بررسی تاثیر احساسات معامله گران

بررسی تأثیر احساسات سرما‌یه‌گذاران بر نقدشوندگی بازار و نوسان آن در بورس اوراق بهادار تهران

1 استادیار، گروه مدیریت مالی و مهندسی مالی، دانشکده علوم مالی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد مدیریت مالی، گروه مهندسی مالی، دانشکده علوم مالی، دانشگاه خوارزمی، تهران

چکیده

هدف: مطالعات صورت‌گرفته در زمینه مالی رفتاری و ریزساختارهای بازار، نشان می‌دهد که میان احساسات سرمایه‌گذار و نقدشوندگی بازار ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. هدف این مقاله، بررسی تأثیر شاخص جامع احساسات سرمایه‌گذار بر نقدشوندگی سهام و نوسان‌های آن و همچنین، بررسی تقارن یا عدم تقارن اخبار (شوک‌های) مثبت و منفی در بورس اوراق بهادار تهران است.
روش: ادبیات نقدشوندگی مجموعه وسیعی از شاخص‌های نقدشوندگی را پیشنهاد می‌کند که برای اندازه‌گیری ویژگی‌ها و ابعاد مختلف نقدینگی ارائه می‌شود. بنابراین، در این پژوهش از چهار معیار نقدشوندگی برای دریافت ابعاد مختلف نقدشوندگی استفاده شده است که عبارت‌اند از: هزینه‌های معاملاتی، اندازه‌گیری بر مبنای حجم (فعالیت‌های معاملاتی) و ویژگی‌های تأثیر قیمت. در این راستا، دو معیار گردش معاملات و حجم معاملات، به بُعد هزینه‌های معاملاتی؛ معیار عدم نقدشوندگی آمیهود، به بُعد اندازه‌گیری بر مبنای حجم (فعالیت‌های معاملاتی) و معیار شکاف قیمتی، به ویژگی تأثیر قیمت مرتبط هستند. احساسات سرمایه‌گذاران با استفاده از 9 معیار غیرمستقیم سنجش احساسات سرمایه‌گذاری اندازه‌گیری شده و به‌کمک روش تحلیل مؤلفه اساسی، شاخص جامع احساسات تشکیل شده است. برای بررسی تقارن این تأثیر، از مدل GARCH و برای بررسی عدم تقارن از مدل‌های E-GARCH و T-GARCH استفاده شده است.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که دو معیار گردش معاملات و حجم معاملات با احساسات سرمایه‌گذاران ارتباط ضعیفی دارد و عدم نقدشوندگی آمیهود از احساسات سرمایه‌گذاران بیشترین تأثیر را می‌پذیرد. همچنین، نتایج از نامتقارن بودن تأثیر شوک‌ها حکایت می‌کند؛ به‌گونه‌ای که شوک‌های مثبت نسبت به شوک‌‏های منفی تأثیر بیشتری دارد. از آنجا که شوک‌های مثبت در بازار باعث کاهش تلاطم‌های بازار می‌شود، می‌توان با ایجاد احساسات خوش‌بینانه (مثبت)، نقدشوندگی در بازار را افزایش و تلاطم‌های نقدشوندگی بازار را کاهش داد.
نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه معیار عدم نقدشوندگی آمیهود، از احساسات سرمایه‌گذاران بیشترین تأثیر را می‌پذیرد، سیاست‌گذاران با کنترل احساسات سرمایه‌گذاران می‌توانند نقدشوندگی بازار را افزایش و نوسان قیمتی را کاهش دهند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.10248153.1401.24.1.4.0

عنوان مقاله [English]

The Impacts of Investor Sentiment on Liquidity and its Volatility: Evidence from Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

• Mohammad Ebrahim Aghababaei 1
• Elham Aliyan 2

1 Assistant Prof., Department of Financial Management and Financial Engineering, Faculty of Financial Science, Kharazmi University, Tehran, Iran.

2 M.Sc., Department of Financial Management, Faculty of Financial Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran.

Objective: Behavioral finance and market microstructure studies showed that investor sentiment has a positive and meaningful effect on liquidity. The purpose of this study is to investigate the effect of the Aggregate Sentiment Index (ASI) on liquidity and its volatilities and to examine the symmetry of news (shocks) on the Tehran Stock Exchange (TSE).
Methods: The available academic literature on liquidity proposes a wide set of indices and proxies to measure the different characteristics and dimensions of liquidity. In this study, four indices were employed to measure the various dimensions of liquidity including Transaction Cost, Volume-Based Measure (Trading Volume), and price-impact characteristics. Accordingly, the indices of turnover and trading volume were related to the transaction costs dimension, the Amihud illiquidity ratio was related to Volume-Based Measure (Trading Volume), and the High-Low Spread index was related to the price impact characteristic. Irrational Aggregate Sentiment Index (ASI) was formed using nine indirect (institutional) indices for measuring investor sentiment using Principal Component Analysis (PCA) and the GARCH model was used to investigate asymmetry. The E-GARCH and T-GARCH models were also employed to investigate the asymmetry of news (shocks).
Results: The achieved results proved no significant relation between Turnover and Trading Volume indices but the strong impact of Amihud illiquidity ratio on investor sentiment. The findings also indicated the effects of shocks as asymmetric, i.e., optimistic (positive) shocks have greater effects than pessimistic (negative) shocks. Positive shocks cause a decrease in volatilities and an increase in liquidity.
Conclusion: Since Amihud’s illiquidity ratio is mostly affected by investor sentiment, policymakers can increase liquidity and decrease price volatility by controlling investor sentiment.

کلیدواژه‌ها [English]

• Behavioral finance
• Investor sentiment
• Liquidity
• Noise trader
• Volatility

مراجع

اصغری، ابراهیم؛ عباسیان فریدونی، محمدمهدی؛ نسل موسوی، سید حسین (1399). تأثیر گرایش‏های احساسی سرمایه‏گذاران بر درجه نقدشوندگی بازار سهام، پیشرفت‏های حسابداری، 12(78)، 1-27.

اصولیان، محمد؛ حسن‏نژاد، محمد؛ صادقی‏شریف، سید جلال؛ حمزه نژادی، یاسر (1400). تفکر شهودی، سوگیری‏های رفتاری و عملکرد سرمایه‏گذاران حرفه‏ای بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی، 23(1)، 39-17.‎

خواجوی، شکراله؛ جهاندوست مرغوب، مهران؛ ویسی حصار، ثریا (1400). ارتباط غیرخطی بین قدرت مدیرعامل و ساختار سرمایه با تأکید بر نقش اندازه شرکت‏ها. تحقیقات مالی، 23(1)، 40- 63. ‎

دموری، داریوش؛ خوشنود، هادی (1398). بررسی تأثیر حد نوسان و توقف نماد معاملاتی بر فعالیت معاملاتی، نقدشوندگی و نوسان‏پذیری در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی، 21(2)، 213-236.‎

سعدی، رسول؛ قلی‏پور، آرین؛ قلی‏پور، فتانه (1389). بررسی اثرات شخصیت سرمایه‏گذاران و خطاهای ادراکی در سرمایه‏گذاری آنها در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی، 12(29)، 41- 58. ‎

طالبی، مرتضی.؛ آقابابائی، محمد ابراهیم؛ سعیدی کوشا، مهدی. (1399). بررسی کم‏واکنشی بورس تهران پس از رخدادهای شدید بازار. تحقیقات مالی. 22(4)، 521-541.‎

غلامی نیاچاهی، فریدون (1397). بررسی تأثیر احساسات سرمایه‏گذاران بر نقدشوندگی و نرخ بازده مورد انتظار سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهریار.

