازار اجرا کنیم. مثلا گذاشتن حد سود و حد ضرر، یا گذاشتن سفارشات شرطی و یا خرد کردن سفارش با هدف کاهش تاثیر در بازار و خرید با قیمت پایین‌تر و فروش با قیمت بالاتر.

د) الگوریتم‌های بازارگردانی: این الگوریتم‌ها در جهت افزایش نقدشوندگی، کاهش هزینه معاملات، کاهش نوسانات، افزایش حجم و تعداد معاملات و نهایتا افزایش منافع سرمایه‌گذاران و معامله‌گران خرد استفاده می‌شوند. بازارگردان معمولا سهامداران عمده، ناشرین و صندوق‌هایی هستند که در جهت افزایش نقدشوندگی سهم با هدف افزایش توجه صحیح بازار به سهم و کاهش هزینه سرمایه‌گذاران اقدام به خرید و فروش می‌کنند. این فعالیت به طور معمول زیان‌ده یا با سود کم همراه است و وظیفه‌ای به عهده سهامدار عمده در جهت بهبود وضعیت معاملات سهم است.

مزایا و معایب آن؟

بزرگ‌ترین مزیت اینکه در بلندمدت عمق بازار را زیاد می‌کند، هر ابزاری مشتری خود را دارد و افزایش ابزارها باعث می‌شود بازار بزرگ شود و موارد دلخواه هر شخص در اختیارش باشد مثلا الگوریتم برای کسانی مناسب است که از دانشگاه فارغ التحصیل می‌شوند و می‌خواهند در بازار تحلیل تکنیکال و روانشناسی بازار را کار کنند و استراتژی معاملاتی داشته باشند، معاملات آنلاین برای افرادی مناسب است که خرید و فروش و در کل معامله می‌کنند و معاملات آفلاین برای حقوقی‌ها مناسب است بنابراین الگوریتم ابزاری است که بازار را بزرگ و فعالان آن را بیشتر می‌کند و هر ابزاری که بتواند افراد درگیر در بازار را بیشتر کند به نفع بازار است و عده‌ای که تمایل ندارند با سیستم قبلی کار کنند را وارد بازار می‌کند، مزیت دوم اینکه نقدشوندگی ایجاد می‌کند، یکی از مهمترین کاربردهای الگوریتم این است که بتواند معامله بیشتری از طرف بازارگردان‌ها انجام دهد و معامله بیشتر یعنی عمق بیشتر بازار، جلوگیری از ایجاد هیجانی صف خرید و فروش، نوسانات کمتر و . . مزیت آخر این است که سود بیشتر برای کسی باشد که به جای اینکه براساس هیجانات معامله کند از ماشین کمک می‌گیرد و این باعث می‌شود در بلند مدت سود بیشتری کسب کند طبیعتا در بازار منفی الگوریتم نمی‌تواند سود کند اما اینکه در بازار منفی کمتر از بازار ضرر و در بازار مثبت بیشتر از بازار سود کند به این معنا است که موفق عمل کرده است .

مهمترین عیب الگوریتم هزینه سرمایه‌گذاری بالای آن است یعنی اگر شخصی قصد راه‌اندازی الگوریتم را داشته باشد باید حدود ۲ تا ۵ میلیارد تومان برای راه‌اندازی سیستمی عادی هزینه کند و برای سیستم حرفه‌ای باید بیش از ۲۰ میلیارد تومان هزینه کند بنابراین هزینه سرمایه اولیه بسیار بالایی می‌خواهد به همین دلیل فقط حقوقی‌ها و یا شرکت‌های بزرگ می‌توانند داشته باشند البته شرکت ما برای انجام چنین کاری راه‌اندازی شده است و سرویس ارائه می‌کنیم، در دسترس همه افراد است و هزینه آن را از کارگزاری دریافت می‌کنیم. از جمله دیگر معایب آن این است که بازار شناخت خوبی نسبت به معاملات الگوریتمی ندارد و این باعث شده است که برداشت‌ها از این نوع معاملات متفاوت باشد یعنی فرهنگ‌سازی نشده است که الگوریتم چه کاری انجام خواهد داد، چه مزایایی دارد و . که لازم به ذکر است الگوریتم با همان قوانین و مقررات سامانه آنلاین کار می‌کند یعنی بیشتر از سه سفارش در ثانیه نمی‌تواند داشته باشد و کلیه قوانین بر آن حاکم است و نمی‌تواند تخلفی انجام دهد.