فرج الهی، بهاره (1397)، بررسی تأثیر احساسات سرمایه‏گذاران بر نقدشوندگی بازار سرمایه ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی ارشاد. دماوند.

مشتاقی، یوسف؛ یزدانی، ناصر (1395). بررسی و شناخت تأثیر عوامل روان‏شناختی با رویکرد خطاهای ادراکی بر فرایند تصمیم‏گیری سرمایه‏گذاران فردی. تحقیقات مالی. 18(4)، 735-752.‎

Acharya, V. V. & Pedersen, L. H. (2005). Asset pricing with liquidity risk. Journal of financial Economics, 77(2), 375-410.

Asgari, E., Abbasian Fereidono, M.,Nasl Smosavi, H. (2020). The Impact of Investor sentiment on Stock Market Liquidity. Accounting Advances Journal, 78(12), 1-27. (in Persian)

Amihud, Y. (2002). Illiquidity and stock returns: cross-section and time-series effects. Journal of financial markets, 5(1), 31-56.

Baker, M. & Stein, J. C. (2004). Market liquidity as a sentiment indicator. Journal of Financial Markets, 7(3), 271-299.

Baker, M. & Wurgler, J. (2000). The equity share in new issues and aggregate stock returns. the Journal of Finance, 55(5), 2219-2257.

Bekaert, G., بررسی تاثیر احساسات معامله گران Harvey, C. R. & Lundblad, C. (2007). Liquidity and expected returns: Lessons from emerging markets. The review of financial studies, 20(6), 1783-1831.

Brennan, M. J., Chordia, T. & Subrahmanyam, A. (1998). Alternative factor specifications, security characteristics, and the cross-section of expected stock returns. Journal of financial Economics, 49(3), 345-373.

Brockman, P. & Unlu, E. (2009). Dividend policy, creditor rights, and the agency costs of debt. Journal of Financial Economics, 92(2), 276-299.

Chordia, T., Roll, R. & Subrahmanyam, A. (2008). Liquidity and market efficiency. Journal of Financial Economics, 87(2), 249-268.

Cumming, G. S. (2011). Spatial resilience in social-ecological systems. Springer Science & Business Media

Datar, V. T., Naik, N. Y. & Radcliffe, R. (1998). Liquidity and stock returns: An alternative test. Journal of Financial Markets, 1(2), 203-219.

Damoori, D., Khoshnud, H. (2019). The Study of the Impact of Price Limits and Trading Halts on Trading Activities, Liquidity and Price Volatility in the Tehran Stock Exchange. Financial Research Journal, 21(2). 213-236. (in Persian)

Debata, B., Dash, S. R. & Mahakud, J. (2018). Investor sentiment and emerging stock market liquidity. Finance Research Letters, 26, 15-31.

De Long, J. B., Shleifer, A., Summers, L. H. & Waldmann, R. J. (1990). Positive feedback investment strategies and destabilizing rational speculation. the Journal بررسی تاثیر احساسات معامله گران of Finance, 45(2), 379-395.

Delgard, M. L., Deflandre, B., Pastor, L., Metzger, É., Gaillard, A., Grémare, A. & Anschutz, P. (2009). Use of voltametric solid-state microelectrode for studying the effect of tidal forcing on biogeochemical processes on mudflat of the arcachon bay (France).

Farajollahi, B. (2018). Investigating the Impact of Investors Sentiment on Liquidity in Iran Capital Market. M.Sc., Ershad Higher Education Institute, Damavand. (in Persian)

Gervais, S. & Odean, T. (2001). Learning to be overconfident. The Review of Financial Studies, 14(1), 1-27.

Gholami Niyachahi, F. (2018). Investigating the Impact of Investors Sentiment on Liquidity and Expected Return Rates (Case Study: Accepted Companies in Tehran Stock Exchange). M.Sc., Islamic Azad University, Shayriar. (in Persian)

Griffin, J. M., Nardari, F. & Stulz, R. M. (2007). Do investors trade more when stocks have performed well? Evidence from 46 countries. The Review of Financial Studies, 20(3), 905-951.

Hu, S., Zhong, M. & Cai, Y. (2019). Impact of Investor Behavior and Stock Market Liquidity: Evidence from China. Entropy, 21(11), 1111.

Huberman, G. & Halka, D. (2001). Systematic liquidity. Journal of Financial Research, 24(2), 161-178.

Kahneman, D. & Riepe, M. W. (1998). Aspects of investor psychology. Journal of portfolio management, 24(4), 52.

Karolyi, G. A., Lee, K. H. & Van Dijk, M. A. (2012). Understanding commonality in liquidity around the world. Journal of Financial Economics, 105(1), 82-112.

Khajavi, S., Jahandoust Marghoub, M. & Weysihesar, S. (2021). Investigating the Relationship between CEO Power and Capital Structure. Financial Research Journal, 23(1). 40-63.
(in Persian)

Kumari, J. (2019). Investor sentiment and stock market liquidity: Evidence from an emerging economy. Journal of Behavioral and Experimental Finance, 23, 166-180.

Kyle, A. S. (1985). Continuous auctions and insider trading. Econometrica. Journal of the Econometric Society, 1315-1335.

Liu, S. (2015). Investor sentiment and stock market liquidity. Journal of Behavioral Finance, 16(1), 51-67.

Longstaff, F. A., Mithal, S. & Neis, E. (2005). Corporate yield spreads: Default risk or liquidity? New evidence from the credit default swap market. The journal of finance, 60(5), 2213-2253.

Moshirian, F., Qian, X., Wee, C. K. G. & Zhang, B. (2017). The determinants and pricing of liquidity commonality around the world. Journal of Financial Markets, 33, 22-41.

Moshtaghi, Y. & Yazdani, N. (2017). Studying the influence of psychological factors with orientation perceptual errors on Decision making process of individual investors. Financial Research Journal, 18(4). 735-752. (in Persian)

Osooliam, M., Hasannejad, M., Sadeghi Sharif, J. & Hamzenejadi, Y. (2021). Intuitive Thinking, Behavioral Biases and Performance of Professional Investors in Tehran Stock Exchange. Financial Research Journal, 23(1). 17-39. (in Persian)

Pástor, L. & Stambaugh, R. F. (2003). Liquidity risk and expected stock returns. Journal of Political economy, 111(3), 642-685.

Sadi, R., Gholipour, A., Gholipour, F. (2010). The effects of investor personality and perceptual bias in Tehran stock exchange. Financial Research Journal, 12(29). 41-58. (in Persian)

Stateman, M., Thorley, S. & Vorkink, K. (2006). Investor بررسی تاثیر احساسات معامله گران overconfidence and trading volume. The Review of Financial Studies, 19(4), 1531-1565.

Talebi, M., Agababaei, M.E., Saeidi Kousha, M. (2020).Tehran Stock Exchange Underreaction Following Extreme Market Events. Financial Research Journal, 22(4). 521-541.
(in Persian)

Wurgler, J. (2000). Financial markets and the allocation of capital. Journal of financial economics, 58(1-2), 187-214.

Xie, T., Xu, Y. & Zhang, X. (2015). A new method of measuring herding in stock market and its empirical results in Chinese A-share market. International Review of Economics & Finance, 37, 324-339.

Xu, F. R., Zhao, E. G., Wyss, R. & Walker, P. M. (2004). Enhanced stability of superheavy nuclei due to high-spin isomerism. Physical review letters, 92(25), 252501.

Zarowin, P. (1990). Size, Seasonality, and Stock Market Overreaction, Journal of Financial and Quantitative Analysis, 25(1), 113-125.

Zhu, A., Ash, M. & Pollin, R. (2004). Stock market liquidity and economic growth: A critical appraisal of the Levine/Zervos model. International Review of Applied Economics, 18(1), 63-71.

روانشناسی بازار و عوامل تأثیرگذار بر رفتار معامله گران

عوامل مختلفی در بازار سرمایه و بورس تأثیرگذار هستند، از جمله آن‌ها می‌توان به علل ذهنی سرمایه‌گذاران اشاره کرد. افکار، احساسات و همچنین نظم و انضباط، ذهنیت افراد را شامل می‌شود که برای شروع سرمایه‌گذاری باید کنترل گردند. دو احساس ترس و طمع اثرات نامطلوبی را در سرمایه‌گذاری به وجود می‌آورند. روانشناسی "بازار سرمایه" به افراد کمک می‌کند تا به صورت منطقی بهترین و عاقلانه‌ترین تصمیمات را بگیرند.

عوامل موثر بر روانشناسی بازار سرمایه را بهتر بشناسیم

شاخص بورس

شاخص بورس نمایانگر وضعیت کلی بازار در یک مقطع مشخص می‌باشد. در بازار خرسی و یا اصطلاحاً ریزشی تا حد امکان از معامله کردن خودداری کنید. هنگامی که شاخص منفی می‌‎باشد و هر روز عددهای منفی و رنگ‌های قرمز در تابلو، مقابل دیدگان فعالین بازار قرار می‌گیرد، این دستور به ذهن سرمایه‌گذاران صادر می‌شود که سرمایه موجود در بازار، از بین خواهد رفت. معامله‌گران، مخصوصاً افراد کم تجربه، سهام خود را با زیان بسیار می‌فروشند و معاملات هیجانی را در پیش می‌گیرند. عقل سلیم حکم می‌کند که در چنین بازاری اقدام به معامله و خرید سهام نکنید، صبر کنید تا شاخص بورس و کلیت بازار متعادل شود.

بدبینی و یا خوش‌بینی افراطی

از عوامل دیگر که بر روانشناسی و رفتار معامله‌گران بازار بورس موثر است، می‌توان به خوش‌بینی و بدبینی افراطی نسبت به بازار بورس اشاره کرد. این موضوع توانایی دارد تا اکثریت معامله‌گران را دچار اشتباه رفتاری و ذهنی کند. تجربه ثابت کرده است زمانی که کلیت افراد جامعه و فعالین بازار در مورد بازار بورس اظهار خوش‌بینی می‌کنند، طمع و تعصب جای تحلیل و بررسی را خواهد گرفت. اکثریت معامله‌گران خرد بازار و افراد بی‌تجربه در بازار بورس که به خاطر اخبار خوشایند وارد بازار می‌شوند، معاملات هیجانی در قیمت‌هایی را شروع می‌کنند که هیچ‌گونه توجیه تحلیلی و مناسبی برای خرید نخواهند داشت. در این زمان افراد باتجربه و بازیگردانان اصلی سهام به جای خرید، شروع به فروش و ذخیره سود ناشی از خریدهای قبلی خود می‌کنند. این حالت معمولاً در آخر یک روند پر قدرت صعودی دیده می‌شود، جایی که اکثریت قیمت سهام بازار در حباب قرار دارد و از لحاظ قیمتی دیگر در این قیمت‌ها ارزنده نمی‌باشند.

امکان دارد خلاف این اتفاق نیز رخ دهد، زمانی که کلیه فعالین بازار و افراد جامعه از روند بازار بورس اظهار ناامیدی و یأس می‌کنند، اکثریت معامله‌گران خرد و افراد بی‌تجربه فروش‌های هیجانی را شروع می‌کنند. در این زمان افراد با تجربه و بازیگردانان اصلی سهام مختلف، شروع به خریدهای عمده به صورت نامحسوس خواهند کرد. در انتهای این حالت یک روند پر قدرت نزولی و ریزشی اتفاق می‌افتد، جایی که شاخص کل و اکثریت سهام بعد از یک ریزش قیمتی زیاد، در حال متعادل شدن می‌باشد و قیمت آن‌ها بسیار ارزنده است.

داشتن استراتژی مدون

دیگر عامل موثر بر روانشناسی بازار بورس و رفتار معامله‌گران، داشتن استراتژی مدون است. تنها افرادی که برای رسیدن به اهداف خود برنامه و استراتژی منظم داشته‌اند، به جایگاه بالایی دست یافته‌اند. ذهن و فکر انسان زمانی که دچار سردرگمی می‌شود، بیشتر بر اساس هیجانات و احساسات رفتار می‌کند. اما زمانی که از قبل برنامه‌ریزی شده باشد، منطقی عمل می‌کند و خروجی عملکرد آن همان چیزی خواهد شد که انتظار می‌رود. بازارهای مالی و بورس نیز از این قائده مستثنی نیستند. معامله‌گری که قبل از خرید یک سهم و درگیر کردن سرمایه خود، آن را مورد تحلیل و بررسی همه جانبه قرار می‌دهد، مسیری را تا رسیدن به اهداف قیمتی، برای خود ترسیم خواهد کرد؛ در نتیجه هیچ زمانی دچار هیجانات و استرس نخواهد شد و در هر شرایطی از بازار، برای خود راهکاری دارد که بر اساس آن عمل خواهد کرد.

ترس و طمع

در بازار بورس ترس و طمع زمانی ایجاد می‌شود که شما سهمی را در یک قیمت مشخص خریداری بررسی تاثیر احساسات معامله گران کرده باشید و قیمت آن بعد از خرید شما، دچار افت قیمت شود. در این زمان مغز معامله‌گر به صورت ذاتی این فرمان را می‌دهد که سرمایه در حال از بین رفتن است و همین امر باعث به وجود آمدن استرس برای سرمایه‌گذار خواهد شد.

صبور بودن در معاملات

از دیگر عوامل موثر در روانشناسی بورس صبر کردن در بازارهای مالی است. در بازار بورس شاهد بسیاری از افراد خواهیم بود که می‌خواهند ره صد ساله را یک شبه طی کنند و پول زیادی را در مدت زمانی کم بدست آورند. همین تفکر و دید غلط اولیه باعث می‌شود که ذهن معامله‌گر صبور نباشد و با اندکی منفی شدن سهم خریداری شده، آن را با زیان بفروشد و همین روش را نیز ادامه می‌دهد تا جایی که بخش زیادی از سرمایه اولیه خود را از دست خواهد داد. بازار بورس، جای یک شبه پولدار شدن نیست. باید صبر پیشه کرد و از همان ابتدای خرید با تعیین یک مدت زمان مشخص جهت نگهداری سهم، ذهن را مهیا و آماده‌ی صبر نمود.

داشتن برنامه تنظیم شده

یکی از عواملی که بر روند سرمایه‌گذاری شما تأثیر مطلوب دارد، داشتن برنامه‌ای مداوم است که به کمک آن بتوانید هیجانات و احساسات خود را کنترل کنید و با دید منطقی در مسیر سرمایه‌گذاری قدم بگذارید. سرمایه‌گذاری که برنامه‌ای تدوین شده و اصولی داشته باشد، دچار ترس و استرس نمی‌شود و در شرایط مختلف می‌داند چه سهامی را در چه زمانی خریداری کند و یا از چه خدماتی استفاده نماید.