تاثیر الگوریتم بر بازار سرمایه

در بورس نزدک، بیش از ۲۶۰ شرکت مجوز بازارگردانی الگوریتمی دارند و مقالات متعددی از جمله مقاله وکتارمن در سال ۲۰۰۷ به سادگی اثبات می‌کنند که مثلا بازارگردانی الگوریتمی از ایجاد شوک‌ها و تنش‌های هیجانی در بازار جلوگیری می‌کند. در تمامی بازارهای برتر بورس دنیا حداقل یک بازارگردان الگوریتمی روی هر سهم فعال است.

برخی از نتایج بکارگیری معاملات الگوریتمی برای سهامداران و سرمایه‌گذاران خرد و مردم به شرح ذیل است:

- هزینه کمتر معاملاتی برای سرمایه‌گذاران (تعداد سفارشات زیاد در سمت عرضه و تقاضا باعث می‌شود هر وقت که اراده کنیم برای فروش، سفارشی باشد که به آن بفروشیم).

- افزایش حجم معاملاتی و نقدشوندگی (هر چه حجم معاملات یک سهم بیشتر باشد امکان دستکاری در قیمت کمتر است و این باعث تحلیل‌پذیری بیشتر می‌شود).

- نوسان پذیری کمتر (نوسان‌های زیاد معمولا در سهام کم‌معاملات و توسط سفته بازان اتفاق می‌افتد).

- افزایش عمق بازار (هر چه عمق بازار بیشتر شود، تحلیل‌ها بهتر جواب می‌دهند و زندگی در بازار راحت‌تر است).

- روند منطقی حرکت سهم و عدم دستکاری در قیمت به سادگی

- حداقل شدن تاخیر در اجرای سفارشات (همیشه سفارشاتی برای پاسخ به سفارش ما هستند و نباید ساعت‌ها منتظر شویم که یکی از ما بخرد یا به ما بفروشد)

یک سوال اساسی از خود بپرسیم: به نظر شما مردم از آمدن اسنپ ضرر کردند؟ قیمت کمتر از ۳ سال پیش، راحتی بیشتر، شفافیت بیشتر، سادگی استفاده و تکنولوژی و الگوریتم باعث دسترسی بیشتر مردم به اطلاعات با کیفیت و واقعی می‌شود.رویکرد معاملات الگوریتمی بازار سرمایه ایران، همواره حمایت از بازار و تعمیق آن بوده است.

در حال حاضر مشکل بازار معاملات الگوریتمی است؟

مشکل بازار نقدینگی است و الگوریتم ابزاری است که شخص می‌تواند تلفنی، آنلاین، الگوریتمی و آفلاین معامله کند بنابراین روش‌های مختلفی برای معامله کردن وجود دارد و طبیعتا همه این روش‌ها تفکر سرمایه‌گذار را اجرا می‌کنند و مشکل اصلی بازار این است که دیگر کسی نیست که سهم خریداری کند و نسبت به آن بدبین هستند همچنین عدم قطعیت‌هایی وجود دارد مانند اینکه مشخص نیست قرار است توافق صورت گیرد یا خیر و این موارد باعث می‌شود افراد ترجیح دهند سرمایه خود را در بانک یا بازار دیگری که می‌توانند سود حداقلی اما بدون ریسک دریافت کنند، سرمایه‌گذاری کنند تا زمانی که تکلیف این عدم قطعیت مشخص شود بنابراین نمی‌توان گفت که الگوریتم خوب است یا بد بلکه ابزاری همیشگی است که در روزهای مثبت و منفی بازار است و برای هر شخصی که می‌خواهد راحت‌تر، کم هزینه‌تر و با سود بیشتری کار کند خوب است .

۳ عامل مهم وضعیت فعلی بازار ایران

۱) وضعیت برجام که در صورتی که با دنیا تعامل کنیم طبیعتا انتظار رشد در صنایع ریالی در کوتاه مدت و کلیه صنایع در بلند مدت خواهیم داشت و در صورتی که همچنان تحریم‌ها پابرجا بمانند احتمالا صنایع صادراتی رشد خواهند داشت.