برای موفقیت در بازار سرمایه به موارد زیر توجه کنید:

- تحلیل بنیادی
- تحلیل تکنیکال
- تجربه فردی
- شناخت رفتار معامله‌گران و روانشناسی بازار بورس

این عوامل مانند پایه‌های یک صندلی می‌باشند و در صورت عدم وجود یک پایه، معامله‌گر به هنگام نشستن بر روی این صندلی به زمین خواهد افتاد.

روش‌هایی برای غلبه بر استرس در معامله و تاثیرات آن در معاملات

اگر در یک حالت کلی و ایده‌آل بخواهیم به بررسی عملکرد معامله‌گران در بازارهای مالی بپردازیم، به مفاهیم پایه‌ای و صحیحی می‌رسیم. در واقع می‌توان نتیجه گرفت که هدف اصلی تمام معامله‌گران، کسب سود از بازار است. اما وقتی از کلیات فاصله گرفته و به بررسی جزئیات می‌پردازیم، می‌بینیم که گاهاً در رفتار معامله‌گران، میل به دریافت سود وجود ندارد. در واقع، اکثر معامله‌گران با پیروی از احساسات، شایعات و ترس‌های‌ حاکم بر بازار، معاملات خود را قبل از رسیدن به سود می‌بندند و برعکس. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که بیشتر حجم معاملات بازارهای مالی، از روی احساسات انجام می‌شوند، نه از روی منطق و تحلیل. اما برای این که بتوانیم درست‌ترین رفتار ممکن را در معامله‌گری انتخاب کرده و به غلبه بر استرس در معامله بپردازیم، به بررسی این معضل نیاز داریم. اگر این موضوع ذهن شما را هم درگیر کرده، با ما در ادامه‌ی این مطلب همراه شوید.

چه عواملی باعث ایجاد ترس در معامله گران می‌شود؟

یکی از اصلی‌ترین عواملی که باعث ایجاد ترس در معامله‌گران و تریدرها می‌شود، «توجه بیش از حد به نتیجه معامله» است. در واقع اگر تریدر بیش از حد به سود حاصل از معامله خود نیاز داشته باشد یا معامله وی وارد یک روند نزولی شارپ شده باشد، ترس نمایان می‌شود. در این‌صورت، معامله‌گر بشدت روی نتیجه معامله خود حساس شده و دچار استرس و ترس می‌شود. دیگر عامل مهم که سبب بروز احساس ترس در معامله‌گران می‌شود، «نظرات اطرافیان و اخبار در مورد سقوط‌ بازار» است. در واقع، وقتی یک معامله‌گر بیش از حد به نظرات دیگران گوش داده و آن‌ها را در ذهن خود نشخوار کند، ترس وجود وی را فرا خواهد گرفت. چراکه معمولاً افراد ترسو و غیر حرفه‌ای تمام افکار و نظرات منفی خود در مورد بازارهای مالی مانند بورس، کریپتو، فارکس و … را بازگو می‌کنند. بنابراین اگر به سخنان چنین افرادی گوش داده شود، حتماً ترس به‌وجود خواهد آمد.

عوامل دیگری هم هستند که بر روی ایجاد حس ترس و استرس در تریدرها نقش دارند. اما دو عامل نامبرده از شدت بالاتری برخوردارند. در ادامه، با بررسی تأثیر احساسات معامله‌گران، به شفافیت بیشتری در رابطه با این موضوع خواهیم رسید.

بررسی تاثیر احساسات معامله گران

شاید برای‌تان جالب باشد بدانید که رفتارهای احساسی معامله‌گران بر روند بازار تأثیر می‌گذارد. در واقع، طبق آمارها، احساسات معامله‌گران قبل از نقطه اوج بازار در مثبت‌ترین حالت ممکن بوده است. همین‌طور قبل از رسیدن بازار به بررسی تاثیر احساسات معامله گران کف قیمت، احساسات اکثریت بازار در منفی‌ترین حالت ممکن قرار داشته است. این تأثیر شاید در موارد مختلف کم و زیاد شود. اما همیشه می‌توان ردپای تأثیر کلی احساسات را در بازار مشاهده کرد. این مفهوم را در علم تحلیل و روانشناسی بازار، تحت عنوان احساسات بازار یا «Market Sentiment» می‌شناسند. می‌توان گفت که تمام احساسات انسانی درگیر در معاملات بر روند بازار تأثیر دارند. از جمله این احساسات می‌توان موارد زیر را نام برد:

می‌بینید که بیشتر احساسات بازار، منفی هستند. در واقع احساسات منفی، بیشتر از احساسات مثبت بر تریدرها مسلط می‌شوند. به همین خاطر است که تأثیر احساس بر روند معامله‌گری را به عنوان یک معضل می‌شناسیم. این احساسات سبب می‌شوند تا تریدر نتواند به‌صورت صحیح و اصولی در بازار فعالیت کند. همین موضوع سبب شده تا غلبه بر استرس در معامله اهمیت پیدا کند.

سرمایه گذار احساسی چه ویژگی‌هایی دارد؟

شاید شما در حین معامله حس کنید که درگیر یکی از احساسات منفی بازار شده‌اید، اما از این بابت مطمئن نباشید. در واقع نمی‌دانید که آیا شما یک سرمایه گذار احساسی هستید یا خیر. برای کسب اطمینان در این باره، می‌توانید رفتارهای زیر را مورد بررسی قرار دهید:

• وقتی قیمت اُفت می‌کند،‌ بلافاصله معامله‌تان را می‌بندید

قیمت‌ها در بازار مدام دچار نوسان می‌شوند. شما زمانی باید دارایی خود را بفروشید و معامله را ببندید که به این نتیجه برسید، وقت فروش فرا رسیده است. اما اگر شما صرفاً بخاطر این که کمی معامله‌تان وارد زیان شده، آن را می‌بندید، پس یک سرمایه گذار احساسی هستید.

• به شدت به اخبار بازار اهمیت می‌دهید

اگرچه برای یک تریدر، خواندن و دیدن اخبار بازار اهمیت دارد. اما اگر این حالت از حد گذشته باشد، می‌توان آن را به درگیری بررسی تاثیر احساسات معامله گران احساسی معنا کرد. اگر شما یک تریدر تحلیل‌گر هستید، گوش دادن به برخی اخبار برای‌تان ضروری است. اما تمرکز شدید روی تمام اخبار بازار، از شما یک سرمایه گذار احساسی می‌سازد.

• هنوز معامله‌تان وارد سود یا زیان نشده، اما بشدت خوشحال یا ناراحت هستید

شاید تصور کنید که خوشحال بودن در معامله‌گری بهتر از نگران بودن است. اما اگر خوشحالی شما بی‌مورد و غیرعادی باشد، باز هم می‌توان آن را به درگیری احساسی نسبت داد. وقتی شما معامله‌ای را در یک قیمت خاص باز می‌کنید و امکان می‌دهید که معامله شما وارد سود شود؛ اما هنوز به سود نرسیده، شما از خوشحالی سر از پا نمی‌شناسید، یعنی شما یک سرمایه گذار احساسی هستید. این احساس به‌صورت عکس برای زیان تحقق نیافته هم می‌تواند همین نتیجه را داشته باشد.