۲) بودجه که سال‌های قبل زودتر تصویب و قابل تحلیل بود اما هنوز نمی‌دانیم استراتژی دولت برای تامین کسری بودجه چیست؟ از چه صنایعی حمایت می‌کند؟یا دست در جیب چه صنایعی می‌کند؟

۳) جنگ روسیه و اوکراین، طبیعتا ما یک کشور خام فروشیم و به همین دلیل جنگ روسیه که باعث افزایش قیمت برخی کامودیتی‌ها شده و این تقریبا سود و رونق۷۰٪ شرکت‌های بازار سرمایه ما را بیشتر می‌کند.

طبیعتا اثر هر سه عامل همزمان باید بررسی شوند و شاید بهتر باشد در حال حاضر پولمان را در صندوق‌های درآمد ثابت نگهداریم تا کمی تکلیف ابهامات روشن‌تر شود.

*امید موسوی؛ مدیر عامل و بنیان گذار شرکت تحلیلگر امید؛ اولین شرکت ارائه دهنده زیرساخت ها و نرم افزار های الگوریتمی در ایران

مزایای معاملات الگوریتمی در بازار سرمایه و جایگاه ایران میان رقبا

در چند سال اخیر استفاده از هوش مصنوعی در بازارهای مالی، رونق چشمگیری پیدا کرده است به طوری که بر اساس اطلاعات موجود بیش از 50 درصد معاملات در بورس ایالات متحده آمریکا با این روش انجام می شود؛ استفاده از معاملات الگوریتمی چنان در دنیای امروز اهمیت یافته که توجهات بسیاری را به خود جلب کرده است.

به گزارش خبرنگار ایمنا؛ پس از اثبات مزایای بازارهای مالی برای اقتصاد کشورها، این بخش به یکی از مهمترین مامن سرمایه‌ها تبدیل شد. به مرور با گسترده شدن بازارهای مالی و فعالیت بیشتر و بیشتر سرمایه‌گذاران به منظور کسب بازدهی بیشتر، روش‌های سرمایه‌گذاری در بازار توسعه یافته و شیوه‌های تازه‌ای برای سرمایه‌گذاری پدید آمد. با گسترش علوم رایانه و توسعه الگوریتم‌ها و کشف مزایای هوش مصنوعی، صفحه‌ای جدید در کتاب معاملات بازارهای مالی گشوده شد.

به دنبال آن متخصصان علوم رایانه و بازارهای مالی گرد هم آمدند و با ساخت الگوریتم‌های معاملاتی که با هدف جایگزین شدن با معامله‌گران انسانی پدید آمد، معاملات در بازار شیوه جدیدی به خود گرفت و به دلیل مزایای مهمی که استفاده از این روش به همراه داشت به سرعت توجه‌ها را به خود جلب کرد.

در تعریف این نوع معاملات باید گفت به طور کلی، هر نوع معامله خودکار فارغ از تعداد دستورهای ارسالی به سامانه معاملاتی، معامله الگوریتمی محسوب می‌شود. در این بخش، الگوریتم‌ها با بررسی و تحلیل داده‌های موجود، مستقیماً به خرید و فروش سهام می‌پردازند. در حال حاضر برخی از الگوریتم‌های موجود در بازار سرمایه قادر به انجام تمامی امور از صفر تا صد است.

پس به طور ساده، هر معامله خودکار می‌تواند در نقطه‌ای از طیف معاملات الگوریتمی قرار گیرد. این طیف را بر اساس عملکرد می‌توان به الگوریتم‌های معاملاتی اجرای معاملات، الگوریتم‌های سیگنال‌دهی، الگوریتم‌های مانیتورینگ یا پایش بازار، الگوریتم‌های position trading یا کم بسامد و الگوریتم‌های HFT یا پر بسامد (High Frequency Trading) تقسیم بندی کرد.

به دلیل اهمیت زمان و توانایی این برنامه‌ها در کسب سود بدون الزام وجود توجه کامل انسانی، این نوع از معاملات به سرعت مورد توجه قرار گرفت. از میان انواع معاملات الگوریتمی که بیان شد، معاملات فرکانس بالا از محبوبیت بیشتری در بورس‌های پیشرفته دنیا مانند بورس نیویورک یا نزدک برخوردار است. اما در ایران از انجام چنین معاملاتی به دلیل ایجاد اختلال در سامانه معاملاتی جلوگیری می‌شد.

اما این مهم به ویژه در سال‌های اخیر در ایران مورد توجه مسئولان مربوطه از جمله سازمان بورس و اوراق بهادار قرار گرفت، به گونه‌ای که برگزاری مسابقات معاملات الگوریتمی در کشور با هدف توسعه اینگونه معاملات در دستور کار قرار گرفته و مدیریت آن به شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس واگذار شد. در همین راستا گفتگویی با یاسر فلاح، مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان بورس و اوراق بهادار و مدیرعامل شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس داشتیم که در ادامه می‌خوانید:

ورود هوش مصنوعی به معاملات چه مزایایی دارد و چرا کشورهای توسعه یافته به گسترش آن در حوزه‌های مالی توجه دارند؟

از ابتدای آغاز فعالیت بورس نحوه معاملات سهام به صورت خرید و فروش فردی بوده است اما گسترش تکنولوژی‌های نوین به ویژه علوم رایانه‌ای و ورود آن به علوم مالی به ویژه در بازار سرمایه باعث شد از چندین سال گذشته شیوه جدیدی از معاملات با عنوان معاملات الگوریتمی در بازارهای مالی رواج پیدا کند. در واقع یک استراتژی معاملاتی مالی توسط متخصصان علوم رایانه‌ای به یک الگوریتم معاملاتی تبدیل می‌شود. پس از تبدیل این استراتژی به الگوریتم، نقش معامله‌گری فرد حذف شده و رایانه به جای شخص به معامله می‌پردازد.

ورود هوش مصنوعی به معاملات مزایای قابل توجهی دارد. به طور کلی استفاده از هوش مصنوعی به جای انسان باعث می‌شود سرعت انجام معاملات افزایش پیدا کند. همچنین باعث می‌شود دقت در انجام معاملات به شدت افزایش پیدا کرده و بالتبع احتمال بروز خطا نیز کاهش یابد.

علاوه بر این با استفاده از این فناوری، تخلفات در بازار نیز به صفر میل می‌کند. از آن‌جا که در معاملات الگوریتمی، سفارشات توسط یک ماشین ثبت می‌شود امکان انجام تخلفات نیز تقریباً به سمت صفر حرکت می‌کند، به همین دلایل بورس‌های مطرح جهان نیز به این سمت حرکت کرده‌اند.

یکی از پدیده‌های بد بازار سهام که هم‌اکنون نیز با آن مواجه هستیم، صف نشینی است. در واقع صف نشینی بدین معنی است که افرادی با انتشار سیگنال، دیگران را ترغیب به خرید یا فروش یک سهم می‌کنند؛ مسئله‌ای که وجود معاملات الگوریتمی از بروز آن جلوگیری می‌کند. همچنین زمانی که یک الگوریتم مناسب نوشته می‌شود، تهیه کنندگان علاوه بر استفاده و کسب سود در بازار سرمایه می‌توانند با فروش آن به دیگران، تجارت جدیدی انجام دهند.

در جهان امروز و در بازارهای معتبر دنیا نظیر بورس‌های ایالات متحده آمریکا، معاملات الگوریتمی رونق خاصی پیدا کرده و بخشی از معاملات با این روش انجام می‌شود. در ایران نیز تقریباً از دو سال گذشته، سازمان بورس و اوراق بهادار انجام معاملات الگوریتمی را بلا مانع دانست. به دنبال اعلام این موضوع، معاملات الگوریتمی در بازار سهام ایران نیز آغاز شد اما هنوز تعداد چنین معاملاتی کم است.

به همین دلیل شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس به عنوان بازوی آموزشی و فرهنگ سازی بازار سرمایه ایران به این حوزه وارد شده و به منظور بیان اهمیت معاملات الگوریتمی در کشور، از سال گذشته مسابقات معاملات الگوریتمی را به صورت سالانه در کشور برگزار می‌کند. این رقابت هیچ محدودیتی نداشته و همه می‌توانند در آن شرکت کنند؛ امیدواریم که با این کار بتوانیم بازار سهام را علمی‌تر، تحلیلی‌تر و به روزتر به پیش بریم. استفاده از معاملات الگوریتمی فرصتی است که باید به دلیل مزایای آن به درستی مورد استفاده قرار گیرد.