• هر خبر بدی که می‌شنوید، احساس ترس می‌کنید

خبرهای بد همیشه در بازار وجود دارند. اگر شما با شنیدن هر بر خبر بد، سراسیمه و نگران می‌شوید، پس شما یک تریدر احساساتی هستید. این در حالی است که یک تریدر حرفه‌ای با شنیدن خبرهای بد، پیامد آن خبرها را به‌صورت واقع بینانه مورد بررسی قرار می‌دهد. آن‌گاه متناسب با آن پیامد، رفتار درست را انتخاب می‌کند.

• مدام پیگیر قیمت دارایی‌هایتان هستید

رصد کردن مداوم قیمت سهام، ارز یا هر دارایی که دارید، احساساتی بودن شما را ثابت می‌کند. همچنین اگر مدام نظر دیگران را در مورد بازار جویا می‌شوید، همین نتیجه را می‌توان از رفتار شما برداشت کرد.

• سهام‌تان اُفت زیادی را تجربه کرده، اما مایل نیستید آن را بفروشید

وابستگی عاطفی و شخصی به دارایی‌های مالی، یکی دیگر از نمودهای رفتار احساسی در بازار است. این در حالی است که یک دارایی خاص را باید بخاطر پتانسیل‌های رشدی که دارد نگهداری کرد. حالا بررسی تاثیر احساسات معامله گران اگر یک دارایی، ارزش نگهداشتن را نداشته باشد، باید آن را از پرتفوی خارج کرد.

شاید تصور کنید که ترس در معامله، خطرناک‌تر از هر حس دیگری است. اما دیگر احساسات نیز می‌توانند خطرناک باشند. اگر شما یکی یا چند مورد از نمونه‌های گفته شده را در خود می‌بینید، نگران نباشید. چراکه با استناد به راه‌حل‌هایی که در ادامه مطرح می‌کنیم، می‌توانید از یک سرمایه گذار احساسی به یک سرمایه بررسی تاثیر احساسات معامله گران گذار حرفه‌ای و مصمم تبدیل شوید.

راه‌های غلبه بر استرس در معامله

خوشبختانه راه‌های زیادی برای غلبه بر استرس در معامله وجود دارد. اما در اینجا صرفاً به برخی از کاربردی‌ترین راه‌های غلبه بر استرس در معامله می‌پرازیم. با این راه‌کارها می‌توان ترس در معامله یا هر احساس دیگری در حین معامله را نیز کنترل کرد. این راه‌حل‌ها به قرار زیر هستند:

وقتی شما یک تریدر مبتدی باشید و سرمایه قرض یا وام را وارد مسیر معاملات خود کنید، هرگز نمی‌توانید از تأثیر احساسات در امان بمانید. بنابراین اگر در مراحل ابتدایی فعالیت خود هستید، صرفاً با سرمایه شخصی خود معامله کنید. اگر به یک تریدر فوق حرفه‌ای تبدیل شدید، آن‌گاه می‌توانید با اطمینان خاطر از سرمایه دیگران هم سود بدست بیاورید.

یکی از دلایل عمده‌ای که سبب می‌شود افراد برای معامله وام یا قرض بگیرند، مبلغ کم سرمایه اولیه بررسی تاثیر احساسات معامله گران خودشان است. اما کم بودن سرمایه به معنی ناتوانی شما نیست. شما می‌توانید در برابر سرمایه اندک خود، سودهای اندکی هم بدست بیاورید و کم‌کم آن را افزایش دهید. پس معامله با سرمایه کم، نه تنها عیب نیست، بلکه یک مزیت بزرگ برای افراد تازه‌کار است. باید بدانید که اگرچه سرمایه زیاد، سود زیادی را به همراه دارد و برعکس. این موضوع به معنای درگیری احساسی ناخودآگاه برای یک تریدر است.

سعی کنید به جای گریز از موقعیت‌های معاملاتی ریسک‌پذیر، از آن‌ها درس بگیرید. اگر به فکر یادگیری باشید، حتی معاملات زیان‌ده هم نمی‌توانند شما را ناراحت کنند.

متأسفانه بسیاری از افراد با اهداف اشتباهی به بازار ورود می‌کنند. همین موضوع هم سبب می‌شود تا نیازمند راه‌های غلبه بر استرس در معامله شوند. اگر هدف شما لذت بردن از معامله باشد، هرگز ترس در معامله را تجربه نخواهید کرد. اگر ترس را هم تجربه کنید، از آن یک تجربه بزرگ خواهید ساخت. توصیه ما به شما این است که از تمام رفتارهای معاملاتی خود لذت ببرید تا بتوانید رشد کنید.

برخی از تریدرها تصور می‌کنند که معامله آن‌ها همیشه باید با سود همراه باشد. به همین خاطر وقتی ضرر می‌کنند، بیش از اندازه ناراحت یا احساساتی می‌شوند. اما اگر شما بپذیرید که زیان هم بخشی از فعالیت ترید و معامله است، راحت‌تر با آن کنار می‌‌آیید. آن‌گاه زیان‌ها نمی‌توانند به ناراحتی و کسالت شما بینجامند.

داشتن استراتژي در معامله می‌تواند به معنی تعیین حد سود و زیان در معامله، بازه زمانی سرمایه گذاری، مبلغ هر سرمایه گذاری و …. باشد. در هر صورت، اگر برای معاملات خود هدف و طرح منظمی داشته باشید، راحت‌تر می‌توانید در بازار فعالیت کنید. تریدری که استراتژی داشته باشد و بتواند به استراتژي‌های خود پایبند باشد، حتماً موفق خواهد شد!

سخن نهایی

موضوع غلبه بر ترس در معامله، برای تریدرها از اهمیت بالایی برخوردار است. چراکه اکثر تریدرهای مبتدی درگیر احساسات می‌شوند. اگر شما یاد بگیرید از روش‌های غلبه بر ترس در معامله استفاده کنید، کم‌کم از زیان‌های شما کاسته شده و به سودهای شما افزوده خواهد شد. چراکه هرچقدر کمتر درگیر احساسات شوید، تصمیم‌های درست‌تری خواهید گرفت. در این مطلب به بررسی برخی تأثیرات و راه‌حل‌های غلبه بر استرس در معامله پرداختیم. شما می‌توانید بسته به نوع احساسی که درگیر آن می‌شوید، راه‌حل مناسب را پیش بگیرید. هر سؤال، ابهام، ایده یا تجربه‌ای در رابطه با غلبه بر استرس در معامله دارید، آن را با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.

تجزیه و تحلیل احساسات در بازار کریپتو چیست؟

لازم است بدانید که قیمت ارزهای دیجیتال، مانند سایر دارایی‌ها، بر اساس عرضه و تقاضا در بازار تعیین می‌شود. بنابراین قیمت هر ارز ممکن است به دلیل افکار عمومی مختلف، اخبار، رسانه‌های اجتماعی و سایر موارد تأثیر‌گذار، تغییر کند. از این رو، بسیاری از معامله گران از احساسات بازار برای پیش‌بینی پتانسیل کوتاه مدت و میان مدت یک دارایی دیجیتالی استفاده می‌کنند. بررسی احساسات بازار کریپتو، علاوه بر تحقیقات تکنیکال و فاندامنتال، می‌تواند در میزان سوددهی تأثیرگذار باشد.

احساسات بازار چیست؟

به زبان ساده، نگرش کل معامله گران و سرمایه‌گذاران نسبت به یک دارایی یا بازار به عنوان احساسات بازار شناخته می‌شود. همه بازار‌های مالی، از جمله ارز‌های دیجیتال، از این مفهوم استفاده می‌کنند. توانایی احساسات بازار برای تأثیرگذاری بر چرخه‌های بازار غیرقابل انکار است. اگرچه، روحیه و احساسات مثبت بازار همیشه به معنای شرایط‌ ایده‌آل بازار نیست. احساسات صعودی قوی گاهی اوقات می‌تواند نشان دهنده یک بازار نزولی باشد. معامله گران می‌توانند در کنار یادگیری تقاضای بازار، از این احساسات برای پیش‌بینی روند‌های بالقوه سودآور، استفاده کنند.

اصول یک پروژه همیشه توسط حال و هوای بازار در نظر گرفته نمی‌شود، اما ممکن است گاهی اوقات به هم مرتبط باشند. برای مثال، دوج کوین را در نظر بگیرید؛ تقاضا برای دوج کوین در طول دوره صعودی آن به احتمال زیاد توسط هیاهوی رسانه‌های اجتماعی (که منجر به احساسات مثبت بازار شد) افزایش یافت. یعنی بسیاری از تریدر‌ها به جای تحقیق در مورد پروژه، صرفاً دوج کوین را به دلیل احساسات بازار خریداری کردند. در این حال و هوا، توییتر و اطلاع‌رسانی اشخاص برجسته مانند ایلان ماسک تأثیر بسزایی داشته است.

چرا بررسی احساسات بازار اهمیت دارد؟

تجزیه و تحلیل احساسات بازار، نقش کلیدی در بسیاری از سیستم‌ها و استراتژی‌های معاملاتی دارد. تصمیم‌های معاملاتی که ترکیبی از تجزیه و تحلیل فاندامنتال، تکنیکال و احساسات بازار باشد، بسیار هوشمندانه خواهد بود. به عنوان مثال، تجزیه و تحلیل احساسات بازار می‌تواند در تعیین اینکه آیا حس ایجاد شده فومو و فاد است یا خیر به شما کمک کند. با استفاده از ترکیبی از تحقیقات فنی و بنیادی و همچنین بررسی احساسات بازار، می‌توانید:

• درک عمیق‌تری از رفتار قیمت در کوتاه مدت و میان مدت به دست‌آورید.
• کنترل بیشتری بر احساسات خود داشته باشید.
• به دنبال فرصت‌هایی باشید که ممکن است سودآور باشند.

چگونه احساسات بازار را تجزیه و تحلیل کنیم؟

بهترین روش برای این کار، جمع‌آوری تمام افکار، ‌ایده‌ها و نظرات کاربران در بازار است. به یاد داشته باشید که تحلیل احساسات می‌تواند بسیار مفید باشد، اما این دائمی نیست و نباید برای تصمیم گرفتن تنها به احساسات بازار متکی باشید. به جای ایجاد نتایج علمی، می‌توانید داده‌هایی را که جمع‌آوری کرده‌اید با تخصص و تجربه قبلی خود ترکیب کنید.

صفحات و کانال‌های بررسی تاثیر احساسات معامله گران رسانه‌های اجتماعی مناسب را بررسی کنید تا حس عمومی جامعه و سرمایه‌گذاران در مورد آن پروژه خاص را به دست‌آورید. همچنین می‌توانید با عضویت در انجمن‌های رسمی، سرور‌های Discord یا گروه‌های تلگرام، مستقیماً با خدمه پروژه و اعضای جامعه ارتباط برقرار کنید. اما مراقب باشید! کلاهبرداران زیادی در چنین گرو‌هایی وجود دارند. به افراد غریبه اعتماد نکنید و مطمئن شوید که قبل از ریسک کردن، تحقیقات خود را کامل انجام داده‌اید.

استفاده از فضای مجازی یکی از این راه‌ها است. برای به دست آوردن تصویری جامع از حال و هوای بازار، ممکن است از راه‌های مختلفی استفاده کنید؛ می‌توانید علاوه بر تماشای کانال‌های رسانه‌های اجتماعی (به ویژه توییتر، با توجه به برجستگی آن در بین علاقه‌مندان به ارز‌های دیجیتال) موارد زیر را نیز در نظر بگیرید:

• از نرم‌افزار جمع‌آوری داده‌ها برای ردیابی فضای اجتماعی استفاده کنید.
• از پورتال‌ها و وبلاگ‌های رسانه‌ای مانند وبلاگ بایننس، بایننس نیوز، مجله بیت کوین، کوین دسک و کوین تلگراف استفاده کنید تا از جدیدترین اخبار صنعت مطلع شوید.
• می‌توانید هشدار‌های و اعلان‌های تراکنش‌های نهنگ‌های ارز دیجیتال را روشن کنید. برخی از سرمایه‌گذاران کریپتوکارنسی به طور منظم مراقب این نوسانات هستند؛ زیرا نهنگ‌ها می‌توانند بر روحیه بازار تأثیر بگذارند. ربات‌های هشدار نهنگ رایگان ممکن است در تلگرام و توییتر پیدا شوند.
• از CoinMarketCap برای بررسی شاخص‌های احساسات بازار و سیگنال‌های قیمت‌گذاری استفاده کنید. این شاخص‌ها به انواع داده‌ها نگاه می‌کنند و ارزیابی‌های سریعی از وضعیت فعلی بازار ارائه می‌کنند.

شاخص‌های احساسات بازار

سرمایه‌گذاران می‌توانند از شاخص‌های احساسات بازار برای تعیین صعودی یا نزولی بودن یک بازار یا دارایی استفاده کنند. این احساسات به صورت بصری یا در مقیاس از طریق اندیکاتور‌ها نشان داده می‌شوند. می‌توانید از این ابزار‌های رایگان به عنوان تحلیل استفاده کنید. برای به دست آوردن دیدگاه متعادل‌تر از بازار، استفاده از شاخص‌های متعدد ضروری است.

معمولاً شاخص‌ها بیشتر بر روی بیت کوین تمرکز دارند، اما شاخص‌هایی برای اتریوم نیز وجود دارد. شناخته شده‌ترین شاخص هم می‌توان شاخص ترس و طمع را نام برد. این‌ اندیکاتور پنج منبع اطلاعاتی متمایز را ارزیابی می‌کند تا مشخص کند که آیا بازار بیت کوین ترسناک است یا حریصانه مثل: نوسانات، حجم بازار، رسانه‌های اجتماعی، دامیننس (تسلط و روند‌ها).

شاخص صعودی و نزولی (گاو و خرس) Augmento’s Bull & Bear یک سنجش احساسات منحصر به فرد است که بر رسانه‌های اجتماعی تمرکز دارد. یک نرم‌افزار هوش مصنوعی (AI) با استفاده از تعاملات در توییتر، ردیت و بیت کوین تاک، ۹۳ حالت و سوژه را ارزیابی می‌کند. توسعه‌دهندگان همچنین از داده‌های یکساله برای تست پشتیبان تکنیک‌اندیکاتور خود استفاده کردند. در مقیاس، صفر نشان‌دهنده بازار نزولی شدید و یک نشان‌دهنده بازار صعودی شدید است.