چرا انجام معاملات الگوریتمی با فرکانس بالا یا اصطلاحاً معاملات HFT در بورس ایران ممنوع است؟

باید توجه داشت که متأسفانه معاملات HFT هنوز در بورس ایران قابلیت اجرا ندارد؛ انجام این نوع داد و ستد در بازار سرمایه می‌تواند در سیستم معاملاتی بورس کشور اختلال ایجاد کند، از این سو، سازمان بورس مانع از فعالیت اینگونه معاملات می‌شود.

در حال حاضر ضریب نفوذ معاملات الگوریتمی در بورس ایران چقدر بوده و این مقدار در بورس‌های توسعه یافته و پیشرفته جهانی مانند بورس نیویورک چقدر است؟

بر اساس آخرین آمار در دسترس، ضریب نفوذ معاملات الگوریتمی در بورس ایالات متحده بیش از ۵۰ درصد بوده و این بدین معنی است که بیش از ۵۰ درصد معاملات در این بورس‌ها، از طریق الگوریتم‌ها انجام می‌شود. حال از آنجا که این عدد در دیگر کشورها مانند کشورهای توسعه یافته اروپایی و آسیایی نیز بالاست می‌توان نتیجه گرفت که تمایل معامله گران به استفاده از معاملات الگوریتمی قابل توجه است زیرا زمان و سرعت عمل دو عامل مهم در این کشورها به شمار می‌رود.

همچنین بر اساس آخرین اطلاعات، در منطقه ما نیز حدود ۲۰ درصد از معاملات بورس استانبول که قرابت‌هایی با بورس ایران دارد، به روش الگوریتمی انجام می‌شود. با این وجود این عدد در بورس ایران بالا نبوده و به علت تازه بودن نیز آمار دقیقی از آن در دسترس نیست، اگرچه به نظر می‌رسد حوالی هشت درصد باشد. به منظور توسعه این عدد علاوه بر برگزاری مسابقه معاملات الگوریتمی، کارگزاران نیز باید با این مسئله آشنا شده و آن را یاد بگیرند؛ ایده استفاده از ماشین در معاملات به هیچ عنوان خام نیست و کاملاً بر اساس مطالعات است.

بر اساس اطلاعات در دسترس، در منطقه خاورمیانه و غرب آسیا کشورهای بسیاری در حال استفاده از این فناوری هستند. اگر این مسئله صحیح است آیا مسابقات معامله الگوریتمی نیز در این کشورها برگزار می‌شود؟

اگرچه معاملات الگوریتمی در بسیاری از کشورهای منطقه از جمله ترکیه، عربستان، کره، ژاپن، هندوستان و امارات وجود دارد اما بر اساس آخرین اطلاعات موجود، ایران پس از هند، دومین برگزار کننده مسابقات الگوریتمی در آسیا و اولین برگزار کننده در غرب آسیا و خاورمیانه به شمار می‌رود.

نکته قابل توجه درباره کشور هند این است که اگرچه ضریب نفوذ بازار سرمایه در آن بسیار پایین و حدود دو درصد است اما همین مقدار با احتساب جمعیت یک میلیاردی آن، دربرگیرنده حدود ۲۵ میلیون نفری است و معاملات الگوریتمی در آن با قوت در حال انجام است.

در ایران اما این عدد با توجه به جمعیت ۸۱ میلیون نفری آن، حدود ۱۳ میلیون نفر است. از این میان، حدود ۵۰۰ هزار نفر معامله‌گر روزانه، دو میلیون نفر معامله گران هفتگی و ماهانه، پنج میلیون نفر معامله گران سالانه و سه میلیون نفر نیز شامل افرادی می‌شود که در صندوق‌های سرمایه‌گذاری، اوراق تسهیلات مسکن و موارد مشابه سرمایه گذاری می‌کنند. مجموع این افراد نشان می‌دهد ضریب نفوذ بازار سرمایه در ایران حدود ۱۵ درصد است.

هر آنچه باید درباره معاملات الگوریتمی بدانید | نوسان گیری زیر سر معاملات الگوریتمی است؟

این روزها دوباره موضوع معاملات الگوریتمی و نقش آن در نوسان بازار مطرح شده است. بسیاری معتقدند که این نوع معاملات موجب شده است تا بازار نتواند رشد کند. در گفتگو با امید موسوی مدیرعامل گروه مالی امید، شرکتی که ۷ سال در این حوزه فعالیت می کند به بررسی نقش معاملات الگوریتمی در بازار پرداخته ایم.

به گزارش نبض بورس، این روزها دوباره موضوع معاملات الگوریتمی و رقابت نابرابر انسان با ربات در بازار سرمایه مطرح شده است. برخی معتقدند که معاملات الگوریتمی موجب شده است تا بازار با نوسان رو به رو شود و عده ای که به هر دلیلی به این امکانات دسترسی دارند می توانند سود خوبی را از بازار بگیرند و باقی هم با اُفت بازار متضرر شده اند.

به تازگی هم نامه ای از سوی رئیس سازمان بورس منتشر شد تا همگان از جمله افراد حقیقی هم بتوانند از معاملات الگوریتمی استفاده کنند.

این مسئله موجب شد تا با امید موسوی مدیر عامل گروه مالی امید گفتگویی را در این زمینه داشته باشیم. این شرکت یکی از شرکت هایی است که معاملات الگوریتمی را طراحی و اجرا می کند.

معاملات الگوریتمی چیست؟

امید موسوی در پاسخ به این پرسش گفت: ارایه راهکارهایی هوشمند و بهینه برای بهتر معامله کردن می باشد. کاهش استرس و هیجان سرمایه‌گذار، افزایش دقت و سرعت معاملاتش، سود بیشتر و ضرر کمتر، امنیت بیشتر اطلاعات معاملات، کاهش هزینه‌های معاملاتی و در یک کلمه افزایش کیفیت سرمایه‌گذاری هدف اصلی استفاده از کامپیوتر و ماشین در برای کمک به خودمان در معاملات است.

انواع معاملات الگوریتمی چیست؟

مدیر عامل گروه مالی امید در پاسخ به این پرسش اظهار داشت: الگوریتم ها را می‌توان از منظر کاربرد به ۴ سطح اصلی تقسیم کرد:

الف) الگوریتم‌های مانیتورینگ: این دسته از الگوریتم‌ها برای رصد کل بازار یا سهام استفاده می‌شوند. قبل از اینکه سهامی را بخریم نیاز است از وضعیت کلی بازار خبر داشته باشیم که بتوانیم تصمیم به سرمایه‌گذاری بگیریم. به طور مثال، نرخ ورود و خروج پول هوشمند به بازار، نوسانات نرخ بهره بانکی و بین بانکی، نوسانات P/E بازار، تغییرات نرخ‌های جهانی، تغییرات قیمت فلزات یا نفت و . است. ماشین به سادگی می‌تواند مجموعه‌ای از شرایط را مانیتور کند و در صورت تغییر معنادار به ما اطلاع رسانی کند.

ب) الگوریتم های سیگنال و مشاوره‌ای: (به عنوان مثال تحلیل ریسک پورتفو، فیلترنویسی و کمک به پیدا کردن سهام با ویژگی خاص، هات لیست، اندیکاتورهای هوشمند و . ). هدف از این دسته الگوریتم‌ها دادن سیگنال اولیه برای خرید و فروش است. بدیهی است که این سیگنال‌ها می‌تواند در مرحله بعدی توسط استراتژی ما به دقت پایش شوند و در صورتی که شرایط استراتژی ما را دارا بودند وارد معامله شویم.

ج) الگوریتم های اجرای معاملات: پس از انتخاب سهام مرحله بعدی، خرید و فروش با دقت بالا، به دور از هیجان و با قیمت مناسب است. الگوریتم‌های اجرای معاملات به ما کمک می کنند که تصمیمات‌مان را هوشمندانه، سریع و راحت در بازار اجرا کنیم. مثلا گذاشتن حد سود و حد ضرر، یا گذاشتن سفارشات شرطی و یا خرد کردن سفارش با هدف کاهش تاثیر در بازار و خرید با قیمت پایین‌تر و فروش با قیمت بالاتر.