فراموش نکنید:

کانال‌های رسانه‌های اجتماعی، داده‌های زنجیره‌ای و سایر شاخص‌های رمزنگاری ممکن است برای درک عملکرد یک ارز یا پروژه استفاده شوند. اگر درک بهتری از احساسات کنونی بازار داشته باشید، احتمالاً تصمیمات بهتری برای تجارت یا سرمایه‌گذاری خواهید گرفت. برای کمک به افزایش اثربخشی، معمولاً توصیه می‌شود که تجزیه و تحلیل احساسات را با موارد زیر ترکیب کنید:

• وقتی نوبت به فعالیت کوتاه مدت قیمت می‌رسد، تحلیل تکنیکال می‌تواند به شما در پیش‌بینی بهتر کمک کند.
• برای مشاهده صحیح بودن اطلاعات بحث برانگیز یا برای ارزیابی پتانسیل طولانی مدت یک کوین از تحلیل فاندامنتال استفاده می‌شود.

کلام پایانی

با استفاده از روش‌های مطرح شده در بالا، ‌امیدواریم بتوانید تصمیمات مالی بهتری بگیرید. با این حال اگر می‌خواهید به طور حرفه‌ایی تجزیه و تحلیل احساسات در بازار کریپتو را شروع کنید، دنبال کردن فضای اجتماعی، اخبار‌های منتشر شده و استفاده از شاخص‌های مختلف می‌تواند به شما در این راه کمک کند. به یاد داشته باشید، قبل از معامله یا سرمایه‌گذاری، مطمئن شوید که تحقیقات خود را به درستی انجام می‌دهید زیرا هر تصمیمی در این رابطه ریسک‌پذیر است.

سوالات متداول

شاخص‌های احساسات بازار چیست؟

شاخص‌های احساسات شامل شاخص ترس و طمع و شاخص صعودی و نزولی است .

شاخص ترس و طمع چه مواردی را بررسی می‌کند؟

شاخص ترس و طمع ۵ منبع اطلاعاتی نوسانات، حجم بازار، رسانه‌های اجتماعی و دامیننس را بررسی می‌کند تا حریصانه بودن یا ترسناک بودن بازار را مشخص کند.

شاخص صعودی و نزولی چه مواردی را بررسی می‌کند؟

این شاخص بر رسانه‌های اجتماعی تمرکز دارد. یک نرم‌افزار هوش مصنوعی (AI) با استفاده از تعاملات در توییتر، ردیت و بیت کوین تاک، ۹۳ حالت و سوژه را ارزیابی می‌کند؛ در نهایت عدد صفر نشان‌دهنده بازار نزولی و عدد یک نشان‌دهنده بازار صعودی است.

نکته: توجه داشته باشید این مقاله صرفا با هدف راهنمایی و آشنایی نوشته شده و آکادمی ارز دیجیتال ارزتودی مسئولیتی در مقابل تصمیمات افراد یا عواقب مالی آن ندارد.

روانشناسی بازار ارز دیجیتال | سفر به ذهن تریدرهای موفق!

روانشناسی بازار ارز دیجیتال یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت در این بازار است که کمتر به آن توجه شده است. وقتی صحبت از بازار کریپتوها و معامله رمز ارزها به میان می‌آید، دانش تحلیل و معامله‌گری اولین مسئله‌ای است که مهم جلوه می‌کند. شاید فکر کنید هر زمان تحلیل تکنیکال را فول یاد گرفته و بر تحلیل بنیادی مسلط شوید، یک معامله‌گر شکست ناپذیر خواهید شد! اما تجربه ثابت کرده که یک تحلیلگر خوب، لزوماً یک تریدر خوب نیست! تحلیلگران حرفه‌ای زیادی بوده‌اند که با بهترین استراتژی‌های تحلیل، به دفعات از بازار شکست خورده‌اند.

آن هنگامی که رمز ارز ما افزایش قیمت چشمگیری داشت و به طمع سود بیشتر از فروشش خودداری کردیم، گواه این است که علم روانشناسی بازار ارز دیجیتال چقدر با اهمیت است. دانش روانشناسی بازار به ما کمک می‌کند نه تنها احساسات خود را کنترل کنیم بلکه از آن‌ها در جهت کسب سود استفاده کنیم.

اکثر معامله‌گران هنوز اهمیت روانشناسی بازار ارز دیجیتال را درک نکرده‌اند. احساسات شما و سایر تریدرهای بازار به قدری موثر است که حتی گاهی جهت بازار را تغییر می‌دهد. مطالعه این مطلب برای شما ضروری است چون کمک می‌کند از احساسات خود به هنگام معامله، در راستای موفقیت استفاده کنید.

اهمیت روانشناسی بازار ارز دیجیتال

پیش از آن که به تعریف روانشناسی بازار کریپتوها بپردازیم، با هم اهمیت آن را در موفقیت بررسی خواهیم کرد. بازار ارزهای دیجیتال دارای سه بعد است که عبارتند از:

1. بُعد تحلیلی
2. بُعد روانشناسی
3. بُعد مدیریت سرمایه

اکثر تحلیلگران کل انرژی خود را روی بُعد تحلیلی بازار گذاشته و به آن دو بُعد دیگر کمتر می‌پردازند. شناخت کامل نسبت به همه‌ی ابعاد بازار ضروری است. تحلیلگری و تریدینگ دو دنیای متفاوت هستند. افرادی هستند که در حوزه تحلیل استاد بوده؛ اما بُعد روانشناسی بازار ارز دیجیتال یا بُعد مدیریت سرمایه در آن را نادیده گرفته و به همین دلیل نتوانستند تریدرهای خوبی باشند. در مقابل افرادی هستند که خیلی هم در تحلیل ماهر نیستند؛ اما تریدرهای خوبی هستند. تریدر حرفه‌ای یک دوره تحلیل و مدیریت سرمایه را پشت سر گذاشته و اصول روانشناسی بازار را رعایت می‌کند.

روانشناسی بازار چیست؟

روانشناسی به طور کل مطالعه و علم به رفتار افراد است؛ اما وقتی از روانشناسی بازار ارز دیجیتال یا کلاً بازارهای مالی صحبت می‌کنیم، منظور چیست؟ روان شناسی بازار یا ترید به مجموعه رفتارهایی گفته می‌شود که به معامله‌گر کمک می‌کند احساساتش را کنترل کرده و از آن‌ها در جهت پیروزی در معاملات استفاده کند. روانشناسی بازار یعنی علم به حرکت یک بازار با توجه به واکنش‌ها و شرایط احساسی افرادی که در آن فعال هستند.

در تعریفی دیگر ، به احساسات و رفتارهایی اشاره دارد که در زمان معامله بروز می‌کنند. احساساتی که تصمیمات تریدر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. علم روانشناسی معامله یا بازار ارزهای دیجیتال در پی شناخت این احساسات و رفتارها است. در معامله‌گری دو نوع احساس به شدت موج می‌زند که یکی ترس و دیگری طمع می‌باشد. سایر احساساتی که در ترید بروز می کنند عبارتند از: امید، خشم، هیجان، اضطراب، یاس، ریسک‌پذیری و.

تریدرهایی که از تحلیل تکنیکال در معاملات خود استفاده می‌کنند نیز می‌توانند از روانشناسی بازار بهره ببرند. بررسی نمودار قیمت کریپتوها قطاری از احساسات معامله‌گران را به نمایش می‌گذارد. شناخت بررسی تاثیر احساسات معامله گران احساسات حاکم بر بازار، فرصت‌های سودده بسیاری به بار می‌آورد.