د) الگوریتم‌های بازارگردانی: این الگوریتم‌ها در جهت افزایش نقدشوندگی، کاهش اسپرد و هزینه معاملات، کاهش نوسانات، افزایش حجم و تعداد معاملات و نهایتا افزایش منافع سرمایه‌گذاران و معامله‌گران خرد استفاده می‌شوند. بازارگردان معمولا سهامداران عمده، ناشرین و صندوق‌هایی هستند که در جهت افزایش نقدشوندگی سهم با هدف افزایش توجه صحیح بازار به سهم و کاهش هزینه سرمایه‌گذاران اقدام به خرید و فروش می‌کنند. این فعالیت به طور معمول زیان‌ده یا با سود کم همراه است و وظیفه‌ای به عهده سهامدار عمده در جهت بهبود وضعیت معاملات سهم است.

مابقی انواع معاملات الگوریتمی در بازار سرمایه ایران کاربردی ندارند.

مزایای استفاده از معاملات الگوریتمی چیست؟

سرعت عمل بالا در تحلیل و بررسی بازار: الگوریتم می‌تواند کل بازار و سهام و شرایط اقتصاد کلان و کدال و . را براحتی و بدون فوت وقت هنگامی که ما در حال صبحانه خوردن هستیم برای ما پردازش و آماده کند. البته در ایران به دلیل ممنوعیت کمتر از ۳ سفارش در ثانیه، از امکان معاملات با سرعت بالای الگوریتم‌ها نمی‌توان تا اطلاع ثانوی استفاده کرد و فقط از امکان تحلیل با سرعت بالا می‌توان بهره برد.

حذف احساسات و عواطف انسانی: معامله گران خیلی از دارایی‌شان را به علت احساساتشان از دست می‌دهند. ما نسبت به ترس و اضطراب‌های ناگهانی واکنش نشان می‌دهیم. ممکن است سریع معامله کنیم که گاهی اوقات این تصمیم درستی است و گاهی اوقات خیر. اما بحثی که مشخص است ترس به تنهایی نباید دلیلی بر فروختن باشد. یک الگوریتم هرگز به خاطر ترس این تصمیم را نخواهد گرفت!

امکان گرفتن تست و بهینه‌سازی: به عبارت دیگر به عنوان یک سرمایه‌گذار می‌توانیم الگوریتم خود را بر روی بازار در گذشته تست کنیم و مشاهده کنیم با استفاده از این الگوریتم در گذشته چه سودی کسب می کردیم و یا کجاها مشکل برای‌مان پیش می‌آمد! بنابراین این امکان فراهم می‌شود که استراتژی را بهینه کنیم تا نتایج بهتری در کسب کنیم.

اکثر استراتژی ها به راحتی مقیاس پذیرند: اگر شما بتوانید ۵۰ میلیون تومان در سال با استفاده از معاملات الگوریتمی بدست آورید، از لحاظ تئوری می‌توانید با دو برابر کردن حجم سفارشات خود در سال ۱۰۰ میلیون تومان بدست آورید! البته ضرر شما نیز در سال دوبرابر خواهد شد و افزایش حجم سفارش بیش از حد مشخص می‌تواند باعث ضعیف‌تر شدن عملکرد شما شود. معمولا وقتی یک استراتژی از ذهن شما روی کاغذ می‌آید و امکان ماشینی شدن پیدا می‌کند مقیاس‌پذیر هم هست.

افزودن تمرکز فکری معامله­ گران: یک سیستم معاملات هوشمند، هیجانات را از ما می‌گیرد و مشغولیت فکری و کاری ما را کم می‌کند. این امر موجب می‌شود روی بهینه‌سازی و بهبود استراتژی‌های خود و مدیریت سرمایه‌مان برای سود با کیفیت‌تر تمرکز کنیم.

کمک به شکل گیری بازار کارا: به دلیل افزایش حجم معاملات در بازار، نقدشوندگی بازار بیشتر می‌شود و دستکاری در قیمت‌ها سخت‌تر شده و در حقیقت بازار نسبت به تحلیل‌ها کاراتر عمل خواهد کرد. انتظار می‌رود بعد از حضور معاملات الگوریتمی بازار شفاف‌تر، عمیق‌تر و کاراتر باشد. مثلا تحلیل تکنیکال باید بهتر پاسخگو باشد یا دستکاری برای عده‌ای خاص روی یک سهم به شدت سخت شود.