احساسات عمده تریدرها که بر بازار ارز دیجیتال موثر هستند

طمع ، زیاده خواهی و تمایل شدید انسان به پول است. این حرص آنقدر زیاد است که گاهی منطق انسان را ضایع می‌کند. این ویژگی مقدمه‌ی بسیاری از رفتارها و تصمیمات یک معامله‌گر در بازار ارزهای دیجیتال خواهد بود. بارها شده در معامله‌ای به سود مطلوب رسیدیم اما همین حرص نگذاشته از معامله خارج شویم. ارز دیجیتالی را بدون آن که خوب بشناسیم خریداری کرده‌ایم فقط چون قیمت آن به سرعت رشد کرده است. این رفتارها و سایر رفتارهای مشابه آن همگی از طمع ما تریدرها نشات می‌گیرد.

ترس ، احساس دیگری است که موجب می‌شود معامله‌گران معاملات خود را زود ببندند. تریدرها از ضررهای بزرگ ترسیده و ریسک منطقی و لازم را نمی‌پذیرند. هرگاه بازار ارزهای دیجیتال روند نزولی به خود می‌گیرد، احساس ترس تریدرها آن‌ها را به سرعت از بازار خارج کرده و فشار عرضه در بازار شدت می‌گیرد. علم به روانشناسی بازار کمک می‌کند ما این احساس ترس را شناخته و کنترل کنیم.

امید ، افراد به امید کسب سود وارد بازارهای مالی می‌شوند. اصلاً اگر امید به سود کردن نباشد، انگیزه‌ای نیز برای ورود به بازار وجود نخواهد داشت. امید یک تریدر را به تحرک در می‌آورد. البته اگر امید و انتظار بیش از حد باشد، تهدیداتی ناشی از اغراق در توانایی‌ها پدید می‌آید. امید و انتظار باید با استدلال و محاسبات منطقی همراه باشد.

چرخه احساسات تریدرها در بازار

روانشناسان معتقدند که نوسانات قیمت در بازار متاثر از احساسات افراد است. عملاً رشد بازار به علت نگرش مثبت و اعتماد به نفس مشارکت‌کنندگان است. یعنی یک موج از احساسات مثبت تقاضا را افزایش می‌دهد. در مقابل احساست منفی نیز منجر به افزایش عرضه در بازار خواهد شد.

احساسات در بازار صعودی یا گاوی

از نظر روانشناسی بازار ، هنگامی که یک بازار روند صعودی دارد، سه نوع احساس در آن شدت می‌گیرد:

1. خوش‌بینی
2. حرص و طمع
3. اعتماد به نفس

اغلب، همین احساسات منجر به شدید شدن خریدها در بازار می‌شود. در چرخه روانشناسی بازار، احساسات اثر چرخشی دارند. در واقع احساسات مثبت حاکم بر بازار با افزایش قیمت‌ها مثبت‌تر می‌شوند. همین امر، به عواطف بازار سیر صعودی بخشیده و آن را به سمت بالاتر می‌کشاند.

گاهی همین شور افراد می‌تواند باعث شکل‌گیری حباب قیمت در بازار شود. در چنین شرایطی اکثر تریدرها هیجان‌زده و غیرمنطقی می‌شوند. فراموش می‌کنند ارزش واقعی آن دارایی چقدر است و فقط به امید ادامه یافتن روند صعودی بازار، آن را می‌خرند. اینجاست که طمع به میان می‌آید و چشم منطق تریدرها را می‌بندد.

احساسات در بازار نزولی یا خرسی

از نظر روانشناسی بازار ، در بازاری که روند نزولی دارد، افراد احساس اندوه را تجربه می‌کنند. عصبانیت، افسردگی و احساسات نظیر این در افراد بروز خواهد کرد. آن احساس سرخوشی و طمع در افراد تبدیل به احساس ناخرسندی می‌شود. همین طور که بازار روند نزولی خود را طی می‌کند، احساسات حاکم بر بازار منفی و منفی‌تر خواهند شد. این احساسات معمولاً شامل اضطراب و وحشت‌زدگی هستند.

در این شرایط سرمایه‌گذاران به دنبال علل کاهش قیمت ها می‌گردند. آن‌ها نمی‌خواهند باور کنند روند صعودی به پایان رسیده است و وارد مرحله انکار می‌شوند. در حقیقت سعی در حفظ جایگاه خود دارند چون فکر می‌کنند برای فروش دیر شده و بازار دوباره برمی‌گردد. پس از آن که قیمت‌ها حتی از این هم پایین‌تر آمدند، ترس و وحشت بازار را به سمتی هدایت می‌کند که سرمایه‌گذاران تسلیم شده و در پایین‌ترین قیمت دارایی خود را می‌فروشند.

وقتی بازار به این نقطه یعنی کف قیمت می‌رسد، روند نزولی متوقف شده و به ثبات خواهد رسید. اینجا احساس خشم و عصبانیت وجود سرمایه‌گذار را فرا خواهد گرفت. در نهایت با بهبود وضع بازار مجدد احساس امید و انتظار، سرمایه‌گذاران را به بازار جذب خواهد کرد.

کنترل احساسات به کمک روانشناسی در بازار ارز دیجیتال

تا به حال دیدیم که درصد تصادفات یک راننده که چند سال است گواهینامه گرفته بیشتر از یک راننده آماتور است. آن راننده که خیلی وقت است رانندگی می‌کند، به دلیل با تجربه بودن برخی احتیاط‌ها را کنار می‌گذارد. در حالیکه راننده آماتور بی ادعا تک تک موارد را رعایت می‌کند.

در بازار ارزهای دیجیتال نیز همین موضوع صدق می‌کند. تحلیلگران حرفه‌ای در هنگام معامله اهمیت احساسات درون خود را نادیده می‌گیرند. خیال می‌کنند استادانه تحلیل می‌کنند و ترید کرده، سود می‌برند؛ اما اگر به احساسات خود نپردازند، اگر راه کنترل احساسات خود را نیابند، ممکن است تحت کنترل احساسات خود تصمیمات اشتباهی بگیرند.

برای آن که از یک تحلیلگر خوب به یک تریدر خوب تبدیل شوید به موارد زیر نیاز دارید:

• آرامش روان
• بالا بردن سرعت تصمیم‌گیری
• بهبود سرعت عمل
• کنترل احساسات ترس و طمع
• تسلط بر غرور
• پذیرش شکست و دوباره شروع کردن

داشتن چنین مهارت‌هایی به نظر من شصت هفتاد درصد کار است که در هیچ کلاس و آموزشگاهی تدریس نمی‌شود. این مسائل را خود شما باید در درون خود کشف کنید.

جمع‌بندی

روانشناسی بازار یکی از ابعاد بازار دیجیتال است که نادیده گرفتن آن مانع موفقیت ما خواهد بود. ما به کمک روانشناسی بازار و معامله می‌توانیم از حالات روحی خود برای سوق دادن معاملات به سمت سوددهی استفاده کنیم. روانشناسی علاوه بر شناخت احساسات و ویژگی‌های شخصیتی موثر در تریدها، تکنیک‌هایی به ما ارائه می‌دهد تا کمتر احساس سردرگمی و ناتوانی کنیم. در مطالب بعدی شما را با این فوت و فن‌های روانشناسی ترید در بازار ارزهای دیجیتال آشنا خواهیم کرد.

نظر شما در این باره چیست؟ به نظر شما دانش تحلیل به تنهایی کافیست؟ آیا واقعا روانشناسی بازار تا این حد با اهمیت است یا خیر؟ نظرات خود را در قسمت دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.