معایب استفاده از معاملات الگوریتمی چیست؟

این کارشناس بازار سرمایه و معاملات الگوریتمی در پاسخ به این پرسش خبرنگار نبض بورس گفت:

الف) اگر سیستم به طور مناسبی آماده نشده باشد و بخوبی مورد تست و آزمایش قرار نگرفته باشد، می تواند موجب ضرر برای سرمایه‌گذار شود. بنابراین توصیه می‌شود در این زمینه از شرکت‌های صاحب‌نام و محصولات بسیار تست شده و قدیمی‌تر استفاده شود تا یک محصول استارت‌آپی جدید!

ب) گاهی اوقات، غیرممکن است که قوانین قطعی را در قالب کد درآورد، که آن، توسعه و بهبود سیستم معاملاتی هوشمند را مشکل می کند. به عنوان مثال آوردن اخبار یا تحلیل های پیچیده فاندمنتال در قالب الگوریتم مشکل است.

ج) در سال‌های اخیر توجه دانشمندان ممتاز علمی را در امریکا به ویژه دانشجویان ریاضی، آمار، کامپیوتر، فیزیک و دیگر رشته‌های مرتبط با این صنعت که اغلب به خاطر کسب درآمد و گاها به خاطر چالش‌انگیزی می‌باشد را به خود جلب کرده است و می‌گویند جلوی رشد علمی این دانشمندان را گرفته است! چون می‌خواهند پول در بیاورند!

د) اگر برای همه نباشد موجب نابرابری در دسترسی به بازار می‌شود. بهتر است در فاصله ۲ سال از حضورش در بازار برای همه در دسترس باشد.

ه) برای فعال شدن کامل نیاز به تراکنش و سرعت بالا دارد که فعلا با قوانین موجود در بازار سرمایه‌ ایران امکانش نیست. همچنین مشکلات محدود کننده‌ای مثل دامنه نوسان، شناور کم، یک طرفه بودن بازار و عمق کم بازار باعث از بین رفتن صرفه استفاده از الگوریتم‌هاست.

و) هزینه سرمایه‌ای بالایی دارد. معمولا برای راه‌اندازی و استفاده از این نوع معاملات هزینه بسیار بالای زیرساخت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و تیم هوش مصنوعی و برنامه‌نویس نیاز است.

معاملات الگوریتمی برای کیست؟

پاسخ: تا کنون فقط بازارگردان‌ها، سبدگردان‌ها و مشتریان بزرگ کارگزاری‌ها امکان استفاده از این نوع معاملات را داشتند اما به تازگی ما سرویس ویژه حقیقی‌های بازار را طراحی کردیم و تا نیمه آبان ۱۴۰۰ ان‌شالله برای اولین بار الگوریتم در دسترس همگان قرار خواهد گرفت.

نوسان‌گیری زیر سر معاملات الگوریتمی است؟

پاسخ: با دامنه نوسان فعلی و میزان کارمزد بالایی که در بازار سرمایه ایران داریم خیال باطل است که الگوریتمی در ایران وجود دارد که می‌تواند نوسان‌گیری کند. حداقل بنده به عنوان مدیرعامل شرکتی که بیش از ۷ سال است در این حوزه فعالیت رسمی می‌کنم، چنین الگوریتمی را تابحال ندیدم! ببینید معمولا بازار وقتی کوچک می‌شود نوسانش بیشتر می‌شود، هیجانش بیشتر می‌شود، دستکاری قیمت بیشتر می‌شود و . دلیل بی رمقی بازار این است که خریدار قوی نیست نه اینکه نوسان‌گیر زیاد است!

معمولا در انسان میلی وجود دارد که هر چیزی را که نمی‌فهمیم چرا بگیم “کار خودشان است” توهم توطئه‌ای که معمولا برای این است که به خودمان بگوییم نه تو اشتباه نکردی، تقصیر تو نیست، آن‌ها دارند سرت کلاه می‌گذارند. فرار از پذیرش مسولیت تحلیل و سرمایه‌گذاری خودمان. سازمان بورس به عنوان نهاد ناظر، اکثر کارکردهای الگوریتم‌ها که حتی امکان کمی برای سواستفاده داشته را ممنوع کرده است. به عنوان مثال ممنوع کردن سرخطی و ممنوعیت ارسال بیش از ۳ سفارش در ثانیه از این نمونه‌ها هستند. بنابراین شائبه هماهنگی الگوریتم‌ها و ایجاد صف‌های هماهنگ و . همه توهم توطئه هستند و سرعت بالای بازار به دلیل بزرگ شدن بازار است.